କୁଳବୃଦ୍ଧ ମଧୁସୂଦନଙ୍କ ଜୟ ହେଉ; ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଜୟ ହେଉ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଆଜି ଏହି ପବିତ୍ର ଦିବସରେ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ମୁଁ କେବେଳ ଏତିକି କହିଛି :

କୁଳବୃଦ୍ଧ ମଧୁସୂଦନଙ୍କ ଜୟ ହେଉ , ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଜୟ ହେଉ । 

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଓଡ଼ିଶାର ସମସ୍ତ ସରକାରୀ ବେସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଯେଉଁପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନଚାଲିଛି, ସେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମଧୁବାବୁଙ୍କ ବିଜଯ ଲାଭ ବାକିଅଛି ; ଇଂରାଜୀ ଅଧସ୍ଥାନତାରୁ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ମୁକ୍ତି ନାହିଁ ।

ଏତିକି କହି, ମୁଁ ଆଜି ମଧୁବାବୁଙ୍କ ଜୟଲାଭ  ପାଇଁ ଚାଲିଥିବା ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ଦୁଇଜଣ ବିଶିଷ୍ଟ କଳାପତାକା ଅଭିଯାତ୍ରୀଙ୍କ ରଚିତ ଦୁଇଟି ମଧୁବନ୍ଦନା ଉପସ୍ଥାପିତ କରୁଛି :

ପ୍ରଥମ ବନ୍ଦନାର ଲେଖକ ଅଧ୍ୟାପକ ମନୋରଞ୍ଜନ ଦାସ । 

ମଧୁ ଚଉପଦୀ
————–
ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ହାତପାଆନ୍ତାରେ ଓଡିଶା ଥୋଇ,
ଜୀବନର ଋଣ ଶୁଝିଦେଇ ସତେ ପଡିଲ ଶୋଇ ।
ଉଠିଲନି ଆଉ କାତରେ ଡାକିଲା ଯେତେ ଏ ଜାତି,
ତୁହାଇ ତୁହାଇ କହୁଥିଲା ଉଠ ହେଲା ପାହାନ୍ତି ।
ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ପରିଚୟ ପରା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା,
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଆଧାରେ ହୋଇଛି ଆମ ଓଡିଶା ।
ସ୍ଵାଧୀନତା ପରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଶାସନ ଆମ,
ଚାଲିବାର ବିଧି-ଅବିଧି-ଜାଲରେ ଘଟେ କି ଭ୍ରମ !
ଆଜି ନାହଁ ତୁମେ ନାହିଁ ତୁମ ସମ ଜଣେ ଓଡ଼ିଆ,
ଜଣେ ଓଡ଼ିଆ ତ ଥିଲ ବୋଲି ତୁମେ କହିଛ ଯାହା ।
ମନେ ପଡେ ଆଜି ଭାଷାଜନନୀର ଦୁର୍ଦ୍ଦଶା ଦେଖି,
ତୁମେ ଥିଲେ ସତେ ପାରନ୍ତା ମୋ ଭାଷା ଅଣ୍ଟା ସଳଖି ।
ଲଢିଥାନ୍ତ ତୁମେ ନବପରାକ୍ରମେ ତମସା ନାଶି,
ଅସ୍ତହୀନ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରଦୀପ୍ତ କିରଣେ ଶୋଭାପ୍ରକାଶି ।
ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଦିଶନ୍ତା ଏ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ହୋଇ ନିଃଶଙ୍କ,
ମଧୁପ୍ରବାହରେ ହଟାଇ ଓଡ଼ିଆ- ଦ୍ଵେଷ-କଳଙ୍କ ।
***
 
ଦ୍ଵିତୀୟ ବନ୍ଦନାର ଲେଖକ  ଆଇନଜୀବୀ ପ୍ରକାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ରାଉତ। ସେ ଢେଙ୍କାନାଳ ଥିଙ୍କର୍ଷ ଫୋରମର ସମ୍ପାଦକ 
 
ତୁମ ଭଳି ଓଡ଼ିଆ ଟେ କାହିଁ ?
——————
 
ଏମିତି କୋଉ ଓଡ଼ିଆଟେ ଅଛି
ଯାହାକୁ ଅଣ୍ଡାରୁ ଭେଣ୍ଡା ଯାଏ
ଢ଼ିଙ୍କିଶାଳରୁ ଢେଙ୍କାନାଳ ଲୋକେ
ବାବୁ ଡାକନ୍ତି
ଜହ୍ନକୁ ମାମୁ ଡାକିଲା ଭଳି?
ଏମିତି କିଏ ସେ ଓଡ଼ିଆ ଅଛି
ଯିଏ ଗୋଟେ ଓଡିଶା ର ନିର୍ମାତା ସାଜିବ
ତୁମ ଭଳି
ଖାଲି ଭାଷା ମାଧ୍ୟମ ରେ
ସାରା ଜାତି ଟାକୁ ବାନ୍ଧି ଦେବ
ଓଡ଼ିଆ ର ଅସ୍ମିତା ରେ
ଏକତା ରଜ୍ଜୁରେ?
ଏମିତି ଓକିଲ କିଏ କାଇଁ
ଯିଏ ତା ଜାତିର ଠାକୁର ପାଇଁ
ଲଢେଇ କରିବ
କୋର୍ଟ କଚେରୀରେ
ତା ପୁଣି ବିନା ପାଉଣାରେ
ତା ଜାତିର ସ୍ୱାଭିମାନ ପାଇଁ?
ଏମିତି କୋଉ ଶିଳ୍ପଦ୍ୟୋଗୀ କାହିଁ
ଯିଏ ବାରିଷ୍ଟର ହେଇ
ମୃତ୍ୟୁ ଶେଯେ ଶୋଇଯିବ
ଦେବାଳିଆ ହେଇ
ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ଟାକୁ
ଯଥା ଯୋଗ୍ୟ ମୁରବୀ ନଦେଇ?
ହେ ମଧୁ ସୁଦନ
ଏ ଜାତି ର ଭୀଷ୍ମ ପିତାମହ
ତୁମ ଭଳି ମଣିଷ ଟେ କାହିଁ
ଓଡ଼ିଆ ର ଅସ୍ମିତା କୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ସକାଶେ
ଆଜୀବନ କରିବ ଲଢେଇ
ଅଣ ଓଡ଼ିଆ ଙ୍କ ମୁହେଁ ତୁଣ୍ଡି ଦେଇ
ସତରେ….
ତୁମ ଭଳି ଓଡ଼ିଆଟେ କାଇଁ?
ଆହେ କୂଳବୃଦ୍ଧ,
ଉତ୍କଳ ଗୌରବ ,ଏ ଜାତିର ସାଇଁ
ଫେରିବ କି ଓଡିଶାକୁ
ନୂଆ ଜନ୍ମ ନେଇ?
ଦେଖିବ କି ଆମେ ସବୁ
ଅଣବୀର୍ଯ୍ୟ ମାନେ ନିଦରେ କେମିତି
ଯାଇଅଛୁ ଶୋଇ
ଅଣ ଓଡ଼ିଆ ଙ୍କ ଛୁରୀକାଘାତରେ
କେମିତି ବହୁଛି ଏଠି
କ୍ଷତାକ୍ତ ଅସ୍ମିତାର ରକ୍ତ ଭିଜା ନଈ
ସତରେ ସାଆନ୍ତେ ତୁମେ ଭୂଲ ବୁଝ ନାହିଁ
ଯେତେ ଖୋଜିଲେ ବି
ଓଡିଶା ରେ ତୁମ ଭଳି ଓଡ଼ିଆ ଟେ ନାହିଁ
ତୁମେ ଥିଲେ ବୋଧେ ଆଜି
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଟା ମୋର
କାନ୍ଦୁନଥାନ୍ତା କଳାପାହାଡ଼ ଙ୍କ ବନ୍ଧକ ଭିତରେ
ନିରୀହ ଶିଶୁଟି ଭଳି
କୁଆଁ କୁଆଁ ହେଇ |
ସେଇଥିପାଇଁ ତ କହେ
ହେ ମଧୁସୂଦନ..
ତୁମ ଭଳି ଓଡ଼ିଆଟେ
ଆଜିର ଏ ଓଡିଶାରେ ନାହିଁ |
ହେ ମଧୁବାବୁ, ହେ ମଧୁସୂଦନ, ଓଡ଼ିଶାର ଅସ୍ତହୀନ ସୂର୍ଯ୍ୟ ! ଆପଣଙ୍କୁ ହିଁ ପ୍ରଣାମ । 

ନିଦ ଭାଙ୍ଗ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି, ଫକିର ମୋହନଙ୍କୁ ମୁଣ୍ଡିଆ ମାର

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

[ଗତବର୍ଷ ଏଇ ଦିନେ, ୧୪.୧.୨୦୨୧ ତାରିଖରେ ଏହି ଲେଖାଟି ଫେସବୁକରେ ରଖିଥିଲି । ଆଜି ଏଠାରେ ତାହା ପ୍ରକାଶ କରୁଛି । ଇଂରେଜୀପଢୁଆମାନଙ୍କ ଦୌରାତ୍ମରୁ ଆମ ଜାତିକୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଚାଲିଥିବା କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ଆଜି ୩୦୦୦ ଦିନରେ ପହଞ୍ଚିଲା ।]

ଆମ ଭାଷାର ଶାଶ୍ଵତ ପଥଦର୍ଶୀ ଫକୀରମୋହନ ଗପ ଲେଖିବା ପାଇଁ ‘ଡାକ ମୁନ୍ସୀ’ ଗପଟି ଲେଖିନଥିଲେ । ଲେଖିଥିଲେ ଇଂରେଜୀପଢୁଆଙ୍କ ଦୌରାତ୍ମରୁ କିପରି ଆମ ଜାତି ବର୍ତ୍ତିବା ଆବଶ୍ୟକ , ତା ପାଇଁ ଦେବାକୁ ଆମକୁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଚେତନା ।

ନିଜର ଗୋଟିକମାତ୍ର ପୁଅକୁ ଇଂରାଜୀ ପଢାଇ ହାକିମ କରିବା ସ୍ଵପ୍ନ ଦେଖି ହରି ସିଂହ ନାମକ ଡାକ ପିଅନଟିଏ ଯେଉଁ କଷ୍ଟ ସହିଥିଲା ତାହାର ବର୍ଣ୍ଣନା କରି ଫକିର ମୋହନ ଲେଖିଥିଲେ, ପୁଅ ଗୋପାଳ ହାକିମ ହୋଇଗଲା ପରେ ତା ହାବଭାବ ବଦଳିଗଲା । ତାଙ୍କ ଭାଷାରେ –

“ଏଣିକି ଗୋପାଳବାବୁଙ୍କର ଭାବ କିଛି କିଛି ବଦଳି ଗଲାଣି । ଏବେ ବାପକୁ ଦେଖିଲେ ମିଛଟାରେ ରଗ ରଗ ସିଁ ସିଁ ହୁଅନ୍ତି । ଏଟା ମୁର୍ଖ, ଇଂରେଜୀ ଜାଣେନାହିଁ – ମୂଲିଆ – ମଳିଆ ଲୁଗା ପିନ୍ଧିଥାଏ । ଏଟାକୁ ବାପ ବୋଲି ଡାକିବି, ଲୋକେ କଣ କହିବେ ! ସେଦିନ ଶିକ୍ଷିତା କେତେ ଜଣ ସ୍ତ୍ରୀଲୋକ ସେମିଜ ପିନ୍ଧି , ପୋଷାକ ପିନ୍ଧି ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ – ବୁଢାଟା ଦିହରେ କୁରୁତା ନାହିଁ , ସେମାନଙ୍କ ଆଗ ଦେଇ ଚାଲିଗଲା । କି ଲଜ୍ଜା ! କି ଲଜ୍ଜା ! ଏଟାକୁ ବସାରୁ ନ ତଡ଼ିଲେ ଆଉ ଇଜ୍ଜତ ରହିବ ନାହିଁ ।
ଦିନେ ଡାକ ମୁନ୍ସୀ ବାବୁ ବାପକୁ କହିଦେଲେ , “ଦେଖ, ତୁମେ ମୋର କିଛି ଉପକାର କରିନାହଁ , ଇଚ୍ଛା ହେଲେ ବସାରେ ରହ, ନୋହିଲେ ଚାଲିଯାଅ । ଆଉ ଦେଖ, ବାବୁମାନେ ଆମ ଦୁଆରକୁ ଆସିଲେ, ତୁମେ ଘରୁ ବାହାରିବ ନାହିଁ ।” ଗୋପାଳ କଥା ଶୁଣି ବୁଢାର କାନମୁଣ୍ଡା ଭାଁ ଭାଁ କଲା , ଗୁମ୍ ହୋଇ ବସି ପଡ଼ିଲା । କାହାକୁ କହିବ? ପୁଅ କଥା; ଅଜାଗା ଘା ଦେଖି ହୁଏନାହିଁ , ଦେଖେଇ ହୁଏନାହିଁ ।”

କିନ୍ତୁ ଇଂରେଜୀ ପଢୁଆ ପୁଅ କଣ ଏତିକିରେ ଅଟକିଥିଲେ?

ଡାକ ମୁନ୍ସୀ ବାବୁ ବନିଗଲା ଉତ୍ତାରୁ ବାବୁ ଗୋପାଳଙ୍କର ଏକ ମଫସଲ ଡାକଘରର ମୁଖ୍ୟ ପଦକୁ ବଦଳି ହେଲା । ବାବୁ ଚହଟ ଚିକ୍କଣ ହୋଇ ବାହାରିପଡ଼ିଲେ ନୂଆ ଦାୟିତ୍ଵ ନେବାକୁ । ବାପକୁ ହୁକୁମ ଦେଇଗଲେ ପୁରୁଣା ବସାରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ଜିନିଷପତ୍ର ନିଜେ ମୁଣ୍ଡାଇ ନୂଆ ଠିକଣାରେ ପହଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ । କହିଦେଲେ ଯଦି ତା ନ ହୁଏ, ଯଦି ମୂଲିଆ କରି ସେ ଜିନିଷ ବୁହାନ୍ତି, ତେବେ ହରି ସିଂହ ସେ ମଜୁରି ପାଇଁ ନିଜେ ଦାୟୀ ହେବେ ।

ପୁଅକୁ ଇଂରେଜୀ ପଢେଇ ହାକିମ କରାଇଥିବା ବୁଢା ବାପ ଦୁର୍ବଳ ଶରୀର ସତ୍ତ୍ୱେ ମୁଣ୍ଡରେ ମୁଣ୍ଡାଇ ସେ ସବୁ ଜିନିଷ ନେଇ ପୁଅଙ୍କ ନୂଆ ବସାରେ ସଜାଡ଼ି ରଖିଲେ । ତା ପରେ କଣ ହେଲା ତାହା ଫକୀରମୋହନଙ୍କ ଭାଷାରେ ଜାଣନ୍ତୁ –

“ବୁଢା ଦେହରେ ମଫସଲ ପାଣି ଚଳିଲା ନାହିଁ । ଜର ହେଲେ ଖୁଁ ଖୁଁ କରି କାଶେ, ସେ କାଶଟା ରାତିକି ବେଶୀ ହୁଏ , ବାବୁ ଶୋଇବାରେ ହରକତ ହେଲେ । ପିଆନକୁ ଡାକି ହୁକୁମ ଦେଲେ, “ବୁଢାଟାକୁ କିଆବୁଦାରେ ଫୋପାଡ଼ିଦେଇ ଆସ ।”  ସେ ପିଅନଟା ମୁର୍ଖ ; ଇଂରେଜୀ ପଢି ନାହିଁ , ତାର ଗୋଟାଏ ଦେଶୀ ହୃଦୟ ଅଛି । ବିଚାର କଲା, “କଣ ଏ? ବୁଢା ରୋଗୀଟିକୁ କିଆବୁଦାରେ ଶୁଆଇଦେବି?” ଦିନେ ବୁଢାର ଭାରି ଜର , ତିନି ଦିନ ଖାଇନାହିଁ, ଅଧ ରାତି , ଅନ୍ଧାର, ଥଣ୍ଡା ପାଇ ବୁଢାର କାଶ ବଳି ପଡ଼ିଲା । ବାବୁ ତ ଭାରି ଖପା , ବୁଢା ଛାତିରେ ଦୁଇଟା ଇଂରାଜୀ ଘୁଷି ମାରିଲେ , ବିଛଣାପତ୍ର ବାହାରକୁ ଫୋପାଡ଼ିଦେଲେ । ବୁଢା ଗାଁକୁ ପଳାଇଲା ।”

ଆମ ଦେଶୀଇଂରାଜିଆ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଓ ତାଙ୍କ ଗୋଲମପଲ ଆମ ଭବିଷ୍ୟ ପିଢିକୁ ଯୁଆଡିକୁ ଠେଲିନେବାରେ ଲାଗିଛନ୍ତି , ସିଆଡେ କେବଳ ଗୋପାଳିଆ ଘୁଷି ମିଳିବ, ମଣିଷ ମିଳିବେନି ।

ହୁସିଆର ହୁଅ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି, ଫକୀର ମୋହନଙ୍କୁ ମୁଣ୍ଡିଆ ମାର ।

ଓଡ଼ିଆଭାଷାକୁ ନବୀନଙ୍କ ମରଣ ଆଘାତ -୮

ପୂର୍ବପ୍ରକାଶିତ ଉତ୍ତାରୁ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଗଜାନନ ବାବୁଙ୍କ ଉଦ୍ୟମକୁ ଛାୟାଛନ୍ନ କରିବାକୁ ଜଣେ ସରକାରୀ ଭେଦିଆ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିଥିଲେ ସରକାରୀ ଦଳର ରାଜ୍ୟସଭା ସାଂସଦ ବୈଷ୍ଣବ ଚରଣ ପରିଡ଼ା । ଭାଷା ଆଇନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଉ ବୋଲି ସେ ସ୍ଵର ତୋଳୁଥିଲେ ଓ ଜଣେ ସାଂସଦ ହୋଇଥିବା ହେତୁ ନିଜସ୍ଵ ତଥା ସରକାରୀ ପ୍ରଭାବରେ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ଝଲସି ବି ପାରୁଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଭାଷା ଆଇନ କାହିଁକି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇପାରୁନାହିଁ ତାହା ତାଙ୍କୁ ଜଣା ନଥିଲା । ଓଡ଼ିଆରେ କାମ କରିବାକୁ ପ୍ରବଳ ବ୍ୟଗ୍ରତା ପ୍ରକାଶ କରିଥିବା ଜାନକୀ ବଲ୍ଲଭ ପଟ୍ଟନାୟକ ଯଦି ଜାଣିପାରିନଥିଲେ କେଉଁ କାରଣ ହେତୁ ଭାଷା ଆଇନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇପାରୁନାହିଁ ଏଙ୍କୁ ବା କିପରି ଜଣାଥାନ୍ତା?
ପ୍ରଥମଥର କାରଣ ଠାବ
ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ମୁଁ ଏ କାରଣ ଠାବ କରିଥିଲି ଓ ସରକାରଙ୍କୁ ଜଣାଇଥିଲି । ଫଳରେ, ଆଇନଟିକୁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ କରିବା ପାଇଁ ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ନିୟମାବଳୀ ପ୍ରଣୟନ ସକାଶେ ସମର୍ଥ ହେବା ପାଇଁ ୨୦୧୬ ମେ ୨୧ରେ ସରକାର ଅଧ୍ୟାଦେଶ ବଳରେ ଆଇନ ସଂଶୋଧନ କରି ଏହି ସାମର୍ଥ୍ୟ ଆହରଣ କରିଥିଲେ । ଏହା ଥିଲା ଓଡ଼ିଶାପାଇଁ ଅଭୂତପୂର୍ବ ଏବଂ ଅବିସ୍ମରଣୀୟ । ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ମୋ ସହକର୍ମୀମାନେ ୨୪.୫.୨୦୧୬ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଏଥିପାଇଁ ବିଜୟଉତ୍ସବ ପାଳନ କଲେ । ମୁଖ୍ୟ ଅତିଥି ଥିଲେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ନିରୋଳା ସାମ୍ବାଦିକୀୟ ସହଯୋଗ ଦେଇଥିବା ସମ୍ବାଦ ସମ୍ପାଦକ ସୌମ୍ୟ ରଞ୍ଜନ ପଟ୍ଟନାୟକ । ସେ ଯେଉଁ ଭାଷଣ ଦେଇଥିଲେ , ତହିଁର ଐତିହାସିକ ମୂଲ୍ୟ ଅସୀମ । ତହିଁର ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଅଂଶ ନିମ୍ନରେ ଉଦ୍ଧୃତ୍ତ ହେଲା :

“ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଯଦି ମୁଣ୍ଡ ଟେକି ଉଠି ପାରିଲା ଓ ଏତେ ବାଟ ଆଗେଇପାରିଛି , ତାର ଶ୍ରେୟ ଆପଣମାନଙ୍କ ପାଖକୁ ତ ଯିବ ହିଁ ଯିବ, କିନ୍ତୁ ସର୍ବାଗ୍ରେ ଯିବ ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ । ତାର କାରଣ ହେଲା, ତାଙ୍କରି ହେତୁ ହିଁ ଉତ୍ସବ ମନାଇବାର ସୁଯୋଗ ଆମକୁ ମିଳିଛି । ୧୯୫୪ ମସିହାର ଗୋଟିଏ ଆଇନକୁ କାହିଁକି ୨୦୧୬ ମେ ୨୧ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅପେକ୍ଷା କରିବାକୁ ହେଲା ସାମାନ୍ୟ ଗୋଟିଏ ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ? ଆମେ ଯେଉଁମାନେ ଓଡ଼ିଶା ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କରୁ, ମୋ ମନକୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ଆନ୍ଦୋଳିତ କରୁଛି – ୧୯୫୪ରେ ତ ଆଇନଟି ହୋଇଥିଲା – ଓଡ଼ିଶାରେ ଏତେ ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ ଥିଲେ, ଏତେ ବିଜ୍ଞଲୋକ ଥିଲେ, ଏତେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଗଲେଣି, କେହି କଣ ଜାଣିପାରିଲେନି ଯେ, ଆଇନଟି ସଂଶୋଧନ ନକଲା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏତଦ୍ଦ୍ୱାରା ସରକାରୀ ଭାଷା ବ୍ୟବହାର ସମ୍ପର୍କରେ କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ ? ଏ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ପାଇଁ ଆଜି ମୁଁ ଯଦି ଟିକେ ଚିନ୍ତା କରୁଛି, ତାର କାରଣ ହେଲେ ଶ୍ରୀ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ । ସେ ସମସ୍ତ ବିଷୟକୁ ଗବେଷଣା କରି ଆମ ଆଖି ଖୋଲିଦେଇଛନ୍ତି । ସେ ଦେଖେଇ ଦେଇଛନ୍ତି – କେଉଁଠାରେ, କେଉଁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବିନ୍ଦୁରେ ଆଘାତ ଦେଲେ କଥାଟି ପରିଷ୍କାର ହେବ ଏବଂ ତାର ସଂସ୍କାର ଓ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ବାଟ ଫିଟିବ ।”

ଐତିହାସିକ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସମଗ୍ର ଭାଷଣଟି ନଭମଞ୍ଚ (internet)ରେ ଅଛି । ସରଣି –  https://soundcloud.com/orissamatters/sambad-editor-soumya-ranjan-patnaik-on-bhasa-andolan
ସମ୍ବାଦ ସମ୍ପାଦକ କୌଣସି ଅତିରଞ୍ଜିତ କଥା କହିନଥିଲେ । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ କାର୍ଯ୍ୟ ନହେଉଥିବାର କାରଣ ମୁଁ ହିଁ ପ୍ରଥମେ ନିରୂପଣ କରିଥିଲି ଓ ତହିଁର ନିରାକରଣ ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥିଲି ।

ଗଜାନନବାବୁଙ୍କ ଅନଶନ ଭାଙ୍ଗିବା ପାଇଁ ସରକାର ଏକ ମନ୍ତ୍ରୀସ୍ତରୀୟ କମିଟି ଗଠନ କରି ଭାଷା ଆଇନର ପ୍ରୟୋଗ ପଥରୁ ଅନ୍ତରାୟ ଅପସାରଣ ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ମାଗିଲେ । ଏହି କମିଟିରେ ମୁଁ ଥିଲି ଜଣେ ସଦସ୍ୟ । ଆଇନଟିରେ ମୁଁ ଯେଉଁ ଆଜନ୍ମ ତ୍ରୁଟି ଠାବ କରିଥିଲି, ତହିଁର ଦୂରୀକରଣ ପାଇଁ ମୁଁ ଆଇନ ସଂଶୋଧନ ଓ ନିୟମାବଳୀ ପ୍ରଣୟନ ସକାଶେ ପ୍ରସ୍ତାବ ଓ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ବିଧାନର ଚିଠା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲି ୩.୯.୨୦୧୫ ତାରିଖରେ । ତାହାର ସରକାରୀ ପ୍ରମାଣୀକୃତ ନକଲ ବିଶ୍ୱବାସୀ ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ପାଇଁ ନିମ୍ନ ସରଣିରେ ଉପଲଭ୍ୟ: ସରଣି –
https://www.scribd.com/document/521916009/Law-Proposed-by-Subhas-Chandra-Pattanayak-member-Ministerial-Committee-on-Official-Language

ଏତଦ୍ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଦେଖିଲେ ଏହାହିଁ ଥିଲା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଓଡ଼ିଶାର ପରିଚାଳନା ଅଲଙ୍ଘ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରଥମ ବିଧିବଦ୍ଧ ପ୍ରୟାସ । ସମ୍ବାଦ ସମ୍ପାଦକଙ୍କ ପୂର୍ବୋଦ୍ଧୃତ୍ତ ବୟାନ ଏହି ସତ୍ୟର ଏକ ନିରୋଳା ସ୍ୱୀକୃତି ମାତ୍ର । (କ୍ରମଶଃ)

ଓଡ଼ିଆରେ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ଶିକ୍ଷା // ଶିକ୍ଷା ନାଁରେ କଳଙ୍କ: ମାଫିଆଙ୍କ ସହ ଶିକ୍ଷା ପରିଷଦର ଅସଂଯତ ସହବାସ

ସୂତ୍ର- ମାତୃଭାଷା ବାହିନୀ 

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଓଡ଼ିଶା ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଚାଲିଥିବା ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ  ହେତୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ଭାଷା ଜାତୀୟତାର ଯେଉଁ ନୂଆ ଯୁଗ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି, ତାହାକୁ ନିଜ ଉପାର୍ଜନର ମହାମାଧ୍ୟମ କରିବାକୁ ଧୂର୍ତ୍ତ ଉଦ୍ୟମ ଚଳାଇଛି ଭୁବନେଶ୍ୱରର ଏକ ଭାଷା ମାଫିଆ ଗୋଷ୍ଟୀ – ଓଡ଼ିଆ ଅଧ୍ୟୟନ ଓ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥା ।  ଏହି ସଂସ୍ଥା ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ମାନ୍ୟତା ଦାବି ସପକ୍ଷରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଯୁକ୍ତି-ସନ୍ଦର୍ଭକୁ ଚୋରୀ କରି ତହିଁର ବ୍ୟବସାୟିକ ବ୍ୟବହାର କରିଛି କେବଳ ନୁହେଁ, ସେହି ସନ୍ଦର୍ଭର ପ୍ରସ୍ତୁତକର୍ତ୍ତା ଭାବେ ଜାଲ୍ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ତିଆରିକରାଇ ବିଭିନ୍ନ ସରକାରୀ ସସ୍ଥାରୁ ବିପୂଳ ଆୟକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟାଦେଶ ବି ହାସଲ କରିଛି ଓ ଦୁର୍ନୀତିଖୋର ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସହାୟତାରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାର ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ହାସଲ କରିଛି ଭାଷା ସମ୍ମିଳନୀ ନାଁରେ । ଏହି ସଂସ୍ଥାର ଆପରାଧିକ ଆଚରଣର ପ୍ରାମାଣିକ ତଥ୍ୟ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ପୁସ୍ତକ ‘ମିଛ କେବେ ସତ ହୁଏନା’ରେ ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇଛି । ସରକାରୀ ସନ୍ଦର୍ଭ ଚୋରୀ ପାଇଁ ଏହା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ତଦନ୍ତ ଯେ ଏହି ଅପରାଧୀଙ୍କୁ ଦିନେ କାରାଗାରକୁ ପଠାଇବ, ତାହା ବି ଏହି ମାଫିଆ ଗୋଷ୍ଠୀ ଜାଣେ । ଏହି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପୂର୍ବ ପରି ଏହା ରାଜ୍ୟ ରାଜକୋଷ ଲୁଟ୍ କରିବା ଆଉ ସହଜ ହୋଇ ନପାରେ ବୋଲି ଆଶଙ୍କା କରୁଛି । ତେଣୁ, କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ପାଣ୍ଠି ଉପରେ ଏହା ନଜର ପକାଇଛି । ଏହି କାମରେ କେନ୍ଦ୍ର ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ ଏହାକୁ ସାହାଜ୍ୟ କରୁଥିବା ପ୍ରକାଶ । ଏପରି ସନ୍ଦେହର କାରଣ ହେଲା, ଏହି ସଂସ୍ଥାର କର୍ମକର୍ତ୍ତା ଏ ଭିତରେ ଯେଉଁଦିନ ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ରଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ, ତହିଁ ପରେ ପରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଅଖିଳ ଭାରତୀୟ ବୈଷୟିକ ଶିକ୍ଷା ପରିଷଦ ଏଙ୍କ ପାଲରେ ପଡ଼ିଛି ।

ଓଡ଼ିଶାର ବହୁ ଖବରକାଗଜରେ ଗତକାଲି ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି କି, ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ଶିକ୍ଷାଦାନ ହେବ ଓ ସେଥିପାଇଁ ଉପରୋକ୍ତ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପରିଷଦ ପୁସ୍ତକ ପ୍ରଣୟନ ଦାୟିତ୍ଵ  ‘ଓଡ଼ିଆ ଅଧ୍ୟୟନ ଓ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥା’ କୁ ପ୍ରଦାନ କରିଛି । ଏହି ସଂସ୍ଥାର ମାଲିକ ସୁବ୍ରତ ପୃଷ୍ଟି ଏକ ଟିଭି ପ୍ରସାରଣର ଏକ ୟୁଟ୍ୟୁବ୍  ଲିଙ୍କ୍ ପ୍ରଦାନ କରି ଏହି ଖବରକୁ ପ୍ରସାରିତ ବି କରିଛନ୍ତି ।  ତାହା ନିମ୍ନରେ ସ୍ଥାନିତ ହେଲା । 

ଏହି ପ୍ରଚାର ଉପରୋକ୍ତ ପରିଷଦ କରିନାହିଁ ; କରିଛି ଏହି ମାଫିଆ ସଂସ୍ଥା, ନିଜ ପ୍ରଚାର ପାଇଁ, ନିଜ ସପକ୍ଷରେ । ଏହା ସହ ଜଡ଼ିତ ସିପ୍ରା ମଳିକ ଏଥିରେ ଯେଉଁ ବୟାନ ରଖିଛନ୍ତି ତହିଁରୁ ଆଶଙ୍କା ଉପୁଜେ କି, ଯଦି  ଏହି କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପରିଷଦ ଏହି ମଫିଆ ଗୋଷ୍ଠୀ ସହ ଆରମ୍ଭ କରିଥିବା ଅସଂଯତ ସହବାସ ବନ୍ଦ ନକରେ, ତେବେ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଗୁଡ଼େ ନିମ୍ନମାନର ପାଠ୍ୟ ପୁସ୍ତକ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବ । ସେହି ପୁସ୍ତକ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ଯେଉଁମାନେ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ଶିକ୍ଷା ଅର୍ଜନ କରିବେ ସେମାନେ ଚାକିରି ପାଇଲେ ସାରା ରାଜ୍ୟ ବୁଡିଯିବ ବିପଦରେ । 

ଭାଷା ଆଂଦୋଳନର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ ଉପରୋକ୍ତ ପରିଷଦକୁ ଚିଠି ଲେଖି ଏହି ଅସଂଯତ ସହବାସ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ଦାବି କରିଛନ୍ତି ଓ ଭାଷା ମାଫିଆଙ୍କ ପରିବର୍ତ୍ତେ ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକ ପ୍ରଣୟନ ଓ ପ୍ରକାଶନ ସଂସ୍ଥା ଓ /ବା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ପରି ଉଚ୍ଚ ମାନଯୁକ୍ତ ସରକାରୀ ସଂସ୍ଥାର ଆଶ୍ରୟ ନେବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି ।   

ଭାଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ମାଫିଆମତାଣ // ପ୍ରତିକାର ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ ଆରମ୍ଭ

ସୂତ୍ର: ମାତୃଭାଷା ବାହିନୀ

କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଅଖିଳ ଭାରତୀୟ ବୈଷୟିକ ଶିକ୍ଷା ପରିଷଦ ଭାଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ମାଫିଆ-ମତାଣକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରୁଥିବା ଜଣା ପଡ଼ିଲା ପରେ ତାର ପ୍ରତିକାର ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ ପରିଷଦ ଅଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କୁ ଆଜି ଏକ ପତ୍ର ଲେଖି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ ପାଇଁ ଯଦି ପୁସ୍ତକ ପ୍ରଣୟନ ଦରକାର, ତେବେ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ‘ରାଜ୍ୟ ପାଠ୍ୟ ପୁସ୍ତକ ପ୍ରଣୟନ ଓ ପ୍ରକାଶନ ସଂସ୍ଥା’ ତଥା ‘ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ’କୁ ଦାୟିତ୍ଵ ଦେବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଛନ୍ତି । କେନ୍ଦ୍ରର ନୂଆ ଶିକ୍ଷାମନ୍ତ୍ରୀ ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରି ‘ଓଡିଆ ଅଧ୍ୟୟନ ଓ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥା’ ନାମକ ମଫିଆ ଗୋଷ୍ଠୀ ଏହି ଆଳରେ ୫ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଲାଭକରୀ ବେପାର ହାତେଇବା ପାଇଁ ଉପରୋକ୍ତ ପରିଷଦକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଥିବା ଖବର ଘୁରିବୁଲୁଛି ଓଡ଼ିଶା ରାଜଧାନୀରେ ।

ଏହି ସଂସ୍ଥା ତାର ବେପାର ପାଇଁ କିପରି ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥିବା ଶାସ୍ତ୍ରୀୟମାନ୍ୟତା ଯୁକ୍ତି ସନ୍ଦର୍ଭକୁ ଚୋରୀ କରିନେଇଛି ତାର ସବିଶେଷ ତଥ୍ୟ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ପ୍ରାମାଣିକ ଗ୍ରନ୍ଥ ‘ମିଛ କେବେ ସତ ହୁଏନା’ରେ ଖୋଦିତ ହୋଇଛି । ଶ୍ରୀ ପଟ୍ଟନାୟକ ପରିଷଦ ଅଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କୁ ତାହା ସୁଚାଇ, କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପାଣ୍ଠିକୁ ସନ୍ଦର୍ଭ ଚୋରଙ୍କ ଲାଭରେ ଲଗାଇବାରୁ ନିବୃତ୍ତ ହେବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଛନ୍ତି ।

ଭାଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ମାଫିଆ-ମତାଣକୁ ପ୍ରତିହତ କରିବା ପାଇଁ ଆସନ୍ତା ବୁଧବାର ଭୁବନେଶ୍ଵରରେ ମାତୃଭାଷାପ୍ରେମୀମାନଙ୍କର ଏକ ଜରୁରୀ ବୈଠକ ଆହୁତ ହୋଇଛି ।