“ଅଣ୍ଟାଭିଡ଼ା” ଛାଡ଼, ଭାଷା ଆଇନ ସଜାଡ଼

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଆମ ଭାଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଚଳାଇଥିବା ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ଯେତେବେଳେ ଫୁଙ୍ଗୁଳା ହୋଇଯାଏ, ଭାଷାପ୍ରେମ ଦେଖାଇ ତହିଁରୁ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ଅପସାରଣ କରିବାକୁ ସେ ପ୍ରତାରଣାର ଏକ ନୂଆ ଚାଲ୍ ଚଳାନ୍ତି । ଜୁଲାଇ ୨୭ ତାରିଖରେ ତଥାକଥିତ ଐତିହ୍ୟ କ୍ୟାବିନେଟର ୩ ବର୍ଷ ତଳର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପରେ ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବଙ୍କ ପ୍ରକାଶିତ “ଅଣ୍ଟାଭିଡ଼ା” (ସମ୍ବାଦ ୨୮.୭.୨୦୨୧ , ପୃଷ୍ଠା ୩) ଏହି ପରି ଏକ ଚାଲ୍ । 

ଏ ଭିତରେ ଦୁଇଟି ପୁସ୍ତକ ମୁଁ ପ୍ରକାଶ କରିଛି ଯହିଁରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଏବଂ ତାଙ୍କର ବିଶ୍ଵସ୍ତ ମୁଷ୍ଟିମେୟ ଅଫିସର ଯେଉଁ ଦୁରାଚରଣ କରିଛନ୍ତି ତାହା ନିରାଭରିତ ହୋଇଛି । ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ମୋର ତତ୍କାଳୀନ ଦୁଇ ଘନିଷ୍ଠ ସହଯୋଗୀଙ୍କ ଅର୍ଥଲୋଭର ଦୁରୁପଯୋଗ କରିଥିଲେ । ତାହା କରିବାପାଇଁ ଓଡ଼ିଶା ରାଜକୋଷରୁ ପ୍ରାୟ ଦେଢ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଲୁଟ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବି କରିଥିଲେ । ଯଦିଓ ଏହି ଦେଢ କୋଟି ଟଙ୍କାର ସୁପାରି ଦିଆ ହେଉ ହେଉ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ହେତୁ ଅଟକି ଗଲା, ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥିଙ୍କୁ ତାଙ୍କ  ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ବେଆଇନ ଭାବେ ପ୍ରତିମାସରେ ଲକ୍ଷ୍ୟାଧିକ ଟଙ୍କା ଦିଆଚାଲିଛି ।  ସେ ନିଜକୁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ସଭାପତି ବୋଲି କହି , ଯେଉଁ ପରିଚୟ ମୁଁ ତାଙ୍କୁ ଦେଇଥିଲି ସେହି ପରିଚୟ ବ୍ୟବହାର କରି , ଓଡ଼ିଶା ଲୋକଙ୍କୁ ଯେମିତି କହିବେ ଯେ ଭାଷା ଆଇନ ସଜାଡ଼ି ହୋଇଯାଇଛି ସେହିକାମରେ ତାଙ୍କୁ ନିୟୋଜିତ କରିଛନ୍ତି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ – ଏହା ମୁଁ  ‘ଦାନାର ତୋବଡ଼ା’ ଶୀର୍ଷକ ପୁସ୍ତକରେ ସପ୍ରମାଣ ପ୍ରକାଶ କରିଛି । ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ତାଙ୍କ ଅମଲାମାନଙ୍କ ଭିତରୁ ଯେଉଁମାନଙ୍କୁ ମୁଁ ଏହି ବହିରେ ନାମିତ କରିଛି , ସେମାନେ କେହି ବି  କୌଣସି ପ୍ରକାଶିତ ପ୍ରମାଣକୁ ଖଣ୍ଡନ କରିବାକୁ ସମର୍ଥ ହୋଇନାହାନ୍ତି ।  

ସେହିପରି , ଜୁଲାଇ ୨୩ରେ ମୁଁ ପ୍ରକାଶ କରିଛି ‘ମିଛ କେବେ ସତ ହୁଏନା’ । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ମାନ୍ୟତା ଅର୍ଜନରେ ବ୍ୟବହୃତ ଐତିହାସିକ ଦସ୍ତାବିଜ ଓ ସେ ସକଳର ବିଶ୍ଳେଷଣ ସମ୍ବଳିତ ସନ୍ଦର୍ଭ , ଯାହା ରାଜ୍ୟବାସୀଙ୍କ ରାଜକୋଷରୁ ବ୍ୟୟ କରି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲା, କିପରି ରାଜ୍ୟବାସୀଙ୍କୁ ଅନୁପଲଭ୍ୟ କରାଯାଇଛି ତାହା ସପ୍ରମାଣ ଏହି ପୁସ୍ତକରେ ଅଛି । ଓଡ଼ିଶା କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଭାଷା ଆଇନର ଅପସଂଶୋଧନ କରାଯାଇ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଭାଷା ଅଧିକାରକୁ ଜଖମ କରାଯାଇଥିବା ବେଳେ ତା ଭାଷାର ପ୍ରାଚୀନ ବୈଭବ ଓ ଭାଷାତାତ୍ତ୍ଵିକ ବଶିଷ୍ଟ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ତାକୁ ଅନ୍ଧକାରରେ ରଖିବାକୁ ହୋଇଥିବା ଚକ୍ରାନ୍ତକୁ କିପରି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଘଣ୍ଟଘୋଡ଼ାଇ ରଖିଛନ୍ତି ତହିଁର ସବିଶେଷ ସପ୍ରମାଣ ଆଲୋଚନା ହୋଇଛି ଏହି ବହିରେ ।  

ଏହି ଦୁଇ ବହି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରକୁ ପଦାରେ ପକାଇଛି । ବିଧାନସଭାର ଆଗାମୀ ଅଧିବେଶନ ଆସନ୍ନ । ଭାଷା ଆଇନର ଅପସଂଶୋଧନ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା ହୋଇପାରେ । ଗତ ଅଧିବେଶନରେ ବିଧାନସଭାକୁ ଅଧିସୂଚିତ  ହୋଇଥିବା ଭାଷା ଆଇନ ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ଘରୋଇ ବିଧେୟକ ଏହି ଅଧିବେଶନରେ ଅଲୋଚନାକୁ ଆସିବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଛି । 

ଅପରପକ୍ଷେ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ସରକାରର ମୁଖ୍ୟଙ୍କୁ ଜୁଲାଇ ୭ ତାରିଖରେ ଏକ  ଚିଠି ଦେଇ  ଭାଷା ନିୟମାବଳୀ ଅନୁସାରେ ତାଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ କାମ କରୁଥିବା “କମିଟି” ଗଠିତ ହେବା ଦିନଠାରୁ ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେତେ ଥର କେବେ କେବେ ବସିଛି ଓ କେତେ ଥର କେଉଁ କେଉଁତାରିଖରେ ସମୀକ୍ଷା ରିପୋର୍ଟ ଦେଇଛି ବୋଲି ମୁଁ ପଚାରିଥିଲି ।  ଚିଠିଟି  ହେଲା :

ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ, ଓଡ଼ିଶା
ମହାଶୟ
ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ ଥିବା ହେତୁ ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଏହି ଇ-ମେଲ କରୁଛି ।
ଓଡ଼ିଶା କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଭାଷା ନିୟମାବଳୀ, ୨୦୧୬ ଅନୁସାରେ ଆପଣଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ କାମ କରୁଥିବା “କମିଟି” ଗଠିତ ହେବା ଦିନଠାରୁ ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେତେ ଥର କେବେ ବସିଛି ଓ କେତେ ଥର ସମୀକ୍ଷା ରିପୋର୍ଟ ଦେଇଛି, କେଉଁ କେଉଁ ତାରିଖରେ ? ଭାଷା ପ୍ରଭାଗ ଏହି କମିଟିର କାର୍ଯ୍ୟଧାରା ଉପରେ କେବେ ଓ କେତେଥର ସମୀକ୍ଷା ଓ ପର୍ଯ୍ୟାଲୋଚନା କରିଛି ଓ ତାର ଫଳ କ’ଣ ? ଏହା ଯେହେତୁ ମୋର ଆଗାମୀ ପୁସ୍ତକରେ ସ୍ଥାନିତ ହେବ, ମୋତେ ତିନିଦିନ ଭିତରେ ଏ ତଥ୍ୟ ଦେବାକୁ ଅନୁରୋଧ । ତାହା ନହେଲେ, ଏପରି କୌଣସି ବୈଠକ / ସମୀକ୍ଷା ଓ ପର୍ଯ୍ୟାଲୋଚନା ହୋଇନାହିଁ ବୋଲି ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯିବ ।
ଧନ୍ୟବାଦ ଘେନାକରନ୍ତୁ ।
ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ
୭.୭.୨୦୨୧

କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ସରକାରର ମୁଖ୍ୟଙ୍କ ପାଖରେ ମୁଁ ପଚାରିଥିବା ପ୍ରଶ୍ନର କୌଣସି ଉତ୍ତର ନାହିଁ  । 

ଏପରି ଅବସ୍ଥାରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ମୁଖରକ୍ଷା କିପରି ହେବ?   ସରକାର ଯେଉଁ ଭୁଲ କରିଛନ୍ତି ତାକୁ ଘୋଡ଼ାଇବା ପାଇଁ  ଯେତେ ଆଣ୍ଟ କରି ଅଣ୍ଟା ଭିଡ଼ିଲେ ବି  ପରିବେନି । 

ମୋର ଆଗାମୀ ବହିରେ ଆମ ଭାଷାକୁ ମାରିବା ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଓ କେଇଜଣ ଦରମାଖିଆ ନୌକର ଯାହା ଯାହା କରିଛନ୍ତି ସେ ସବୁର ପ୍ରାମାଣିକ ତଥ୍ୟ ମୁଁ ପ୍ରକାଶ କରିବି । ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ କେଉଁ ଅମଲା କି ସାଞ୍ଜୁ ଯୋଗାଇବ, ଦେଖିବା । 

ସମ୍ବାଦର ସମ୍ପାଦକ ବାବୁ ସୌମ୍ୟ ରଞ୍ଜନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଏକଦା ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ଦୃଢ ସମର୍ଥକ ଥିଲେ । ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ମୋର ଦୁଇଜଣ ଘନିଷ୍ଠ ସହକର୍ମୀଙ୍କ ଅର୍ଥ ଲୋଭ ଚରିତାର୍ଥ କରି ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ କୁହା କରିଲେ କି, ଭାଷା ଆଇନର ନିର୍ଭୁଲ ସଂଶୋଧନ ହୋଇଛି । ସୌମ୍ୟବାବୁଙ୍କ ରାଜନୈତିକ ଲୋଭ ଚରିତାର୍ଥ କରି ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ସେ ଦେଉଥିବା ସାମ୍ବାଦିକୀୟ ସହଯୋଗ ଲୋପ କରାଇଦେଲେ । ସେହି ସୌମ୍ୟବାବୁଙ୍କ ସେହି ସମ୍ବାଦ କାଗଜ ଭାଷା ଆଇନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଇବାରେ ସରକାରଙ୍କ ଆନ୍ତରିକତାର ଅଭାବ ପ୍ରତି କଟାକ୍ଷପାତ କରି ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବଙ୍କ ନିଦ୍ରାଭଙ୍ଗର ଶୀର୍ଷକ କରିଛି “୩ ବର୍ଷ ପରେ ମନେ ପଡ଼ିଲା ଐତିହ୍ୟ କ୍ୟାବିନେଟ୍ କଥା” ।  ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ବିଶ୍ଵାସ କରି ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନରୁ ସମର୍ଥନ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିଥିବା ବାବୁ ସୌମ୍ୟ ରଞ୍ଜନ ଏଇ ତିନି ବର୍ଷ ଭିତରେ ଭାଷା ଆଇନର କାର୍ଯ୍ୟକରିତା ପାଇଁ କି କି ପରାମର୍ଶ ସରକାରଙ୍କୁ ଦେଇଛନ୍ତି ତାହା କହିଥିଲେ ତାଙ୍କ କାଗଜର ଉପରୋଦ୍ଧୃତ୍ତ ଶୀର୍ଷକ ଅଧିକ ପରିପୁଷ୍ଟ ହୋଇଥାନ୍ତା ।

କହିବାକୁ କିଛି ଥିଲେ ତ?

ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଓ ତାଙ୍କ ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବଙ୍କୁ ଆମ୍ଭେ ଯେଉଁ ପରାମର୍ଶ ଦେବାକୁ ଚାହୁଁ ତାହା ହେଲା – ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ପୁନଶ୍ଚ ପ୍ରତାରିତ କରିବା ପାଇଁ  “ଅଣ୍ଟାଭିଡ଼ା” ଛାଡ଼, ଭାଷା ଆଇନ ସଜାଡ଼ ।   

ବୌଦ୍ଧିକ ଯବକାଚରେ ‘ଦାନାର ତୋବଡ଼ା’


ସୂତ୍ର: ମାତୃଭାଷା ବାହିନୀ

ଭାଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଅନ୍ତର୍ଘାତକ ନିଯୁକ୍ତ କରି କଳାପତାକା ଅଭିଯାନକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିବା ହେତୁ ସରକାରଙ୍କୁ ଭର୍ତ୍ସନା କରିଛନ୍ତି ଇଂରାଜୀ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଫେସର କମଳା ପ୍ରସାଦ ମହାପାତ୍ର (ପ୍ରାକ୍ତନ ଆଞ୍ଚଳିକ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ), ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରଫେସର ବାଉରିବନ୍ଧୁ ସାହୁ (ପ୍ରାକ୍ତନ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ , ରେଭେନ୍ସା ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ) ତଥା ପ୍ରଫେସର ମନୋରଞ୍ଜନ ଦାସ (ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ଓଡ଼ିଶା ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ସେବା, ବରିଷ୍ଠ ବର୍ଗ) ଏବଂ ଓଡ଼ିଆ ଜାତୀୟ ସମ୍ମିଳନୀର କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଶ୍ରୀକାନ୍ତ ଦାଶ ।
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଓଡ଼ିଶାର କାର୍ଯ୍ୟଭାଷା ହେବା ପଥରେ ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ଅନ୍ତରାୟ ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ଯାଇ ପ୍ରଶାସନିକ କଳକୁ କିପରି ପ୍ରଦୂଷିତ କରିଛନ୍ତି ତାହା ଏହି ପୁସ୍ତକରେ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଛି ।

ଗତ ୧୩ ତାରିଖରେ ଏହି ପୁସ୍ତକକୁ ଲୋକାର୍ପିତ କଲାବେଳେ ଏହାର ଲେଖକ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ ଜୁନ ୨୪ରେ ଏହି ପୁସ୍ତକ ଉପରେ ଖୋଲା ଆଲୋଚନା ପାଇଁ ଆହ୍ଵାନ ଦେଇଥିଲେ ।

ତଦନୁଯାୟୀ, ଫେସବୁକ ଅନ୍ତର୍ଗତ ‘ଭାଷା ମା ପାଇଁ ପଦେ’ ପୃଷ୍ଠାରେ ଏହି ଆଲୋଚନା ସିଧା ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଥିଲା ।
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଇତିହାସରେ ଏହା ଏକ ଅନତିକ୍ରମ୍ୟ ପୁସ୍ତକ ଓ ଭାଷା ଗବେଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ବୋଲି ମତ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ।

ବିଶିଷ୍ଟ ସାମ୍ବାଦିକ ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ନାୟକ ଏହି ଖୋଲା ଆଲୋଚନାର ସଂଯୋଜନା କରିଥିଲେ ।

ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ହାତରେ ଥୁଆ ହେଲା ‘ଦାନାର ତୋବଡ଼ା’ : ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଦେଇଥିବା ସୁପରିର ସରକାରୀ ପ୍ରମାଣ

ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ତାର ଭାଷା ଅଧିକାର ନଦେବା ପାଇଁ ବଦ୍ଧପରିକର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ମତଲବରେ କିପରି ସୁପାରି ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି ତହିଁର ପ୍ରାମାଣିକ ପୁସ୍ତକ ‘ଦାନାର ତୋବଡ଼ା’ ଜୁନ ୧୩ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଲୋକାର୍ପିତ ହୋଇଛି ।

ଫେସବୁକ ମଞ୍ଚରେ ସିଧା ପ୍ରସାରିତ ଏହି ଐତିହାସିକ ଘଟଣା ଓଡ଼ିଶାମ୍ୟାଟ୍ଟର୍ସ ପ୍ରକାଶ କରିଛି ତାର ୟୁଟ୍ଯୂବ ଚ୍ୟାନେଲରେ :

 

ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଭାଷା ଅଧିକାର: ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କାଳରେ ଖଳନାୟକ ଠାବ , ଦଣ୍ଡ ବିନା ବିପତ୍ତି ନ ଟଳେ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଯେଉଁ ସମ୍ବଲପୁରର ଭାଷା ଜାତୀୟତା ଭାଷାଭିତ୍ତିକ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶର ଆବିର୍ଭାବ ଘଟାଇଥିଲା , ସେହି ସମ୍ବଲପୁରରେ ୧୨ ତାରିଖରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଓଡ଼ିଶାର ପରିଚାଳନା ପାଇଁ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ । ତା ପୂର୍ବରୁ ଓଡ଼ିଶା ସୃଷ୍ଟିରେ ସମ୍ବଲପୁରର ଅବଦାନ ସମ୍ପର୍କରେ ମୋର କେତେକ  ନିବନ୍ଧ , ଯଥା – “ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ବେହେରଙ୍କଠାରୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀନାରାୟଣ ମିଶ୍ର” ନୀତିଦିନର ୧୧.୩.୨୦୧୭ତାରିଖର ସଂସ୍କରଣରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇ ସମ୍ବଲପୁରରେ ଭାଷା ଅସ୍ମିତାର ପୁନର୍ଜାଗରଣ ଘଟାଇଥାଏ ।  ସେହି ପୁନର୍ଜାଗରଣକୁ ବଳବତ୍ତର କରିଥିଲା  ମୋ ନିବନ୍ଧ  “ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଓ ସମ୍ବଲପୁର”  ଦୈନିକ ସୂର୍ଯ୍ୟପ୍ରଭାର ୧୨.୩.୨୦୧୭ ତାରିଖର ସଂସ୍କରଣରେ ଏବଂ “ସମ୍ବଲପୁର, ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା: ଅତୀତରୁ ବର୍ତ୍ତମାନ” ୧୮.୩.୨୦୧୭ ତାରିଖର ପ୍ରମେୟରେ । ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ମୁଁ ଦେଇଥିବା ଏହି ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସାହିତ୍ୟ ସହାୟତାରେ ଓଡ଼ିଶାର ପଶିମ ବାହିରେ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ଯେତେବେଳେ ତୀବ୍ର ହୋଇଛି, ଏବଂ କ୍ଷମତା ରାଜନୀତି ସହ କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ନଥିବା ବହୁ ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ ଯେତେବେଳେ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ସମର୍ଥନ କରି କାଳବିଳମ୍ବ ନକରି ଓଡ଼ିଆରେ ଓଡ଼ିଶା ଶାସନ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଚାଲିଛନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ସରକାର କାହିଁକି ନିଜର ଭୁଲ ସଂଶୋଧନ କରି ଭାଷା ଆଇନକୁ ନିର୍ଭୁଲ କରୁନାହିଁ ? 

ଏହା ହିଁ ସତ୍ୟ ଯେ, ୧୯୫୪ରେ ପ୍ରଣୀତ ଓଡ଼ିଶା କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଭାଷା ଆଇନ ଏଯାଏଁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇନାହିଁ ।  କାହିଁକି ହୋଇନାହିଁ ? ଓଡ଼ିଶା ରାଜନୀତିରେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ କାଳରୁ ରାଜନୈତିକ ସ୍ତରକୁ ବ୍ୟାଧି ପରି ଗ୍ରାସିଯାଇଥିବା ଇଂରାଜୀ ଭାଷାମନସ୍କତା ତ ଏକ ମୁଖ୍ୟକାରଣ । ମାତ୍ର ଭାଷା ଆଇନ ପ୍ରଣେତା ନବବାବୁଙ୍କ ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ଓଡ଼ିଆରେ ଆଶାଜନକ ଭାବେ ଚାଲି ନଥିଲା  ଓଡ଼ିଶାର ଶାସନ ।  କାରଣ, ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପ୍ରତି ବିମୁଖତା ତଳିଆ ଅମଲାତନ୍ତ୍ରରେ ଭରିହୋଇରହିଥିଲା । ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଚୌଧୁରୀ ସେହି ଖଳନାୟକମାନଙ୍କୁ ଠାବ କରିଥିଲେ । ଏହି ନିବନ୍ଧରେ ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ସେଇଠିକି ନେଇଯିବି  ।  

ଭାଷା ଆଇନ କରାଇ ନଦେବା ପାଇଁ ଅଣଓଡ଼ିଆ ଶାସନ ସଚିବମାନେ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଚଳାଇଥିବା ଆପାତତଃ ସମସ୍ତକୁ ଜଣାଥିଲା । ତେଣୁ, ଜୁନାଗଡ଼ର ପ୍ରତିନିଧି, କଳାହାଣ୍ଡିର ପୂର୍ବତନ ମହାରାଜା ପ୍ରତାପ କେଶରୀ ଦେଓ କହିଥିଲେ, “ଏଇଟା ମନେ ରଖିବାକୁ ହେବ ଯେ, ଅଚିରେ ଓଡ଼ିଆ State Language ହୋଇଯିବ ଏବଂ ବିଭାଗୀୟ ସମସ୍ତ କାଗଜପତ୍ର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ହେବ । ସେହି ହେତୁରୁ, ଯେଉଁମାନେ ଓଡ଼ିଶାରେ ବାସ କରିବାକୁ ଚାହାନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଆ ନିଶ୍ଚୟ ଶିଖିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ସେ ଆମର ଜଣେ ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଇ ହୁଅନ୍ତୁ କିମ୍ବା ସେ ଆମର ଚିଫ୍ ସେକ୍ରେଟାରୀ ହୁଅନ୍ତୁ ଅଥବା ଯେ କେହି ହୁଅନ୍ତୁ , ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଆ ଶିଖିବାକୁ ହେବ ; they must learn Oriya or else they will have to clear out” (ବିଧାନସଭା ବିବରଣୀ, Vol. VI–No. 4, p. 32) ।

ଅଣଓଡ଼ିଆ ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କ ମାନସିକତା ଶ୍ରୀ ଦେଓଙ୍କ କଥାରେ ପରିସ୍ଫୁଟିତ ହୋଇଥିବା ବେଳେ, ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ କିରାଣୀମାନଙ୍କ ମାନସିକତାର ଏକ ଆଲୋକବର୍ଷୀ ଉପସ୍ଥାପନା କରିଥିଲେ ନିଜେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଚୌଧୁରୀ ।  “୩ ବର୍ଷ ପରେ ଓଡ଼ିଆ ନଜାଣିଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡ ଦିଆଯିବା ବ୍ୟବସ୍ଥା ହେଉଛି” ବୋଲି ଜାଣି “ଅଣଓଡ଼ିଆ ଅଫିସରମାନେ ଓଡ଼ିଆ କହିବାକୁ ଓ ଲେଖିଶିଖିବାକୁ ଉତ୍ସାହର ସହିତ ଲାଗିପଡ଼ିଛନ୍ତି” ବୋଲି ସୂଚାଇ ସେ କହିଥିଲେ, “ସେମାନଙ୍କ ସହ ଆମର ଯେଉଁ ଆଲୋଚନା ହୁଏ, ସେଥିରେ ସେମାନେ ଓଡ଼ିଆରେ ଆଲୋଚନା କରନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଆମ ଓଡ଼ିଆ ମରହଟିଆ କିରାଣୀମାନେ କହନ୍ତି  ଯେ, ଆମେ ବରାବର ଇଂରାଜୀରେ ଲେଖିଆସିଲୁ , ଆଜି କ’ଣ ଓଡ଼ିଆରେ ଲେଖିବୁ ?” (ଏଯନ ପୃ ୫୫ )। 

ବ୍ୟାଧିଟି ଏଇଠି ।

ନୀଳବର୍ଣ୍ଣ ଶୃଗାଳ ପରି ଏହି କିରାଣୀମାନେ ଓଡ଼ିଆ କୁଳରେ ଜନ୍ମ ହୋଇ ମଧ୍ୟ ନିଜକୁ ସାଧାରଣ ଓଡ଼ିଆଠାରୁ ଅଧିକ ଉନ୍ନତ ବୋଲି ଦେଖେଇହେବାକୁ ନଥିରେ ଇଂରାଜୀ ଚାଷ କରନ୍ତି । ଏମାନେ ଫକୀରମୋହନଙ୍କ ‘ଡାକ ମୁନ୍ସି’ ଗପର ଗୋପାଳ ଠାରୁ କେଉଁ ଗୁଣରେ ଊଣା ନୁହନ୍ତି । ଏମାନେ ସମସ୍ତେ ଓଡ଼ିଆ । ଏମାନେ ଚାହିଁଥିଲେ, ଓଡ଼ିଶାରେ ଓଡ଼ିଆରେ କାମ ହେଉବୋଲି ଆମକୁ ଆଜି ଆନ୍ଦୋଳନ କରିବାକୁ ପଡୁ ନଥାନ୍ତା । ନବବାବୁ ଠାବ କରିଥିବା ଏହି ପ୍ରଜାତିର କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କ ଇଂରାଜୀମନସ୍କତା ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ଓଡ଼ିଆ ବିଦ୍ଵେଷ ସହ ମିଶି  ଆଜି ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ସୃଷ୍ଟିର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପଣ୍ଡ କରିବାକୁ ବସିଛି । 

ସମୟ ଆସିଛି, ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ତା’ର ଏହି କୁଳନନ୍ଦନମାନଙ୍କୁ କାନରଗଡ଼ି  ଶୃଙ୍ଖଳିତ କରିବା ପାଇଁ । କଠୋର ଦଣ୍ଡବିଧାନ ବ୍ୟତୀତ  ଏହି ଦେଶୀ ଇଂରାଜିଆମାନଙ୍କୁ ଶୃଙ୍ଖଳା ଶିଖାଇବା ଅସମ୍ଭବ । 

କିରାଣୀ ହୁଅନ୍ତୁ କି ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ, ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୁଅନ୍ତୁ କି ଅନ୍ୟ ଯେ କେହି ହୁଅନ୍ତୁ, ଓଡ଼ିଶାର ପାଣିପବନରେ ରହୁଥିବା, ଓଡ଼ିଆ ଲୋକଙ୍କଠାରୁ ଦାନାପାଣି ସଂଗ୍ରହ କରୁଥିବା, ଓଡ଼ିଶା ରାଜକୋଷରୁ ବେତନ ଭତ୍ତା ପାଉଥିବା ଅଥଚ ଓଡ଼ିଶା କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ  ଭାଷା ଆଇନର ଅମର୍ଯ୍ୟାଦା କରୁଥିବା ଲୋକକୁ  କଠିନ ଦଣ୍ଡ ବିଧାନ କରିବାକୁ ହେବ । ମାନ୍ୟବର ପ୍ରତାପ କେଶରୀ ଦେଓଙ୍କ ଉପରୋଦ୍ଧୃତ୍ତ ଭାଷାରେ କହିବାକୁ ହେବ, “ସେ ଆମର ଚିଫ୍ ସେକ୍ରେଟାରୀ ହୁଅନ୍ତୁ ଅଥବା ଯେ କେହି ହୁଅନ୍ତୁ , ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଆ ଶିଖିବାକୁ ହେବ ; they must learn Oriya or else they will have to clear out. ”

ମୁଁ ନିଶ୍ଚିତ ଯେ, ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ପ୍ରତି ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସଘାତକତା ଆମ ଭାଷାକୁ ଓ ଆମ ଜାତୀୟ ପରିଚୟକୁ  ଯେଉଁ ବିପଦ ଭିତରକୁ ଠେଲି ଦେଲାଣି, ଏହି ଓଡ଼ିଆଦ୍ରୋହୀ କର୍ମଚାରୀ ଓ ପଦାଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ କଠିନ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ବିନା  ବିପତ୍ତି ନ ଟଳେ । 

ଏଥିପାଇଁ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନକୁ  ବ୍ୟାପକ କରିବାକୁ ହେବ ।