ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ
ନବ ନିର୍ବାଚିତ ଷୋଡ଼ଶ ବିଧାନସଭାର ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ମାନ୍ୟବର ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟପାଳ ଯେଉଁ ଭାଷଣ ରଖିଲେ ତାହା ଓଡ଼ିଆ ଅସ୍ମିତାର ଘୋର ବିରୁଦ୍ଧାଚରଣ ବୋଲି କୁହାଯାଇପାରେ । ତାଙ୍କ ମୁହଁରେ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ ଭାଷଣ ଦିଆଇ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ସରକାର ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ଅପମାନିତ କରିଛନ୍ତି ।
ଆମ ପୂର୍ବ ପୁରୁଷେ କେବଳ ଗୋଟିଏ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ । ତାହା ହେଲା, ଆମର ସମସ୍ତ ଦାପ୍ତରୀକ କର୍ମ ସମ୍ପାଦନ ହେବ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ । ଏହି କାରଣରୁ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନ, ୧୯୫୪ ସ୍ପଷ୍ଟ କହିଛି କି, ଓଡ଼ିଶାର ସର୍ବତ୍ର ସମସ୍ତ ଓ ଯେକୌଣସି କାମ ପାଇଁ ସରକାରୀ ଭାଷା ଅଟେ ଓଡ଼ିଆ ।
ଏହି ଆଇନକୁ ପ୍ରଥମ ସଂଶୋଧନର ଶିକାର କରି ୧୯୬୩ରେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରତି ପଦାଘାତ କରି କିପରି ଇଂରାଜୀ ଭାଷାକୁ ଆମ ଉପରେ ନଦିଦେଲେ ତାହାର ସବିଶେଷ ଆଲୋଚନା ମୁଁ ରଖିଛି ‘ବିଜୁଙ୍କ ଛୁରା’ ଶୀର୍ଷକ ମୋ ପୁସ୍ତକରେ । ତଥାପି ସେ ଖଞ୍ଜିଥିବା ଧାରା ୩-କ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାକୁ ଆମ ବିଧାନସଭା ବ୍ୟାପାରରେ ଏକ ଅତିରିକ୍ତ ଭୂମିକା ଦେଇଛି, ମୂଳ ଭୂମିକା ନୁହେଁ । ଏଥିରେ କୁହା ହୋଇଛି, ବିଧାନସଭାର କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପାଦନରେ ଇଂରାଜୀ ଭାଷା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଅଧିକନ୍ତୁ ବ୍ୟବହାର ହୋଇପାରେ । ଅତଏବ, ଇଂରାଜୀ ବ୍ୟବହାର ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ନୁହେଁ । ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ହେଲା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ବ୍ୟବହାର । ଇଂରାଜୀ ଅଧିକନ୍ତୁ ଓଡ଼ିଆ ନୁହେଁ, ଓଡ଼ିଆ ଅଧିକନ୍ତୁ ଇଂରାଜୀ ଚାଲିପାରେ, ନ ଚାଲିପାରେ । ଏହା ହିଁ ହେଲା ଆଇନର ସ୍ପଷ୍ଟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ । ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦେଶକୁ ଅବଜ୍ଞା କରି ରାଜ୍ୟ ସରକାର ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ମୁହଁରେ ଇଂରାଜୀରେ ଅଭିଭାଷଣ ରଖାଇବା ଓଡ଼ିଆ ଅସ୍ମିତା ଉପରେ ପଦାଘାତ ।
ରାଜ୍ୟପାଳ ତାଙ୍କ ଭାଷଣର ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ଆରମ୍ଭ କଲାପରେ ତାଙ୍କ ତରଫରୁ କେହି ବି ଅଧିକୃତ ପଦାଧିକାରୀ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ସମଗ୍ର ଭାଷଣଟି ପାଠ କରିପାରିଥାନ୍ତେ । କୌଣସି ଆଇନଗତ ଅସୁବିଧା ଏଥିରେ ନ ଥିଲା ; ଅସୁବିଧା ଥିଲା ମାନସିକତାରେ ।
ଏହି ଓଡ଼ିଆ ବିରୋଧୀ ମାନସିକତା ଯେତେ ଶୀଘ୍ର ବଦଳେ, ସେତେ ଭଲ ।