ନମସ୍ତେ ମଧୁବାବୁ

ସନ୍ତୋଷ କୁମାର ମିଶ୍ର,  ଅଧିବକ୍ତା, ଭବାନୀପାଟଣା

ମଧୁବାବୁଙ୍କୁ ମୁଁ ରାତିରେ ଭେଟିଲି
ବସିଥିଲି ତାଙ୍କ ପାଖରେ,
ପଚାରିଲେ ମୋତେ ଓଡ଼ିଶା ଖବର
କହି ଦେଲି ସଂକ୍ଷେପରେ ।୧।

ଜାତି ନନ୍ଦିଘୋଷ ରଥ ଗଡେ ଅଜା
ସ୍ୱାର୍ଥକୁ ସାରଥୀ କରେ,
ଗଧ ଟାଣୁ ଅଛି ଶଙ୍ଖର ଦଉଡି
ପାଞ୍ଚ ଟଙ୍କା ଆହାରରେ । ୨।

ସ୍ୱାଭିମାନି ତୁମେ ହୋଇଥିଲ ବୋଲି
ଓକିଲଙ୍କ ହେଲ ଦେବତା,
ସତ୍ୟର ପ୍ରକଟ ତୁମେ କରୁଥିଲ
ସତ୍ୟକୁ କରିଲୁ ହତ୍ୟା ।୩।

ତୁମେ ଲଢୁଥିଲ ନ୍ୟାୟ ପାଇଁ ଅଜା
ଆମେ ଲଢୁ ଧନ ପାଇଁ,
ବିଚାରପତି ଭି ବସନ୍ତି ଅସନେ
ଦରମା ଗଣ୍ଡିକ ପାଇଁ ।୪।

ସବୁ ଓଡ଼ିଆଙ୍କୁ ଏକତ୍ରିତ କରି
ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ କଲ,
ବଡ଼ ଭାଇ ଏଠି ଉତ୍କଳ ବୋଲାଏ
କୌଶଳ ସାବତ ତୁଲ୍ୟ ।୫।

ଗରିବଙ୍କ ତୁମେ ବ୍ୟାଙ୍କ ଖାତା ଅଜା
ମଧୁ ପେନସନ ନାଁରେ,
ରାଜା ନେତାଙ୍କର ଗୁରୁ ହୋଇଗଲ
ଏବେ ଗୁରୁ ଦିବସରେ ।୬।

ମୋ ପୂର୍ବ ପୁରୁଷ ଜୟ କରିଥିଲେ
ଗଙ୍ଗା ଠାରୁ ଗୋଦାବରୀ,
ତାଙ୍କରି ସନ୍ତାନ ଭିକ ମାଗେ ଏବେ
ମହାନଦୀ ଜଳ ଧାରୀ ।୭।

ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ବୋଲାଉଛି ଯିଏ
ଓଡିଆ ପାରୁନି କହି,
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଦଣ୍ଡ ବିଧାନ ଟା
କେମିତି ରଖିବେ ଭାଇ ।୮।

ଜାତିର ଉନ୍ନତି ନେତା କରୁଛନ୍ତି
ସ୍ୱାର୍ଥକୁ ସାରଥି ମଣି,
ଏ ଦଳୁ ସେ ଦଳ ନିତି ଡେଉଁଛନ୍ତି
ହାତ ଶଙ୍ଖ ପଦ୍ମ ଗଣି ।୯।

ମୁଁ ପରା ବୋଲାଏ ଓଡ଼ିଆ ସନ୍ତାନ
ଫୋଟ ପରିଚୟ ପାଇ,
ଭୋଟ ଦେବି ଅଜା ଆନନ୍ଦେ ଏଥର
ଦୁଇ ହଜାରଟେ ନେଇ ।୧୦।

ଶାର୍ଗୁଣା ବିଲୁଆ ଚିକିତ୍ସକ ହୋଇ
ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ କରନ୍ତି ଶବ,
ଚିକିତ୍ସାଳୟ ର ସଂମାନ ବଢାଏ
ଦେଖି ଚାକଚକ ଭାବ ।୧୧।

ମୁଁ ମନେ ଭାବିଛି ତୋଷମଦ କରି
ବଢ଼ାଇବି ମୋର ମାନ,
ବିକି ସ୍ୱାଭିମାନ ବଢାଏ ସଂମାନ
ପାଇବାକୁ ଯେ ଆସନ ।୧୨।

ଓଡ଼ିଆ ସନ୍ତାନ ଲାଞ୍ଚ ଦେଇ ନେଇ
ଯାଇଛନ୍ତି ପୁରା ସଢି,
ଲାଞ୍ଚ ଦେଲେ ନେଲେ ବଢାଏ ସମ୍ପର୍କ
ଗଡଇ ସଂସାର ଗାଡ଼ି ।୧୩।

ସ୍ୱାର୍ଥ ଏଠି ଜାୟା ମିଥ୍ୟା ହୁଏ ପୁତ୍ର
ସଙ୍ଗେ କରିଛନ୍ତି ବାସ,
ରାଜ୍ୟରେ ବିପ୍ଳବ ଘଟିବନି ଆଉ
ସମସ୍ତଙ୍କୁ କଲା ଗ୍ରାସ ।୧୪।

ତୁମରି ସନ୍ତାନ ବୋଲାଉଛି ଅଜା
ଓକିଲାତି କାମ କରି,
ପେଟର ନାଆରେ ବେପାର କରୁଛି
ହେବିନି ମୁଁ ତୁମ ସରି ।୧୫।

ଜନନୀ ରୋଦନ ଦେଖି ସହିଯାଏ
ପତ୍ନୀର ଆନନ୍ଦ ପାଇଁ,
ରାତିଟା ମୋହର ରଙ୍ଗୀନ ଆଲୁଅ
ଜହ୍ନ ରାତି ଆଉ ନାହିଁ ।୧୬।

ପାରିଲେନି ସହି ମୋର ସତ୍ୟ ବାକ୍ୟ
ଗୋଟିଏ ଚାପୁଡ଼ା ଦେଲେ,
ଭାଙ୍ଗି ଗଲା ନିଦ ଦେଖିଛି ସପନ
ସପନରେ ଆସିଥିଲେ ।୧୭।

ଉତ୍କଳ ଗୌରବ ହେ ମଧୁସୂଦନ
ଚାରି ଅଠେଇସକୁ ଆସ,
ସେ ପୂଣ୍ୟ ତିଥିରେ କହିବ ଓଡ଼ିଆ
ମୋ ମଧୁବାବୁ ନମସ୍ୟ ।୧୮।


ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ କବିତାଟିଏ //କରୁଣାକର ମଲିକ

[ଆମ ଭାଷାକୁ ମାରିଦେବା ପାଇଁ ଆମ ରାଜ୍ୟ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯେଉଁ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଚଳାଇଛନ୍ତି ତା କବଳରେ ପଡ଼ି ଆମ ଜାତିର ପରିଚୟ ଏବେ ବିପଦାପନ୍ନ । ତାକୁ ବିପଦମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ଯେଉଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇଛୁ, ତାହା ପ୍ରତ୍ୟାହୃତ ହୋଇସାରିଛି ବୋଲି ଏକଦା ଆନ୍ଦୋଳନ ପ୍ରତିଷ୍ଠତାଙ୍କ ଦୁଇ ସହଯୋଗୀଙ୍କଠାରୁ କଳା ଟଙ୍କା ଦେଇ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଲେଖେଇନେଇଛନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସେହି ରାଜ୍ୟର ମାତୃଭାଷାକୁ ମାରିଦେବା ପାଇଁ ଏପରି କୁତ୍ସିତ ଚକ୍ରାନ୍ତ କରିବା ସାରା ବିଶ୍ଵରେ ବିରଳ । ବିଶ୍ଵରେ ବିରଳ ମଧ୍ୟ ଆମ ଆନ୍ଦୋଳନ ପରି ଏକ ଆନ୍ଦୋଳନ, ଯାହା ନିଜର ମାତୃଭାଷାକୁ ସରକାରୀ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର କବଳରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ନୀରବରେ ନିଜର ଦାବି ନିବେଦନ କରିପାରେ । ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ଏତେ ନୀତିନିଷ୍ଠ ଯେ, କରୋନା ପରିଚାଳନାରେ ସରକାରଙ୍କୁ ଚାପମୁକ୍ତ  ରଖିବା ପାଇଁ ଏହା ପ୍ରତ୍ୟହ ଚଳାଇଥିବା କଳାପତାକା ଅଭିଯାନକୁ କାୟିକତଃ ସ୍ଥଗିତ ରଖିଛି ; କିନ୍ତୁ ଅବ୍ୟାହତ ରଖିଛି ବୌଦ୍ଧିକ ସ୍ତରରେ । ପ୍ରତିଦିନ ଆନ୍ଦୋଳନର ଦାବି ଅଦ୍ୟତନ କରାଯିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ପ୍ରତି ରବିବାର ସନ୍ଧ୍ୟା ୭ରୁ ଚାଳୁଛି ନଭମଞ୍ଚ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହାର  ସାରସ୍ଵତ ସାଙ୍ଗଠନିକ ଅଧିବେଶନ ; ଏବଂ ପ୍ରତି ସୋମବାର ପୂର୍ବାହ୍ନ ୧୦ରେ ଫେସବୁକରେ ଥିବା  ‘ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ ପଦେ’ ପୃଷ୍ଠାରୁ ଜଣେ ବିଜ୍ଞ ଓଡ଼ିଆ ଆନ୍ଦୋଳନର ଦାବି ଯଥାର୍ଥ ଓ ତାହାକୁ ସରକାର ମାନିନିଅନ୍ତୁ ବୋଲି ସାରଗର୍ଭକ ପରାମର୍ଶ ଦେଉଛନ୍ତି ସରକାରଙ୍କୁ । ବିଶ୍ଵର ଆନ୍ଦୋଳନ ଇତିହାସରେ ଏହା ଯେତିକି ବିରଳ, ସେତିକି ଅଭିନବ । ଏହି କ୍ରମରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ରବିବାସରୀୟ ଅଧିବେଶନରେ ଯେଉଁ ସମସ୍ତ ଭାଷାମନସ୍କ  କବିତା ଉପସ୍ଥାପିତ ହେବ, ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଏହି ମଞ୍ଚରେ ଆମେ ‘ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ କବିତାଟିଏ ‘ ପୃଷ୍ଠାରେ ସ୍ଥାନିତ କରିବୁ । (ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ )]

                                                                                                  ମାତୃଭାଷା 

ଏଥୁ ଅନନ୍ତରେ ଶୁଣ ମୋର ସୁଧୀ ଜନ
ମାତୃଭାଷା କଥା ଏବେ କରୁଛି ବଖାଣ ।
                               ଯା ମାଟି,ପାଣି,ପବନେ ଏ ଶରୀର ଗଢା
                              ସେହି ଏକା ମାଟି ମାଆ ବୁଝିଥା ବାପୁଡା।
ତାହାରି ସେବା କରିବୁ ଗାଇବୁ ତା ଗୁଣ
ସେହି ଭାଷା ତୋ ପାଇଁ ଅଟଇ ମହାନ।
                              ମାଆ ଶିଖାଇବା ଭାଷା ତୋର ମାତୃଭାଷା
                             ସେ ଭାଷା ବିଦ୍ରୁପ କଲେ ହେବୁ ଲୋକହସା।
ଓଡିଶା ମାଟିରେ ଜନ୍ମ ଓଡିଆ ତୋ ଭାଷା
ଭାଷା ର ବିକାଶ ହେଲେ ହେବୁ ତୁ ରେ ଯଶା।
                            ନିଜ ଭାଷା ଛାଡି ତୁ ଯେ ହେଉ ବାଟ ବଣା
                            ଜ୍ଞାନ ଗାରିମା ଦେଖାଉ ଏ କି ବିଚାରଣା ।
ମାଉସୀ ଗୁଣ ଗାଉଛୁ ମାଆ ହୁଏ ପର
କିବା ଜ୍ଞାନ ଅଛି ତୋର ହେଉ ହରବର।
                            ମାଆ, ବାବା ଡାକରେ ଯେ କେତେ ଆତ୍ମୀୟତା
                            ଡାଡି,ମମି ଡାକି ଖାଲି କରୁଛୁ ଦୂରତା ।
ପ୍ରତ୍ୟେକ କଥାରେ କହୁ ବିଦେଶୀ ଭାଷାକୁ
ମାଆର ଭାଷା କି ଭଲ ନ ଲାଗେ ମନକୁ ।
                           ନମସ୍କାର ଭୁଲି ଏବେ ହାଏ,ବାଏ,ହ୍ଯାଣ୍ଡସେକ୍
                          ନମ୍ରତା ଭକ୍ତି ଭାବନା ଯାଏ କରି ହତବାକ୍ ।
କୁନା,କୁନି, ମୁନା,ମୁନି ଡାକ କେଣେ ଗଲା
କି ନାମ ରଖିଲେ ବାପା ଆଈ ନ ବୁଝିଲା ।
                           ଆରେ ବାବୁ ବାପଧନ କେତେ ସୁମଧୁର
                           ଆଜ୍ଞା, ସାର୍ ,ଅମୁକ ବାବୁ ଲାଗେ କି ନିଜର ?
ବିଦେଶୀ ଭାଷା କହି ତୁ ଭାବୁଅଛୁ ଜ୍ଞାନୀ
କହିଲେ କହୁଛୁ ପୁଣି ଭୁଲି ତୁ ଗଲୁଣି ।
                           ଇଂରାଜୀ ପଢୁଆ ବାବୁ ଓଡିଶାରେ ଘର
                           ଓଡିଆ ଭାଷାରେ କହି ନ ପାରନ୍ତି ସତ୍ବର ।
ଖଣ୍ଡି ଇଂରାଜୀ କହନ୍ତି ପ୍ରତି ପଦେ ପଦେ
ଜ୍ଞାନୀ ପାଠୁଆ ବୋଲାନ୍ତି ସାହିତ୍ୟ ଜଗତେ ।
                           ପ୍ରବାସୀ ଓଡିଆ ଭାଇ ବିଦେଶରେ ଛନ୍ତି
                           ଓଡିଆ ଭାଷା ଶୁଣି ମୁହଁ ବୁଲାଅନ୍ତି ।
ପରିଚୟ ଦେବାପାଇଁ ମନେ ନ କରନ୍ତି
ଯଦି ଚିହ୍ନା ହୋଇଗଲ ,ଇଂରାଜୀ କହନ୍ତି ।
                            ପାଟିରେ ପଶୁନି ଆଉ ସେ ଓଡିଆ ଶବ୍ଦ
                            ବେଶୀ ଦିନ ଛାଡିଲିଣି ଓଡିଶା ଭୁବନ।
ତଥାପି କେତେକ ଭାଇ ଛନ୍ତି ବିଦେଶରେ
ଭାଷା ପାଇଁ ହୃଦ କାନ୍ଦେ କହନ୍ତି ବ୍ଯାକୁଳେ ।
                           ଏବେ କହୁଅଛି ବାବୁ ଶୁଣ ମୋର କଥା
                            ଭୁଲ ନାହିଁ କେବେ ଆମ ଭାଷାର ମମତା ।
କରୁଅଛି ନିବେଦନ ଓଡିଶା ବାସୀଙ୍କୁ
ଭାଷାର ଟେକ ରଖିବା ଜିତିବା ଜଗତକୁ ।
                            ଧନ୍ୟ ମୋ ଓଡିଶା ମାଟି ଧନ୍ଯ ମୋର ମାଆ
                            ତାର ଭାଷା ସୁରକ୍ଷା ହେବ ଦେଖିବ ଦୁନିଆ ।

ତାର୍ଲାକୋଟା, ମାଲକାନଗିରି

ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ କବିତାଟିଏ // ରାଜେଶ ଶତପଥୀ

[ଆମ ଭାଷାକୁ ମାରିଦେବା ପାଇଁ ଆମ ରାଜ୍ୟ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯେଉଁ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଚଳାଇଛନ୍ତି ତା କବଳରେ ପଡ଼ି ଆମ ଜାତିର ପରିଚୟ ଏବେ ବିପଦାପନ୍ନ । ତାକୁ ବିପଦମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ଯେଉଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇଛୁ, ତାହା ପ୍ରତ୍ୟାହୃତ ହୋଇସାରିଛି ବୋଲି ଏକଦା ଆନ୍ଦୋଳନ ପ୍ରତିଷ୍ଠତାଙ୍କ ଦୁଇ ସହଯୋଗୀଙ୍କଠାରୁ କଳା ଟଙ୍କା ଦେଇ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଲେଖେଇନେଇଛନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସେହି ରାଜ୍ୟର ମାତୃଭାଷାକୁ ମାରିଦେବା ପାଇଁ ଏପରି କୁତ୍ସିତ ଚକ୍ରାନ୍ତ କରିବା ସାରା ବିଶ୍ବରେ ବିରଳ । ବିଶ୍ବରେ ବିରଳ ମଧ୍ୟ ଆମ ଆନ୍ଦୋଳନ ପରି ଏକ ଆନ୍ଦୋଳନ ଯାହା ନିଜର ମାତୃଭାଷାକୁ ସରକାରୀ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର କବଳରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ନୀରବରେ ନିଜର ଦାବି ନିବେଦନ କରିପାରେ । ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ଏତେ ନୀତିନିଷ୍ଠ ଯେ, କରୋନା ପରିଚାଳନାରେ ସରକାରଙ୍କୁ ଚାପମୁକ୍ତ  ରଖିବା ପାଇଁ ଏହା ପ୍ରତ୍ୟହ ଚଳାଇଥିବା କଳାପତାକା ଅଭିଯାନକୁ କାୟିକତଃ ସ୍ଥଗିତ ରଖିଛି ; କିନ୍ତୁ ଅବ୍ୟାହତ ରଖିଛି ବୌଦ୍ଧିକ ସ୍ତରରେ । ପ୍ରତିଦିନ ଆନ୍ଦୋଳନର ଦାବି ଅଦ୍ୟତନ କରାଯିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ପ୍ରତି ରବିବାର ସନ୍ଧ୍ୟା ୭ରୁ ଚାଳୁଛି ନଭମଞ୍ଚ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହାର  ସାରସ୍ଵତ ସାଙ୍ଗଠନିକ ଅଧିବେଶନ ; ଏବଂ ପ୍ରତି ସୋମବାର ପୂର୍ବାହ୍ନ ୧୦ରେ ଫେସବୁକରେ ଥିବା  ‘ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ ପଦେ’ ପୃଷ୍ଠାରୁ ଜଣେ ବିଜ୍ଞ ଓଡ଼ିଆ ଆନ୍ଦୋଳନର ଦାବି ଯଥାର୍ଥ ଓ ତାହାକୁ ସରକାର ମାନିନିଅନ୍ତୁ ବୋଲି ସାରଗର୍ଭକ ପରାମର୍ଶ ଦେଉଛନ୍ତି ସରକାରଙ୍କୁ । ବିଶ୍ଵର ଆନ୍ଦୋଳନ ଇତିହାସରେ ଏହା ଯେତିକି ବିରଳ, ସେତିକି ଅଭିନବ । ଏହି କ୍ରମରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ରବିବାସରୀୟ ଅଧିବେଶନରେ  ‘ମହାନ ଆମ ମାତୃଭାଷା ସଂଘ’ର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା , ଶ୍ରୀମାନ୍ ରାଜେଶ ଶତପଥୀ ଗତ ୧୨ ତାରିଖରେ ରଖିଥିବା  ସ୍ଵରଚିତ ଅନ୍ତର୍ଭେଦୀ କବିତାଟି ଏଠାରେ ପରିବେଷଣ କରି ଆମେ ତାଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଅର୍ପଣ କରୁଛୁ । (ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ )]

                                                                                               ଆମେ ଓଡ଼ିଆ ଭାରି ବଢିଆ

ସକାଳ ହୋଇଲେ ‘ଗୁଡ୍ ମର୍ଣ୍ଣିଙ୍ଗ୍’ କହୁ,
‘ଇଭିନିଙ୍ଗ୍’ କହୁ ସନ୍ଧ୍ୟା ରେ,
ଦିନବେଳେ ଆମେ ‘ଲଞ୍ଚ୍’ କରୁ ଆଉ –
‘ଡିନର୍’ କରୁ ଆମେ ରାତି ରେ ।
ଭାରି ଲାଜ ଲାଗେ ବଡ ବଡିଆ ଙ୍କୁ, କହିଦେଲେ ପଦେ ଓଡିଆ ।
ତଥାପି, ଆମେ ଓଡିଆ ଭାରି ବଢିଆ ।।

କା’ ଉପରେ ଯଦି ରାଗିଗଲେ ଆମେ ,
ଗାଳିଦେଉ ଇଂରାଜୀ ରେ,
ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ହିନ୍ଦୀ ଗୀତ ଶୁଣୁ,
ମନ ଆମ ଥିଲେ ଖୁସିରେ,
ଓଡିଆ ଗୀତ ତ ଭଲ ଲାଗେ ନାହିଁ,
ଯଥା-ଶିଙ୍ଗାଣିନାକୀ ଗାଁ କନିଆଁ ।
ତଥାପି, ଆମେ ଓଡିଆ ଭାରି ବଢିଆ ।।

ପ୍ରେମ ବଦଳ ରେ ‘ଲଭ୍’ କରୁ ଆମେ,
ଚୁମା ବଦଳରେ ‘କିସ୍’
ପୁରୁଷ ମାନଙ୍କୁ ‘ମିଷ୍ଟର୍’ କହୁ ଆଉ-
ମହିଳା ମାନଙ୍କୁ ‘ମିସ୍’ ।
‘ଡାର୍ଲିଂ’ କହିବାକୁ ଭାରି ଭଲ ଲାଗେ,
ଆଉ ଲାଜ ଲାଗେ କହିବାକୁ ମିତ ବା ପ୍ରିୟା ।
ତଥାପି, ଆମେ ଓଡିଆ ଭାରି ବଢିଆ ।।

ଛୋଟବେଳେ ଦେଖୁ ଓଡିଆ ସିନେମା,
ବଡ ହେଲେ ତେଲୁଗୁ କି ଇଂରାଜୀ,
ବାପା ମାଆଙ୍କୁ ବି ଅବହେଳା କରୁ ।
ଶିକ୍ଷିତ ‘ଡାକ୍ ମୁନ୍ ସୀ’ ବାବୁ ସାଜି ।
ଇଂରାଜୀ ମେଗାଜିନ୍ କିଣୁ ଖାଲି ଆମେ, କାଳେ ପ୍ରେଷ୍ଟିଜ୍ ଯିବ ପଢିଲେ ଓଡିଆ ।
ତଥାପି, ଆମେ ଓଡିଆ ଭାରି ବଢିଆ ।।

ବହି କହିବାକୁ ଭଲ ଲାଗେ ନାହିଁ,
କହୁ ତାକୁ ଆମେ ‘ବୁକ୍’,
‘ଫିଲ୍ଡ୍’ କୁ ଯାଇ ଖେଳ ଖେଳୁ ଆମେ ,କାହିଁଗଲା ଖେଳ ପଡିଆ?
ତଥାପି, ଆମେ ଓଡିଆ ଭାରି ବଢିଆ ।।

ଓଡିଆ ପାଠରେ ନାହିଁ ତ ଆଗ୍ରହ,
ଭିଡ ଇଂରାଜୀ ସ୍କୁଲ ରେ,
ମନ୍ଦିର ଯିବାକୁ ନାହିଁ କା ସମୟ,
ମାତାଲା ହୁଅନ୍ତି ‘କ୍ଲବ୍’ରେ ।
ଡାଡି,ମମ୍ମି ଙ୍କର ବିଲାତି ଛୁଆ ଆମେ,
ନାହିଁ ଆମର ବାପା କି ମାଆ ।
ତଥାପି, ଆମେ ଓଡିଆ ଭାରି ବଢିଆ ।

ଆଧୁନିକ ଆଉ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷିତ ଆମେ,
କାହିଁକି ଓଡିଆ କହିବୁ?
ମାତୃଭୂମି, ମାତୃଭାଷା ଉଭୟ ଜନନୀ,
ମାଁ ବାପା ସହ ତାକୁ ବି ଲାତ ମାରିବୁ ;
ଆଉ କେଉଁ ଦେଶେ ସୁଯୋଗ୍ୟ ସନ୍ତାନ
କିଏ ଅଛି କୁହ ଆମ ଭଳିଆ ?
ଆମେ ଓଡିଆ ଭାରି ବଢିଆ ।

– ରାଜେଶ କୁମାର ଶତପଥୀ

ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ କବିତାଟିଏ //କବିସୌରଭ କୈଳାଶଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରା

[ଆମ ଭାଷାକୁ ମାରିଦେବା ପାଇଁ ଆମ ରାଜ୍ୟ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯେଉଁ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଚଳାଇଛନ୍ତି ତା କବଳରେ ପଡ଼ି ଆମ ଜାତିର ପରିଚୟ ଏବେ ବିପଦାପନ୍ନ । ତାକୁ ବିପଦମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ଯେଉଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇଛୁ, ତାହା ପ୍ରତ୍ୟାହୃତ ହୋଇସାରିଛି ବୋଲି ଏକଦା ଆନ୍ଦୋଳନ ପ୍ରତିଷ୍ଠତାଙ୍କ ଦୁଇ ସହଯୋଗୀଙ୍କଠାରୁ କଳା ଟଙ୍କା ଦେଇ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଲେଖେଇନେଇଛନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସେହି ରାଜ୍ୟର ମାତୃଭାଷାକୁ ମାରିଦେବା ପାଇଁ ଏପରି କୁତ୍ସିତ ଚକ୍ରାନ୍ତ କରିବା ସାରା ବିଶ୍ବରେ ବିରଳ । ବିଶ୍ବରେ ବିରଳ ମଧ୍ୟ ଆମ ଆନ୍ଦୋଳନ ପରି ଏକ ଆନ୍ଦୋଳନ ଯାହା ନିଜର ମାତୃଭାଷାକୁ ସରକାରୀ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର କବଳରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ନୀରବରେ ନିଜର ଦାବି ନିବେଦନ କରିପାରେ । ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ଏତେ ନୀତିନିଷ୍ଠ ଯେ, କରୋନା ପରିଚାଳନାରେ ସରକାରଙ୍କୁ ଚାପମୁକ୍ତ  ରଖିବା ପାଇଁ ଏହା ପ୍ରତ୍ୟହ ଚଳାଇଥିବା କଳାପତାକା ଅଭିଯାନକୁ କାୟିକତଃ ସ୍ଥଗିତ ରଖିଛି ; କିନ୍ତୁ ଅବ୍ୟାହତ ରଖିଛି ବୌଦ୍ଧିକ ସ୍ତରରେ । ପ୍ରତିଦିନ ଆନ୍ଦୋଳନର ଦାବି ଅଦ୍ୟତନ କରାଯିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ପ୍ରତି ରବିବାର ସନ୍ଧ୍ୟା ୭ରୁ ଚାଳୁଛି ନଭମଞ୍ଚ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହାର  ସାରସ୍ଵତ ସାଙ୍ଗଠନିକ ଅଧିବେଶନ ; ଏବଂ ପ୍ରତି ସୋମବାର ପୂର୍ବାହ୍ନ ୧୦ରେ ଫେସବୁକରେ ଥିବା  ‘ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ ପଦେ’ ପୃଷ୍ଠାରୁ ଜଣେ ବିଜ୍ଞ ଓଡ଼ିଆ ଆନ୍ଦୋଳନର ଦାବି ଯଥାର୍ଥ ଓ ତାହାକୁ ସରକାର ମାନିନିଅନ୍ତୁ ବୋଲି ସାରଗର୍ଭକ ପରାମର୍ଶ ଦେଉଛନ୍ତି ସରକାରଙ୍କୁ । ବିଶ୍ଵର ଆନ୍ଦୋଳନ ଇତିହାସରେ ଏହା ଯେତିକି ବିରଳ, ସେତିକି ଅଭିନବ । ଏହି କ୍ରମରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ରବିବାସରୀୟ ଅଧିବେଶନରେ ଯେଉଁ ସମସ୍ତ ଭାଷାମନସ୍କ  କବିତା ଉପସ୍ଥାପିତ ହେବ, ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଏହି ମଞ୍ଚରେ ଆମେ ‘ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ କବିତାଟିଏ ‘ ପୃଷ୍ଠାରେ ସ୍ଥାନିତ କରିବୁ । (ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ )]

                                                                                         ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଭବିଷ୍ୟତ

                                                                                                  କବିସୌରଭ କୈଳାଶଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରା

ଭାଷା ଅଟେ ଆମ ଓଡ଼ିଆ ,
ସବୁଠାରୁ ଭାରି ବଢ଼ିଆ ,
କଥା କହୁଥିଲେ ମିଠା ଲାଗୁଥିବ
ଖାଇବ ଯେମିତି ନଡ଼ିଆ ।
କେଉଁ କାଳୁ ଏହା ରହିଛି ,
କେତେ ଝଡ଼ ଝଞ୍ଜା ସହିଛି ,
ପୁରାତନ ଆଉ ଓଜସ୍ବିନୀ ବୋଲି
କବିଙ୍କ କଲମେ କହିଛି ।
ପଡୋଶୀ ରାଇଜୁ୰ ଆସିଲେ ,
ଆମ ଲୋକ ସଙ୍ଗେ ମିଶିଲେ ,
ଆମ ଖାଦ୍ୟଖାଇ ବଡ଼ ଲୋକ ହୋଇ
ଆମ ଭାଷା ପ୍ରାଣ ଶୋଷିଲେ ।
ଭକ୍ତ କବି ମଧୁସୂଦନ ,
ସଙ୍ଗରେ ଫକୀର ମୋହନ ,
ରାତାରାତି ପୋଥି ରଚନା କରିଲେ
ରଖିଲେ ଭାଷାର ସମ୍ମାନ ।
ଶିକ୍ଷିତ ଯୁବକ ଆଜିର
ଭାଷାକୁ କଲେ ଅନାଦର ,
କଥାକଥାକେସେ ଇ°ରେଜୀ ଚୋବାନ୍ତି
ମାଆକୁ ନକରି ଖାତର ।
ଯଦି ବା ଓଡ଼ିଆ ଲେଖନ୍ତି ,
ବିକଳାଙ୍ଗ ତାକୁ କରନ୍ତି ,
ବନାନ ଅଶୁଦ୍ଧି କରିଦେଇ ସବୁ
ଲୋକେ ହାସ୍ୟାସ୍ପଦ ହୁଅନ୍ତି ।
ଚାଲ ଆମେ ଭାଷା ଶିଖିବା ,
କହିବା , ପଢ଼ିବା , ଲେଖିବା ,
ଭାଷାଜନନୀକୁ ସୁସମ୍ମାନ ଦେଇ
ସଙ୍କଟରୁ ତାକୁ ରଖିବା ।
—————————————-
                                                                                                           ସମ୍ପାଦକ , ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ,
                                                                                                           କନ୍ଧମାଳ ଜିଲ୍ଲା ଶାଖା ,ବାଲିଗୁଡା ।

ଭାଷା ମା ପାଇଁ କବିତାଟିଏ // ଶଶୀକାନ୍ତ ପଣ୍ଡା

[ଆମ ଭାଷାକୁ ମାରିଦେବା ପାଇଁ ଆମ ରାଜ୍ୟ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯେଉଁ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଚଳାଇଛନ୍ତି ତା କବଳରେ ପଡ଼ି ଆମ ଜାତିର ପରିଚୟ ଏବେ ବିପଦାପନ୍ନ । ତାକୁ ବିପଦମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ଯେଉଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇଛୁ, ତାହା ପ୍ରତ୍ୟାହୃତ ହୋଇସାରିଛି ବୋଲି ଏକଦା ଆନ୍ଦୋଳନ ପ୍ରତିଷ୍ଠତାଙ୍କ ଦୁଇ ସହଯୋଗୀଙ୍କଠାରୁ କଳା ଟଙ୍କା ଦେଇ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଲେଖେଇନେଇଛନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସେହି ରାଜ୍ୟର ମାତୃଭାଷାକୁ ମାରିଦେବା ପାଇଁ ଏପରି କୁତ୍ସିତ ଚକ୍ରାନ୍ତ କରିବା ସାରା ବିଶ୍ବରେ ବିରଳ । ବିଶ୍ବରେ ବିରଳ ମଧ୍ୟ ଆମ ଆନ୍ଦୋଳନ ପରି ଏକ ଆନ୍ଦୋଳନ ଯାହା ନିଜର ମାତୃଭାଷାକୁ ସରକାରୀ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର କବଳରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ନୀରବରେ ନିଜର ଦାବି ନିବେଦନ କରିପାରେ । ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ଏତେ ନୀତିନିଷ୍ଠ ଯେ, କରୋନା ପରିଚାଳନାରେ ସରକାରଙ୍କୁ ଚାପମୁକ୍ତ  ରଖିବା ପାଇଁ ଏହା ପ୍ରତ୍ୟହ ଚଳାଇଥିବା କଳାପତାକା ଅଭିଯାନକୁ କାୟିକତଃ ସ୍ଥଗିତ ରଖିଛି ; କିନ୍ତୁ ଅବ୍ୟାହତ ରଖିଛି ବୌଦ୍ଧିକ ସ୍ତରରେ । ପ୍ରତିଦିନ ଆନ୍ଦୋଳନର ଦାବି ଅଦ୍ୟତନ କରାଯିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ପ୍ରତି ରବିବାର ସନ୍ଧ୍ୟା ୭ରୁ ଚାଳୁଛି ନଭମଞ୍ଚ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହାର  ସାରସ୍ଵତ ସାଙ୍ଗଠନିକ ଅଧିବେଶନ ; ଏବଂ ପ୍ରତି ସୋମବାର ପୂର୍ବାହ୍ନ ୧୦ରେ ଫେସବୁକରେ ଥିବା  ‘ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ ପଦେ’ ପୃଷ୍ଠାରୁ ଜଣେ ବିଜ୍ଞ ଓଡ଼ିଆ ଆନ୍ଦୋଳନର ଦାବି ଯଥାର୍ଥ ଓ ତାହାକୁ ସରକାର ମାନିନିଅନ୍ତୁ ବୋଲି ସାରଗର୍ଭକ ପରାମର୍ଶ ଦେଉଛନ୍ତି ସରକାରଙ୍କୁ । ବିଶ୍ଵର ଆନ୍ଦୋଳନ ଇତିହାସରେ ଏହା ଯେତିକି ବିରଳ, ସେତିକି ଅଭିନବ । ଏହି କ୍ରମରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ରବିବାସରୀୟ ଅଧିବେଶନରେ ଯେଉଁ ସମସ୍ତ ଭାଷାମନସ୍କ  କବିତା ଉପସ୍ଥାପିତ ହେବ, ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଏହି ମଞ୍ଚରେ ଆମେ ‘ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ କବିତାଟିଏ ‘ ପୃଷ୍ଠାରେ ସ୍ଥାନିତ କରିବୁ । (ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ )]

                                                                             ଶବ୍ଦ-ଭାଷା

                                                                                          ଶଶୀକାନ୍ତ ପଣ୍ଡା,ଅସୁରେଶ୍ୱର, କଟକ।

ଶବ୍ଦ ବ୍ରହ୍ମ, ଶବ୍ଦ ପୁଣ୍ୟ, ଶବ୍ଦ ସନାତନ,
ଵିଦ୍ୟାଦାତ୍ରୀ ସରସ୍ୱତୀ ଦେବୀ କଣ୍ଠସ୍ଵନ;
ଦିବ୍ୟ ଶବ୍ଦମୟ ଭାଷା ,ହୃଦୟ ସ୍ପନ୍ଦନ,
ଭାଷା ପୂଜନୀୟା ମାତା, ପ୍ରାପ୍ତ ଶୀର୍ଷସ୍ଥାନ;

ବ୍ରହ୍ମଶବ୍ଦ ଓଁ କାରୁ ,ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ସୃଜନ,
ଅନନ୍ତ ଅକ୍ଷୟ ଶବ୍ଦ, ବ୍ୟାପ୍ତି ଅକଳନ;
ନିରପେକ୍ଷ ଲିପି, ମାତ୍ରା ସ୍ୱର ବା ଗାୟନ,
ଭାଷା କୋଣ ଅନୁକୋଣ, ଶବ୍ଦ ରସାୟନ;

ଭାଷା, ସାହିତ୍ୟ, ଶବ୍ଦ ବିଭୁ ବରଦାନ,
ସଂଭ୍ରମ ,ଦୟା, ଶ୍ରଦ୍ଧା ,ସ୍ନେହଁ ଆଭୂଷଣ;
ଅସ୍ୱୀୟା ବିରହିତ ଭାଷା ଅଭିଧାନ,
ଏକାତ୍ମ ଅତ୍ମୀୟତା ନିହିତ ଦର୍ଶନ;

ମାତୃଭୂମି ,ମାତୃଭାଷା ଗର୍ଜନ ତର୍ଜନ,
ସଭା ,ସମିତି ,ସଙ୍ଘ, ସତ ସଂଗଠନ;
ଅଦୃଶ୍ୟ ଅବୋଧ୍ୟ ନୁହେଁ କୁମ୍ଭୀର ରୋଦନ,
ଗୌରବ ଗାରୀମା କ୍ଷୟ ସ୍ଵକୀୟ ସ୍ଖଳନ;

ପ୍ରହସନ ପ୍ରବଞ୍ଚନା କ୍ଷଣ ପ୍ରତୀକ୍ଷଣ,
ଆତ୍ମବଡ଼ିମା ମୟ ଶୟନ ସପନ,
ଦୃଶ୍ୟମାନ ଆଭ୍ୟନ୍ତର ସ୍ବସ୍ୱାର୍ଥ ପ୍ରଚ୍ଛନ୍ନ,
ସାହିତ୍ୟ ଧରାଶାୟୀ, ଭାଷା ହୀନିମାନ;