ଭାଷା ଆଇନରେ ଜାଲିଆତି ଅଭିଯୋଗ: ତଦନ୍ତ ପାଇଁ ମାତୃଭାଷାପ୍ରେମୀ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଆହ୍ଵାନ


ଭୁବନେଶ୍ବର,
୧.୪.୨୦୨୨
ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ତଥା ସାମ୍ବାଦିକ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ପ୍ରାମାଣିକ ପୁସ୍ତକ ‘ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ନବୀନଙ୍କ ମରଣଆଘାତ’ରେ ଜାଲିଆତି ଦ୍ଵାରା ଓଡ଼ିଶା କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଭାଷା ଆଇନକୁ ଅକର୍ମଣ୍ୟ କରିଦିଆଯାଇଛି ବୋଲି ଯେଉଁ ପ୍ରମାଣଭିତ୍ତିକ ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଛି, ତହିଁ ଉପରେ ବିଚାରବିଭାଗୀୟ ତଦନ୍ତ ଦାବି କରିଛି ଆଜି ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋହିଆ ଆକାଡ଼େମୀ ସଭାକକ୍ଷରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ମାତୃଭାଷାପ୍ରେମୀ ସମ୍ମିଳନୀ ।

ପ୍ରଫେସର କମଳା ପ୍ରସାଦ ମହାପାତ୍ରଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଏହି ପୁସ୍ତକର ମୁଦ୍ରିତ ସଂସ୍କରଣକୁ ଲୋକାର୍ପିତ କରିଥିଲେ ବିଶ୍ଵ ବିଖ୍ୟାତ ପରିବେଶବିତ ତଥା ଲୋକ ଶକ୍ତି ଅଭିଯାନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ସମନ୍ତରା ।

ଏହାକୁ ଏକ ବେସରକାରୀ ତଦନ୍ତ କମିଶନ ରିପୋର୍ଟ ବୋଲି ଆଖ୍ୟାୟିତ କରିଥିଲେ ପ୍ରଫେସର ମନୋରଞ୍ଜନ ଦାସ।

ଭାଷା ଆଂଦୋଳନର ବିଶିଷ୍ଟ ନେତା ଅଶୋକ ପରିଡା (ଫୁଲବାଣୀ ଜିଲ୍ଲା) ଦଣ୍ଡପାଣି ମହାପାତ୍ର (ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲା) , କମଳ ଲୋଚନ ରାଉତ (ବାଲେଶ୍ଵର ଜିଲ୍ଲା), ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ନାୟକ (ଯାଜପୁର ଜିଲ୍ଲା), ପ୍ରକାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ରାଉତ (ଢେଙ୍କାନାଳ ଜିଲ୍ଲା) , ବିଚିତ୍ରନାଦ ବରାଳ ( ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲା) ପ୍ରଦୀପ ସ୍ଵାଇଁ (କଟକ ଜିଲ୍ଲା) ପ୍ରମୁଖ ଭାଷା ଆଂଦୋଳନର ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ଓ ଉପଲବ୍ଧି ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ ।

ଏହି  ଆନ୍ଦୋଳନ ପ୍ରତି ସଂହତି ଜ୍ଞାପନ କରିଥିଲେ ବିଶ୍ଵ ଶିକ୍ଷକ ସଂଗଠନ ମହାସଂଘର ସଭାପତି ପ୍ରଫେସର ଅମିୟ କୁମାର ମହାନ୍ତି, ଅଖିଳ ଭାରତ ଟ୍ରେଡ ଯୁନିଅନ କଂଗ୍ରେସର ଜାତୀୟ ସମ୍ପାଦକ ରାମକୃଷ୍ଣ ପଣ୍ଡା, ସିପିଏମ ନେତା ସୁରେଶ ପାଣିଗ୍ରାହୀ, ମାନବ ଅଧିକାର ସଂଗଠକ ପ୍ରଦୀପ୍ତ ନାୟକ,ଫରୱାର୍ଡ ବ୍ଲକ ଓଡିଶା ସଭାପତି ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ପାଢୀ, ଓଡ଼ିଶା ଜାତୀୟ ସମ୍ମିଳନୀ ପକ୍ଷରୁ ଶ୍ରୀକାନ୍ତ ଦାଶ, ସମୃଦ୍ଧ ଓଡ଼ିଶା ପକ୍ଷରୁ ନିରାକାର ବେହୁରା ପ୍ରମୁଖ । ସଭାକକ୍ଷରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ ଆଲୋକବର୍ଷୀ ସାମ୍ବାଦିକ ସତ୍ୟପ୍ରକାଶ ନାୟକ, ଓଡ଼ିଶା ସୂଚନା ଅଧିକାର ଅଭିଯାନ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ପ୍ରଦୀପ ପ୍ରଧାନ, ସିପିଏମ ତତ୍ତ୍ବବେତ୍ତା ଓ ସୁଲେଖକ ଜନାର୍ଦ୍ଦନ ପତି, କବି ଉମାକାନ୍ତ ରାଉତ, ଅଧିବକ୍ତା ଇଳା ମହାରଣା ଓ ପ୍ରଫେସର ପ୍ରଦୀପ୍ତ ବାରିକ ପ୍ରମୁଖ ।

ଭାଷା ଆଂଦୋଳନର ଷଷ୍ଠ ବର୍ଷ ପୂର୍ତ୍ତି ଅବସରରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ଜିଲ୍ଲାରୁ ଶତାଧିକ କଳାପତାକା ଅଭିଯାତ୍ରୀ ଯୋଗ ଦେଇ ୩ ଗୋଟି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରସ୍ତାବ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । “ଓଡ଼ିଆରେ ଶାସନ” ଶୀର୍ଷକ ୱେବ୍ସାଇଟକୁ ସରକାର ତୁରନ୍ତ ଉପଲଭ୍ୟ କରିବାକୁ ପ୍ରଥମ ପ୍ରସ୍ତାବ ପେଶ୍ କରିଥିଲେ ନିର୍ମଳ କୁମାର ବେହେରା।

ଭାଷା ଆଇନରେ ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ବିଧି ବିଭାଗ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ଓ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳ ଦ୍ଵାରା ଅନୁମୋଦିତ ଚିଠା ବିଧେୟକକୁ ଗାୟେବ୍ କରାଯାଇ ଜାଲ୍ ଦିଧେୟକ ଦ୍ଵାରା ଭାଷା ଆଇନକୁ ପଙ୍ଗୁ କରାଯାଇଥିବା ଅଭିଯୋଗ ଉପରେ ବିଚାର ବିଭାଗୀୟ ତଦନ୍ତ ପାଇଁ ଦ୍ଵିତୀୟ ପ୍ରସ୍ତାବ ପେଶ୍ କରିଥିଲେ ଅଧିବକ୍ତା ସୁବାସ ମହାପାତ୍ର ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାର କାର୍ଯ୍ୟାଳୟମାନଙ୍କରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ କାମ ନକରୁଥିବା କର୍ମଚାରୀ ଓ ପଦାଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ ଜାତିଦ୍ରୋହୀ ଭାବେ ଚିହ୍ନିତ କରି ଉପଯୁକ୍ତ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ପାଇଁ ଭାଷା ଆଇନରେ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିବାକୁ ତୃତୀୟ ପ୍ରସ୍ତାବ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ତପନ ପାଢୀ । ତିନୋଟିଯାକ ପ୍ରସ୍ତାବ ସର୍ବସମ୍ମତିରେ ଗୃହିତ ହୋଇଥିଲା ।

ଏହି ଶୁଭ ଅବସରରେ ଲୋକାର୍ପିତ ହୋଇଥିଲା ଶ୍ରୀ  ମଦନ ମୋହନ ମହାପାତ୍ର, ତେନ୍ତୁଳିଡ଼ିହ, ବାଲୁଗାଁ ଲେଖିଥିବା  ଅନନ୍ୟ କୃତି ‘ଭାଷାତତ୍ତ୍ଵ ଓ ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ଦର୍ଶନ’ । 

ମଞ୍ଚ ଉପରେ ଭାଷା ସହିଦ ରଞ୍ଜନ କୁମାର ଦାସଙ୍କୁ   ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରାଯାଇଥିଲା । କବି ଅରୂପଙ୍କ “ଉଠରେ ସୁପ୍ତ ଜାତି” କବିତା ଆବୃତ୍ତିରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ସମ୍ମିଳନୀର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ।

ନବୀନ ଏଥର ଋଣ ପରିଶୋଧ କରନ୍ତୁ


ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ
ଓଡ଼ିଆ ଲୋକେ ପଞ୍ଚାଯତ ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜେଡ଼ି ମୁଖ୍ୟ ତଥା ଓଡ଼ିଶା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ ଯେଉଁ ଦୟା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛନ୍ତି, ତାହା ଅଭୂତପୂର୍ବ । ଅପଶାସନରେ ଭରପୁର ହୋଇଥିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ନବୀନଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ଭୋଟ ଦେଇଛନ୍ତି ଗାଁ ଗହଳର ୫୩ ଶତାଂଶ ସରଳବିଶ୍ଵାସୀ ଅଶିକ୍ଷିତ ଓଡ଼ିଆ, ଯେଉଁମାନେ ନବୀନଙ୍କ ଠାରୁ ଋଣ ପରିଶୋଧ ହାସଲ କରିବାକୁ ଏତେ ବ୍ୟଗ୍ର ଯେ, ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମନମୋହନ ସିଂହ ଓ ତାଙ୍କ ଯୋତା ପିନ୍ଧି ଚାଲିଥିବା ବର୍ତ୍ତମାନର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଦୁଇ ଜାତୀୟ ଦଳକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଛନ୍ତି ।

ଯେଉଁ ପ୍ରଦେଶର ସେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ, ସେ ପ୍ରଦେଶ ଦୟାର୍ଦ୍ର ଲୋକମାନଙ୍କ ପ୍ରଦେଶ । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ନିଜ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ସେମାନେ ବିଦେଶୀ ଶାସନ କାଳରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ପ୍ରଦେଶର ଆବିର୍ଭାବ ଘଟାଇଥିଲେ । କୁଳଗୌରବ ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଏ ଜାତିକୁ ଏଥିପାଇଁ ନେତୃତ୍ଵ ଦେଇଥିଲେ । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ପରିଚାଳନା ହେଲେ ଆମ ଜାତିର ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟ ହଟିବ ବୋଲି ବିଶ୍ଵାସ ଥିଲା । ତେଣୁ ସ୍ୱଭାବକବି ଗଙ୍ଗାଧର ଲେଖିଥିଲେ, “ଶ୍ରୀ ମଧୁସୂଦନ ସର୍ବ ଗୁଣ ଯୁତ/ ଫିଟାଇବେ ପରା ସୌଭାଗ୍ୟର ପଥ ।”

ଏହି “ସୌଭାଗ୍ୟର ପଥ” ମଧୁବାବୁ ଫିଟାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ବନ୍ଦ କରିଦେଇଥିଲେ ୧୯୬୩ରେ ଆମ ଭାଷା ଆଇନକୁ ଅବୈଧ ଭାବେ ସଂଶୋଧିତ କରି । ‘ବିଜୁଙ୍କ ଛୁରା’ ବହିରେ ମୁଁ ତାହା ସପ୍ରମାଣ ଦର୍ଶାଇଛି । ଓଡ଼ିଆ ଲୋକେ ତାଙ୍କୁ ଥରେ ଭୋଟ ଦେଲେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଦୁଇଥର ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରୁଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ନବୀନଙ୍କ ଭାଗ୍ୟ ନିଆରା । ଲୋକେ ତାଙ୍କୁ ଏ ଯାଏଁ ସେପରି ଅଭିଜ୍ଞତା ନଦେଇ ଋଣଗ୍ରସ୍ତ କରି ରଖିଛନ୍ତି ।

ନବୀନବାବୁ ଋଣଗ୍ରସ୍ତ ଅବସ୍ଥାରେ ବିଦାହେବା ଉଚିତ ନୁହେଁ । ଏହା ମନସ୍ଥ କରି ଲୋକେ ତାଙ୍କୁ ପଞ୍ଚାଯତ ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜୟୀ କରାଇଛନ୍ତି । କ୍ଷମତାରେ ରହିଲେ ସିନା ସେ ଋଣ ଶୁଝିବେ ! ସୁତରାଂ ଉଦାରଚେତା ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ଋଣ ପରିଶୋଧ ପାଇଁ ନବୀନଙ୍କୁ ଏହି ଶେଷ ସୁଯୋଗ ଦେଇଛି ।

କେବଳ ଗୋଟିଏ କାମ କରି ସେ ଏହି ଋଣ ଶୁଝିଦେଇପାରିବେ । ତାହା ହେଲା, ଜାଲିଆତି ଦ୍ଵାରା ସେ ଭାଷା ଆଇନର ଯେଉଁ ଅପସାଂଶୋଧନ କରିଛନ୍ତି, ତାହା ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିବାକୁ ଓ ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ କାମ ନକରିବ, ତାକୁ ରାଜ୍ୟଦ୍ରୋହୀ ଅର୍ଥାତ୍ ଦେଶଦ୍ରୋହୀ ଘୋଷଣକରି ତଦନୁଯାୟୀ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ଦଣ୍ଡ ବିଧାନ ପାଇଁ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରିବାକୁ ସେ ବିଧାନସଭାର ଆଗାମୀ ଅଧିବେଶନରେ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇ ତଦ୍ଦୃପ ଆଇନ ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ କରିପାରିବେ ।

ନିର୍ବାଚନ ଜିଣାରେ ଉଲ୍ଲସିତ ନହୋଇ ନବୀନ ଏହି ଋଣ ପରିଶୋଧ କାମ ଯେତେଶୀଘ୍ର କରିବେ, ସେତେ ଭଲ ।

ତୋର ପ୍ରାଣବିନ୍ଦୁ ମିଶାଇ ଦେ ଭାଇ ଡେଇଁ ପଡ଼ି ସିନ୍ଧୁ ନୀରେ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

ରାତି ସରନ୍ତି ଭାଗରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲା, ବଦଳିଯାଇଥିଲା କ୍ୟାଲେଣ୍ଡରର ତାରିଖ ଫେବ୍ରୁୟାରୀ ୪କୁ । କୁଳବୃଦ୍ଧ ମଧୁସୂଦନ ଆଖି ବୁଜିଥିଲେ । ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଭାଗ୍ୟାକାଶ ଠେଲି ହୋଇଯାଇଥିଲା ଅସରନ୍ତି ଅନ୍ଧକାର ଭିତରକୁ । ସେହି ଅନ୍ଧକାର ଆଜି ବି ସରିନି, ଅଧିକ ଘଞ୍ଚ ହୋଇଛି । ତା କବଳରୁ ଆମ ଜାତିକୁ ଉଦ୍ଧାର କରି ମଧୁବାବୁଙ୍କ ଅପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ବପ୍ନକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବାକୁ ଆମେ ଆମ ଭାଷାରେ ଆମ ରାଜ୍ୟର ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ସଂଗ୍ରାମ ରତ; କିନ୍ତୁ ଆମ ରାଜ୍ୟ ଏପରି ଜଣେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ କବଳରେ ପଡିଛି, ଯିଏ ତାଙ୍କ ବାପାଙ୍କ ମତଲବକୁ ଚରିତାର୍ଥ କରିବା ପାଇଁ ଆମ ଭାଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ ବିଧାନସଭାରେ ଜାଲିଆତି ବି ପ୍ରୟୋଗ କରିଛନ୍ତି । ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଭାଗ୍ୟାକାଶରେ ଜମିରହିଥିବା ଅନ୍ଧକାରକୁ ଅଧିକ ଭୟଙ୍କର ଭାବେ ଘଞ୍ଚ ହୋଇଉଠିଛି ।

ଏହି ଦାରୁଣ ଦୁର୍ବିପାକ କବଳରେ ଆମେ ଆମ ପରିଚୟ ହରାଇବାକୁ ବସିଥିବା ବେଳେ, ଆମ ଭାଷାର ଲାଭଜନକ ଉପଯୋଗ କରି ନିଜ ନିଜ ପାଇଁ ପୁସ୍ତକୀୟ ଆୟ, ଲେଖକୀୟ ପରିଚୟ, ଅଖିଝଲସା ସମ୍ମାନ ସଂଗ୍ରହ କରୁଥିବା ଭାଷାଜୀବୀମାନେ ମୁହୂର୍ତ୍ତକପାଇଁ ମଧ୍ୟ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ କେବେ କହିନାହାନ୍ତି ମଧୁବାବୁଙ୍କ ଜୀବନବ୍ୟାପୀ ତପସ୍ୟାକୁ ବ୍ୟର୍ଥ କରିବା ପାଇଁ ସେ ଯେଉଁ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ଚଲାଇଛନ୍ତି, ତହିଁରୁ ନିବୃତ୍ତ ହେବା ପାଇଁ । ଯେଉଁ ଓଡ଼ିଆମାନେ ସରସ୍ଵତୀ ସମ୍ମାନ, ଜ୍ଞାନପୀଠ ସମ୍ମାନ, କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡ଼େମୀ ସମ୍ମାନ, ରାଜ୍ୟ ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡ଼େମୀ ସମ୍ମାନ, ସାରଳା ସମ୍ମାନ ଆଦି ସମ୍ମାନ ସାଉଁଟିଛନ୍ତି, ସାହିତ୍ୟସେବା ଆଳରେ ବିଭିନ୍ନ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ବିନା ଗବେଷଣାରେ ସମ୍ମାନଜନକ ଡକ୍ଟରେଟ ହାସଲ କରିଛନ୍ତି, ବିଭିନ୍ନ କିସମର ପଦ୍ମ ସମ୍ମାନରେ ବିଭୂଷିତ ହୋଇଛନ୍ତି , ସେ ସମସ୍ତେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା କରୁଣାରୁ ସେ ସବୁ ଅର୍ଜନ କରିଛନ୍ତି । ଅଥଚ, ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ଭାଷା ଅଧିକାର ମିଳୁନି; ସେମାନଙ୍କ ପାଟି ଫିଟୁନି ! ଆମ ଭାଷାଜୀବୀ ସାହିତ୍ୟିକମାନେ ଭାବୁଛନ୍ତି ଯେ, ସେମାନଙ୍କ ପରିସୃଷ୍ଟ ସାହିତ୍ୟ ହେତୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପରିପୁଷ୍ଟ ହେଉଛି । ମାତ୍ର ସେମାନେ ସ୍ଵୀକାର କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ଯେ, ସେମାନଙ୍କୁ ସାହିତ୍ୟିକ ଭାବେ ଝଲସିବାର ଓ ଏତେ ସବୁ ସମ୍ମାନ, ଉପାଧି, ଅର୍ଥ ଅର୍ଜିବାର ପରିସର ଯିଏ ଦେଇଛି, ତାହା କେବଳ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା । ସାହିତ୍ୟ ଆମ ସହଜାତ ନୁହେଁ, ଭାଷା ଆମ ସହଜାତ । ଭାଷାର ସ୍ଵାର୍ଥକୈନ୍ଦ୍ରିକ ଉପଯୋଗ ଦ୍ଵାରା ସାହିତ୍ୟ ସୃଷ୍ତିହୁଏ , କିନ୍ତୁ ଯେଉଁ ଭାଷା କାମର ଭାଷା ନହୁଏ ସେ ଭାଷା ମରିଯାଏ , ଯେମିତି ମରିଯାଇଛି ବିପୁଳ ସାହିତ୍ୟ ସତ୍ତ୍ୱେ ପାଳି, ମରିଯାଇଛି ସଂସ୍କୃତ ।

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ହିଁ ଆମ ପରିଚୟ । ଆମ ଭାଷା ଓଡ଼ିଆ ବୋଲି ଆମେ ଓଡ଼ିଆ । ବଙ୍ଗଳା ଯଦି ଆମ ଭାଷା ହୋଇଥାନ୍ତା, ଆମେ ହୋଇଥାନ୍ତେ ବଙ୍ଗାଳୀ ; ତେଲୁଗୁ ଯଦି ଆମ ଭାଷା ହୋଇଥାନ୍ତା, ଆମେ ହୋଇଥାନ୍ତେ ତେଲେଙ୍ଗା । ଆମ ଭାଷାଜୀବୀ ସାହିତ୍ୟିକମାନେ ଏହା ବୁଝିବା ଉଚିତ । ସେଥିପାଇଁ, ସେମାନେ ଓଡ଼ିଆବିଦ୍ଵେଷୀ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସ୍ଵର ତୋଳିବା ଉଚିତ । ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ସେମାନେ ଆମ ଭାଷା ଆଇନର ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ମୁଁ ଦେଇଥିବା ପ୍ରସ୍ତାବକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ କହିବା ଉଚିତ ଓ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନରେ ଝାସ ଦେବା ଉଚିତ ।

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଭିତ୍ତିରେ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶର ରୂପାଯନ ପାଇଁ ମଧୁବାବୁ ଯେଉଁ ଆନ୍ଦୋଳନ କରିଥିଲେ ତାହା ଯେପରି ବିଷୟନିଷ୍ଠ, ଅଥଚ ଆଇନ ସମ୍ମତ ଥିଲା, ଠିକ ସେହି ଢାଞ୍ଚାରେ ମୁଁ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ଗଢିଛି । କୌଣସି ଆଇନ ଉଲ୍ଲଂଘନ ନକରି ଆଇନଅମାନ୍ୟକାରୀ ସରକାରକୁ ଆମ ଭାଷା ଆଇନର ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନକାରୀକୁ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ପାଇଁ ଓ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ସର୍ବତୋଭାବେ ଓଡ଼ିଶାର କାର୍ଯ୍ୟଭାଷା କରିବା ପାଇଁ କିପରି ବାଧ୍ୟ କରାଯାଇପାରେ ଏହା ତାହାର ଉତ୍କୃଷ୍ଟତମ ପରୀକ୍ଷଣ । ଆମ ସାହିତ୍ୟିକମାନେ କେବଳ ଭାଷାଜୀବୀ ନୁହନ୍ତି , ସେମାନେ ଭାଷାପ୍ରେମୀ ମଧ୍ୟ, ଏହା ସରକାରଙ୍କୁ ଓ ସାରା ବିଶ୍ଵକୁ ଜଣାଇଦେବା ପାଇଁ ସେମାନେ ସମସ୍ତ କୁଣ୍ଠା ବିସର୍ଜନ କରି କଳାପତାକା ଅଭିଯାନକୁ ଆସନ୍ତୁ ।

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର କାର୍ଯ୍ୟଭାଷା କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଭାଷା ଭିତ୍ତିକ ପ୍ରଦେଶ ଭାବେ ଓଡ଼ିଶାର ପରିକଳ୍ପନା କରି ତାହାର ରୂପାଯନ ପାଇଁ ମଧୁବାବୁ ଯେଉଁ ଉତ୍କଳ ସମ୍ମିଳନୀ ଗଢିଥିଲେ, ତହିଁରେ ଯୋଗଦେବାକୁ ସବୁ ଓଡ଼ିଆଙ୍କୁ ଆହ୍ଵାନ ଦେଇ ସେ କହିଥିଲେ –“ଏହି ସମ୍ମିଳନୀ ଜାତିପ୍ରାଣସିନ୍ଧୁ କୋଟି ପ୍ରାଣବିନ୍ଦୁ ଧରେ, ତୋର ପ୍ରାଣବିନ୍ଦୁ ମିଶାଇ ଦେ ଭାଇ ଡେଇଁ ପଡ଼ି ସିନ୍ଧୁ ନୀରେ ।‘

କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ଏହିପରି ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଆତ୍ମାର ଅଭିଯାନ । ଏଥିରେ ଝାସ ଦେଇ ଆମ ସାହିତ୍ୟିକମାନେ ନିଜ ଭାଷାଜନନୀଙ୍କୁ ସରକାରୀ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର କବଳରୁ ରକ୍ଷା କରିବାକୁ ଉଦ୍ୟମ କରନ୍ତୁ ।

ଏହି କଥା କହି, ଭାଷାପ୍ରେମୀ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ପକ୍ଷରୁ ମୁଁ ମଧୁବାବୁଙ୍କୁ ଆଭୂମ ପ୍ରଣାମ ଜଣାଉଛି ।

ନିଦ ଭାଙ୍ଗ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି, ଫକିର ମୋହନଙ୍କୁ ମୁଣ୍ଡିଆ ମାର

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

[ଗତବର୍ଷ ଏଇ ଦିନେ, ୧୪.୧.୨୦୨୧ ତାରିଖରେ ଏହି ଲେଖାଟି ଫେସବୁକରେ ରଖିଥିଲି । ଆଜି ଏଠାରେ ତାହା ପ୍ରକାଶ କରୁଛି । ଇଂରେଜୀପଢୁଆମାନଙ୍କ ଦୌରାତ୍ମରୁ ଆମ ଜାତିକୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଚାଲିଥିବା କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ଆଜି ୩୦୦୦ ଦିନରେ ପହଞ୍ଚିଲା ।]

ଆମ ଭାଷାର ଶାଶ୍ଵତ ପଥଦର୍ଶୀ ଫକୀରମୋହନ ଗପ ଲେଖିବା ପାଇଁ ‘ଡାକ ମୁନ୍ସୀ’ ଗପଟି ଲେଖିନଥିଲେ । ଲେଖିଥିଲେ ଇଂରେଜୀପଢୁଆଙ୍କ ଦୌରାତ୍ମରୁ କିପରି ଆମ ଜାତି ବର୍ତ୍ତିବା ଆବଶ୍ୟକ , ତା ପାଇଁ ଦେବାକୁ ଆମକୁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଚେତନା ।

ନିଜର ଗୋଟିକମାତ୍ର ପୁଅକୁ ଇଂରାଜୀ ପଢାଇ ହାକିମ କରିବା ସ୍ଵପ୍ନ ଦେଖି ହରି ସିଂହ ନାମକ ଡାକ ପିଅନଟିଏ ଯେଉଁ କଷ୍ଟ ସହିଥିଲା ତାହାର ବର୍ଣ୍ଣନା କରି ଫକିର ମୋହନ ଲେଖିଥିଲେ, ପୁଅ ଗୋପାଳ ହାକିମ ହୋଇଗଲା ପରେ ତା ହାବଭାବ ବଦଳିଗଲା । ତାଙ୍କ ଭାଷାରେ –

“ଏଣିକି ଗୋପାଳବାବୁଙ୍କର ଭାବ କିଛି କିଛି ବଦଳି ଗଲାଣି । ଏବେ ବାପକୁ ଦେଖିଲେ ମିଛଟାରେ ରଗ ରଗ ସିଁ ସିଁ ହୁଅନ୍ତି । ଏଟା ମୁର୍ଖ, ଇଂରେଜୀ ଜାଣେନାହିଁ – ମୂଲିଆ – ମଳିଆ ଲୁଗା ପିନ୍ଧିଥାଏ । ଏଟାକୁ ବାପ ବୋଲି ଡାକିବି, ଲୋକେ କଣ କହିବେ ! ସେଦିନ ଶିକ୍ଷିତା କେତେ ଜଣ ସ୍ତ୍ରୀଲୋକ ସେମିଜ ପିନ୍ଧି , ପୋଷାକ ପିନ୍ଧି ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ – ବୁଢାଟା ଦିହରେ କୁରୁତା ନାହିଁ , ସେମାନଙ୍କ ଆଗ ଦେଇ ଚାଲିଗଲା । କି ଲଜ୍ଜା ! କି ଲଜ୍ଜା ! ଏଟାକୁ ବସାରୁ ନ ତଡ଼ିଲେ ଆଉ ଇଜ୍ଜତ ରହିବ ନାହିଁ ।
ଦିନେ ଡାକ ମୁନ୍ସୀ ବାବୁ ବାପକୁ କହିଦେଲେ , “ଦେଖ, ତୁମେ ମୋର କିଛି ଉପକାର କରିନାହଁ , ଇଚ୍ଛା ହେଲେ ବସାରେ ରହ, ନୋହିଲେ ଚାଲିଯାଅ । ଆଉ ଦେଖ, ବାବୁମାନେ ଆମ ଦୁଆରକୁ ଆସିଲେ, ତୁମେ ଘରୁ ବାହାରିବ ନାହିଁ ।” ଗୋପାଳ କଥା ଶୁଣି ବୁଢାର କାନମୁଣ୍ଡା ଭାଁ ଭାଁ କଲା , ଗୁମ୍ ହୋଇ ବସି ପଡ଼ିଲା । କାହାକୁ କହିବ? ପୁଅ କଥା; ଅଜାଗା ଘା ଦେଖି ହୁଏନାହିଁ , ଦେଖେଇ ହୁଏନାହିଁ ।”

କିନ୍ତୁ ଇଂରେଜୀ ପଢୁଆ ପୁଅ କଣ ଏତିକିରେ ଅଟକିଥିଲେ?

ଡାକ ମୁନ୍ସୀ ବାବୁ ବନିଗଲା ଉତ୍ତାରୁ ବାବୁ ଗୋପାଳଙ୍କର ଏକ ମଫସଲ ଡାକଘରର ମୁଖ୍ୟ ପଦକୁ ବଦଳି ହେଲା । ବାବୁ ଚହଟ ଚିକ୍କଣ ହୋଇ ବାହାରିପଡ଼ିଲେ ନୂଆ ଦାୟିତ୍ଵ ନେବାକୁ । ବାପକୁ ହୁକୁମ ଦେଇଗଲେ ପୁରୁଣା ବସାରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ଜିନିଷପତ୍ର ନିଜେ ମୁଣ୍ଡାଇ ନୂଆ ଠିକଣାରେ ପହଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ । କହିଦେଲେ ଯଦି ତା ନ ହୁଏ, ଯଦି ମୂଲିଆ କରି ସେ ଜିନିଷ ବୁହାନ୍ତି, ତେବେ ହରି ସିଂହ ସେ ମଜୁରି ପାଇଁ ନିଜେ ଦାୟୀ ହେବେ ।

ପୁଅକୁ ଇଂରେଜୀ ପଢେଇ ହାକିମ କରାଇଥିବା ବୁଢା ବାପ ଦୁର୍ବଳ ଶରୀର ସତ୍ତ୍ୱେ ମୁଣ୍ଡରେ ମୁଣ୍ଡାଇ ସେ ସବୁ ଜିନିଷ ନେଇ ପୁଅଙ୍କ ନୂଆ ବସାରେ ସଜାଡ଼ି ରଖିଲେ । ତା ପରେ କଣ ହେଲା ତାହା ଫକୀରମୋହନଙ୍କ ଭାଷାରେ ଜାଣନ୍ତୁ –

“ବୁଢା ଦେହରେ ମଫସଲ ପାଣି ଚଳିଲା ନାହିଁ । ଜର ହେଲେ ଖୁଁ ଖୁଁ କରି କାଶେ, ସେ କାଶଟା ରାତିକି ବେଶୀ ହୁଏ , ବାବୁ ଶୋଇବାରେ ହରକତ ହେଲେ । ପିଆନକୁ ଡାକି ହୁକୁମ ଦେଲେ, “ବୁଢାଟାକୁ କିଆବୁଦାରେ ଫୋପାଡ଼ିଦେଇ ଆସ ।”  ସେ ପିଅନଟା ମୁର୍ଖ ; ଇଂରେଜୀ ପଢି ନାହିଁ , ତାର ଗୋଟାଏ ଦେଶୀ ହୃଦୟ ଅଛି । ବିଚାର କଲା, “କଣ ଏ? ବୁଢା ରୋଗୀଟିକୁ କିଆବୁଦାରେ ଶୁଆଇଦେବି?” ଦିନେ ବୁଢାର ଭାରି ଜର , ତିନି ଦିନ ଖାଇନାହିଁ, ଅଧ ରାତି , ଅନ୍ଧାର, ଥଣ୍ଡା ପାଇ ବୁଢାର କାଶ ବଳି ପଡ଼ିଲା । ବାବୁ ତ ଭାରି ଖପା , ବୁଢା ଛାତିରେ ଦୁଇଟା ଇଂରାଜୀ ଘୁଷି ମାରିଲେ , ବିଛଣାପତ୍ର ବାହାରକୁ ଫୋପାଡ଼ିଦେଲେ । ବୁଢା ଗାଁକୁ ପଳାଇଲା ।”

ଆମ ଦେଶୀଇଂରାଜିଆ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଓ ତାଙ୍କ ଗୋଲମପଲ ଆମ ଭବିଷ୍ୟ ପିଢିକୁ ଯୁଆଡିକୁ ଠେଲିନେବାରେ ଲାଗିଛନ୍ତି , ସିଆଡେ କେବଳ ଗୋପାଳିଆ ଘୁଷି ମିଳିବ, ମଣିଷ ମିଳିବେନି ।

ହୁସିଆର ହୁଅ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି, ଫକୀର ମୋହନଙ୍କୁ ମୁଣ୍ଡିଆ ମାର ।

‘I’m fighting for Odia people & pride’ – Subhas Chandra Pattanayak to The Telegraph

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ୫୦୦ ଦିନ ଅତିକ୍ରମ କଲାପରେ ଭାରତର ଜାତୀୟ ଖବରକାଗଜ The Telegraph ଏକ ସାକ୍ଷାତ୍କାରରେ ମୋର ମତ ନେଇଥିଲେ , ଯେଉଁଥିରେ ବୈଷ୍ଣବ ଚରଣ ପରିଡା ଓ ଡଃ ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ଭୂମିକା ଓଡ଼ିଆରେ ଓଡ଼ିଶା ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ପ୍ରତିକୂଳ ଥିବା ମୁଁ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଥିଲି । 

ଏହି ସାକ୍ଷାତ୍କାର ୨.୯.୨୦୧୭ରେ ପ୍ରକାଶିତ ହେବା ପରେ ନବୀନବାବୁ ଜାଣିଯାଇଥିଲେ ଯେ, ତାଙ୍କ ସେହି ଭେଦିଆମାନେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭଣ୍ଡୁର କରିବାରେ ସଫଳ ହେବେ ନାହିଁ । ତା ପରେ ଆମ ଭାଷା ଆଇନକୁ ଅକର୍ମଣ୍ୟ କରିଦେବା ପାଇଁ ସେ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଚଳାଇଲେ । ତଦନୁଯାୟୀ ୨୬.୧୨.୨୦୧୭ ତାରିଖରେ କାର୍ଯ୍ୟନିୟମାବଳୀର ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଉଲଂଘନ କରି ପୁରୀ ଠାରେ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳ ବୈଠକର ନାଟକ କରା ହୋଇଥିଲା ଓ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବୈଧ ଶୈଳୀରେ ୨୦ଟି ଭାଷା ବିଷୟକ ପ୍ରସ୍ତାବ ଗ୍ରହଣ କରି ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ବିଭ୍ରାନ୍ତ କରିବାକୁ ଅପଚେଷ୍ଟା ହୋଇଥିଲା । 

ସେହି ଅପଚେଷ୍ଟା ଉପରୁ ମୁଁ ପର୍ଦ୍ଦା ଅପସାରଣ କଲା ପରେ ମୋର ଦୁଇ ହାତ ତୁଲ୍ୟ ସହକର୍ମୀଙ୍କୁ କିପରି ସୁପାରି ଦେଇ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ଉଦ୍ୟମ କରିଥିଲେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ତାହା ମୋ ପୁସ୍ତକ ‘ଦାନାର ତୋବଡ଼ା’ରେ ସପ୍ରମାଣ ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇଛି । ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଚାଲିଛି ; ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ନାୟୁକେନ୍ଦ୍ରରେ ଚାଲିଛି କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ । କିନ୍ତୁ ବେଳେବେଳେ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ମୋତେ କେତେକ ପ୍ରଶ୍ନର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡୁଛି , ଯେଉଁ ପ୍ରଶ୍ନ ଏହି ସାକ୍ଷାତ୍କାର ସମୟରେ ମୋତେ ଶ୍ରଦ୍ଧେୟ ସାମ୍ବାଦିକ ଶ୍ରୀ ମହାନ୍ତି ପଚାରିଥିଲେ ଓ ଯାହାର ନୀତିନିଷ୍ଠ ଉତ୍ତର ମୁଁ ଦେଇଥିଲି । 

ସୁତରାଂ ଏହି ଆଲୋକବର୍ଷୀ ସାକ୍ଷାତ୍କାରଟି ମୁଁ ଓଡ଼ିଶାର ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ଆକ୍ଷରିକ ରଖୁଛି  । 

‘I’m fighting for Odia people & pride’

Subhashish Mohanty | Published 02.09.17, 12:00 AM

The movement to enforce Odia language in official work has crossed 500 days. Every day you organise demonstrations near Raj Bhavan pressing for the fulfilment of your demands. How do you manage to organise such protests and mobilise people for the cause on a regular basis?

I am not fighting alone for the cause. It’s for the people as well as for the Odia pride. People come on their own to register their names for these protests in which they carry black flags and march from the Assembly to Madhu Babu Square near Raj Bhavan to lodge their protest against the government’s apathetic attitude to the cause of Odia. Every day at 5pm, you will find people marching on the streets even if the weather conditions are adverse. Sometimes, police block our route to let the convoy of the chief minister and other VIPs pass. But we don’t mind. It’s a tapasya for us.

What is Bhasha Andolan demanding right now?

You must understand the sanctity of the movement. As a part of a greater strategy, the British had split the state into various parts. They took away the southern areas and merged it with Andhra Pradesh, some parts with Bengal, many parts with Bihar and Madhya Pradesh. In all these places, we turned into a linguistic minority. Later, the British ran the administrative work using English and Hindi. But sensing that Odisha was facing a major threat, one Dinabandhu Patnaik of Ghumsur called a meeting of the people residing along the Rushikulya river. They were of the view that if no action was taken to run the administration in our mother tongue, Odia would be destroyed and it would ultimately die an untimely death. Later, Madhu babu (barrister Madhusudan Das) and others set up Utkal Sammilani, which spearheaded the movement for the creation of a separate Odisha province on linguistic basis and the state was born on April 1, 1936. After Independence, freedom fighter Laxminarayan Mishra of Sambalpur, who had been to jail several times, moved a resolution in the Assembly on April 1, 1948, to declare Odia as the official language of the state. But he withdrew it because of pressure from several Odia stalwarts. In 1954, the state government, led by the first chief minister Nabakrushna Choudhury, got the bill passed (Odisha Official Language Act 1954) in the Assembly. There was a grace period of three years to implement the act. But, successive governments headed by Harekrushna Mahatab and Biju Patnaik did not implement it. I am currently exposing how Biju babu sabotaged the bid to implement the Odia language in official work through an amendment to the act in 1963.

But what is your demand?

The Odisha government, in response to our demand, has amended the act through an ordinance on May 21, 2016, so that rules can be framed for doing official work in Odia. But it has turned out to be a gimmick. We want a penalty provisions to punish those not following the law. If any government official failed to implement it, he should be heavily penalised. We have suggested a fine of Rs 10,000 for the first mistake, which may be compounded in the case of repeat offence. What is most interesting is that government accepted our demand and issued a notification. However, this notification has several loopholes that would make enforcement of penal provisions almost impossible.

You need a mindset to implement the Odia language. But do you think penal provisions will be a solution to the problem?

Most of the lower and middle-level government employees are Odias. Only a few IAS, IPS, IFS and IRS officers are non-Odias. They learn Odia before entering the regular service. It’s the officials who deal with the common people. The common people can better express their grievances in their mother tongue. We have to force officials to accept Odia but this can be achieved only through punishment. Once strict penal provision is implemented, the situation will change overnight. But in the case of people who don’t know Odia, officials can communicate with them in English. The officials must know that they are getting their salary from the tax payers’ money. We have suggested that a quasi-judicial body be set up to monitor all these things.

Former Rajya Sabha member Baishnab Parida has also launched a movement for Odia. Why don’t you two join hands?

Parida has never been in this agitation. In fact, the government used him to divert the attention of the public. One advocate Gajanan Mishra, who demanded that court work should be done in Odia language, had got two favourable orders from the high court, which said that the lower court work could be done in the Odia language. Once this was implemented, no one could stop the official work in Odia language. At this point, the Naveen Patnaik government roped in Baishnab Parida, who was earlier a communist, to divert the attention of the public on this issue. He was given a Rajya Sabha ticket. He was denied a ticket this time and he has started raising the issue that we have already raised.

But why can you not join hands with eminent linguist Debi Prasanna Pattanayak, who had worked hard for Odia language to get it the classical status?

Even though the chief minister framed wrong rules for the implementation of Odia, Pattanayak glorified the same by claiming that 84 per cent of Odias were happy with Naveen’s action. This is wrong. I can tolerate everything but not someone usurping our culture and history. He was included as a member of the committee set up by the Bhasa Pratisthana, to prepare a draft to be submitted before the Centre for giving Odia a classical status. But we were shocked to find that that the same draft was submitted by former Parliamentarian Ramachandra Khuntia before the Centre. We want to know which of the two drafts is original. Was it a case of same documents being used for making both the drafts? This is unethical.

What should be our medium of education?

It should be Odia. The students can learn and express themselves best in their mother tongue.

We are demanding implementation of Odia in official works, but we are sending our children to English medium schools. Even those in the frontline of the agitation have their children either studying in English medium schools or having passed out of them. Isn’t this hypocrisy?

We are not saying the English language should be completely banished from the state. Those who want to go abroad, they can learn English. About sending kids to English medium schools, I can say that as the government has failed to improve the standard of education in the government-run Odia medium schools, the parents have been forced to send their children to English medium schools. If the state government improves the conditions of the schools and teaching standards, there will be no problem in sending kids to Odia medium schools.

But our boys and girls cannot compete at the global level without being educated in English…

This is a wrong conception. Those who remain in the state government have to learn Odia. Those who settle abroad should learn English.

What would you have been had you not been in journalism?

I would have worked for the spread of Communism.