Posts from the Actions Category

Choose another category?

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

ଯେଉଁ ଖବରକାଗଜ ଓ ଟିଭି ଚ୍ୟାନେଲମାନେ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଭାଷା ଅଧିକାର ପାଇଁ ଚାଲିଥିବା ଯୁଗାନ୍ତକାରୀ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନକୁ ଲୋକ ଚକ୍ଷୁରୁ ଦୂରେଇ ରଖିବା ପାଇଁ ତା ଉପରେ କଳାପରଦା (blackout) କାଇଦା ପ୍ରୟୋଗ କରୁଛନ୍ତି, ସେମାନେ ଆଜି ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ ପ୍ରବାଦ ପୁରୁଷ ଭାବେ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ମନ ଉପରେ ପୁଣି ନଦିବାକୁ ପ୍ରଗଳ୍ଭ ହୋଇଉଠିଛନ୍ତି । ଗଣମାଧ୍ୟମ ଯଦି ଗଣନାୟିକା ଭୂମିକାକୁ ଖସିଆସେ ବିନା ବ୍ରହ୍ମାରେ ବି ଦସ୍ୟୁ ରତ୍ନାକର ବାଲ୍ମୀକି ପାଲଟିଯାଇପାରେ !

ଯେଉଁ ଛାତ୍ର-ଯୁବ- ଜନ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ବିଜୁବାବୁଙ୍କ ପ୍ରଥମ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ କାଳ ଅଧାରେ ଭୁଷୁଡ଼ି ପଡ଼ିଥିଲା, ସେ ଆଂଦୋଳନର ଏକ ମୁଖ୍ୟ ସ୍ଲୋଗାନ ଥିଲା: ବିଜୁ ବିରେନ ଯେଉଁଠି , ମଦ ବୋତଲ ସେଇଠି । ମଦଲୋଭୀ ସମ୍ବାଦିକମାନେ ତାଙ୍କୁ ପ୍ରବାଦପୁରୁଷ ବନେଇଦେଲେ । ଦ୍ବିତୀଯଥର ସେ ଯେତେବେଳେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହେଲେ, ଏପରି ଅରାଜକତା ବ୍ୟାପିଗଲା ଯେ, ରାଜ୍ୟ ସଚିବାଳୟର କର୍ମଚାରୀମାନେ ତାଙ୍କ ଜୀବନ ନେଇଯାଇଥାନ୍ତେ ଯଦି ଜଣେ ସାମ୍ବାଦିକ ଉପସ୍ଥିତ ବୁଦ୍ଧି ପ୍ରୟୋଗ କରିନଥାନ୍ତେ । ଏ କଥା କାହାକୁ ଅଜଣା? ତଥାକଥିତ ପ୍ରବାଦ ପୁରୁଷ ଯେତେବେଳେ ମୃତ୍ୟୁମୁଖରେ ପଡ଼ିଲେ, ସେତେବେଳେ ସେ ଅପଶାସନ ହେତୁ ଲୋକଙ୍କଦ୍ଵାରା ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାତ ଅବସ୍ଥାରେ ଥିଲେ ।

ଏ ବାବୁ ପ୍ରକୃତରେ କ’ଣ ତାହା ମୋର ଚାରୋଟି ସ୍ତମ୍ଭ ସଂହିତାରେ ସପ୍ରମାଣ ଅଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ: ସିଂହାବଲୋକନ , Animadversion, ସିଂହାବଲୋକନରେ ବିଜୁ ଓ ବିଜୁଙ୍କ ଛୁରା ।

ନିଜ ସ୍ଵାର୍ଥ ପାଇଁ ବିଜୁବାବୁ ଯେକୌଣସି କାମ କରିପାରୁଥିଲେ; କିନ୍ତୁ ମଦଲୋଭୀ ସମ୍ବାଦିକମାନେ ଲୋକଙ୍କୁ ବୁଝାଉଥିଲେ ଯେ, ସେ ଯାହା କରୁଥିଲେ ସବୁ ଥିଲା ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ସ୍ବାର୍ଥପାଇଁ !

ସେ ନିଜକୁ ଓଡ଼ିଆ ବୋଲି ମନେକରୁନଥିଲେ । ବିଧାନସଭାରେ ସେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ, ରାଜନୈତିକ ବାଧ୍ୟବାଧକତା ହେତୁ ସେ ଓଡ଼ିଆ କହୁଥିଲେ ବି , ତାଙ୍କ ଭିତ୍ତି ଥିଲା ଇଂରାଜୀ ଭାଷା (“My language was the other day English”) ; ମୋ ସଂସ୍କୃତି ଥିଲା ଇଂରେଜ ଲୋକର ସଂସ୍କୃତି (“My culture was the culture of an Englishman”) । (ବିଧାନସଭା ବିବରଣୀ, ୩୦.୯.୧୯୬୩ ପୃ.୩୯) । ତାଙ୍କ ଇଂରାଜୀମନସ୍କତା ଏତେ ତୀବ୍ର ଥିଲା ଯେ, ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହେଉହେଉ ସେ ୨୩.୮.୧୯୬୧ତାରିଖରେ ଆସ୍ପର୍ଦ୍ଧ କରିଥିଲେ କହିବାକୁ, ବିଧାନସଭାକୁ ଆସିବା ପୂର୍ବରୁ ସବୁ ସଭ୍ୟ ଇଂରାଜୀ ଜାଣିଥିବା ଦରକାର (“Every member should know English before coming to the House.”) (ଏଜନ, ପୃ.୨୫) । ଏପରିକି ଓଡ଼ିଆ ପରି ଭାଷା ପ୍ରଚଳିତ ଥିବା ଭାରତକୁ ଗୋଟାଏ ଦେଶ ବୋଲି ମାନିବାକୁ ସେ ଘୃଣା କରୁଥିଲେ ( “So many languages there in our country. This is not a country at all.”) (ବିଧାନସଭା ବିବରଣୀ, ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୮୫, ପୃ ୧୦୮)।

ଏହି ଇଂରାଜୀମନସ୍କ ଓଡ଼ିଆଭାଷାବିଦ୍ଵେଷୀ ବ୍ୟକ୍ତି ବିଧାନସଭାର ଅଧିକାଂଶ ସଦସ୍ୟଙ୍କୁ ନିଜର ଚାବୁକ ଦ୍ଵାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ କରିବା ସ୍ଥିତିରେ ଥିବା ବେକେ ବିଧାନସଭାକୁ ମିଛ କହି ୧୯୬୩ରେ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାକୁ ଯଦି କବର ତଳୁ ଉଠାଇ ଆଣି ସେହିସ୍ଥଳରେ ଆମ ଉପରେ ନଦିଦେଇନଥାନ୍ତେ, ତେବେ ଆମ ଭାଷା ଅଧିକାର ପାଇଁ ଆମକୁ ପ୍ରାୟ ୪ ବର୍ଷ ଧରି କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ କରିବାକୁ ପଡ଼ିନଥାନ୍ତା ।

ଅତଏବ, ଅନ୍ୟ କାହାପାଇଁ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ପ୍ରବାଦ ପୁରୁଷ ହୋଇପାରନ୍ତି, ଆମ ଭାଷା ପ୍ରେକ୍ଷାପଟରେ ଆମ ପାଇଁ ବରବାଦ ପୁରୁଷ । ଓଡ଼ିଆ ଗଣମାଧ୍ୟମମାନେ ତାଙ୍କୁ ଅଯଥା ଟେକିବା ବନ୍ଦ କରି ଏହି ସତ୍ୟ ଅନୁଭବ କରନ୍ତୁ ।

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଆଜି ବିଶ୍ଵ ମାତୃଭାଷା ଦିବସ । ଏହି ନାମରୁ ବୁଝିହୁଏ ଯେ, ମାତୃଭାଷା ଉପରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ଵ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଉଛି । ମାତ୍ର ଆମ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ନିଆରା । ମାତୃଭାଷାକୁ କିପରି ମରାଯାଇପାରେ ତହିଁରେ ଆମ ସରକାର ମନଧ୍ୟାନ ଦେଇ ଲାଗିଛନ୍ତି । ଫଳରେ, ୧୯୫୪ରେ ପ୍ରନୀତ ଓ ପ୍ରବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଓଡ଼ିଶା ଦାପ୍ତରିକ ଭାଷା ଆଇନ (Orissa Official Language Act) କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇପାରୁନି । ଓଡ଼ିଶାର ସବୁଠି ସମସ୍ତ ଓ ଯେକୌଣସି ଦାପ୍ତରିକ କାମ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ହେବ ବୋଲି ଏହି ଆଇନରେ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅଛି । କିନ୍ତୁ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ଚାଲିଥିବା ଆମ ସରକାର ୨୦୧୮ରେ ଏହାକୁ ସଂଶୋଧନ କରି ଓଡ଼ିଶାର ସବୁଠି ସମସ୍ତ ଓ ଯେକୌଣସି ଦାପ୍ତରିକ କମ ଓଡ଼ିଆରେ ହେବନାହିଁ ବୋଲି ଧାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ସେ ଏହା ବି ଧାର୍ଯ୍ୟ କାରିଛନ୍ତି ଯେ, କର୍ମଚାରୀମାନେ ଯେଉଁଠି ଯେପରି ଭାବେ ଚାହିବେ ସେଇଠି ସେପରି ଭାବେ ଓଡ଼ିଆରେ କାମ ହୋଇପାରେ, ନହେଲେ ନାହିଁ । କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଯେଉଁ କର୍ମଚାରୀ ବା ପଦଧିକାରୀ ସମ୍ପୂର୍ଣତଃ ଓଡ଼ିଆରେ କାମ ନ କରିବେ ସେମାନଙ୍କୁ ସରକାର ପୁରସ୍କୃତ କରିବେ ବୋଲି ବି ନବୀନ ବାବୁ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିଛନ୍ତି । ଆମ ମାତୃଭାଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଏହି କୁତ୍ସିତ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରର ପରିସମାପ୍ତି ପାଇଁ ଓ ଆମ ମାତୃଭାଷାରେ ଆମ ମାତୃଭୂମିର ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଚାଲିଥିବା କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ଆଜି ୧୪୦୬ ଦିନରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ଏହି ଅନନ୍ୟ ଅନ୍ଦୋଳନକୁ ଭାଙ୍ଗିଦେବା ପାଇଁ ଆମ ଭିତରୁ କେଇଜଣଙ୍କ ଅର୍ଥଲୋଭକୁ ଉପଯୋଗ କରି ସୁଦ୍ଧା ସରକାର ସଫଳ ନହେବା ପରେ କେତେକ ମାନ୍ୟତାସମ୍ପନ୍ନ ସାମ୍ବାଦିକ,ସାହିତ୍ୟିକ ଓ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ପାଖଲୋକ ବିବେଚିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସଂବାଦପତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ଏକ ନୂଆ କୌଶଳ ପ୍ରୟୋଗ କରିଛନ୍ତି । ତାହା ହେଲା, “ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ହିଁ ଓଡ଼ିଶାର ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ” ବୋଲି ମୁଁ ଯାହା ଦର୍ଶାଇଥିଲି ତହିଁର ବିପରୀତ ଧାରଣା ବାଣ୍ଟିବାର କୌଶଳ । ଏମାନେ ଯୁକ୍ତି କରୁଛନ୍ତି, ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ନୁହେଁ , ଇଂରାଜୀ ଭାଷା ହିଁ ଓଡ଼ିଶାକୁ ମୁକ୍ତି ଦେବ ! ଏବଂ ସମତାଳରେ ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀରୁ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ କଥାକୁହା ଶିଖାଯିବ ବୋଲି ଘୋଷଣା କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ କେତେକ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଏହା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କଲେଣି ଆମ ସରକାର । ଓଡ଼ିଶାରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ପ୍ରଥମିକତା ନଷ୍ଟ କରି, ଏହାକୁ ଗୌଣ ଓ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାକୁ ମୁଖ୍ୟ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଲୋକଙ୍କ ମାନସିକତା ସୃଷ୍ଟି ହିଁ ଏହି କୁତ୍ସିତ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରର ଏକମାତ୍ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ।

ଜାତୀୟ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଖସଡ଼ାକୁ ବେଖାତିର

ଏହି ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ଅଣଓଡ଼ିଆ ଅଧ୍ୟୁଷିତ ଶାସନକଳ ଏତେ ବ୍ୟଗ୍ର ଯେ, ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ତରରେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ଉପରେ ନିଜ ମାତୃଭାଷା ଭିନ୍ନ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଭାଷା ନଦାଯିବା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଥିବା କୌଣସି ସିଦ୍ଧାନ୍ତକୁ ବି ଆମ ସରକାର ଖାତିର କରୁନାହାନ୍ତି । ଉଦାହରଣ ସ୍ବରୂପ, ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଶୈକ୍ଷିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଓ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପରିଷଦ ୨୦୦୫ରେ ଯେଉଁ ଜାତୀୟ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଖସଡ଼ା ତିଆରି କରିଥିଲେ, ତହିଁରେ କହିଥିବା ଦୁଇଟି ମୁଖ୍ୟକଥାକୁ ବିଚାରକୁ ନିଆଯାଇପାରେ । ଏହା ହେଲା (୧) ପିଲାମାନଙ୍କ ମାତୃଭାଷା ହିଁ ସ୍କୁଲ ଶିକ୍ଷାର ମାଧ୍ୟମ ହେବା ଉଚିତ ଓ (୨) ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ବା ବିଦେଶୀ ଭାଷା ସହ ସେମାନଙ୍କ ପରିଚିତି ପରେ କରାଯାଇପାରେ ।

ଘର ଭାଷା ବନାମ ପର ଭାଷା

କନ୍ନଡ଼ ଭାଷା ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ମାନ୍ୟତା ପାଇଲା ପରେ କର୍ଣାଟକ ସରକାର ରାଜ୍ୟର ସମସ୍ତ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ କେବଳ ସେହି ଭାଷାରେ ଶିକ୍ଷାଦାନ ହେବ ବୋଲି ଆଦେଶ ଜାରିକଲେ । ଏହା ନାନା ନ୍ୟାୟିକ ପରୀକ୍ଷଣ ଶେଷରେ ଭାରତର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟର ସାମ୍ବିଧାନିକ ପୀଠରେ ପହଞ୍ଚିଲା । ଏହି ପୀଠ ସିଭିଲ ଅପିଲମାଳା ୫୧୬୬-୫୧୯୦ / ୨୦୧୩ ଉପରେ ୬.୫.୨୦୧୪ ତାରିଖରେ ଦେଇଥିବା ରାୟରେ ସ୍ପଷ୍ଟ କହିଛନ୍ତି, ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ତରରେ ପିଲା ତ ନିଜର ମାତୃଭାଷାରେ ହିଁ ଶିକ୍ଷା ଲାଭ ପାଇଁ ମୌଲିକ ଅଧିକାରଡ଼ ଅଧିକାରୀ । ଅନ୍ୟ କେଉଁ ଭାଷାରେ ଶିକ୍ଷାର୍ଜନ ତାର ଭବିଷ୍ୟତରେ ମଙ୍ଗଳକାରକ ହେବ ବୋଲି କହି ସରକାର ତା ଘର ଭାଷା ଉପରେ ପର ଭାଷା ନଦିଦେଇ ପରିବେନାହିଁ (“We are of the view that the right to freedom of speech and expression under Article 19(1) (a) of the Constitution includes the freedom of a child to be educated in the primary stage of school in a language of the choice of the child and the State cannot impose controls on such choice just because it thinks that it will be more beneficial for the child.”) ।

ଓଡ଼ିଶାଜନ୍ମିତ ଭାରତର ବିଶିଷ୍ଟ ଭାଷାତତ୍ତ୍ଵବିତ୍ ଡଃ ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଆପାତତଃ ଏହା ହିଁ କହିଛନ୍ତି ତାଙ୍କ ଆଲୋକବର୍ଷୀ ନିବନ୍ଧ Mother Tongue Education and Destinyରେ । ସେ କହିଛନ୍ତି, କୌଣସି ଭାଷା ଭବିଷ୍ୟତରେ ସାମାଜିକ ଓ ଆର୍ଥିକ ସୁଖ ଦେବ ବୋଲି ବିଚାରି ତାକୁ ଯଦି କୋମଳମତି ଶିଶୁ ଉପରେ ତା ମାତୃଭାଷା ବଦଳରେ ନଦି ଦିଆଯାଏ, ତେବେ ତାକୁ ଯେ କେବଳ ବୟସ୍କ ଲୋକଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରାଯିବ ତା ନୁହେଁ, ସେ ମଧ୍ୟ ସୀମିତ ସଂଖ୍ୟକ ଅଖିଝଲସା ଲୋକଙ୍କ କୂଟକୌଶଳଭରା ଦୁନିଆ ପାଲରେ ପଡ଼ିଯିବ । ତେଣୁ ନିଜ ଘର ଭାଷା ବଦଳରେ ପର ଭାଷା ଚଳାଇବା ଯେ ଶିଶୁ ପାଇଁ ଭୟଙ୍କର ଏକଥା ଆମ ସରକାର ବୁଝିବା ଆବଶ୍ୟକ ।

ଅଧା ବାଟରେ ପାଠତ୍ୟାଗ

ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ହେଉନଥିବାରୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ଶହ ଶହ ବିଦ୍ୟାଳୟ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଉଥିବା ଏକ ଦୁଃଖଦ ବିଭାବନା । କେତେବେଳେ ୧୦ ଜଣରୁ ଊଣା ପିଲାଙ୍କ କାରଣରୁ ବିଦ୍ୟାଳୟ ବନ୍ଦ ତ କେତେବେଳେ ୫ ଜଣରୁ କମ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ଥିବାରୁ ବିଦ୍ୟାଳୟ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଉଛି । ଏହାର ଏକ ପ୍ରଧାନ କାରଣ ହେଲା ଘର ଭାଷାରେ ଶିକ୍ଷାଦାନର ଅଭାବ । ଏହା ଅନୁଭବ କରି ଅଗ୍ରଗାମୀ ନାମକ ଏକ ସଂସ୍ଥା କୋରାପୁଟର ୧୮ଟି ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟକୁ କୁଇ ଭାଷା ଜାଣିଥିବା ଶିକ୍ଷକ ଯୋଗାଇ ଦେଇଛି, ଫଳରେ ସେଇ ବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡିକରୁ ପାଠଛାଡି ପଳାଉଥିବା ପିଲାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା କମିଛି । ଅତଏବ, ରାଜ୍ୟ ମାତୃଭାଷା (ଓଡ଼ିଶାରେ ଓଡ଼ିଆ) ସତ୍ତ୍ଵେ, ଶିଶୁର ନିଜସ୍ଵ ମାତୃଭାଷା ତା ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ, ଯେପରି କୋରାପୁଟର ଏହି ୧୮ଟି ବିଦ୍ୟାଳୟର ଶୋକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କ ପାଇଁ କୁଇ ଭାଷା ।

ମାତୃଭାଷା ବନାମ ମାତୃଭାଷା

ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟର ସାମ୍ବିଧାନିକ ପୀଠ ଉପରୋଦ୍ଧୃତ୍ତ ରାୟରେ ଏଇଥିପାଇଁ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ନିମ୍ନ ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ତରରେ ଯେଉଁ ଛାତ୍ରର ରାଜ୍ୟ ମାତୃଭାଷା ଘର ଭାଷା ନୁହେଁ, ତାକୁ ରାଜ୍ୟ ମାତୃଭାଷାରେ ଶିକ୍ଷା ଦିଆ ନଯାଇ ତା ନିଜ ମାତୃଭାଷାରେ, ଅର୍ଥାତ୍ ଯେଉଁ ଭାଷାରେ ସେ ଘରେ ତା ମାଆ ସହ କଥା ହୁଏ, ସେହି ଭାଷାରେ ଶିକ୍ଷା ଦିଆଯିବ ।

ସରକାରୀ ମୂର୍ଖତା

ଯେତେବେଳେ ଏହି ରାୟରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟଳୟ ସ୍ପଷ୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ପ୍ରଥମରୁ ତୃତୀୟ ଶ୍ରେଣୀ ଭିତରେ ପିଲାଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରାଦେଶିକ ମାତୃଭାଷା ବି ନଦା ଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ , ସେତେବେଳେ ଆମ ସରକାର ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀରୁ ଇଂରାଜୀ ଭାଷା-ବଳୟକୁ ଆମ ଭବିଷ୍ୟତ ବଂଶଧରମାନଙ୍କୁ ଠେଲି ଦେବାକୁ ଯେଉଁ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଆରମ୍ଭ କଲେଣି ତାହା ମୂର୍ଖତା ଭିନ୍ନ କିଛିନୁହେଁ ।

ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ ପିଲାଙ୍କୁ ଦୋରସ୍ତ କରାଯାଉ ବୋଲି ଆମେରିକା ପ୍ରେମୀ ମନମୋହନ ସିଂହଙ୍କ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରିତ୍ଵ କାଳରେ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଶୈକ୍ଷିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଓ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପରିଷଦକୁ ନିର୍ଦ୍ଧେଶ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ନିର୍ଦ୍ଧେଶନାମାର ଶୀର୍ଷକ ଥିଲା “Teaching of English at the primary level” । ଯେଉଁ ବିଶେଷଜ୍ଞ କମିଟି ଏହା ଉପରେ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରିଥିଲେ ସେମାନେ ଓଡିଶାର ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷାର ସ୍ଥିତି ଉପରେ ଆଲୋକପାତ ବି କରିଛନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ ମତରେ, ଇଂରାଜୀ ପଢାଉଥିବା ଶିକ୍ଷକମାନେ ବି ଇଂରାଜୀରେ ପଢାଇବାକୁ ସୁଖକର ମନେକରୁନାହାନ୍ତି । ସରଳ ଇଂରାଜୀରେ ଶିକ୍ଷାଦାନର ଗୁରୁତ୍ଵ ତ ସେମାନେ ବୁଝନ୍ତିନି, ତାହା କରିବାର ଯୋଗ୍ୟତା ବି ସେମାନଙ୍କର ନାହିଁ । (“It is evident that the teachers teaching English were not comfortable in using English. Not only he/she was unaware of the importance of transacting the lesson in simple English, he/she was not equipped to do so.”) ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀମାନଙ୍କ ଭିତରୁ ଶତକଡ଼ା ୨୦ ଭାଗଙ୍କ ସ୍ପଷ୍ଟ ମତ ହେଲା, ସେମାନେ ଇଂରାଜୀ ପଢିବାକୁ ଆଦୌ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତିନାହିଁ , କାରଣ ସେମାନେ ତାହା ବୁଝି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ କି କହି ପାରନ୍ତିନାହିଁ (“20% students said that they did not like studying English because they could not understand or speak English।“) । ଏହି ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୪ର୍ଥ ୫ମ ଶ୍ରେଣୀରେ ପଢୁଥିବା ପିଲାମାନେ ବି ସରଜମିନ ତଦନ୍ତରେ ଦୋକାନଗୁଡ଼ିକର ନାମ ବା ନାମଫଳକ ପଢିପାରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ନଥିବା କହି ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ କୁହା ହୋଇଛି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେହି ମଧ୍ୟ ପଢା ବହି ଭିନ୍ନ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଇଂରାଜୀ ବହି ପଢିନାହାନ୍ତି ( “Most of these children studying in class IV-V could not read the names of the shops and signboards. They had not read any English book other than the text book.”) (Teaching of English at the primary level , 2012) । ଇଂରାଜୀ ପଢା ହେଉଥିବା ବିଦ୍ୟାଳୟମାନଙ୍କୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି ଏହା ହିଁ ଯେତେବେଳେ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଶୈକ୍ଷିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଓ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପରିଷଦ ଓ ସର୍ବ ଶିକ୍ଷା ଅଭିଯାନର ମିଳିତ ରିପୋର୍ଟ, ସେତେବେଳେ ଆମ ସରକାର ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀରୁ ଆମ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଇଂରାଜୀ ଭାଷା କବଳକୁ ଠେଲି ଦେଇ ଆମ ମୁମୁର୍ଷୁ ପ୍ରାୟ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷାକୁ ଯେ ଆହୁରି ସଂକଟାପନ୍ନ କରାଇବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି ତାହା ଆମେ ଯେତେଶୀଘ୍ର ବୁଝିପାରିବା ସେତେ ମଙ୍ଗଳ ।

ଆମ ସରକାରଙ୍କ ମତଲବ

ଏହି ଆତ୍ମଘାତୀ ଅବିମୃଷ୍ୟକାରିତା ମୂଳରେ ଆମ ସରକାରଙ୍କ ଊହ୍ୟ ମତଲବ ହେଲା, ଯେ କୌଣସି ପ୍ରକାରେ ମଧ୍ୟ ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ଆମ ମାତୃଭାଷାକୁ ଗୌଣ କରାଇ , ଇଂରାଜୀ ଭାଷାର ଆଧିପତ୍ୟ କାଏମ ରଖାଇବା ଓ ଆମ ଭାଷାରେ ଆମ ରାଜ୍ୟ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଚାଲିଥିବା ଆମ ଆନ୍ଦୋଳନ ଉପରୁ ରାଜ୍ୟବାସୀଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ଅପସାରଣ କରାଇବା ।

ଆଜି ଯେଉଁ ଓଡ଼ିଆମାନେ ମାତୃଭାଷା ଦିବସ ପାଳନରେ ମତ୍ତ, ସେମାନେ ଏହି ମାରାତ୍ମକ ସରକାରୀ ଷଡଯନ୍ତ୍ର ସମ୍ପର୍କରେ ସାମାନ୍ୟ ମଥା ଖେଳାଇବେ କି?

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ନିଜକୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସ୍ଵାର୍ଥର ସେବକ ଭାବେ ଏକଦା ପରିଚିତ କରାଇଥିବା ଖବର କାଗଜ ‘ସମ୍ବାଦ’ ଯେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ହତ୍ୟା କରିବା ପାଇଁ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଚଳାଇଥିବା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କର କାଷ୍ଟିଂ କାଉଚ୍ ହୋଇଯାଇପାରେ ତାହା ମୋ ପାଇଁ କଳ୍ପନାତୀତ ଥିଲା । ଏହାର ଜାନୁଆରୀ ୨୩ ତାରିଖର ସମ୍ପାଦକୀୟ ଏହି ଆଶଙ୍କା ଉଦ୍ରେକ କରୁଛି ।

ଜାନୁଆରୀ ୨୩ ଆମ ପାଇଁ ମସିହାଠୁ ବଢ଼ । ମସିହା ତ ବଦଳେ, କିନ୍ତୁ ଜାନୁଆରୀ ୨୩ ଆମ ପାଇଁ ବଦଳେ ନାହିଁ । କାରଣ ଏହା ଦୁଇଜଣ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ଜନ୍ମଦିନ । ସେମାନେ ହେଲେ ବୀର ସୁରେନ୍ଦ୍ର ସାଏ ଓ ନେତାଜୀ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର । ଏ ଦୁଇଜଣ ଆମ ପାଇଁ ଚିର ସ୍ମରଣୀୟ ଏଇଥିପାଇଁ ଯେ, ଇଂରାଜୀ ଭାଷାଭାଷୀଙ୍କ କବଳରୁ ଆମ ଜାତିର ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ଏ ଉଭୟେ ଆମକୁ ଅସ୍ମିତାଭରା ନେତୃତ୍ଵ ଦେଇଥିଲେ, ଅଭୂତପୂର୍ବ କଷ୍ଟ ସହିଥିଲେ ଓ ଶେଷରେ ଜୀବନଦାନ ବି ଦେଇଥିଲେ । ଅଥଚ ଆମ ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ସହଯୋଗ ହେତୁ ନାମ ଓ ପ୍ରତିପତ୍ତି ଅର୍ଜନ କରିଥିବା ଦୈନିକ ‘ସମ୍ବାଦ’ ଏହି ଦିନ ହିଁ ଏହି ଉଭୟଙ୍କ ତ୍ୟାଗ ଉପରକୁ ଛେପ ଫିଙ୍ଗି ଆମ ଜାତିକୁ ଇଂରେଜୀ ଭାଷାର ଆଧିପତ୍ୟ ମାନି ଆମ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଇଂରେଜୀ ଭାଷାରେ “ଓଳିଆରୁ ଗଜା” କରାଇବାକୁ ସରକାରୀ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ପ୍ରତି ସଂପାଦକୀୟ ପୃଷ୍ଠପୋଷକତା ଯୋଗାଇଛି ।

ଇଂରାଜୀ ଭାଷାଭାଷୀଙ୍କ କବଳରୁ ଆମକୁ ମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ସୁରେନ୍ଦ୍ର ଓ ସୁଭାଷ କରିଥିବା ଚରମ ତ୍ୟାଗ ସମ୍ପର୍କରେ ସେଦିନ ଏହାର ସମ୍ପାଦକୀୟରେ ବା ସଂପାଦକୀୟ ପୃଷ୍ଠାରେ ଶବ୍ଦଟିଏ ବି ଉଲ୍ଲେଖ ନଥିବା ବେଳେ ଏହାର ସମ୍ପାଦକୀୟରେ ଆମ ଜାତି ପାଇଁ ଇଂରାଜୀ ଭାଷା ହିଁ ମୁକ୍ତିର ମାର୍ଗ ବୋଲି କୁହାହୋଇଛି ଓ ଏହି ମାର୍ଗରେ ରାଜ୍ୟକୁ ଚଳାଇବା ପାଇଁ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ସରକାର “ନିଷ୍ପତ୍ତି” ନେଉଥିବା ହେତୁ ତାଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜ୍ଞାପନ ବି କରାଯାଇଛି । ଏହାର ଭାଷା:

“ଆମ ପିଲାମାନେ ଯେତେ ସଅଳ ଇଂରାଜୀରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇବେ, ତାହା ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସେତେ ସହଜ ହେବ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଭବିଷ୍ୟତ ସେତେ ସୁରକ୍ଷିତ ହେବ । ତେଣୁ ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀରୁ ଆମ ରାଜ୍ୟର ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଇଂରାଜୀରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରିବା ଶିଖାଇବା ଆରମ୍ଭ କରିବା ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ନେଇଥିବା ନିଷ୍ପତ୍ତି ହେଉଛି ସମ୍ପୂର୍ଣ ବିଜ୍ଞାନସମ୍ମତ ଓ ଅଭିନନ୍ଦନୀୟ ।“

 

ଘରଭାଷା ପ୍ରଥମେ, ବିଦେଶୀଭାଷା ପରେ

କେଉଁଠୁ ଏ “ବିଜ୍ଞାନସମ୍ମତ” ବୁଦ୍ଧି ସମ୍ବାଦ ପାଇଲା ଆମକୁ ଜଣା ନାହିଁ , କିନ୍ତୁ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଶୈକ୍ଷିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଓ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପରିଷଦ ୨୦୦୫ରେ ଜାତୀୟ ପାଠ୍ୟକ୍ରମର ଯେଉଁ ମୂଳ ପଦ୍ଧତ୍ତି (National Curriculum Framework, 2005) ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ତାହା ଯେ ବିଜ୍ଞାନସମ୍ମତ ନ ଥିଲା, ତାହା ତ ନୁହେଁ । ତାହା ଦୁଇଟି କଥା ସ୍ପଷ୍ଟ କହିଥିଲା :

(୧) ପିଲାମାନଙ୍କ ମାତୃଭାଷା ହିଁ ସ୍କୁଲ ଶିକ୍ଷାର ମାଧ୍ୟମ ହେବା ଉଚିତ (“Home language(s) of children, as defined above in 3.1, should be the medium of learning in Schools”) ଏବଂ
(୨) ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ବା ବିଦେଶୀ ଭାଷା (ଇଂରାଜୀ) ସହ ସେମାନଙ୍କ ପରିଚୟ ପରବର୍ତ୍ତୀ କାଳରେ କରାଯାଇପାରେ ( “At later stages, study of classical and foreign languages may be introduced.”) (୩.୧.୧.) ।

ଏହା ପୁନଶ୍ଚ କହିଥିଲା, ପ୍ରାଥମିକ ଶ୍ରେଣୀରେ ବନାନ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଇ ପିଲାକୁ ଚାପଗ୍ରସ୍ତ କରାଯିବା ଅନୁଚିତ, କାରଣ ବାନାନଶୁଦ୍ଧି ସେ ଆପେ ଆପେ ଶିଖିଯିବ । କିନ୍ତୁ ସେ ଘରେ କହୁଥିବା ଭାଷା / ମାତୃଭାଷାକୁ ସମ୍ମାନ ଓ ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷାର ଆଧାର ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । (“At the primary stage, child’s languages must be accepted as they are, with no attempt to correct them. By Class IV, if rich and interesting exposure is made available, the child will herself acquire the standard variety and the rules of correct orthography, but care must be taken to honour and respect the child’s home language(s)/mother tongue(s).”) (୩.୧.୨.) ।

ଇଂରାଜୀ ଶିକ୍ଷା ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ଶିକ୍ଷାୟତନରେ ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀରୁ ଇଂରାଜୀ ଭାଷା ଶିକ୍ଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ ମତ ଦେଇଆସିଛନ୍ତି ଓ ସେମାନଙ୍କ ମତ ଶିକ୍ଷାନୀତି ସମ୍ପର୍କୀୟ ବିଭିନ୍ନ ଦଲିଲରେ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଆସିଛି (“The English teaching experts recommend that English should be introduced late and not from class I and this is reflected in spirit in various policy documents.) ବୋଲି ଏହି ରିପୋର୍ଟ ହିଁ ଲିପିବଦ୍ଧ କରିଛି । ଏହି ବିଶେଷଜ୍ଞମାନଙ୍କ ମତ ସହ କେଉଁ ଭାଷା ବିଜ୍ଞାନୀ ଅସମ୍ମତ ହୋଇଛନ୍ତି?

ଓଡ଼ିଶା ଭାଷନୀତି ପ୍ରଣେତାଙ୍କ ମତ

ଆମ ନିଜ ପ୍ରଦେଶର ତିଗିରିଆ ରାଜ୍ୟରେ ଜନ୍ମିତ ଭାରତର ଅନ୍ୟତମ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଭାଷାବିଜ୍ଞାନୀ ଡଃ ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ଭାଷାନୀତି ପ୍ରଣୟନ ଦାୟିତ୍ଵରେ ଥିଲେ । ସେ ଦେଇଥିବା ଭାଷାନୀତି ଭାଷା ଆଇନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବା ପାଇଁ ମୁଁ ଦେଇଥିବା ଚିଠା ବିଧାନ ସହ “ଓଡ଼ିଆରେ ଶାସନ” ନାମକ ସରକାରୀ ୱେବସାଇଟରେ ଏକାଦିନ ସ୍ଥାନିତ ହୋଇଛି । ତହିଁରେ ସେ କେଉଁଠି ବି କହିନାହାନ୍ତି ଯେ, ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀରୁ ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ଇଂରାଜୀ ଭାଷାର ପ୍ରଚାଳନ କରିବେ । ବରଂ ସେ ତାଙ୍କର ଏକ ମହାର୍ହ ପୁସ୍ତକରେ କହିଛନ୍ତି, ଜୀବନରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ଉନ୍ନତି ଓ ସାମାଜିକ ପ୍ରତିପତ୍ତି ମିଳିବା ବାହାନାରେ ଯଦି ଶିଶୁକୁ ତା ମାତୃଭାଷା ପରିବର୍ତ୍ତେ ଅନ୍ୟ ଭାଷା ଶିଖାଯାଏ, ତେବେ ବୟସ୍କମାନଙ୍କ ଦୁନିଆ ଉପରେ ସେ କେବଳ ନିର୍ଭରଶୀଳ ହେବ, ତା ନୁହେଁ, ସେ ମଧ୍ୟ କତିପୟ ଅଖିଝଲସା ଲୋକଙ୍କ ଚାତୁରୀକୀର୍ଣ ଦୁନିଆ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ହେବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେବ (“a language which promises social and economic gratification in a later stage of life in place of the mother tongue is to make the child dependant not only on an adult world, but a world manipulated by a limited elite।” – Dr. Debi Prasanna Pattanayak, Mother Tongue Education and Destiny, (Language and Cultural Diversity,Vol.1) ଏବଂ ଏହା ତାର ସ୍ଵଚ୍ଛନ୍ଦ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵ ବିକାଶରେ ବାଧକ ହେବ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି ।

ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ମତ

ଜାତିର ପିତା ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ବନାରସ ହିନ୍ଦୁ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟରେ ୬.୨.୧୯୧୬ ତାରିଖରେ ଭାଷଣ ଦେଇ କହିଥିଲେ, “କେତେକ କହୁଛନ୍ତି ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ ଶିକ୍ଷା ଲାଭ କରିଥିବା ଲୋକେ ହିଁ ଦେଶ ପାଇଁ ନେତୃତ୍ବ ଦେଉଛନ୍ତି ଓ ଦେଶକୁ ଚଳାଉଛନ୍ତି ; ଅନ୍ୟଥା ସବୁ ଗୋଳମାଳ ହୋଇଯାନ୍ତା । ଆମେ ତ ଯେଉଁ ଶିକ୍ଷା ପାଉଛୁ ତାହା ଇଂରାଜୀ ଶିକ୍ଷା । ତା ସପକ୍ଷରେ ତ ଆମକୁ କିଛିନାକିଛି ଦେଖାଇବାକୁ ପଡ଼ିବ । କିନ୍ତୁ, ଧରାଯାଉ, ଗତ ପଚାଶ ବର୍ଷ ଭିତରେ ଆମେ ଆମ ମାତୃଭାଷାରେ ହିଁ ଶିକ୍ଷା ଲାଭ କରିଥାନ୍ତେ , ଆଜି ଆମେ କି ଲାଭ ପାଇଥାନ୍ତେ ? ଆଜି ଆମେ ସ୍ଵାଧୀନ ଭାରତ ପାଇଥାନ୍ତେ,ଆମେ ଆମ ନିଜର ଶିକ୍ଷିତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ପାଇଥାନ୍ତେ – ଯେଉଁମାନେ ନିଜ ଦେଶରେ ମନେହେଉନଥାନ୍ତେ ସତେ ଯେମିତି ବିଦେଶୀ; କିନ୍ତୁ ଏମିତି ହୋଇଥାନ୍ତେ ଯେଉଁମାନେ କି ଆମ ଜାତିର ହୃଦୟ ସହ କଥା ହୋଇପାରିଥାନ୍ତେ, ଦରିଦ୍ରଙ୍କ ଭିତରୁ ଦରିଦ୍ରତମ ସହ ଏକାଠି କାମ କରି ଆମ ଜାତିର ଅମୁଲ୍ୟ ସମ୍ପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିଥାନ୍ତେ” (I have heard it said that after all it is English-educated India which is leading and which is doing all the things for the nation. It would be monstrous if it was otherwise. The only education we receive is English education. Surely we must show something for it. But suppose that we had been receiving during the past fifty years education through our vernaculars, what should we have had today? We should have today a free India, we should have our educated men, not as if they were foreigners in their own land but speaking to the heart of our nation; they would be working amongst the poorest of the poor, and whatever they would have gained during the past 50 years would be a heritage for the nation. [Collected works, 13, p.211-12]) ।

ମହାତ୍ମାଙ୍କ ଏହି ଅଭିମତକୁ ଖାତିର ନକରି ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀରୁ ଆମ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଇଂରେଜୀଆ କରାଇ, ଆମ ଭାଷା ବିରୋଧୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଆମ ଭବିଷ୍ୟ ପିଢିକୁ ଏମିତି କରାଇବାକୁ ବସିଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ଗାନ୍ଧୀଜୀଙ୍କ ଭାଷାରେ ନିଜ ଦେଶରେ ମନେହେବେ ସତେ ଯେମିତି ବିଦେଶୀ !

ଗାନ୍ଧିଜୀ କହିଥିଲେ, ମାତୃଭାଷାକୁ ଅବହେଳା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ଜାତି ପକ୍ଷେ ଆତ୍ମହତ୍ୟା ସହ ସମାନ (“neglect of the vernacular means national suicide”) (Preface in P.J.Mehta’ସ ବୂକ ‘Vernaculars as media of education in Indian Schools and Colleges) । ଆମ ଜାତିକୁ ଏହି ଆତ୍ମହତ୍ୟା ଦିଗକୁ ଠେଲି ନେଉଛନ୍ତି ଦୁରଦୃଷ୍ଟିହୀନ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଯାହାଙ୍କ ନୂଆ କାଷ୍ଟିଂ କାଉଚ୍ ସାଜିଛି ସୌମ୍ୟରଞ୍ଜନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ‘ସମ୍ବାଦ’ !

ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୩୫୦-କ

ମାତୃଭାଷାରେ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷା ଏତେ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣା ଯେ, କାଳେ ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ଭାଷାଭାଷୀଙ୍କ ପିଲାମାନେ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠ ଭାଷାଭାଷୀଙ୍କ ଭାଷାଧିପତ୍ୟ ହେତୁ ଅସୁବିଧାରେ ପଡ଼ିବେ, ତାକୁ ଆଖିରେ ରଖି ସମ୍ବିଧାନର ୩୫୦-କ ଧାରାରେ ଭାରତର ଶିଶୁମାନଙ୍କୁ ମାତୃଭାଷାରେ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷାର ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି । ଯଥା-
Article 350A – It shall be the endeavour of every State and of every local authority within the State to provide adequate facilities for instruction in the mother-tongue at the primary stage of education to children belonging to linguistic minority groups; and the President may issue such directions to any State as he considers necessary or proper for securing the provision of such facilities.

ବିଶ୍ଵାୟନର ବିଷ

ଆମେରିକାପନ୍ଥୀ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମନମୋହନ ସିଂହ ବିଶ୍ଵାୟନ ଆଳରେ ଯାହା କରୁଥିଲେ ତାକୁ ସୁହାଇବା ପରି ଭିତ୍ତିଭୂମି ତିଆରି କରିବା ସକାଶେ ଭାରତର ଶିଶୁମାନେ ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀରୁ ଇଂରାଜୀ ଅଧ୍ୟୟନ କରିବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦିଆଯାଇଥିଲା ତାଙ୍କ ୨ୟ ଦଫା ଦାୟିତ୍ଵାସୀନତାର ପ୍ରାରମ୍ଭରୁ ।
ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଶୈକ୍ଷିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଓ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପରିଷଦ ଓ ସର୍ବଶିକ୍ଷା ଅଭିଯାନକୁ ପ୍ରୟୋଗ କରି ପ୍ରାଥମିକ ସ୍କୁଲ ସ୍ତରରୁ ଇଂରାଜୀ ଶିକ୍ଷା ସପକ୍ଷରେ ଯୁକ୍ତି ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା । “Teaching of English at Primary level in Government Schools” ଶୀର୍ଷକ ସେମାନଙ୍କ ମିଳିତ ରିପୋର୍ଟ,୨୦୧୨ରେ କହିଥିଲା କି, ତଦ୍ଦ୍ଵାରା ମାତୃଭାଷା ସଦ୍ଦୃଶ ସହଜ ଶୈଳୀରେ ଇଂରାଜୀ ଶିଖି ହେବ ଓ ଜ୍ଞାନାର୍ଜନର ମାଧ୍ୟମ ଭାବେ ତାହା ପ୍ରଯୁକ୍ତ ହେବ ।

ମୌଳିକ ଅଧିକାର: ସାମ୍ବିଧାନିକ ବେଞ୍ଚ 

ମାତ୍ର ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷାର ଭାଷା ଉପରେ ୬ ମଇ୨୦୧୪ରେ ଭାରତର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟଳୟର ସାମ୍ବିଧାନିକ ବେଞ୍ଚ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଦେଇଛନ୍ତି ଯେ, ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷାୟତନରେ ପ୍ରାଦେଶିକ ମାତୃଭାଷା ମଧ୍ୟ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କ ଉପରେ ନଦାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ । ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ବା ତା ପକ୍ଷରୁ ତା ବାପମାଆ ସେ କେଉଁ ଭାଷାରେ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷା ପାଇବ ତାହା କହିବେ, “ଏଇ ଭାଷାରେ ଶିକ୍ଷା ଲାଭ କଲେ ଭବିଷ୍ୟତ ଉଜ୍ଜ୍ଵଳ ହେବ” ବୋଲି କହି ସରକାର ତା ଉପରେ ପ୍ରାଦେଶିକ ମାତୃଭାଷା ନଦି ଦେଇ ପାରିବେ ନାହିଁ ।
(“We are of the view that the right to freedom of speech and expression under Article 19(1) (a) of the Constitution includes the freedom of a child to be educated at the primary stage of school in a language of the choice of the child and the State cannot impose controls on such choice just because it thinks that it will be more beneficial for the child if he is taught in the primary stage of school in his mother tongue. We hold that a child or on his behalf his parent or guardian, has a right to freedom of choice with regard to the medium of instruction in which he would like to be educated at the primary stage in school.”)

ତା ପସନ୍ଦର ଭାଷା (“Language of his choice”) ଉପରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଅଦାଲତ ଯେଉଁ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଇଛନ୍ତି ସେ ଭାଷା ହେଉଛି ସେ ଘରେ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବା ଭାଷା, ଯାହାକୁ National Curriculum Framework, 2005ରେ “home language” ବୋଲି କୁହା ହୋଇଛି ।

ଭାଷା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସଂଖ୍ୟାଲଘୁମାନଙ୍କ ଜାତୀୟ ଆୟୁକ୍ତଙ୍କ ସଜ୍ଞାନୁସାରେ, ପ୍ରତି ରାଜ୍ୟରେ ସଂଖ୍ୟା ଗରିଷ୍ଠ ବାସିନ୍ଦାଙ୍କ ମାତୃଭାଷାକୁ ସେହି ରାଜ୍ୟର ମାତୃଭାଷା ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଦିଆଯାଇଥାଏ । ଏହି “ମାତୃଭାଷା” ଯେଉଁମାନଙ୍କର ଘରଭାଷା (home language) ନୁହେଁ ସେମାନେ ହିଁ ଭାଷାଭିତ୍ତିକ ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଅନ୍ତର୍ଗତ । “There is a language in every State which is spoken by means of majority of the residents of that State, all other residents now no longer communicate that majority language belong to the linguistic minority.” (File 38, National Commission of Linguistic Minority). ଏହି ସଂଖ୍ୟାଲଘୁମାନଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷା ସ୍ତରରେ ରାଜ୍ୟର ମାତୃଭାଷାକୁ “ଏଇ ଭାଷାରେ ଶିକ୍ଷା ଲାଭ କଲେ ଭବିଷ୍ୟତ ଉଜ୍ଜ୍ଵଳ ହେବ” ବୋଲି କହି ସରକାର ପ୍ରାଦେଶିକ ମାତୃଭାଷା ବି ଲଦି ଦେଇ ପାରିବେ ନାହିଁ ବୋଲି ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟଙ୍କ ସାମ୍ବିଧାନିକ ବେଞ୍ଚ କହିଛନ୍ତି , ଯାହାର ପ୍ରଣେତା ଜଣେ ଓଡ଼ିଆ , ନ୍ୟାୟାମୂର୍ତ୍ତି ଏ. କେ. ପଟ୍ଟନାୟକ ।

ଯେତେବେଳେ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷାରେ ରାଜ୍ୟର ମାତୃଭାଷାଠାରୁ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କ ଘରଭାଷା (home language)କୁ ସର୍ବାଧିକ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦିଆ ହୋଇଛି ଓ ତାହା ବିଜ୍ଞାନସମ୍ମତ ତଥା ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀର ମୌଲିକ ଅଧିକାରଭୁକ୍ତ ବୋଲି ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇସାରିଛି ଏବଂ “ଏଇ ଭାଷାରେ ଶିକ୍ଷା ଲାଭ କଲେ ଭବିଷ୍ୟତ ଉଜ୍ଜ୍ଵଳ ହେବ” ବୋଲି କହି ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ଉପରେ ରାଜ୍ୟର ମାତୃଭାଷା ବି ଲଦା ଯାଇପାରିବ ନାହିଁ ବୋଲି ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଅଦାଲତ ରାୟ ଦେଇଛନ୍ତି ଓ ସେ ରାୟ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଭାଷା ବିଜ୍ଞାନୀମାନଙ୍କର, ଏକରିକି ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଶୈକ୍ଷିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଓ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପରିଷଦ ସୂଚିତ ଇଂରାଜୀ ଭାଷା ବିଶେଷଜ୍ଞମାନଙ୍କର ଅଭିମତ ଅନୁରୂପ ହୋଇଛି, ସେତେବେଳେ ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀରୁ ଓଡ଼ିଶାର ସମସ୍ତ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କୁ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାଧିପତ୍ୟ କବଳକୁ ଠେଲି ଦେବା ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ଘୋଷଣା ଯେ, ଆମ ଭବିଷ୍ୟ ପିଢିର ବାସ୍ତବ ବୌଦ୍ଧିକ ବିକାଶର ଘୋର ପରିପନ୍ଥୀ ଏଥିରେ ସନ୍ଦେହର ଅବକାଶ ନାହିଁ ।

କାଷ୍ଟିଂ କାଉଚ୍

ଅତଏବ, ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀରୁ ଆମ ରାଜ୍ୟର ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ ଅଭ୍ୟସ୍ତ କରିବା ଉଦ୍ୟମ ସେମାନଙ୍କ ସ୍ଵଚ୍ଛନ୍ଦ ବିକାଶରେ ବାଧା ଦେବାକୁ ଆମ “ରାଜା” ପରି ପୋଜ୍ ମାରୁଥିବା ଭୋଟ-ଭିକାରୀମାନଙ୍କର ଏକ କୁତ୍ସିତ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର । କିନ୍ତୁ ଏହି ଅବିମୃଷ୍ୟକାରୀତା ସେମାନେ ଜାରି କରିବେ, କାରଣ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଓଡ଼ିଶାର ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଚାଲିଥିବା ନିଶବ୍ଦ କଳା ପତାକା ଅଭିଯାନରୁ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଦୃଷ୍ଟି ହଟାଇବା ପାଇଁ ଏହି ହଟଚମଟ ଛଡ଼ା ନବୀନଙ୍କ ଗତ୍ୟନ୍ତର ନାହିଁ । ଆମ ପାଇଁ ଅଧିକ ଦୁଃଖର କଥା, ସମ୍ବାଦ କାଗଜ ଏହି ଅବିମୃଷ୍ୟକାରୀଙ୍କ କାଷ୍ଟିଂ କାଉଚ୍ ଭାବେ ଏକ ନୂଆ ଭୂମିକାରେ ଅବତୀର୍ଣ । ପ୍ରଥମେ ଏହା ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନିର୍ବିବାଦୀୟ ଥିବା ଜଣେ ସମ୍ବାଦିକଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ଇଂରାଜୀ ଭାଷା ବିଷୟରେ “ଉଦାର” ହେବାକୁ ହାଲୁକା ବିଷ ବିଛାରିଲା (ଜାନୁଆରୀ ୯, ୨୦୨୦), ତା ପରେ ରସିକିଆ ଦୁଃସାହସ ହେତୁ ବିବଦମାନ ହୋଇପଡ଼ିଥିବା ଜଣେ ଲେଖକଙ୍କ ଇଂରାଜୀ ସପକ୍ଷବାଦୀ ବୟାନକୁ ସଶକ୍ତୀକୃତ କରି ଇଂରାଜୀ ଭାଷା ସପକ୍ଷରେ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ମଥାଧୌତିକରଣ ପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ କଲା (ଜାନୁଆରୀ ୧୫,୨୦୨୦) ଓ ଶେଷରେ ନିଜ ସମ୍ପାଦକୀୟରେ ଘୋଷଣା କଳା ଯେ, ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ବିରୁଦ୍ଧରେ ଏହି ସରକାରୀ “ନିଷ୍ପତ୍ତି ହେଉଛି ସମ୍ପୂର୍ଣ ବିଜ୍ଞାନସମ୍ମତ ଓ ଅଭିନନ୍ଦନୀୟ” (ଜାନୁଆରୀ ୨୩। ୨୦୨୦) ।

ଛିଃ ! ଛିଃ ! ଶେଷରେ ଏ ଖବର କାଗଜ ଏହି ସ୍ତରକୁ ଆସିଗଲା !

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

କ’ଣ ଥିଲା ଏହି ଅପରାଧ?
କିଏ ଥିଲା ଏହି ଅପରାଧୀ?

ଅପରାଧ ଥିଲା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି ବିଭାଗ (ତତ୍କାଳୀନ ସଂସ୍କୃତି ବିଭାଗ)ର ସତ୍ତ୍ଵାଧିକାର ଅନ୍ତର୍ଗତ ସାରଳା ମହାଭାରତ ଉପରେ ରାହାଜାନି ।

ଅପରାଧୀ ଥିଲା ସାରଳା ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ, କଟକ

ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ସରକାର ଏହି ସଂସ୍ଥାକୁ ଏବର୍ଷର ବ୍ୟାସକବି ଫକୀରମୋହନ ଭାଷା ସମ୍ମାନ ଦେଇ ଏହି ଅପରାଧ ଉପରେ ସରକାରୀ ଢାଙ୍କୁଣୀ ଲଗାଇଦେଇଛନ୍ତି ।

ସାରଳା ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ ନିଶଙ୍କ ଚିତ୍ତରେ ଏହି ଅପରାଧ କରିଥିବା ବେଳେ ତାକୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ସହଯୋଗ କରିଥିଲେ ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ ସହଦେବ ସାହୁ ଓ ଲେଖିକା ପ୍ରତିଭା ରାୟ ।

ମୁଁ ଲେଖିଥିଲି, ସଂସ୍କୃତି-ଶାଗୁଣାମାନେ ସରକାରୀ ସମ୍ପତ୍ତି ‘ସାରଳା ମହାଭାରତ’କୁ ନିଜ ଫାଇଦାରେ ରୂପାନ୍ତରିତ କରିଛନ୍ତି । ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ପ୍ରତିଭା ରାୟଙ୍କ ସହ ମିଶି ଏ ଅପରାଧ ଘଟାଇଛନ୍ତି ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ ସହଦେବ ସାହୁ । ଏହି ଅପରାଧର ସାଂଘାତିକ ରୂପ ଦେଖିବା ପାଇଁ ସଚେତନ ପାଠକମାନେ ଏହି ସଂଯୋଗସରଣୀର ସହାୟତା ନେଇପାରନ୍ତି : https://orissamatters.com/2007/08/13/sarala-mahabharata-converted/

ଏହି ଲେଖାରେ ସାରଳା ଦାସ କାହିଁକି ମହାଭାରତ ଲେଖିଥିଲେ ତାର ତାତ୍ତ୍ଵିକ ତର୍ଜମା ମୁଁ କରିଥିଲି ଓ ପ୍ରଫେସର ଆର୍ତ୍ତବଲ୍ଲଭ ମହାନ୍ତି ଯେଉଁ ନାହିଁନଥିବା ପରିଶ୍ରମ କରି ତାଳପତ୍ରରେ ପ୍ରାୟତଃ କରଣିଅକ୍ଷରରେ ଲିଖିତ ୨୨ ସଜ ପୋଥି (21 sets of palm leaf manuscripts) ପଢ଼ି ପଢ଼ାଇ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି କରଣିଅକ୍ଷରରେ ଲିଖିତ ପ୍ତାୟ ୮୦୦ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା ତାଳପତ୍ର ପୋଥିର ଏହି ସମ୍ପାଦନା କରି ତହିଁର ପ୍ରକାଶନ ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କୁ ଦେଇଥିଲେ ତାହା ମୁଁ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲି । ରାଜ୍ୟର ତତ୍କାଳୀନ ସଂସ୍କୃତି ବିଭାଗ ରାଜକୋଷରୁ ଅର୍ଥ ବ୍ୟୟ କରି ତାହାକୁ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ । ସୁତରାଂ ପ୍ରଫେସର ଆର୍ତ୍ତବଲ୍ଲଭ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ସମ୍ପାଦିତ ଓ ସଂସୃତି ବିଭାଗ ପ୍ରକାଶିତ ସାରଳା ମହାଭାରତ ହୋଇଯାଇଥିଲା ସପୂର୍ଣତଃ ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ବା ରାଜ୍ୟବାସୀଙ୍କ ସମ୍ପତ୍ତି । ଏହାର ପ୍ରଥମ ସଂସ୍କରଣ ସରିଗଲା ପରେ, ଦ୍ଵିତୀୟ ସଂସ୍କରଣ ପାଇଁ ଡିଟିପି ହୋଇଥିଲା ଓ ମୁଦ୍ରଣ ମଧ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ସମୟରେ ଏହାକୁ ହଡ଼ଫ କରି ନିଜ ବ୍ୟବସାୟୀକ କାମରେ ଲଗାଇଲା ସାରଳା ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ ।

ପ୍ରଫେସର ମହାନ୍ତି ଏହି ଗ୍ରନ୍ଥ ସମ୍ପାଦନପାଇଁ ଯେଉଁ କୃଚ୍ଛ୍ର ସାଧନା କରିଥିଲେ ତାହା ସ୍ଵୀକାର କରି ସଂସ୍କୃତି ବିଭାଗର ତଦାନୀନ୍ତନ ଭାରପ୍ରାପ୍ତ ସମ୍ପାଦକ ଅଧ୍ୟାପକ ଗୌରୀ କୁମାର ବ୍ରହ୍ମା ମୁଖବନ୍ଧରେ ଲେଖିଥିଲେ, “ଜୀବନବ୍ୟାପୀ ଓଡ଼ିଆ ଓ ସଂସ୍କୃତ ସାହିତ୍ୟ ଅଧ୍ୟୟନଜନିତ ଯେଉଁ ଜ୍ଞାନ ଗାମ୍ଭୀର୍ଯ୍ୟ ଓ ବିଚାର ବିବେଚନା ଚତୁରୀ, ତହିଁରେ ସାରସ୍ଵତସେବାପରାୟଣତା ଓ ଜାତୀୟଗୌରବବୋଧର ଅବେଗଶୀଳତା ସଂଯୁକ୍ତକରି ଆର୍ତ୍ତବାବୁ ଯେଉଁ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଓ ସାଧନାର ପରାକାଷ୍ଠା ଦର୍ଶାଇଛନ୍ତି , ତାହା ଏକାବେଳକେ ଅନନ୍ୟସାଧରଣ ଓ ତାଙ୍କର ଉତ୍ତରପୁରୁଷଙ୍କ ପକ୍ଷରେ ଏକ ପ୍ରଦୀପ୍ତ ଆଲୋକସ୍ତମ୍ଭ ସ୍ୱରୂପ । ସେହିଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏହି ମହାସାଧକ ସମଗ୍ର ଜାତିର ଅଭିନନ୍ଦନୀୟ ।“

ଏହି ଅଭିନନ୍ଦନୀୟ ମହାସାଧକଙ୍କ ଅତୁଳନୀୟ ଗବେଷଣା, ଅଧ୍ୟବସାୟ, ଆୟାସ ଓ ସମ୍ପାଦନା ହେତୁ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିବା ସାରଳା ମହାଭାରତକୁ ନିଜ କୃତି ପରି ଉପସ୍ଥାପିତ କରିଥିବା ସାରଳା ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ, ତାର ସଭାପତି (ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟଶାସନସଚିବ) ସହଦେବ ସାହୁ ଆଇ. ଏ. ଏସ୍. ଓ ସମ୍ପାଦକ ଇଂ. ପ୍ରଭାକର ସ୍ଵାଇଁ ଯଦି ସଂସ୍କୃତି ବିଭାଗରୁ ଚୋରୀ କରି ନଥିଲେ ତେବେ ରାହାଜାନି କରିଥିଲେ । ସମୟ ଗଡ଼ିଯାଇଛି ବୋଲି ଅପରାଧ ସରିଯାଇଛି , ଏହା ନୁହେଁ । ସଂସ୍କୃତି ବିଭାଗ ଡିଟିପି କରିସାରିଥିବା ନଥି କୁଆଡ଼େ ଗଲା ଏବଂ ଯେଉଁ ତିନୋଟି ପର୍ବର ପୁନର୍ମୁଦ୍ରଣ ସରିଥିଲା ତାହା ବି କୁଆଡ଼େ ଗଲା – ତାହା ସହ ଏହି ଚୋରୀ ବା ରାହାଜାନିର ସମ୍ପର୍କ ଅଛି କି ନାହିଁ , ଅପରାଧିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଦ୍ଵାରା ନିର୍ଣ୍ଣିତ ହେବା କଥା, ଯାହା ହୋଇନାହିଁ ।

ଏହି ଅନବଦ୍ୟ ସାରସ୍ଵତକୃତିର ହଡଫକାରୀ ସହଦେବ ସାହୁ ପରୋକ୍ଷରେ ସ୍ଵୀକାର କରିଛନ୍ତି ଯେ, ଆର୍ତ୍ତବଲ୍ଲଭ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ସମ୍ପାଦିତ ଯେଉଁ ସାରଳା ମହାଭାରତର ସତ୍ତ୍ଵାଧିକାରୀ ସ୍ଵୟଂ ଓଡ଼ିଶା ସରକାର, ସେହି ମହାଭାରତର ସେ ଓ ସ୍ଵାଇଁ ଯୁଗ୍ମ ଉପସ୍ଥାପକ ଏବଂ ସାରଳା ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ ତାହାର ପ୍ରକାଶକ । ଏହି ସଂସ୍ଥାର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସଦସ୍ୟା ପ୍ରତିଭା ରାୟ ତାଙ୍କ “ଅଭିଳାଷୀ ସ୍ଵପ୍ନ” ବଖାଣରେ ଏହାକୁ ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ପ୍ରକାଶ କରିଥିବା ସାରଳା ମହାଭାରତର ପୁନର୍ମୁଦ୍ରଣ ବୋଲି ସ୍ଵୀକାର କରିଛନ୍ତି ।

ଏହି ସରକାରୀ ସମ୍ପତ୍ତିକୁ ସେମାନଙ୍କ ଘରୋଇ ସଂସ୍ଥାର ସମ୍ପତ୍ତି ଭାବେ “ଉପସ୍ଥାପନ” କରିବାକୁ ସହଦେବ ସାହୁ ଓ ପ୍ରଭାକର ସ୍ଵାଇଁଙ୍କୁ କିଏ ଅଧିକାର ଦେଲା? ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରକାଶିତ ସାରଳା ମହାଭାରତକୁ ନିଜ ବ୍ୟବସାୟ ପାଇଁ ପୁନର୍ମୁଦ୍ରଣ କରିବାକୁ ସାରଳା ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ ଅଧିକାର ପାଇଲା କେଉଁଠୁ?

ସମ୍ବାଦ ଖବରକାଗଜ, ବରେନ୍ଦ୍ରକୃଷ୍ଣ ଧଳ (ଧରିତ୍ରୀ) ଓ ମୁଁ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ (orissamatters.com) ଏହି ସାଂସ୍କୃତିକ ରାହାଜାନୀ ଉପରୁ ପର୍ଦ୍ଦା ଉଠାଇଦେବା ପରେ, ସଂସ୍କୃତି ବିଭାଗର ତତ୍କାଳୀନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି ଏହା ଉପରେ ସରକାରୀ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବାର ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ । (ସମ୍ବାଦ, ୨୧.୭.୨୦୦୭) । ସେହି  ଅନୁସନ୍ଧାନ ଚାଲିଥିବା ବେଳେ , କାରଣ ତାହା ପ୍ରତ୍ୟାହୃତ ହୋଇଥିବା କାହାକୁ ଜଣାନାହିଁ , ସେହି ଅଭିଯୁକ୍ତ ସାରଳା ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ ରାଜ୍ୟସରକାରଙ୍କ ସେହି ସଂସ୍କୃତି ବିଭାଗରୁ ଭାଷା ସମ୍ମାନ ପାଇବା ଉପରୋକ୍ତ ଅପରାଧ-ଅନୁସନ୍ଧାନ ଉପରେ ଯବନିକା ପତନ ଭିନ୍ନ କ’ଣ ଆଉ ହୋଇପାରେ ?

ପ୍ରତିଭା ରାୟଙ୍କ ଭାଷାରେ , ସାରଳା ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ “ଏହି ବିଶାଳ ଅକ୍ଷରମାଳାକୁ ପୁନର୍ମୁଦ୍ରଣ କରିବାର ସତ୍ ସାହସ କରିଛନ୍ତି ।“ ଏହା ସତ୍ ସାହସ?

ସତ୍ ସାହସ ହେଉ ବା ଦୁଃସାହସ ହେଉ, ଶ୍ରୀମତୀ ରାୟ ଯେହେତୁ ଏହି ସଂସ୍ଥାର ଜଣେ ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ତାଙ୍କ ସ୍ଵୀକାରୋକ୍ତିର ସାକ୍ଷ୍ୟମୂଲ୍ୟ ଅଧିକ । ତାଙ୍କ ସ୍ଵୀକାରୋକ୍ତି ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଦେଇଛି ଯେ, ସରକାରୀ ସମ୍ପତ୍ତିକୁ ଏମାନେ ହଡଫ କରିଛନ୍ତି ବା ଚୋରୀ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ସ୍ଵୀକୃତ ଅପରାଧ ହେତୁ ସାରଳା ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦର ପଞ୍ଜୀକରଣ ବାଜ୍ୟାପ୍ତ ହେବା କଥା ଓ ଏହି ତିନିଜଣ ଜେଲରେ ରହିବା କଥା । ଅଥଚ ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ଏହି ସଂସ୍ଥାକୁ ଫକୀରମୋହନ ଭାଷା ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି ଫକୀରମୋହନଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ ଦିବସରେ ! ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଆତ୍ମା ଉପରେ ତସ୍କରମାନଙ୍କ ଏ ପଦାଘାତ ବାବୁ ନବୀନଙ୍କ ରାଜୁତି କାଳରେ ହିଁ ଘଟିଛି ; ୨୦୦୭ରେ ସଂସୃତି ବିଭାଗ ପ୍ରକାଶିତ ସାରଳା ମହାଭାରତ ଯିଏ ଚୋରିକଲେ ବା ଡକାୟତି ଦ୍ଵାରା ଦଖଲ କଲେ , ୨୦୨୦ରେ ସେହି ଚୋରିକରାହୋଇଥିବା ମହାଭାରତକୁ ନିଜ ସାହିତ୍ୟକୃତି ଭାବେ ଦେଖାଇ ସେହିମାନେ ହାସଲ କଲେ ସେହି ସଂସ୍କୃତି ବିଭାଗର ସବୁଠୁ ଦାମିକା ସମ୍ମାନ – ବ୍ୟାସକବି ଫକୀରମୋହନ ଭାଷା ସମ୍ମାନ ।

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ତ ବିପଦରେ , ସାହିତ୍ୟ ବି ପ୍ରିୟାପ୍ରୀତି ତୋଷଣର ଗନ୍ଧରା ଘୋଡ଼ାଶାଳରେ ।

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

ଆମ ଜାତିକୁ ନିରଙ୍କୁଶ ଭାଷା ଅଧିକାର ପ୍ରାପ୍ତି ଆମର ଦାବି । ଏହା ନଦେବା ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ବହୁବିଧ ଉଦ୍ୟମ କଲା ପରେ ଯେତେବେଳେ ଭାଷାପ୍ରାଣ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ଏହି ଦାବି ସପକ୍ଷରେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ପ୍ରସାରିତ କରିବାରେ ଲାଗିଛି, ସେତେବେଳେ ରାଜ୍ୟରେ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାଧିପତ୍ୟ କାଏମ ରଖିବା ପାଇଁ ସରକାର ନାନା ଅଭିନବ ପନ୍ଥା ଅନୁସରଣ କରୁଛନ୍ତି । ଭାଷାଆନ୍ଦୋଳନର ଦାବି ଉପରୁ ଦୃଷ୍ଟି ଅପସାରଣ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ । ଏହି କ୍ରମରେ ଏଠାରେ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ଆଲୋଚନାର ଉତ୍ତରରେ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମ ‘ଫେସବୁକ’ରେ ସାମ୍ବାଦିକ ସନ୍ଦୀପ ସାହୁ ମୋତେ ଏକ ଖୋଲା ଚିଠି ଦେଇଛନ୍ତି । ଏବଂ ସମ ତାଳରେ ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସେ ଯାହା କହିଛନ୍ତି ତହିଁ ଉପରେ ଆଉ କୌଣସି ତର୍କ ତାଙ୍କର କାମ୍ୟ ନୁହେଁ । ତେଣୁ ଏହି ତର୍କାତୀତ ଉପସ୍ଥାପନାରେ ମୋତେ ଅଗତ୍ୟା ଏହି ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ ଦେବାକୁ ହେଉଛି, ଯେହେତୁ ତାଙ୍କ ଉତ୍ତରରେ କେତେକ ଅଭିଯୋଗ ଓ ଆକ୍ଷେପ ଏପରି ଦୃଶ୍ୟମାନ ଯେ, ତାହା ତହିଁ ଉପରେ ମୋର ଅଭିମତ ଆବଶ୍ୟକ କରୁଛି । ଅବଧାନକୁ ଆସୁ –

ଆଦରଣୀୟ ଭାଇ ସନ୍ଦୀପ ସାହୁ,
ମୋ ଲେଖା ଆପଣଙ୍କୁ ଦୁଃଖ ଦେଇଥିବା ହେତୁ ମୁଁ ଦୁଃଖ ପ୍ରକାଶ କରୁଛି । କାରଣ, ମୋର କହିବା ନିଷ୍ପ୍ରୟୋଜନ ଯେ, ସାମୟିକ ମତପାର୍ଥକ୍ୟ ସତ୍ତ୍ୱେ ଆପଣ ମୋର ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରିୟ ଓ ବୃତ୍ତିନିଷ୍ଠ ସମ୍ମାନର ଅଧିକାରୀ । ଥିଲେ, ଅଛନ୍ତି ଓ ରହିବେ ।

ଆପଣ ଏକ କିମ୍ଭୂତକିମାକାର ପ୍ରସ୍ତାବ ଥୋଇଛନ୍ତି । ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ମୋର ପ୍ରାୟ ସବୁ ଘନିଷ୍ଠ ସହଯୋଗୀ ମୋତେ କାହିଁକି ଛାଡ଼ିଚାଲିଗଲେ ବୋଲି ମୁଁ ନିଜକୁ ପ୍ରଶ୍ନ କରିବା ଉଚିତ ବୋଲି ଆପଣ ଯାହା କହିଛନ୍ତି ତାହା ବେଶ୍ କୌତୁହଳୋଦ୍ଦୀପକ । ସେମାନେ ମୋତେ କେହି ଛାଡ଼ିକରି ଯାଇନାହାନ୍ତି ; ସେମାନଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୂର୍ଣ ହୋଇଗଲା ପରେ ସେମାନେ ଚାଲିଗଲେ । ମୋ ପାଇଁ ମୋ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ ହୋଇନାହିଁ , କାରଣ ଆମ ଭାଷାରେ ଆମ ରାଜ୍ୟ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ମୁଁ ସରକାରଙ୍କୁ ଦେଇଥିବା ପ୍ରସ୍ତାବ ଏଯାଏଁ ବିଧିକୃତ ହୋଇନାହିଁ , ତେଣୁ ମୁଁ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇଛି । ଓଡ଼ିଶାର ନିରୋଳା ନିସ୍ଵାର୍ଥପର ଭାଷାପ୍ରାଣ ଭାଇଭଉଣୀମାନେ ମୋ ସହ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଅଛନ୍ତି, କଳାପତାକା ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ ପଥରେ ଅବିଚଳିତ ଭାବେ ଆଗେଇ ଚାଲିଛି । ପାର୍ଶ୍ଵବର୍ତ୍ତୀ ପ୍ରକାଶିତ ସମ୍ବାଦରେ ସେମାନେ ନିଜକଥା ନିଜେ କହିଛନ୍ତି ଓ ସରକାରଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖି ସରକାରୀ କରୁଣା ପାଇଁ କୃତଜ୍ଞତା ବି ଜ୍ଞାପନ କରିଛନ୍ତି । ସୁତରାଂ ସେମାନେ କାହିଁକି ମୋତେ ଛାଡ଼ିଚାଲିଗଲେ ବୋଲି ମୁଁ ନିଜକୁ ପ୍ରଶ୍ନ କରିବାର କିଛି ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି କି ?

ଆପଣ ଆପଣଙ୍କ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାର ଶେଷରେ ଲେଖିଛନ୍ତି , ”ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଦିଏ ଯେ ଏ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ମୋର ଯାହା କିଛି କହିବାର ଥିଲା, କହିଦେଲି । ଏହାପରେ ଆପଣଙ୍କ ସହ ମୁଁ ଆଉ ଯୁକ୍ତି, ତର୍କ କରିବାକୁ ଚାହୁଁନାହିଁ ।“

ଏପରି ସ୍ଥଳେ ତର୍କ ଆଗକୁ ଚାଲୁ ବୋଲି କହିବାର କୌଣସି ସମୀଚୀନତା ମୁଁ ଆଉ ଦେଖୁନି, ଯଦିଓ ଆମ ଜାତିର ବୃହତ୍ତର ସ୍ଵାର୍ଥ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏହା ଚାଲିବା ଉଚିତ ବୋଲି ମୁଁ ଅନୁଭବ କରୁଛି । ଆପଣଙ୍କ ଇଚ୍ଛାକୁ ସମ୍ମାନ ଦେଇ ମୁଁ ଏହାକୁ ‘ତର୍କାତୀତ’ ବର୍ଗରେ ରଖୁଛି ।

କୌଣସି ଏକ ବିଶେଷ ପ୍ରଭାବ କବଳରେ ପଡ଼ିନଥିଲେ ଆପଣଙ୍କ ପରି ବ୍ୟକ୍ତି ଯାହା ଲେଖିଛନ୍ତି ତାହା ହୁଏତ ଲେଖିନଥାନ୍ତେ ବୋଲି ମୁଁ ଲେଖିବା ଆପଣଙ୍କ integrity ଉପରେ ଆଦୌ ଆକ୍ରମଣ ନୁହେଁ । ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆମେ ୧୯୬୦ ଦଶକର ଆଦ୍ୟଭାଗରେ କରିଥିବା ଆଂଦୋଳନର ବିଶେଷ ପ୍ରଭାବରେ ଲାଲ୍ ବାହାଦୁର ଶାସ୍ତ୍ରୀ ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସି.ବି.ଆଇ. ତଦନ୍ତ କରାଇଥିଲେ । ଏହା କହିଲେ କ’ଣ ଶାସ୍ତ୍ରୀଜୀଙ୍କ integrity ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ବୋଲି କୁହାଯିବ? ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀଙ୍କ ବିଶେଷ ପ୍ରଭାବ କବଳରେ ପଡ଼ି ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କର ତଦାନୀନ୍ତନ ଗଭର୍ଣର ବିମୁଦ୍ରୀକରଣ ପାଇଁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ । ଏହା କହିଲେ କ’ଣ ସେହି ଗଭର୍ଣରଙ୍କ integrity ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ବୋଲି କୁହାଯିବ? ଆପଣ କୌଣସି ଏକ ବିଶେଷ ପ୍ରଭାବ କବଳରେ ପଡ଼ି ଜାନୁଆରୀ ୯ ତାରିଖର ନିବନ୍ଧର ବିବାଦୀୟ ଅଂଶଟି ଲେଖିଥାଇପାରନ୍ତି ବୋଲି ପ୍ରକଟିତ ମୋର ଆଶଙ୍କା ଆପଣଙ୍କ integrity ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ହେଲା କିପରି?

ମୁଁ ଲେଖିଥିଲି, “ଏ ଭିତରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦଳୀୟ ଅନୁଗତ ବାବୁ ସୌମ୍ୟରଞ୍ଜନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ସମ୍ବାଦ କାଗଜରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ନେଇ ଏପରି ଏକ ଲେଖା ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି ଯାହା ବାହାରକୁ ନିରିହ ଜଣା ପଡୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସରକାରଙ୍କ ଶେଷ ଚାତୁରୀର ଝଲକ ଦେଖିହେଉଛି ତାର ଶବ୍ଦଜାଲରେ ।“ ଏହା କହି କେଉଁଠି ମୁଁ ଆପଣଙ୍କ integrity ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କଲି? କିନ୍ତୁ ଆପଣଙ୍କ ଲେଖାର ଅନୁଭବ୍ୟ ବାର୍ତ୍ତା ଏପରି ଥିଲା ଯେ, ଆପଣଙ୍କ ବିଦଗ୍ଧ ପାଠକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ସକ୍ରିୟ ସାଥୀ ସବ୍ୟସାଚୀ ଅମିତାଭ ତଦ୍ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଏକ “ପ୍ରହସନ” ବୋଲି ଆଖ୍ୟାୟିତ କରି ଏହି “ପ୍ରହସନ” ସମ୍ପର୍କରେ ଲୋକଙ୍କ “ଆଖି ଖୋଲୁ” ବୋଲି ମତ ରଖିଥିଲେ, ଯଦିଓ ଆପଣ ସେହି ନିବନ୍ଧରେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ନାମ ନେଇନଥିଲେ ।

ଆପଣ କେଉଁ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଲେଖାଟି ଲେଖିଥିଲେ ତାହା କେବଳ ଆପଣଙ୍କୁ ହିଁ ଜଣା; ମାତ୍ର ଆପଣଙ୍କ ଏହି ଲେଖା ଯେଉଁ ଶୈଳୀରେ ଆମ ସମାଜର ସବ୍ୟସାଚୀ ଅମିତାଭମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କଲା , ତାହା ହିଁ ଥିଲା ମୋ ଲେଖାର ଆଧାର । ଏହି ଅମିତାଭମାନଙ୍କୁ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଦେବା ପାଇଁ ଯେ, ଆମ ଜାତିର ଭାଷା ଅଧିକାର ହାସଲ କରିବାକୁ ସରକାରଙ୍କ ସହ ତର୍କ  ଚଳାଇଥିବା ଏବଂ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଜାତୀୟତାର ସତର୍କ ପ୍ରହରୀ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରୁଥିବା ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଏକ “ପ୍ରହସନ” ନୁହେଁ, ମୁଁ ଏହି ନିବନ୍ଧରେ ଆମ ଭାଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରୟୋଗ କରିଥିବା ୧୨ ଗୋଟି ଅପକୌଶଳର ବିଶ୍ଲେଷଣାତ୍ମକ ଉପସ୍ଥାପନା କରିଥିଲି, ଯହିଁ ଉପରେ ଆପଣ ସମ୍ପୂର୍ଣ ନୀରବ ରହିଛନ୍ତି ଓ ଏହି ପ୍ରତ୍ୟୁତ୍ତରରେ ଆପଣଙ୍କ integrity ଉପରେ ମୁଁ ଆକ୍ରମଣ କରିଛି ବୋଲି ଅଭିଯୋଗ କରି ଅସଲ ପ୍ରସଙ୍ଗରୁଦୃଷ୍ଟି ଅପସାରିତ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି ।

ଶ୍ରଦ୍ଧାସ୍ପଦ ସନ୍ଦୀପବାବୁ, ଆପଣଙ୍କ ଘୋଷଣା ହେତୁ ଆଉ ଯେହେତୁ ଆଲୋଚନାର ଅବକାଶ ନାହିଁ, ସେହେତୁ ମୁଁ କେବଳ ଉପରୋକ୍ତ ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ ଦେଇଛି; ଯୁକ୍ତି ନୁହେଁ । ଆଉ ଗୋଟିଏ ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ ସହ ଏହି ତର୍କାତୀତ ଆଲୋଚନାଟି ସାରିବି ।

“ସରକାରଙ୍କୁ “ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ହତ୍ୟାକାରୀ” ଆଖ୍ୟା ଦେଇ କଟୁ ଭାଷାରେ ସମାଲୋଚନା କରିବା ସତ୍ତ୍ୱେ” ମୁଁ “ଏଯାଏଁ ସରକାରୀ ଘରେ” ରହିଛି ବୋଲି ଆପଣ ମୋତେ ଆକ୍ଷେପ କରିଛନ୍ତି ।

ମୁଁ କ’ଣ ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରଚାର କରିବା ସର୍ତ୍ତରେ ସରକାରୀ ଘର ଗ୍ରହଣ କରିଛି, ଭାଇ?

କେବଳ ଭାଷା କାହିଁକି, ଯେ କୌଣସି ସରକାରୀ ଭୁଲ ଯେତେବେଳେ ବି ମୋ ଦୃଷ୍ଟିକୁ ଆସିଛି ଓ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରି ମୁଁ ସେହି ଭୁଲତ୍ରୁଟି ଠାବ କରିଛି, ସରକାରୀ ଘରେ ଥାଇ ମଧ୍ୟ ମୁଁ ତାହା ଉପରେ ନିଶଙ୍କ ଆଲୋକପାତ କରୁଛି, କାରଣ ତାହା ହିଁ ମୋର କାମ ଏବଂ ମୋର ଧର୍ମ ।

ଯାହା ଜାଣିବାର ଅଧିକାର ଲୋକଙ୍କର ଅଛି ତାହା ସେମାନଙ୍କୁ ଜଣାଇବା ମୋର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବୋଲି ମୁଁ ଜାଣିଛି ଓ ଏହା ହିଁ ମୋ ବୃତ୍ତିର ଧର୍ମ । ଏହି ଧର୍ମ ପାଳନ ପାଇଁ ମୋ ରାଜ୍ୟବାସୀ ମୋତେ ଏହି ରହଣୀସ୍ଥାନ ଦେଇଛନ୍ତି ଯାହା ମୋ ପ୍ରତି ସେମାନଙ୍କ ବିଶ୍ଵାସର ପ୍ରତୀକ ଏବଂ ମୁଁ କେବେ ମୋ ଲୋକଙ୍କ ପ୍ରତି ବିଶ୍ଵାସଘାତକତା କରିନି ।

ସରକାରୀ ଘରେ ଥାଇ ମଧ୍ୟ ମୁଁ ଇମର୍ଜେନ୍ସିକାଳୀନ ଅପଶାସନକୁ ସମାଲୋଚନା କରୁଥିଲି ଓ ସେହେତୁ ମୁଁ ସରକାରୀ ଷଡଯନ୍ତ୍ରର ଶିକାର ହୋଇ ଚାକିରି ହରାଇଥିଲି ଏବଂ ଯୌବନର ମୁଖ୍ୟ ଭାଗ ବିତାଇଦେଇଥିଲି ସେହି ଅନ୍ୟାୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସଂଗ୍ରାମ କରି ।

ବିଜୁବାବୁଙ୍କ ଲଗାମହୀନ ଦୁର୍ନୀତି ଉପରେ ସରକାରୀ ଘରେ ଥାଇ ମଧ୍ୟ ସପ୍ରମାଣ ତଥ୍ୟ ଉପସ୍ଥାପିତ କରୁଥିଲି ଓ ସେହେତୁ ପିଛିଲା ତାରିଖରୁ ପ୍ରେସ ଆକ୍ରୀଡିଟସନ ନିୟମାବଳୀ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇ ମୋତେ ବୃତ୍ତିଗତ ସଙ୍କଟରେ ପକାଯାଇଥିଲା ।

ଉଭୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଓଡ଼ିଶା ହାଇ କୋର୍ଟ ମୋ ସପକ୍ଷରେ ରାୟ ଦେଇଥିଲେ ।

ବିଦ୍ୟୁତ ବୋର୍ଡ ଉପରୁ ରାଜ୍ୟବାସୀଙ୍କ ମାଲିକାନା ଲୋପ ପାଇଁ ବିଜୁ ବାବୁ ଯେଉଁ ଚାଲ୍ ଚଳାଇଲେ ଓ ବିଲାତର କେ. ପି. ଏମ. ଜି. ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ କନ୍ସଲଟାଣ୍ଟକୁ ବେଆଇନ ଭାବେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇ ତା ମାଧ୍ୟମରେ ସେତେବେଳର ମୁଦ୍ରାରେ ପ୍ରାୟ ୧୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ସ୍କାମ କରିଥିଲେ, ମୁଁ ଯଦି ସରକାରୀ ଘରେ ରହି ମଧ୍ୟ ତାକୁ ପଦାକୁ ଆଣି ନଥାନ୍ତି ତେବେ କ’ଣ ସେ ସ୍କାମ ସେଇଠି ସରିଥାନ୍ତା? ମୋ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କେହି ତାହା ପଦାକୁ ଆଣିଥିଲା କି?

ଅତଏବ ସରକାରୀ ଘରେ ରହୁଛି ବୋଲି ସରକାରଙ୍କୁ ସମାଲୋଚନା ନ କରିବା , ଭିନ୍ନ୍ନାର୍ଥରେ, ସରକାରଙ୍କ ଚାଟୁକାର ବନିବା ମୋ ପାଇଁ କେବେ ବି ସ୍ପୃହଣୀୟ ହୋଇନାହିଁ ।

ରକାରୀ ଘରେ ରହି ସରକାରଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ତ୍ରୁଟିବିଚ୍ୟୁତି ଦେଖାଇବା କେବଳ ଜଣେ ବୃତ୍ତିନିଷ୍ଠ ଓ ପ୍ରତିବଦ୍ଧ ସାମ୍ବାଦିକ ପକ୍ଷେ ସମ୍ଭବ, ଯାହା ମୁଁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କରିଆସିଥିବା ହେତୁ ଜଣେ ବୃତ୍ତିନିଷ୍ଠ ବନ୍ଧୁ ଭାବେ ଖୁସି ହେବା ଆପଣଙ୍କୁ ଅଧିକ ଶୋଭା ପାଇଥାନ୍ତା । କେଉଁ ମାନସିକ ଚାପରେ ଆପଣ ଏପରି ବୃତ୍ତିବିରୋଧୀ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ପ୍ରକଟ କରିଛନ୍ତି ତାହା ଆପଣ ହିଁ ଜାଣନ୍ତି ।

ଅମିତାଭମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମୁଁ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଦେବାକୁ ଚାହେଁ ଯେ, ସ୍ପେଶିଆଲ ଆକୋମୋଡ଼େସନ ରୁଲ୍ସ ଅନୁଯାୟୀ ମୋ ଯୋଗ୍ୟତା ଭିତ୍ତିରେ ମୁଁ ଏହି ସରକାରୀଘର ପାଇଛି, କାହାରି ଦୟାରେ ନୁହେଁ । ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ମୁଁ କାହାର ଦୟା ଭିକ୍ଷା ବି କରିନାହିଁ ।

ଆପଣଙ୍କ ଲେଖା ଦ୍ଵାରା ସବ୍ୟସାଚୀ ଅମିତଭାମାନେ କେତେଦୂର ପ୍ରଭାବିତ, ତାହା ଅନୁଧ୍ୟାନ କରିବା ପାଇଁ ମୁଁ ଏହି ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ ଦେବା ବିଳମ୍ବ କରିଥିଲି ।
ଆପଣଙ୍କର
ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ