ଅଧ୍ୟାପକ ମନୋରଞ୍ଜନ ଦାସ
ନବୀନ ସରକାରଙ୍କ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାପ୍ରେମ ଭେଳିକି ଦେଖି ଦେଖି ତାଟକା ଲାଗିଲାଣି । ଯେତେବେଳେ ଶ୍ରୀ ସମୀର ଦେ ତାଙ୍କ ସରକାରରେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ ସେତେବେଳେ ଏକ ସରକାରୀ ହୁକମନାମା ବାହାରିଲା ଯେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଅଭାବ ଯୋଗୁଁ ରାଜ୍ୟର ୧୪୦ଟି ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାସାହିତ୍ୟ ବିଭାଗ ଉଠାଇଦିଆଗଲା । ମୁଁ ସେତେବେଳେ ଢେଙ୍କାନାଳ ସ୍ବୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଅଧ୍ୟାପକ ଥାଏ ।ଏହି କଲେଜରୁ ମଧ୍ୟ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାସାହିତ୍ୟ ବିଭାଗରୁ ଓଡ଼ିଆ ପାସ୍ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଉଠିଗଲା । ନବୀନ ସରକାରଙ୍କ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ବିରୋଧରେ ସାରା ରାଜ୍ୟରେ ଜନମତ ଗର୍ଜିଉଠିଲା । ଅଗତ୍ୟା ସରକାର ରାଜଧାନୀସ୍ଥିତ ରବୀନ୍ଦ୍ର ମଣ୍ଡପ ଠାରେ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡିକର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟ ବିଭାଗର ମୁଖ୍ୟ ଓ ରାଜ୍ୟର ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀଙ୍କ ଏକ ମିଳିତ ଅଧିବେଶନ ଡକାଇଲେ । ଶେଷରେ ଏ ହୁକମନାମା ପ୍ରତ୍ୟାହୃତ ହେଲା । ମାତ୍ର ଢେଙ୍କାନାଳ କଲେଜରେ ଅନ୍ତର୍ଦ୍ଧାନ ହୋଇଥିବା ଓଡ଼ିଆ ପାସ୍ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଆଉ ଫେରି ନଥିଲା । ଅନ୍ୟ କଲେଜ ସମ୍ପର୍କରେ ମୁଁ ଜାଣିନାହିଁ ।
ଆଜି ଶୁଣିବାକୁ ପାଇଲି ଯେ ଏବେ ଢେଙ୍କାନାଳ କଲେଜରେ ଓଡ଼ିଆ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଖୋଲିଛି । ଷୋଳଜଣ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ନାମ ଲେଖାଇ ସାରିଛନ୍ତି । ଆବଶ୍ୟକ ଅଧ୍ୟାପକ ନାହାଁନ୍ତି ।
ଗତ ଶିକ୍ଷକ ଦିବସର ଶୁଭଲଗ୍ନରେ ନବୀନ ସରକାର ତରବରିଆ ଭାବେ ଓଡ଼ିଆ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟର ଲୋକାର୍ପଣ କରିଛନ୍ତି ।ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅଟ୍ଟାଳିକା ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ହୋଇନାହିଁ ।ସତ୍ୟବାଦୀ ହାଇସ୍କୁଲ ଓ ମନ୍ଦିର ପାନ୍ଥଶାଳାରେ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ଚାଲିଛି ବୋଲି ଜଣାପଡିଛି ।କୁଳପତି ,କୁଳସଚିବ ଓ କିଛି ସହଯୋଗୀ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥିବା ବେଳେ କେତେକ ଅଧ୍ୟାପକ ବିଭିନ୍ନ କଲେଜରୁ ଡିପ୍ଲୟମେଣ୍ଟ ହୋଇ ଅବସ୍ଥାପିତ ହୋଇଛନ୍ତି ।ଫଳରେ ସେଠାରେ ଅଧ୍ୟାପକ ଅଭାବ ଘଟିଛି ।
ବିଭିନ୍ନ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାସାହିତ୍ୟ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଶ୍ରେଣୀର ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଓ ଓଡ଼ିଆ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟର ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଭିତରେ ସଂଘାତ ନା ସଂହତି ରହିବ ତା’ର କଳନା ହୋଇଥିବ ନିଶ୍ଚୟ । ନହେଲେ ଓଡ଼ିଆ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ମାଧ୍ୟମରେ ବିପୁଳ ଅର୍ଥବରାଦ କକ୍ଷ୍ୟଚୂତ ହୋଇଯାଇପାରେ । ହୁଏତ ସଂସ୍କୃତ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ପରି କେବଳ ସ୍ଵାତନ୍ତ୍ର୍ୟ ଦାୟରେ ଓଡ଼ିଆ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ହୋଇଥାଇପାରେ ।
ଓଡିଶାରେ ମୋ ବସ୍ ସେବା ଚାଲିଛି । ସେଥିରେ ସ୍ଥାନସୂଚନା ପାଇଁ ଭଏସ୍ ଭାସିଆସେ । କଟକରୁ ଭୁବନେଶ୍ୱର ଆସିଲେ ସେହି ବିକୃତସ୍ଵରରେ ଭାସିଆସେ ଡଗରପାଳରୋଡ୍ ଓ ବାମ୍ଫକୁଡା । ଶୁଣାଯାଏ ଏହି ସ୍ଵର ଦକ୍ଷିଣୀ ସଂଯୋଜନାରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଛି ।
ଦୀର୍ଘ ଦୁଇଦଶନ୍ଧିରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ଵକାଳ ନବୀନସରକାର ଶାସନରେ ଥାଇ ମଧ୍ୟ ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ତତ୍କାଳୀନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନବକୃଷ୍ଣ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ ସମୟରେ ପ୍ରଣୀତ ଓଡ଼ିଆ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଭାଷାଆଇନ ଅଲଂଘନୀୟଭାବରେ ପ୍ରଚଳନ କରାଇ ପାରିଲେ ନାହିଁ ।ଟିଟିଲାଗଡ଼ର ଅଧିବକ୍ତା ଶ୍ରୀ ଗଜାନନ ମିଶ୍ର ଏଥିପାଇଁ ଆମରଣ ଅନଶନରେ ବସିବା ପରେ ସରକାର ଏକ ମନ୍ତ୍ରିସ୍ତରୀୟ କମିଟି ଗଠନ କରି ବିହିତ ପଦକ୍ଷେପ ନେବାକୁ ଉଦ୍ୟମ କଲେ । ଏଥିରେ ସଦସ୍ୟ ଥିବା ସାମ୍ବାଦିକ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ ଆଇନତିର ଆଜନ୍ମ ତ୍ରୁଟି ଠାବ କରି ତହିଁର ଅପସାରଣ ପାଇଁ ଆଇନ ସଂଶୋଧନ ଓ ନିୟମାବଳୀ ପ୍ରଣୟନର ଯେଉଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଓ ଚିଠା ଦେଇଥିଲେ, ତାହା ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କୁ ଆଇନଟିର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ପଥରେ ଥିବା ଆଇନଗତ ଅନ୍ତରାୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଅବଗତ କରାଇଥିଲା ଓ ମନ୍ତ୍ରୀସ୍ତରୀୟ କମିଟି ତାହାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣତଃ ଅନୁମୋଦନ କରିଥିଲା । ମାତ୍ର କୌଣସି ଅଜଣା ଚାପର ବଶବର୍ତ୍ତୀ ହୋଇ ନବୀନ ସରକାର ମନ୍ତ୍ରିସ୍ତରୀୟ କମିଟିର ଏହି ଅନୁମୋଦିତ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ଏଡେଇ ଦେଇ ଏକ ଅବୈଧ ବିଧେୟକ ପାରିତ କରାଇ ଓଡ଼ିଶା କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଭାଷାଆଇନକୁ ପଙ୍ଗୁ କରିଦେଲେ ।ଏହାକୁ ବିରୋଧ କରି ଶ୍ରୀ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ଏକ ଅଭିନବ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ନୀରବ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଚାଲିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ନବୀନ ସରକାରଙ୍କ ସେଥିପ୍ରତି ଭ୍ରୂକ୍ଷେପ ନାହିଁ ।ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଶ୍ରୀ ପଟ୍ଟନାୟକ ଦୁଇଖଣ୍ଡ ତଥ୍ୟଭିତ୍ତିକ ପୁସ୍ତକ ପ୍ରଣୟନ କରିଛନ୍ତି । ତାହା- ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ନବୀନଙ୍କ ମରଣଆଘାତ ଓ ଭର୍ତ୍ସନୀୟ ବିଧାନସଭା । ତଥାପି ନବୀନ ସରକାରଙ୍କ ତିଳେମାତ୍ର ଲଜ୍ଜାବୋଧ ନାହିଁ ।
ସାମ୍ବିଧାନିକ ପ୍ରାବଧାନ ଅନୁସାରେ ପ୍ରବର୍ତ୍ତିତ ରୁଲ୍ ଅଫ୍ ବିଜିନେସକୁ ବିଦଳନ କରି ମନମୁଖି ଭାବରେ ନବୀନ ସରକାର ୫-ଟି ସଚିବ ରୂପେ ଗାଲୁପେଲି ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସଚିବ ଶ୍ରୀ ଭି କେ ପାଣ୍ଡିଆନଙ୍କୁ ଛାୟା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଇ କ୍ଷମତା ଅଳିନ୍ଦରେ ମନ୍ତ୍ରୀ, ମୁଖ୍ୟସଚିବ ଓ ଲୋକପ୍ରତିନିଧି ମାନଙ୍କୁ ନ୍ୟୂନ କରାଇ ଦେଇଛନ୍ତି ।ଓଡ଼ିଆ ଅସ୍ମିତାର ଧର୍ଷଣ ଅଭିଯୋଗ ସତ୍ତ୍ୱେ ନବୀନ ସରକାର ନୀରବ ଓ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ବିହୀନ ହେବା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରାଯାଉଛି ।
ନବୀନ ସରକାରଙ୍କ ମୁଖ୍ୟ ହେଉଛନ୍ତି ଶ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ । ଅବଶ୍ୟ ତାଙ୍କର ମାତୃଭାଷା ଓଡ଼ିଆ ନୁହେଁ, ପଞ୍ଜାବୀ ବା ଅନ୍ୟକୌଣସି ଭାଷା । ତଥାପି ଦୀର୍ଘ ଅବଧିପରେ ସେ ତାଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସ୍ତରରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଉଚ୍ଚାରଣ କରି ପାରିଲେ ନାହିଁ । “ଆପନମାନେ କୁସିତୋ” ଭିତରେ ସୀମିତ ରହି, ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକି ବାରିପଦା ବଦଳରେ “ବାଡିପଡା” ଓ ଚଣ୍ଡୀଖୋଲ ବଦଳରେ “ଚଡିଖୋଲ” କହି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ଉପହାସିତ କରାଉଛନ୍ତି ଓ ତାମିଲ ଭାଷାଭାଷୀ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସଚିବଙ୍କ ପଦଲେହନ ପାଇଁ ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି କରାଇଛନ୍ତି ।
ସମସ୍ତ ବିରୋଧ ଭାବନାକୁ ପ୍ରଶମନ କରାଇବା ପାଇଁ ସରକାର ବିଭିନ୍ନ କୌଶଳ ଆପଣାଇଛନ୍ତି ବୋଲି କହିବା ଅତ୍ଯୁକ୍ତି ହେବନାହିଁ । ବିଭିନ୍ନ ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରି ସରକାରୀ ଅର୍ଥବାଣ୍ଟି ଲୋକଙ୍କୁ ଆସକ୍ତ କରର୍ଚ୍ଛନତି; ବିଜ୍ଞାପନର ଜୁଆର ଉଠେଇ ଗଣମାଧ୍ୟମକୁ ଆୟତ୍ତ ବି କରିଛନ୍ତି । ଯିଏ ଅଣାୟତ୍ତ କଲା ତାକୁ ବିଜ୍ଞାପନ ବନ୍ଦ କରାଇ ଅନ୍ୟ ଗଣମାଧ୍ୟମକୁ କାକୁସ୍ଥ ବନାଇଛନ୍ତି ।
ଭାଷାବିଦ୍ଵେଷୀ ନବୀନ ସରକାର କଳାପତାକାର ଛାଇକୁ ଦେଖି ଏମିତି ଭାଷାଭେଳିକି ଦେଖାଇ ଚାଲିଛନ୍ତି । କାରଣ ଆଗରେ ନିର୍ବାଚନ । ସରକାରୀ ମନମୁଖି ସିଦ୍ଧାନ୍ତଜନିତ ଭ୍ରଷ୍ଟାଚାରକୁ ବୋଧହୁଏ ଆଖିରେ ରଖି ବିରୋଧୀ ନେତା ଶ୍ରୀ ଜୟନାରାୟଣ ମିଶ୍ର ମିଡିଆକୁ ସୂଚନା ଦେଲେଣି ତାଙ୍କ ଦଳ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିଲେ ଶ୍ରୀ ପଟ୍ଟନାୟକ ଓ ଶ୍ରୀ ପାଣ୍ଡିଆନ ବନ୍ଧାହେବେ । ଏହା ସମ୍ଭବ ହେବ କି ନାହିଁ ସମୟ କହିବ । ମାତ୍ର ନବୀନ ସରକାରଙ୍କ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭେଳିକିରେ ପଥଚ୍ୟୁତ ନା ହୋଇ ଆମେ ଓଡ଼ିଆମାନେ ନିଶ୍ଚୟ ନିଜ ମାତୃଭାଷାର ବିପତ୍ତି କାଳରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଭେଳିକି ଉପରେ ସତର୍କ ଦୃଷ୍ଟି ରଖିବା ଉଚିତ ହେବ ।