ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ
ବସ୍ତୁତଃ ମୁଁ ଦେଇଥିବା ଉପରୋଦ୍ଧୃତ୍ତ ପ୍ରସ୍ତାବ ଓ ଚିଠା ହେତୁ ହିଁ ଆମ ଭାଷା ଆଇନରେ ଥିବା ଆଜନ୍ମ ତ୍ରୁଟିଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଅବଗତ ହେଲେ । ଫଳରେ ବିଧାୟକ ନବ କିଶୋର ଦାସଙ୍କ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତରରେ ୧୪.୧୨.୨୦୧୫ ତାରିଖରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବିଧାନସଭାକୁ କହିଥିଲେ କି, ଭାଷା ଆଇନଟିର କାର୍ଯ୍ୟକାରୀତା ପାଇଁ ଖୁବ ଶୀଘ୍ର ତହିଁର ସଂଶୋଧନ କରାଯିବ ।
ଭାଷା ଆଇନଟିର ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ମୁଁ ଦେଇଥିବା ଚିଠାରେ ଯେଉଁ ଧାରା ୪ର ସଂଯୋଗୀକରଣ ପ୍ରସ୍ତାବ କରିଥିଲି, ତାର ଉପଧାରା ୨ ନିମ୍ନରେ ଉଦ୍ଧୃତ୍ତ ହେଲା :
“ଏହି ଆଇନର ସମସ୍ତ ବା ଯେ କୌଣସି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ବା ଏହି ଆଇନର ଯେକୌଣସି ବା ସମସ୍ତ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କରିବା ପାଇଁ ବା ଏହି ଆଇନର ପ୍ରଯୁକ୍ତିସୀମା ଓ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟକୁ ପରିବର୍ଦ୍ଧିତ କରିବାପାଇଁ ବା ଏହାର କୌଣସି ଧାରାର ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନକୁ ଦଣ୍ଡନୀୟ କରିବା ପାଇଁ ସରକାର ନିୟମାବଳୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଓ ପ୍ରବର୍ତ୍ତିତ କରିପାରିବେ ।”
ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବିଧାନସଭାରେ ଦେଇଥିବା ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ପାଳନରୁ ଓହରିଯାଉଥିବା କଥା ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଯାଇଥିଲା ୧୭.୧୨.୨୦୧୫ ତାରିଖରେ । Orissa CM drifts away from the decision for governance of Orissa in Oriya ଶୀର୍ଷକ ଅଲୋଚନା ମୁଁ ରଖିଲି ବିଶ୍ଵବାସୀ ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ।
କିନ୍ତୁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଭିଆଇ ମୋ ପ୍ରଦତ୍ତ ଉପରୋକ୍ତ ପ୍ରସ୍ତାବ ଅନୁଯାୟୀ ଆଇନ ସଂଶୋଧନ ସକାଶେ ଆମେ ତାଙ୍କୁ ବାଧ୍ୟକଲୁ । ତେଣୁ, ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା (ସଂଶୋଧନ) ଅଧ୍ୟାଦେଶ, ୨୦୧୬ରେ ମୋ ଚିଠାର ଧାରା ୪ (୨)କୁ ଆଇନରେ ପ୍ରବିଷ୍ଟ କରାଇ ସରକାର ତାହାକୁ ଧାରା ୫ର ନାମ ଦେଲେ । ତାହା ହେଲା :
“୫॰ ଏହି ଅଧିନିୟମର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ସକାଶେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ନିଯମାବଳୀ ପ୍ରଣୟନ କରିପାରିବେ ।”
କିନ୍ତୁ ଏହି ଅଧ୍ୟାଦେଶକୁ ଆଇନତଃ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା (ସଂଶୋଧନ) ଆଇନ, ୨୦୧୬ରେ ରୂପାନ୍ତରିତ କଲାବେଳେ ଆମ ବିଧାନସଭା ସଦସ୍ୟମାନେ କିପରି ଅମଲାତନ୍ତ୍ରର ହାତବାର୍ସି ଭାବେ କାମ କରିଥିଲେ ତାହା ଆମେ ପରେ ଦେଖିବା । ବର୍ତ୍ତମାନ ଦେଖିବା ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା (ସଂଶୋଧନ) ବିଧେୟକ, ୨୦୧୮ର ବିଚାର ବେଳେ ଶ୍ରୀ ଅମର ଶତପଥିଙ୍କ ସାଙ୍ଗକୁ ଆଉ କିଏ କଣ କହିଥିଲେ ।
ଶ୍ରୀ ନରସିଂହ ମିଶ୍ର
ବିରୋଧୀ ଦଳ ନେତା ଶ୍ରୀ ନରସିଂହ ମିଶ୍ର ଏହାକୁ ସ୍ଵାଗତ ଜଣାଇଥିଲେ ଏବଂ “ଏଥିରେ ବିରୋଧ କରିବାର କିଛି ନାହିଁ” ବୋଲି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଏଥିରେ ଆଇନଟିର ଉଲ୍ଲଂଘନ ପାଇଁ ଦଣ୍ଡବିଧାନ କଥା ଉଚ୍ଚାରିତ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ବିଧେୟକଟିରେ ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନର ସଜ୍ଞା ପ୍ରଦତ୍ତ ହୋଇନଥିବା ହେତୁ ପଚାରିଥିଲେ “ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନର ଅର୍ଥ କଣ?” ସେ କହିଥିଲେ,
“ଏହି ଆଇନ ଦ୍ଵାରା ସବୁ କ୍ଷମତା ସରକାରଙ୍କୁ ଦେଇଦିଆଯାଉଛି । ସରକାର Rule (ନିଯମାବଳୀ) ତିଆରିକରିବେ । ଏବଂ Rule ତିଆରିକରି ଯେତେବେଳେ Gazette Notification କରିଦେବେ, ସେତେବେଳେ ଏହା ଲାଗୁ ହୋଇଯିବ । ତେଣୁ ଆମେ ଯଦି ଜାଣିନଥିବା ଉଲ୍ଲଂଘନ ଅର୍ଥ କଣ, ତା ହେଲେ ସେଇଟା ବିପଦ ହୋଇପାରେ ।”
ଗୋଳମାଳ ବଡ଼ ଗଭୀର
ଶ୍ରୀ ମିଶ୍ରଙ୍କ ଭାଷଣରୁ ଜାଣିହୋଇଯାଏ ଭାଷା ଆଇନକୁ ନେଇ ଗୋଳମାଳ କେତେ ଗଭୀର । ଏଥିରୁ ଜଣାପଡ଼େ ଯେ, ଉପର ସୂଚିତ ଅଧ୍ୟାଦେଶ ବଳରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର “ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ନିଯମାବଳୀ, ୨୦୧୬ ନାମକ ଯେଉଁ ନିଯମାବଳୀ (Rules) ତିଆରି କରିଥିଲେ ଓ ଯାହାକୁ ୧୪୯୭ ସଂଖ୍ୟକ ଓଡ଼ିଶା ଅସାଧାରଣ ରାଜପତ୍ର (Extraordinary Gazette)ରେ ଅଗଷ୍ଟ ୨୨, ୨୦୧୬ରେ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ତାହା ବିରୋଧୀ ଦଳ ନେତାଙ୍କୁ ଜଣା ନ ଥିଲା । କେମିତି ଜଣାଯାଇଥାନ୍ତା? ସରକାର ତ ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ବିଧାନସଭାକୁ ଅବଗତ କରାଇନଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ବିରୋଧୀ ଦଳ ନେତା ତ ଜାଣିଥିଲେ ଯେ, ଅଧ୍ୟାଦେଶ ବଳରେ ୨୦୧୬ ମେ ୨୧ ତାରିଖରେ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନର ଯେଉଁ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ସଂଶୋଧନ ହୋଇ ଧାରା ୫ ଯୋଡ଼ା ହୋଇଥିଲା, ତାହା ତ କେବଳ ନିୟମାବଳୀ ପ୍ରଣୟନର ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ ଆବଶ୍ୟକତା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ହିଁ ଜାରିକରା ହୋଇଥିଲା । ତେଣୁ ତଦ୍ଦ୍ଵାରା କି ନିଯମାବଳୀ ତିଆରି ହୋଇଥିଲା, କ’ଣ ତାର ଭାଷା ଥିଲା, କିପରି ତାହା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଲା ବା କ’ଣ ହେଲା ତାର କାର୍ଯ୍ୟକାରୀତାର ଫଳ, ତାହା ଜାଣିବା ପାଇଁ ଶ୍ରୀ ମିଶ୍ର ଚାହିଁଲେ ନାହିଁ କାହିଁକି? ଚାହିଁଥିଲେ ହୁଏତ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନର ପ୍ରୟୋଗ ବ୍ୟାପାରରେ ସରକାର ଯେଉଁ ଗଭୀର ଗୋଳମାଳ ସୃଷ୍ଟିକରିଚାଲିଛନ୍ତି ତାହା ଧରା ପଡ଼ିଯାଇଥାନ୍ତା ଓ ଆଇନଟି ନିର୍ଭୁଲଭାବେ ସଂଶୋଧିତ ହୋଇଯାଇପାରିଥାନ୍ତା । (କ୍ରମଶଃ)