ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ କବିତାଟିଏ //କରୁଣାକର ମଲିକ

[ଆମ ଭାଷାକୁ ମାରିଦେବା ପାଇଁ ଆମ ରାଜ୍ୟ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯେଉଁ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଚଳାଇଛନ୍ତି ତା କବଳରେ ପଡ଼ି ଆମ ଜାତିର ପରିଚୟ ଏବେ ବିପଦାପନ୍ନ । ତାକୁ ବିପଦମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ଯେଉଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇଛୁ, ତାହା ପ୍ରତ୍ୟାହୃତ ହୋଇସାରିଛି ବୋଲି ଏକଦା ଆନ୍ଦୋଳନ ପ୍ରତିଷ୍ଠତାଙ୍କ ଦୁଇ ସହଯୋଗୀଙ୍କଠାରୁ କଳା ଟଙ୍କା ଦେଇ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଲେଖେଇନେଇଛନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସେହି ରାଜ୍ୟର ମାତୃଭାଷାକୁ ମାରିଦେବା ପାଇଁ ଏପରି କୁତ୍ସିତ ଚକ୍ରାନ୍ତ କରିବା ସାରା ବିଶ୍ଵରେ ବିରଳ । ବିଶ୍ଵରେ ବିରଳ ମଧ୍ୟ ଆମ ଆନ୍ଦୋଳନ ପରି ଏକ ଆନ୍ଦୋଳନ, ଯାହା ନିଜର ମାତୃଭାଷାକୁ ସରକାରୀ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର କବଳରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ନୀରବରେ ନିଜର ଦାବି ନିବେଦନ କରିପାରେ । ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ଏତେ ନୀତିନିଷ୍ଠ ଯେ, କରୋନା ପରିଚାଳନାରେ ସରକାରଙ୍କୁ ଚାପମୁକ୍ତ  ରଖିବା ପାଇଁ ଏହା ପ୍ରତ୍ୟହ ଚଳାଇଥିବା କଳାପତାକା ଅଭିଯାନକୁ କାୟିକତଃ ସ୍ଥଗିତ ରଖିଛି ; କିନ୍ତୁ ଅବ୍ୟାହତ ରଖିଛି ବୌଦ୍ଧିକ ସ୍ତରରେ । ପ୍ରତିଦିନ ଆନ୍ଦୋଳନର ଦାବି ଅଦ୍ୟତନ କରାଯିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ପ୍ରତି ରବିବାର ସନ୍ଧ୍ୟା ୭ରୁ ଚାଳୁଛି ନଭମଞ୍ଚ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହାର  ସାରସ୍ଵତ ସାଙ୍ଗଠନିକ ଅଧିବେଶନ ; ଏବଂ ପ୍ରତି ସୋମବାର ପୂର୍ବାହ୍ନ ୧୦ରେ ଫେସବୁକରେ ଥିବା  ‘ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ ପଦେ’ ପୃଷ୍ଠାରୁ ଜଣେ ବିଜ୍ଞ ଓଡ଼ିଆ ଆନ୍ଦୋଳନର ଦାବି ଯଥାର୍ଥ ଓ ତାହାକୁ ସରକାର ମାନିନିଅନ୍ତୁ ବୋଲି ସାରଗର୍ଭକ ପରାମର୍ଶ ଦେଉଛନ୍ତି ସରକାରଙ୍କୁ । ବିଶ୍ଵର ଆନ୍ଦୋଳନ ଇତିହାସରେ ଏହା ଯେତିକି ବିରଳ, ସେତିକି ଅଭିନବ । ଏହି କ୍ରମରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ରବିବାସରୀୟ ଅଧିବେଶନରେ ଯେଉଁ ସମସ୍ତ ଭାଷାମନସ୍କ  କବିତା ଉପସ୍ଥାପିତ ହେବ, ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଏହି ମଞ୍ଚରେ ଆମେ ‘ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ କବିତାଟିଏ ‘ ପୃଷ୍ଠାରେ ସ୍ଥାନିତ କରିବୁ । (ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ )]

                                                                                                  ମାତୃଭାଷା 

ଏଥୁ ଅନନ୍ତରେ ଶୁଣ ମୋର ସୁଧୀ ଜନ
ମାତୃଭାଷା କଥା ଏବେ କରୁଛି ବଖାଣ ।
                               ଯା ମାଟି,ପାଣି,ପବନେ ଏ ଶରୀର ଗଢା
                              ସେହି ଏକା ମାଟି ମାଆ ବୁଝିଥା ବାପୁଡା।
ତାହାରି ସେବା କରିବୁ ଗାଇବୁ ତା ଗୁଣ
ସେହି ଭାଷା ତୋ ପାଇଁ ଅଟଇ ମହାନ।
                              ମାଆ ଶିଖାଇବା ଭାଷା ତୋର ମାତୃଭାଷା
                             ସେ ଭାଷା ବିଦ୍ରୁପ କଲେ ହେବୁ ଲୋକହସା।
ଓଡିଶା ମାଟିରେ ଜନ୍ମ ଓଡିଆ ତୋ ଭାଷା
ଭାଷା ର ବିକାଶ ହେଲେ ହେବୁ ତୁ ରେ ଯଶା।
                            ନିଜ ଭାଷା ଛାଡି ତୁ ଯେ ହେଉ ବାଟ ବଣା
                            ଜ୍ଞାନ ଗାରିମା ଦେଖାଉ ଏ କି ବିଚାରଣା ।
ମାଉସୀ ଗୁଣ ଗାଉଛୁ ମାଆ ହୁଏ ପର
କିବା ଜ୍ଞାନ ଅଛି ତୋର ହେଉ ହରବର।
                            ମାଆ, ବାବା ଡାକରେ ଯେ କେତେ ଆତ୍ମୀୟତା
                            ଡାଡି,ମମି ଡାକି ଖାଲି କରୁଛୁ ଦୂରତା ।
ପ୍ରତ୍ୟେକ କଥାରେ କହୁ ବିଦେଶୀ ଭାଷାକୁ
ମାଆର ଭାଷା କି ଭଲ ନ ଲାଗେ ମନକୁ ।
                           ନମସ୍କାର ଭୁଲି ଏବେ ହାଏ,ବାଏ,ହ୍ଯାଣ୍ଡସେକ୍
                          ନମ୍ରତା ଭକ୍ତି ଭାବନା ଯାଏ କରି ହତବାକ୍ ।
କୁନା,କୁନି, ମୁନା,ମୁନି ଡାକ କେଣେ ଗଲା
କି ନାମ ରଖିଲେ ବାପା ଆଈ ନ ବୁଝିଲା ।
                           ଆରେ ବାବୁ ବାପଧନ କେତେ ସୁମଧୁର
                           ଆଜ୍ଞା, ସାର୍ ,ଅମୁକ ବାବୁ ଲାଗେ କି ନିଜର ?
ବିଦେଶୀ ଭାଷା କହି ତୁ ଭାବୁଅଛୁ ଜ୍ଞାନୀ
କହିଲେ କହୁଛୁ ପୁଣି ଭୁଲି ତୁ ଗଲୁଣି ।
                           ଇଂରାଜୀ ପଢୁଆ ବାବୁ ଓଡିଶାରେ ଘର
                           ଓଡିଆ ଭାଷାରେ କହି ନ ପାରନ୍ତି ସତ୍ବର ।
ଖଣ୍ଡି ଇଂରାଜୀ କହନ୍ତି ପ୍ରତି ପଦେ ପଦେ
ଜ୍ଞାନୀ ପାଠୁଆ ବୋଲାନ୍ତି ସାହିତ୍ୟ ଜଗତେ ।
                           ପ୍ରବାସୀ ଓଡିଆ ଭାଇ ବିଦେଶରେ ଛନ୍ତି
                           ଓଡିଆ ଭାଷା ଶୁଣି ମୁହଁ ବୁଲାଅନ୍ତି ।
ପରିଚୟ ଦେବାପାଇଁ ମନେ ନ କରନ୍ତି
ଯଦି ଚିହ୍ନା ହୋଇଗଲ ,ଇଂରାଜୀ କହନ୍ତି ।
                            ପାଟିରେ ପଶୁନି ଆଉ ସେ ଓଡିଆ ଶବ୍ଦ
                            ବେଶୀ ଦିନ ଛାଡିଲିଣି ଓଡିଶା ଭୁବନ।
ତଥାପି କେତେକ ଭାଇ ଛନ୍ତି ବିଦେଶରେ
ଭାଷା ପାଇଁ ହୃଦ କାନ୍ଦେ କହନ୍ତି ବ୍ଯାକୁଳେ ।
                           ଏବେ କହୁଅଛି ବାବୁ ଶୁଣ ମୋର କଥା
                            ଭୁଲ ନାହିଁ କେବେ ଆମ ଭାଷାର ମମତା ।
କରୁଅଛି ନିବେଦନ ଓଡିଶା ବାସୀଙ୍କୁ
ଭାଷାର ଟେକ ରଖିବା ଜିତିବା ଜଗତକୁ ।
                            ଧନ୍ୟ ମୋ ଓଡିଶା ମାଟି ଧନ୍ଯ ମୋର ମାଆ
                            ତାର ଭାଷା ସୁରକ୍ଷା ହେବ ଦେଖିବ ଦୁନିଆ ।

ତାର୍ଲାକୋଟା, ମାଲକାନଗିରି

ଭାଷା ମା ପାଇଁ କବିତାଟିଏ // ଶଶୀକାନ୍ତ ପଣ୍ଡା

[ଆମ ଭାଷାକୁ ମାରିଦେବା ପାଇଁ ଆମ ରାଜ୍ୟ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯେଉଁ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଚଳାଇଛନ୍ତି ତା କବଳରେ ପଡ଼ି ଆମ ଜାତିର ପରିଚୟ ଏବେ ବିପଦାପନ୍ନ । ତାକୁ ବିପଦମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ଯେଉଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇଛୁ, ତାହା ପ୍ରତ୍ୟାହୃତ ହୋଇସାରିଛି ବୋଲି ଏକଦା ଆନ୍ଦୋଳନ ପ୍ରତିଷ୍ଠତାଙ୍କ ଦୁଇ ସହଯୋଗୀଙ୍କଠାରୁ କଳା ଟଙ୍କା ଦେଇ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଲେଖେଇନେଇଛନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସେହି ରାଜ୍ୟର ମାତୃଭାଷାକୁ ମାରିଦେବା ପାଇଁ ଏପରି କୁତ୍ସିତ ଚକ୍ରାନ୍ତ କରିବା ସାରା ବିଶ୍ବରେ ବିରଳ । ବିଶ୍ବରେ ବିରଳ ମଧ୍ୟ ଆମ ଆନ୍ଦୋଳନ ପରି ଏକ ଆନ୍ଦୋଳନ ଯାହା ନିଜର ମାତୃଭାଷାକୁ ସରକାରୀ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର କବଳରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ନୀରବରେ ନିଜର ଦାବି ନିବେଦନ କରିପାରେ । ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ଏତେ ନୀତିନିଷ୍ଠ ଯେ, କରୋନା ପରିଚାଳନାରେ ସରକାରଙ୍କୁ ଚାପମୁକ୍ତ  ରଖିବା ପାଇଁ ଏହା ପ୍ରତ୍ୟହ ଚଳାଇଥିବା କଳାପତାକା ଅଭିଯାନକୁ କାୟିକତଃ ସ୍ଥଗିତ ରଖିଛି ; କିନ୍ତୁ ଅବ୍ୟାହତ ରଖିଛି ବୌଦ୍ଧିକ ସ୍ତରରେ । ପ୍ରତିଦିନ ଆନ୍ଦୋଳନର ଦାବି ଅଦ୍ୟତନ କରାଯିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ପ୍ରତି ରବିବାର ସନ୍ଧ୍ୟା ୭ରୁ ଚାଳୁଛି ନଭମଞ୍ଚ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହାର  ସାରସ୍ଵତ ସାଙ୍ଗଠନିକ ଅଧିବେଶନ ; ଏବଂ ପ୍ରତି ସୋମବାର ପୂର୍ବାହ୍ନ ୧୦ରେ ଫେସବୁକରେ ଥିବା  ‘ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ ପଦେ’ ପୃଷ୍ଠାରୁ ଜଣେ ବିଜ୍ଞ ଓଡ଼ିଆ ଆନ୍ଦୋଳନର ଦାବି ଯଥାର୍ଥ ଓ ତାହାକୁ ସରକାର ମାନିନିଅନ୍ତୁ ବୋଲି ସାରଗର୍ଭକ ପରାମର୍ଶ ଦେଉଛନ୍ତି ସରକାରଙ୍କୁ । ବିଶ୍ଵର ଆନ୍ଦୋଳନ ଇତିହାସରେ ଏହା ଯେତିକି ବିରଳ, ସେତିକି ଅଭିନବ । ଏହି କ୍ରମରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ରବିବାସରୀୟ ଅଧିବେଶନରେ ଯେଉଁ ସମସ୍ତ ଭାଷାମନସ୍କ  କବିତା ଉପସ୍ଥାପିତ ହେବ, ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଏହି ମଞ୍ଚରେ ଆମେ ‘ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ କବିତାଟିଏ ‘ ପୃଷ୍ଠାରେ ସ୍ଥାନିତ କରିବୁ । (ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ )]

                                                                             ଶବ୍ଦ-ଭାଷା

                                                                                          ଶଶୀକାନ୍ତ ପଣ୍ଡା,ଅସୁରେଶ୍ୱର, କଟକ।

ଶବ୍ଦ ବ୍ରହ୍ମ, ଶବ୍ଦ ପୁଣ୍ୟ, ଶବ୍ଦ ସନାତନ,
ଵିଦ୍ୟାଦାତ୍ରୀ ସରସ୍ୱତୀ ଦେବୀ କଣ୍ଠସ୍ଵନ;
ଦିବ୍ୟ ଶବ୍ଦମୟ ଭାଷା ,ହୃଦୟ ସ୍ପନ୍ଦନ,
ଭାଷା ପୂଜନୀୟା ମାତା, ପ୍ରାପ୍ତ ଶୀର୍ଷସ୍ଥାନ;

ବ୍ରହ୍ମଶବ୍ଦ ଓଁ କାରୁ ,ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ସୃଜନ,
ଅନନ୍ତ ଅକ୍ଷୟ ଶବ୍ଦ, ବ୍ୟାପ୍ତି ଅକଳନ;
ନିରପେକ୍ଷ ଲିପି, ମାତ୍ରା ସ୍ୱର ବା ଗାୟନ,
ଭାଷା କୋଣ ଅନୁକୋଣ, ଶବ୍ଦ ରସାୟନ;

ଭାଷା, ସାହିତ୍ୟ, ଶବ୍ଦ ବିଭୁ ବରଦାନ,
ସଂଭ୍ରମ ,ଦୟା, ଶ୍ରଦ୍ଧା ,ସ୍ନେହଁ ଆଭୂଷଣ;
ଅସ୍ୱୀୟା ବିରହିତ ଭାଷା ଅଭିଧାନ,
ଏକାତ୍ମ ଅତ୍ମୀୟତା ନିହିତ ଦର୍ଶନ;

ମାତୃଭୂମି ,ମାତୃଭାଷା ଗର୍ଜନ ତର୍ଜନ,
ସଭା ,ସମିତି ,ସଙ୍ଘ, ସତ ସଂଗଠନ;
ଅଦୃଶ୍ୟ ଅବୋଧ୍ୟ ନୁହେଁ କୁମ୍ଭୀର ରୋଦନ,
ଗୌରବ ଗାରୀମା କ୍ଷୟ ସ୍ଵକୀୟ ସ୍ଖଳନ;

ପ୍ରହସନ ପ୍ରବଞ୍ଚନା କ୍ଷଣ ପ୍ରତୀକ୍ଷଣ,
ଆତ୍ମବଡ଼ିମା ମୟ ଶୟନ ସପନ,
ଦୃଶ୍ୟମାନ ଆଭ୍ୟନ୍ତର ସ୍ବସ୍ୱାର୍ଥ ପ୍ରଚ୍ଛନ୍ନ,
ସାହିତ୍ୟ ଧରାଶାୟୀ, ଭାଷା ହୀନିମାନ;


ଜହ୍ନଲୋ! କହ

ଉମାକାନ୍ତ ରାଉତ 
(ମାଆ ଓ ଭାଷାମାଆକୁ ସମର୍ପିତ)

[ଯେଉଁଦିନ ଓଡ଼ିଆ କବିମାନେ ଭାଷାଜୀବୀ ନ ହୋଇ ଭାଷାପ୍ରାଣ ହେବେ ସେଦିନ ଫେରିଆସିବ ଆମ ଭାଷା ଜନନୀର ପ୍ରାଣସତ୍ତା । ଆମ କବିକୁଳ ପୁରସ୍କାର ପଛରେ ନ ଗୋଡ଼ାଇ ଉମାକାନ୍ତ ରାଉତଙ୍କ ପଦାଙ୍କ ଅନୁସରଣ କରନ୍ତୁ , ଆମ ଭାଷାରେ ଆମ ରାଜ୍ୟ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ସରକାର ବାଧ୍ୟ ହେବେ ।]


ଜହ୍ନକୁ ସେଦିନ ପଚାରିଲି ପ୍ରଶ୍ନ
ନିରୋଳା ସଂଜ ଲଗନରେ
ଜ୍ୟୋସ୍ନାଧାର ଗୋ !
ଜ୍ୟୋଚ୍ଛନା କାହିଁକି ଊଣା କରୁ ତୁହି
ପ୍ରିୟମାଟି ମୋର ଓଡ଼ିଶାରେ ?
ଭାଷା ହତ୍ୟାକାରୀ ବିଯୁକ୍ତ ଚିନ୍ତାରେ
ଭରୁନାହୁଁ କିଆଁ ଯୁକ୍ତ କିରଣ ବାରିଧାର
ଭ୍ରଷ୍ଟ ଶାସକ ବିବେକ ପେଡ଼ିରୁ ତାଲା ଖୋଲିଯା`ନ୍ତା
ଶାନ୍ତଓଡ଼ିଶା ମୋ` ହୁଆନ୍ତାନି ଆଉ ଥରହର
ଅକୁହା ଭାଷାରେ ଜହ୍ନ କହିଲା
କେମିତି କହିବି –
କୁଆଁରୀ ମାଆର ପ୍ରସବ ବେଦନା
ଅନୁଭବୀଟିଏ ବୁଝେ ସିନା;
ପୁଞ୍ଜି ମଞ୍ଜି ଦେହ ଭୋଗରୁ ଉଦ୍ଭବ
ନରପିଶାଚ ସେ କେମିତି ବୁଝିବ?

ଯେତେ ଯାହା ତାକୁ କାଲେ ମନା
ମାଆର ରାହାକୁ ଖିନଭିନ କରି
ଚାଷୀକୁ ସଜାଇ ଦାଣ୍ଡର ଭିକାରି
ନିଶାରେ ମାତାଲ ଦେହର ବେପାରୀ
ନଷ୍ଟଭ୍ରଷ୍ଟ ବୁଦ୍ଧି ଭୋଟର ଶିକାରୀ
ମାଟି-ପ୍ରେମ ଶୂନ୍ୟ ଜାରଜ ବୁଦ୍ଧିର ପରାକାଷ୍ଠା,
ଯେତେ ବୁଝେଇଲେ ବୁଝି କି ପାରିବ
ଭାଷା-ବେପାରୀଙ୍କ ମଧୁର ଚନ୍ଦ୍ରିକା
ତେଣୁ,ଏ ଶାସକ ଭାଗ୍ୟେ ବିଷ୍ଠା ।.

ଚନ୍ଦ୍ରମା ପିୟୁଷେ ତିନ୍ତି ଭିଜିଗଲି
ଜନନୀ ପ୍ରେମରେ ହଜି ମଜ୍ଜିଗଲି
ଆଖି ମାନିଲାନି ବନ୍ଧବାଡ଼,
ଭୀଷ୍ମ ପ୍ରତିଜ୍ଞାରେ ମେରୁ ସାଜିଗଲି
“ମଧୁ”ର ସ୍ଵପ୍ନକୁ ସାକାର କରିବି
ମୋ` ମାଟି ମାଆର ରୁଣ ମୁଁ ସୁଝିବି
ମାଂସ ନ ଥିଲେ ତ ଥିବ ହାଡ଼ ?

ସେହିଦିନଠାରୁ ଜିଜ୍ଞାସୁ ସାଜି ଆକାଶେ ଚାହିଁଛି
ବର୍ଷିବ କୋମଳ ସୁଧାଧାର
ଧବଳ ଜୋସ୍ନାର ଚାମରେ ପୋଛିବି
ଭାଷା-ନିଶା-ଚଷା ଗୀତ ଗାଇ ତାଲା
ଖୋଲିଦେବି ତାଙ୍କ ବିବେକର
କାଳିଆ ଜୈତ୍ରୀ ଉଡ଼ୁଥିବ ହୋଇ ଫରଫର ।

ଜହ୍ନଲୋ ତୁ` କହ…?
ତୋତେ ମିଛ ଆଉ ମୋତେ ସତ
ବିଯୁକ୍ତ ନିରାଶା ନଷ୍ଟଭାଷା ସବୁ କରି ପଛ
ସେଇଟା ନୁହେଁ କି ଜିତାପଟ ଆମ ହୃଦୟର ?
ଖୋଲି କହ ମୋତେ କେଉଁଦିନ ?
(ସରକାରୀ ନଥି)ଭାଷା ବର୍ଷାରେ ଶୀତଳ ଲଭିବ
ସନ୍ତାପିତ ଏହି ପ୍ରାଣ ମୋର…..