ନବୀନ ଶାସନ: ଆଦର୍ଶ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ନାହିଁ ଓଡ଼ିଆ ସମ୍ମାନ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ



ଏହି ସରକାରୀ ଆଦେଶରେ ସ୍ବାକ୍ଷରକାରୀ ପଦାଧିକାରୀ ଅବଶ୍ୟ ଜଣେ ଅଣଓଡ଼ିଆ । ମାତ୍ର ଏ ଆଦେଶ ତ ହେଉଛି ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କର, ଯାହାର ଶ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ହିଁ ମୁଖିଆ !

ଏହି ଆଦେଶଟିରେ ଦେଖାଯାଏ,  ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷାରେ ଏକାନ୍ତ ଅନୁନ୍ନତ ଆଠୋଟି ଜିଲ୍ଲାରେ ଥିବା  ଆଠୋଟି ଉପାଧି ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ (Degree College)ରେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ସମ୍ମାନ ସହ ସ୍ନାତକ ଉପାଧି ଯେପରି ଅର୍ଜନ କରିପାରିବେ, ତାହାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଖଞ୍ଜାହୋଇଛି ; କିନ୍ତୁ କୌଣସି ଛାତ୍ର ଛାତ୍ରୀ  ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଯେପରି ଏହି ସମ୍ମାନ ଅର୍ଜନ କରିନପରାନ୍ତି , ତାହା ପାଇଁ  ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ବି ହୋଇଛି । 

ଏହି ଆଦେଶ ଅନୁସାରେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ଅର୍ଥନୀତି, ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନ, ଶିକ୍ଷା, ସମାଜବିଜ୍ଞାନ, ଏବଂ ନୃତତ୍ତ୍ଵରେ ସସମ୍ମାନ ସ୍ନାତକ ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ (Honors Degree Course ) ନାମ ଲେଖାଇ ପାରିବେ ; ମାତ୍ର ଓଡ଼ିଆରେ ସମ୍ମାନ ସହ ସ୍ନାତକ ଉପାଧି ପାଇଁ ନୁହେଁ । 

ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ, ଏହି ମହାବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକ ମାଲକାନଗିରି, ନୂଆପଡ଼ା , ନବରଙ୍ଗପୁର, ନୟାଗଡ଼, ବୌଦ, ସୋନପୁର, ରାୟଗଡ଼ ଓ ଦେଓଗଡ଼ରେ ଅବସ୍ଥିତ ଓ ଆଦର୍ଶ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଭାବେ  ସଜ୍ଞାୟିତ । ମହାବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକ ଯଦି “ଆଦର୍ଶ”, ତେବେ ତହିଁରେ ଓଡ଼ିଆ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ଓଡ଼ିଆରେ ସମ୍ମାନ ସହ ସ୍ନାତକ ଉପାଧି ଅର୍ଜନ କରିବାରେ ବାଧା କାହିଁକି ?

ବାଧା- ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ମାନସିକତାରେ ।

ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଓଡ଼ିଆବିଦ୍ଵେଷୀ ମାନସିକତା ଶାସନକଳକୁ କିପରି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର କରିବାକୁ ପ୍ରବର୍ତ୍ତାଇ ଥାଏ ତାହାର ପ୍ରମାଣ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ବେଳେ ଆଇନ ବିଭାଗରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା ।

ପ୍ରଶାସନିକ ଶବ୍ଦକୋଷର ଏକ ନିର୍ଭୁଲ ସଂସ୍କରଣ ପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଶାସନ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଉଥିବା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଜାନକୀ ବଲ୍ଲଭ ପଟ୍ଟନାୟକ ଡଃ ବଂଶୀଧର ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଅଧ୍ୟଷତାରେ ଏକ କମିଟି ଗଠନ କରିଥିଲେ । ପାଣ୍ଡୁଲିପି ପ୍ରସ୍ତୁତି ସାରିବା ପୂର୍ବରୁ ଡଃ ମହାନ୍ତିଙ୍କର କାଳ ହୋଇଗଲା । ଡଃ ଖଗେଶ୍ଵର ମହାପାତ୍ରଙ୍କ ଅଧକ୍ଷତାରେ କମିଟି ପୁନର୍ଗଠିତ ହୋଇ ପାଣ୍ଡୁଲିପି ଚୁଡାନ୍ତ କରି ତହିଁର ରିପୋର୍ଟ ଦେଲାବେଳକୁ ଜାନକୀବାବୁ  ଆଉ କ୍ଷମତାରେ ନଥିଲେ । ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଯାଇଥିଲେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ୧୯୬୩ ରେ ଏକ ଅବୈଧ ସଂଶୋଧନଦ୍ବାରା ଅଚଳ କରାଇଦେଇଥିବା ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ।

ପ୍ରଶାସନିକ ଶବ୍ଦକୋଷର ସେହି ଚୁଡାନ୍ତ ପାଣ୍ଡୁଲିପି ମୁଦ୍ରଣ କରିବାପାଇଁ ସରକାରୀ ଛାପାଖାନାକୁ ପଠାଇବାକୁ ଯେତେବେଳେ ନଥି ସହାୟକ ପ୍ରସ୍ତାବ ପଇଠ କଲେ, ଆଇନ ବିଭାଗର ଉପଶାସନ ସଚିବ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର  ପଟ୍ଟନାୟକ ତହିଁ ଉପରେ ଟିପ୍ପଣୀ ଦେଇ କହିଲେ – ବିଜୁବାବୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପ୍ରତି ବିଦ୍ଵେଷପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିବାହେତୁ ଓଡ଼ିଆରେ ଶାସନର ସମ୍ଭାବନା ନାହିଁ। ତେଣୁ, ପ୍ରଶାସନ ଶବ୍ଦକୋଷର ପାଣ୍ଡୁଲିପିକୁ ମୁଦ୍ରଣ ପାଇଁ ପଠାଇବାର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ । ତାହାକୁ ନଥିଥାକରେ  ରଖିଦିଆଯାଉ ।

ବିଜୁ ଓଡ଼ିଶାର ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଦ୍ଵାରା କ୍ଷମତାରୁ ବିତାଡ଼ିତ ହୋଇ ଜାନକୀବାବୁ ପୁଣି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହେଲାବେଳକୁ ସେହି ଏକା ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ପଟ୍ଟନାୟକ ସେହି ଏକା ପଦବୀରେ ତଥାପି ଥିଲେ । ସେ ତୁରନ୍ତ ନଥିଥାକରୁ ସେହି ଶବ୍ଦକୋଷଟିର ପାଣ୍ଡୁଲିପିକୁ ବାହାର କରି ତହିଁରେ ଲେଖିଲେ, ” (ବିଶେଷଜ୍ଞ କମିଟି ଶବ୍ଦକୋଷ  ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ହୋଇଥିବାର ରିପୋର୍ଟ ୭.୫.୧୯୯୧ରେ ଦାଖଲ କଲା ବେଳକୁ) ସରକାର ବଦଳିଯାଇଥିଲେ ଏବଂ (ବିଜୁବାବୁଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ) ନୂଆ କରି ଦାୟିତ୍ଵ ନେଇଥିବା ସରକାରଙ୍କ ଭାଷା ନୀତି କେବଳ ଯେ ସୁସ୍ପଷ୍ଟ ନଥିଲା ତାହା ନୁହେଁ, ବରଂ ଓଡ଼ିଆକୁ ସରକାରୀ ଭାଷା ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ସେମାନେ  ଅନାଗ୍ରହ ଥିଲେ । ତତ୍କାଳୀନ ମନ୍ତ୍ରୀ ମହୋଦୟ ନଥିରେ ଏପରି ଆଦେଶ ଦେଲେ ଯାହାର ପରିଣାମ ସ୍ଵରୂପ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଶୀତଳଭଣ୍ଡାରରେ ପଡ଼ିରହିଲା । ମୁଦ୍ରଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଏପରି ବିଳମ୍ବିତ ହେଲା ଯେ, (ଜାନକୀବାବୁଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ଗଠିତ ) ବର୍ତ୍ତମାନର ସରକାର ଦାୟିତ୍ଵ ଗ୍ରହଣ କଲା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି ଫଇସଲା ହେଲାନାହିଁ ।” (ନଥି ପ୍ରୁଷ୍ଠା ୧୨୬) । 

ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ଓଡ଼ିଆବିଦ୍ଵେଷୀ ମାନସିକତା ଯେପରି ଶାସନକଳକୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିବାର ଉପରୋକ୍ତ ପ୍ରମାଣ ସ୍ପଷ୍ଟ କରେ ଠିକ୍ ସେହିପରି ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ଓଡ଼ିଆବିଦ୍ଵେଷୀ ମାନସିକତା ୨୦୧୬ର ସନ୍ନିହିତ ଆଦେଶରେ ଶାସନକଳକୁ ବାଧ୍ୟକରିଛି ଉପରୋକ୍ତ ଅଠୋଟି ଅନୁନ୍ନତ ଜିଲ୍ଲାରେ ଥିବା “ଆଦର୍ଶ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ”ମାନଙ୍କରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ସମ୍ମାନ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ନରଖିବା ପାଇଁ । 

ସେହିସବୁ ଜିଲ୍ଲାର ସର୍ବଜ୍ଞାତ ଭାଷା ହେଉଛି ଓଡ଼ିଆ । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ସମ୍ମାନ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ (Honors Courses ) ଥିଲେ, ସେହି ଜିଲ୍ଲାମାନଙ୍କରୁ ସମ୍ମାନ ସହ ସ୍ନାତକ ଉପାଧିଧାରୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅଧିକ ହୋଇଥାନ୍ତା । ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ଅଭିସନ୍ଧିମୂଳକଭାବେ ତହିଁରେ ବାଧା ଦେଇଛନ୍ତି । 

ସରକାର ନିଜକୁ ସୁଧାରନ୍ତୁ ଓ ଅବିଳମ୍ବେ ସେହି ମହାବିଦ୍ୟାଳୟମାନଙ୍କରେ ଓଡ଼ିଆ ସମ୍ମାନ (Oriya Honors ) ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଖୋଲନ୍ତୁ । 

ଏହି କୁଶାସନ ଯେତେଶ୍ରୀଘ୍ର ପ୍ରତ୍ୟାଖାତ ହୁଏ , ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ସେତେ ମଙ୍ଗଳ: ସୂଚନା ଅଧିକାର ଅଭିଯାନ

ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ସୂଚନା ଅଧିକାର ଅଭିଯାନର ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରଦୀପ ପ୍ରଧାନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କର ଓଡ଼ିଆଭାଷାମାରଣ ଆଚରଣର ଏକ ଲେଲିହାନ ଦୃଷ୍ଟନ ଦେଇ “ଏହି କୁଶାସନକୁ ଯେତେଶ୍ରୀଘ୍ର ପ୍ରତ୍ୟାଖାତ କରାଯିବ, ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ସେତେ ମଙ୍ଗଳ” ବୋଲି କହିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ ବିବୃତ୍ତିକୁ ନିମ୍ନରେ ଦିଆଗଲା ।  

ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ବହୁତ ଭଲ ପାଆନ୍ତି ଓ ରାଜ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା କୁ ସେ ତ୍ଵରାନ୍ବିତ କରିଛନ୍ତି , ଏହି କଥା ବାରମ୍ବାର ବିଭିନ୍ନ ଗଣ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରଚାର ହୋଇଛି । ଏହା ମଧ୍ୟ ପ୍ରଚାର ହୋଇଛି ଯେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଓଡ଼ିଆ ବିଶ୍ୱ ବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି । 2018 ମସିହାରେ ଏହି ଘୋଷଣା ହୋଇ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ସତ୍ୟବାଦୀରେ ଶୁଭ ଦିଆଯାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ , ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାର ରୂପରେଖ କିଛି ନାହିଁ ।

ସାଧାରଣତଃ ଗୋଟିଏ ଭାଷାକୁ କିପରି ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଏ , ତାହା ରାଜ୍ୟର ଶିକ୍ଷାଦାନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରେ ବୁଝିହୁଏ । ଅର୍ଥାତ ସ୍କୁଲ, କଲେଜ ଓ ବିଶ୍ୱ ବିଦ୍ୟାଳୟ ରେ ଭାଷାକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ , ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଶିକ୍ଷକ ନିଯୁକ୍ତି , ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ infrastructure ବ୍ୟବସ୍ଥା , ଭାଷାର ବିକାଶ ପାଇଁ ଗବେଷଣା ଇତ୍ୟାଦି ଉପରେ ଯଥେଷ୍ଟ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଏ ।

ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ କିପରି ଓଡ଼ିଆ ଶିକ୍ଷାକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଛନ୍ତି ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ମହା ବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ବିଶ୍ୱ ବିଦ୍ୟାଳୟ ରେ କେତେ ଅଧ୍ୟାପକ ଓ ପ୍ରଫେସର ଅଛନ୍ତି , ଓଡ଼ିଆ ଚେୟାର କିପରି କାମ କରୁଛି , ଏହାର ତଥ୍ୟ ସୂଚନା ଆଇନରେ ମଗାଯାଇଥିଲା । ଏହି ତଥ୍ୟରୁ ଜଣାପଡିଥିଲା ଯେ, ବିଭିନ୍ନ ମହା ବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ବିଶ୍ଵ ବିଦ୍ୟାଳୟ ରେ ଏକାଧିକ ଅଧ୍ୟାପକ ଓ ପ୍ରଫେସର ପଦବୀ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଖାଲି ପଡ଼ିଛି । ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ମୁଁ ଆଗରୁ ଲେଖିଥିଲି ।

କିନ୍ତୁ ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଉ ଏକ ତଥ୍ୟ ମୋତେ ଅଧିକ ହତୋତ୍ସାହ କରିଛି । ରାଜ୍ୟ ସରକାର କିପରି ମିଛ ପ୍ରଚାର କରି ରାଜ୍ୟବାସୀ ଭୁଆଁ ବୁଲାଉଛନ୍ତି , ଏହା ଦିନକୁ ଦିନ ସ୍ପଷ୍ଟ ହେବାରେ ଲାଗିଛି ।

ସୂଚନା ଆଇନରେ ମିଳିଥିବା ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ରମା ଦେବୀ ବିଶ୍ୱ ବିଦ୍ୟାଳୟ ରେ ଓଡ଼ିଆ ପ୍ରଫେସର ପଦବୀ -୧ , Associate Professor ପଦବୀ -୨ ଓ Assistant Professor ପଦବୀ -୩ ଅଛି । କିନ୍ତୁ ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ଧରି Professor ଓ Associate Professor ପଦବୀ ଖାଲି ପଡ଼ିଛି । କିନ୍ତୁ ୫ଟିAssistant Professor ପଦବୀରୁ ମାତ୍ର ଜଣେ ଅଛନ୍ତି । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା କିପରି ପଢ଼ା ହେଉ ଥିବ ସ୍ପଷ୍ଟ ଅନୁମେୟ । 

ସେହିପରି ରମାଦେବୀ କଲେଜରେ ୫ ଟି ଅଧ୍ୟାପକ ପଦବୀ ଅଛି । 2018 ମସିହାରୁ ୩ ଟି ପଦବୀ ଖାଲି , 2019ରେ ଗୋଟିଏ ପଦବୀ ଖାଲି ଓ 2021 ରୁ ଗୋଟିଏ ପଦବୀ ଖାଲି ଅର୍ଥାତ ସମସ୍ତ ପଦବୀ ଖାଲି । ଓଡ଼ିଆ ଶିକ୍ଷାଦାନ କିପରି ଚାଲୁଥିବ ଓ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ମାନେ କିପରି ପଢୁଥିବେ , ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ଅନୁମେୟ ।

ଗୋଟିଏ ପଟେ କଲେଜ ଓ ବିଶ୍ଵ ବିଦ୍ୟାଳୟ ରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା କୁ systematically ବରବାଦ କରି ଆମ୍ଭକୁ କିପରି ଓଡ଼ିଆ ବିଶ୍ୱ ବିଦ୍ୟାଳୟ ସ୍ଥାପନ ର କଥା କହି ଭ୍ରମିତ କରାଯାଉଛି , ଏହା ସମସ୍ତ ଭାଷାପ୍ରେମୀ ବୁଝିବା ଆବଶ୍ୟକ ।

ନବୀନଙ୍କ ଶାସନରେ ରାଜ୍ୟର ଅର୍ଥନୀତି , ପ୍ରଶାସନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯେ ଭୁଶୁଡିପଡିଛି ତାହା ନୁହେଁ , ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ମଧ୍ୟ ବରବାଦ । ଏହି କୁଶାସନ କୁ ଯେତେଶ୍ରୀଘ୍ର ପ୍ରତ୍ୟାଖାତ କରାଯିବ , ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ସେତେ ମଙ୍ଗଳ ।