ଉମାକାନ୍ତ ରାଉତ
(ମାଆ ଓ ଭାଷାମାଆକୁ ସମର୍ପିତ)
[ଯେଉଁଦିନ ଓଡ଼ିଆ କବିମାନେ ଭାଷାଜୀବୀ ନ ହୋଇ ଭାଷାପ୍ରାଣ ହେବେ ସେଦିନ ଫେରିଆସିବ ଆମ ଭାଷା ଜନନୀର ପ୍ରାଣସତ୍ତା । ଆମ କବିକୁଳ ପୁରସ୍କାର ପଛରେ ନ ଗୋଡ଼ାଇ ଉମାକାନ୍ତ ରାଉତଙ୍କ ପଦାଙ୍କ ଅନୁସରଣ କରନ୍ତୁ , ଆମ ଭାଷାରେ ଆମ ରାଜ୍ୟ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ସରକାର ବାଧ୍ୟ ହେବେ ।]
ଜହ୍ନକୁ ସେଦିନ ପଚାରିଲି ପ୍ରଶ୍ନ
ନିରୋଳା ସଂଜ ଲଗନରେ
ଜ୍ୟୋସ୍ନାଧାର ଗୋ !
ଜ୍ୟୋଚ୍ଛନା କାହିଁକି ଊଣା କରୁ ତୁହି
ପ୍ରିୟମାଟି ମୋର ଓଡ଼ିଶାରେ ?
ଭାଷା ହତ୍ୟାକାରୀ ବିଯୁକ୍ତ ଚିନ୍ତାରେ
ଭରୁନାହୁଁ କିଆଁ ଯୁକ୍ତ କିରଣ ବାରିଧାର
ଭ୍ରଷ୍ଟ ଶାସକ ବିବେକ ପେଡ଼ିରୁ ତାଲା ଖୋଲିଯା`ନ୍ତା
ଶାନ୍ତଓଡ଼ିଶା ମୋ` ହୁଆନ୍ତାନି ଆଉ ଥରହର
ଅକୁହା ଭାଷାରେ ଜହ୍ନ କହିଲା
କେମିତି କହିବି –
କୁଆଁରୀ ମାଆର ପ୍ରସବ ବେଦନା
ଅନୁଭବୀଟିଏ ବୁଝେ ସିନା;
ପୁଞ୍ଜି ମଞ୍ଜି ଦେହ ଭୋଗରୁ ଉଦ୍ଭବ
ନରପିଶାଚ ସେ କେମିତି ବୁଝିବ?
ଯେତେ ଯାହା ତାକୁ କାଲେ ମନା
ମାଆର ରାହାକୁ ଖିନଭିନ କରି
ଚାଷୀକୁ ସଜାଇ ଦାଣ୍ଡର ଭିକାରି
ନିଶାରେ ମାତାଲ ଦେହର ବେପାରୀ
ନଷ୍ଟଭ୍ରଷ୍ଟ ବୁଦ୍ଧି ଭୋଟର ଶିକାରୀ
ମାଟି-ପ୍ରେମ ଶୂନ୍ୟ ଜାରଜ ବୁଦ୍ଧିର ପରାକାଷ୍ଠା,
ଯେତେ ବୁଝେଇଲେ ବୁଝି କି ପାରିବ
ଭାଷା-ବେପାରୀଙ୍କ ମଧୁର ଚନ୍ଦ୍ରିକା
ତେଣୁ,ଏ ଶାସକ ଭାଗ୍ୟେ ବିଷ୍ଠା ।.
ଚନ୍ଦ୍ରମା ପିୟୁଷେ ତିନ୍ତି ଭିଜିଗଲି
ଜନନୀ ପ୍ରେମରେ ହଜି ମଜ୍ଜିଗଲି
ଆଖି ମାନିଲାନି ବନ୍ଧବାଡ଼,
ଭୀଷ୍ମ ପ୍ରତିଜ୍ଞାରେ ମେରୁ ସାଜିଗଲି
“ମଧୁ”ର ସ୍ଵପ୍ନକୁ ସାକାର କରିବି
ମୋ` ମାଟି ମାଆର ରୁଣ ମୁଁ ସୁଝିବି
ମାଂସ ନ ଥିଲେ ତ ଥିବ ହାଡ଼ ?
ସେହିଦିନଠାରୁ ଜିଜ୍ଞାସୁ ସାଜି ଆକାଶେ ଚାହିଁଛି
ବର୍ଷିବ କୋମଳ ସୁଧାଧାର
ଧବଳ ଜୋସ୍ନାର ଚାମରେ ପୋଛିବି
ଭାଷା-ନିଶା-ଚଷା ଗୀତ ଗାଇ ତାଲା
ଖୋଲିଦେବି ତାଙ୍କ ବିବେକର
କାଳିଆ ଜୈତ୍ରୀ ଉଡ଼ୁଥିବ ହୋଇ ଫରଫର ।
ଜହ୍ନଲୋ ତୁ` କହ…?
ତୋତେ ମିଛ ଆଉ ମୋତେ ସତ
ବିଯୁକ୍ତ ନିରାଶା ନଷ୍ଟଭାଷା ସବୁ କରି ପଛ
ସେଇଟା ନୁହେଁ କି ଜିତାପଟ ଆମ ହୃଦୟର ?
ଖୋଲି କହ ମୋତେ କେଉଁଦିନ ?
(ସରକାରୀ ନଥି)ଭାଷା ବର୍ଷାରେ ଶୀତଳ ଲଭିବ
ସନ୍ତାପିତ ଏହି ପ୍ରାଣ ମୋର…..
ଅତି ଚମତ୍କାର ରଚନା।
ସ୍ଵାଗତଂ ଭାଇ ।