ସନ ୨୦୧୪ ମସିହା ଆଜିର ଦିନରେ ” ଓଡିଆ ଏକ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ଭାଷା” ବୋଲି କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ତରଫରୁ ମାନ୍ୟତାପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା।ଏହି ଅବସରରେ, ଆମ ଭାଷାକୁ ଏପରି ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ ମୂଳରେ ଯେଉଁମାନଙ୍କର ପରିଶ୍ରମ ଓ ଅବଦାନ ରହିଛି, ସେମାନଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଶତକୋଟି ପ୍ରଣାମ ଅର୍ପଣ କରୁଛି ।
ଏ ବାବଦରେ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ତା୧୧.୩.୨୦୧୪ରିଖର ଗେଜେଟ ଇସ୍ତାହାରରେ ଅଂଗ୍ରେଜୀରେ “xx the Govt of India here by declare Odia as a Classical Language ” ଓ ହିନ୍ଦିରେ ” ଭାରତ ସରକାର ଏତଦଦ୍ୱାରା ଓଡିଆ କୋ ‘ପ୍ରାଚୀନ ଭାଷା’ କେ ଋପ ମେଁ ଘୋଷିତ କରତା ହୈ ” ବୋଲି ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି ।ଏଥିରେ କୌଣସି ଠାରେ “ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ଭାଷା” ବୋଲି ଉଲ୍ଲେଖ ନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଆମ ଓଡିଶା ସରକାର ଏହାକୁ “ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ଭାଷା” ବୋଲି ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି,ଯାହା ବୁଝିବା ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପକ୍ଷେ ଦୁରୁହ ।
ହୁଏତ ” ପ୍ରାଚୀନ ଭାଷା” ଋପେ ଚିହ୍ନିତ କରାଯାଇଥିଲେ,ତାହା ଅଧିକ ବୋଧଗମ୍ୟ ହୋଇଥାଆନ୍ତା ।
ଶହେଟଙ୍କିଆ ନୋଟରେ ଓଡିଆରେ ” ଏକ ଶହ ଟଙ୍କା” ଓ ହିନ୍ଦିରେ ” ଏକ ଶୌ ରୁପୟେ” ଲେଖାଥିବା ସ୍ଥଳେ
ପାଞ୍ଚଶହଟଙ୍କିଆ ନୋଟରେ ” ପାଞ୍ଚ ଶତ ଟଙ୍କା” କିନ୍ତୁ ହିନ୍ଦିରେ ଶହେଟଙ୍କିଆ ଭଳି ” ପାଞ୍ଚ ଶୌ ରୁପୟେ” ଲେଖା ଅଛି। ଦୁଇଟି ନୋଟରୁ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ଓଡିଆ କେଉଁଠି?
(A classical language is a language with an independent literary tradition and a large and ancient body of written literature. Classical languages are typically dead languages, or show a high degree of diglossia as the spoken varieties of the language diverge further away from the classical written language over time.)
ତେବେ ସେ ଯାହା ହେଉ, ଏଭଳି ମାନ୍ୟତା ମିଳିବା ପରେ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଓଡିଆ ଭାଷାକୁ ସମ୍ମାନ ଦିଆଯିବା ଉପରେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଅନୁଭୂତିରୁ ଘଟଣାଟିଏର ବର୍ଣ୍ଣନା କରୁଛି।
“ସୂଚନା ଅଧିକାର ଆଇନ” ଜରିଆରେ ଆମ ରାଜ୍ୟର ପଞ୍ଚାୟତରାଜ ବିଭାଗକୁ ଓଡିଆଭାଷାରେ ମଗାଯାଇଥିବା ତଥ୍ୟଟିଏର ଉତ୍ତର ନିରୋଳା ଅଂଗ୍ରେଜୀ ଭାଷାରେ ମିଳିଥିଲା, ଯଦିଓ ସେତେବେଳକୁ ” ଓଡିଶାର ଶାସନ ଓଡିଆରେ ଚାଲିବ” ଭଳି ବିଜ୍ଞପ୍ତି ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇ ସାରିଥିଲା। ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ସରକାରୀ ଭାଷା ବିଭାଗ- (Official Languages Dept)ର ନିୟମ ହେଉଛି “ଚିଠି ଯେଉଁ ଭାଷାରେ ଥାଏ, ଉତ୍ତର ସେଇ ଭାଷାରେ ଦିଆଯିବ” ।
ଆଜି ” ପ୍ରାଚୀନ ଭାଷା ଘୋଷଣା ଦିବସ ” ଅବସରରେ ଓଡିଶାରେ ଓଡିଆ ଭାଷାର ଅବସ୍ଥାକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କଲାବେଳେ ମନେ ପଡ଼ିଯାଉଛି କବିସୂର୍ଯ୍ଯ ବଳଦେବ ରଥଙ୍କ କଟୂ କଟାକ୍ଷ :
“ସମଝଇ ନାହିଁ ସ୍ୱଦେଶୀ ଭାଷା
କହିଲେ ସେ ହୁଅଇ ଲୋକହସା
ଜଡ଼ ମୁଁ ବୋଲି ନ ଜନ୍ମ ନିର୍ବେଦ
ଷଡ଼ଦଶୀ ତୁଲେ କଲେ ବିବାଦ
ଜଗତେ କେବଳ, ଜନେ ହସିବେ ଏହି ତହୁଁ ଫଳ।”
ମନେ ପଡ଼ିଯାଉଛି କୁଳବୃଦ୍ଧ ମଧୁସୂଦନ ଦାସଙ୍କ “ଜାତିର ଉନ୍ନତି ହେବ କିରେ ଭାଇ ସ୍ୱାର୍ଥକୁ ଜଗତ ମଣି?
ଗୋଦରଗୋଡରେ ମାଉଁସ ଲାଗିଲେ ଦେହର କି ଶୁଭ ଗଣି!” ।
ମନେ ବି ପଡ଼ିଯାଉଛି ଓଡ଼ିଆ ତୁଣ୍ଡରେ ଘନଘନ ପ୍ରସାରିତ ଭକ୍ତଚରଣ ଦାସଙ୍କ “ଚିତ୍ର ପ୍ରତିମା ପ୍ରାୟ ଦିଶେ ସୁନ୍ଦର,
ଚିରି ଭିତର ଦେଖ କି ନାରଖାର” ।
କାର୍ଯ୍ୟରେ ନହେଉ ପଛେ, ” ଓଡିଶା ଶାସନ ଓଡିଆରେ” ଭଳି ସରକାରଙ୍କ ଘୋଷଣା ପଛରେ ଏହି ଅକିଞ୍ଚନ ତାର ଗୁଣ୍ଡୁଚିମୂଷାର ଦାୟିତ୍ୱ ତୁଲାଇ ମାଟିମା’ ଋଣର କିଞ୍ଚିତ ଅଂଶ ପରିଶୋଧ କରିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇଛି, ଯଦିଓ ଆହୁରି ବହୁତ କିଛି କରିବାର ଥିଲା, ଯେଉଁଥି ପାଇଁ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଦେଖି ଆଉ ଆଗ୍ରହ ନଥିଲା।
ଏବେ ତ ଘୋର ଅସୁସ୍ଥତା ଯୋଗୁ ଗୃହବନ୍ଦୀ ଅବସ୍ଥାରେ ।
ଦେଖାଯାଉ, ଓଡିଆ ଭାଷାର ଅବସ୍ଥା କ’ଣ ହେଉଛି ।
“ବନ୍ଦେ ଉତ୍କଳ ଜନନୀ,ଜୟ ହେଉ ଓଡିଆ ଭାଷାର”