ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଛନ୍ତି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ : ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସଫେଇ ରଖନ୍ତୁ – ତ୍ରୟୋଦଶ ଭାଗ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଭାଷା ଆଇନ ସଂଶୋଧନରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦୃଶ୍ୟମାନ ଜାଲିଆତି ବିରୁଦ୍ଧରେ ବିଧାନସଭା ତଥା ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଭିତରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟିକରିବାକୁ ୧.୭.୨୦୧୮ରୁ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ପୁନଃ ଆରମ୍ଭ ହେବ ବୋଲି ଆମେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲୁ । କିନ୍ତୁ ଆମ ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭାଙ୍ଗି ପତ୍ନୀଙ୍କ ଚାକିରି ପକ୍କା କରିବାକୁ ଭିତରେ ଭିତରେ ସରକାରଙ୍କ ସହ ହାତ ମିଳାଇଥିବା ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଦେଖିଲେ, ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ନଥି କାମ ୨୫.୬.୨୦୧୮ ତାରିଖରୁ ଚାପ ପ୍ରୟୋଗ ସତ୍ତ୍ୱେ ଆଉ ଆଗେଇ ନାହିଁ । ତେଣୁ ତାଙ୍କ ଗୁପ୍ତ ଅଭିସନ୍ଧି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବା ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କୁ ଆଉ ଦି ସପ୍ତାହ ସମୟ ଦେବା ମତଲବରେ ୧.୭.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ଆରମ୍ଭ ନ କରି ୧୬.୭.୨୦୧୮ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବାକୁ ସେ କିପରି ଆମକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲେ , ତାହା ଏଥିପୂର୍ବରୁ ମୁଁ କହିସାରିଛି । କିନ୍ତୁ ଆମେ ଯେ ଏହି ତାରିଖରୁ କଳା ପତାକା ଅଭିଯାନ ପୁନଃ ଚାଲିବ ବୋଲି ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବଙ୍କୁ କୌଣସି ଆବଶ୍ୟକତା ନ ଥାଇ ୨.୭.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ଏକ ଚରମ ପତ୍ର ଦେଲୁ , ତାହା ଦେଇଥିଲୁ କାହିଁକି? କାହିଁକି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଯିଦ କରିଥିଲେ ଏପରି ଏକ ଚରମ ପତ୍ର ଦେବାକୁ, ଯଦିଓ ଆମ ମୂଳ ଚରମ ପତ୍ର କାଏମ ଥିଲା ଓ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ପ୍ରତ୍ୟାହୃତ ହୋଇନଥିଲା?

ବୁଢିଆଣୀ ଅବତାର

ନଥି ବିଶ୍ଳେଷଣରୁ ମୁଁ ଏବେ ଅନୁଭବ କରୁଛି କି, ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତି ନଥିଟି ଚାପ ପ୍ରୟୋଗ ସତ୍ତ୍ୱେ ୨୫.୬.୨୦୧୮ ତାରିଖରୁ ଯେହେତୁ ନାଲିଫିତା କବଳରେ ପଡ଼ି ରହିଥିଲା, ସେହେତୁ ସରକାରଙ୍କ ଉଚ୍ଚସ୍ତରକୁ ପୁନଶ୍ଚ ଚମକାଇ ୧୬.୭.୨୦୧୮ ସୁଦ୍ଧା ନିଯୁକ୍ତି ଆଦେଶ ପକ୍କା କରିବାକୁ ଚରମ ଚାପ ପ୍ରୟୋଗ ସକାଶେ ସେ ଏଇ ଚରମ ପତ୍ରର ପରିକଳ୍ପନା କରିଥିଲେ । ଏହା ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି ମୋର ହୃଦ୍ ବୋଧ ହୋଇଛି ଯେ, ଜାଲ ବିଛାଇବାରେ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ବୁଢିଆଣୀ ପରି ପାରଙ୍ଗମ ।

ଯଦି ଆମେ ଏହି ଚରମ ପତ୍ର ନ ଦେଇଥାନ୍ତୁ , ଅନୁଶାସନସଚିବ ସୂର୍ଯ୍ୟ ନାରାୟଣ ମହାପାତ୍ର ‘ସାତ ଖୁନ୍ ମାଫ୍’ ଶକ୍ତି ନେଇ ନଥି ଭିତରକୁ ପଶିପାରି ନଥାନ୍ତେ କି ସରକାରୀ ଆଦେଶକୁ ଖତମ୍ କରିଦେବା ପାଇଁ ଗାଲୁକଳ୍ପ ପ୍ରୟୋଗ କରିପାରିନଥାନ୍ତେ ।

ଗାଲୁକଳ୍ପ

ଏହି ଗାଲୁକଳ୍ପର ୪ ଗୋଟି ଉପାଦାନ ତୁରନ୍ତ ଆଖିରେ ପଡ଼େ । ଯଥା:-
(୧) କମିଟି ନିଷ୍ପତ୍ତି (୨୨.୬.୨୦୧୮) ଉପରେ “ସୁଚିନ୍ତିତ ମତ” ରଖିବାକୁ ନଥିପ୍ରବେଶ କରି ତାହା ପ୍ରତି ଭ୍ରୂକ୍ଷେପ ନ କରି ସରକାରୀ ଆଦେଶ (୨୨.୬.୨୦୧୫) ଉପରେ ଅନଧିକୃତ ଆକ୍ରମଣ ଓ ତହିଁର ନିପାତିକରଣ;
(୨) ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ତାଙ୍କ କାମ କରୁନାହାନ୍ତି (she is not performing her duties) ବୋଲି ସରକାରୀ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ସ୍ଥାନରେ , ବିନା ଦୋଷରେ ତାଙ୍କୁ ନିକମା କରି ରଖା ହୋଇଛି (for none of her faults she is kept out of service) ବୋଲି କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଉପରେ ଦୋଷାରୋପଣ ;
(୩) ସତ୍ୟପାଠ ଜଞ୍ଜାଳରୁ ମୁକ୍ତିଦେଇ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ କାର୍ଯ୍ୟତଃ ରଦ୍ଦ ହୋଇଥିବା ପଦବୀରେ ନିସର୍ତ୍ତ ଯୋଗଦାନର ଭିତ୍ତି ଯୋଗାଣ ; ଓ
(୪) ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ପରିବର୍ତ୍ତେ , ତାଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି କାଳ ଚାକିରି କାଳରୁ ଉଚ୍ଛେଦ ନ ହୋଇ ନିୟମିତ ହେବା ସକାଶେ ପନ୍ଥାନୁସନ୍ଧାନ କରିବାକୁ ମତ ପ୍ରଦାନ ।
କଳାପତାକା ଅଭିଯାନର ସ୍ଥଗିତ ସ୍ଥିତି ସରିବା ପାଇଁ ଆଉ ମାତ୍ର ଚାରିଦିନ ବାକିଥାଇ, ୧୧.୭.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ କର୍ମ ଦିବସ ସରିବା ପରେ, ଘଣ୍ଟାଏ ଆଠ ମିନିଟରୁ ଅଧିକ କାଳ ଅଫିସରେ ଅଟକି ରହି, ଅନୁଶାସନସଚିବ ଏହି ଯେଉଁ ଗାଲୁକଳ୍ପ ତିଆରି କଲେ, ତାହା ଶାସନ କଳକୁ ଚାତକକୁ ବର୍ଷା ଜଳ ପରି ଲାଗିଲା । ତା ନ ହୋଇଥିଲେ, ସରକାରୀ ଆଦେଶ ଉପରେ ଅନଧିକୃତ ଅନୁପ୍ରବେଶ ପାଇଁ ମହାପାତ୍ରଙ୍କ “ସୁଚିନ୍ତିତ ମତ”କୁ ତତ୍କାଳ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରାହୋଇଥାନ୍ତା ଓ ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇପାରିଥାନ୍ତା ।

ତଥାପି ଏହାକୁ ଉପରକୁ ପଠାଇଲା ବେଳେ , ମହାପାତ୍ରଙ୍କ ଗାଲୁକଳ୍ପକୁ ପୂର୍ଣତଃ ସମର୍ଥନ କରିବାକୁ ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବ କୃପାସିନ୍ଧୁ ମିଶ୍ର ସାହସ କଲେ ନାହିଁ । ସେ ଯାହା ଲେଖିଲେ, ତାହାକୁ ମହାପାତ୍ରଙ୍କ ସୁପାରିଶ ସହ ମିଳାଇ ଦେଖିଲେ ଏ ଗାଲୁକଳ୍ପର ସ୍ୱରୂପ ଅଧିକ ସ୍ପଷ୍ଟ ହେବ ।

ମହାପାତ୍ରଙ୍କ ସୁପାରିଶ

1. She may be allowed to report her joining in the Directorate of Higher Education at the immediate effect which would be accepted by the Director, Higher Education. (ସେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟରେ ଅବିଳମ୍ବେ ଯୋଗଦାନ ପତ୍ର ଦାଖଲ କଲେ ତାହା ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଗୃହୀତ ହେବ ।)
2. The Director, Higher Education after looking to vacancy in any other identical College may post her to perform her duties. (ଅନ୍ୟ କୌଣସି ସମତୁଲ କଲେଜରେ ଶୂନ୍ୟ ସ୍ଥାନ ଠାବ କରି ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ସେଠାରେ କାମ କରିବାକୁ ତାଙ୍କୁ ଅବସ୍ଥାପିତ କରିବେ ।)
3. The intervening period from the date she was kept out of service from 02.07.2008 till she joins in the Directorate shall be decided for counting the same towards regular service later on after making due inquiry. (ତାଙ୍କୁ ନିକମା କରି ରଖା ଯାଇଥିବା ୦୨.୦୭.୨୦୦୮ ତାରିଖରୁ ସେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟରେ ଯୋଗ ଦେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ସମୟକୁ ତାଙ୍କ ଚାକିରି କାଳରେ  ମିଶାଇ ନିୟମିତ କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପନ୍ଥାନୁସନ୍ଧାନ କରି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆ ହେବ )

ମିଶ୍ରଙ୍କ ଅଭିମତ

1. Smt. Sadangi may be allowed to report her joining in the Directorate of Higher Education with immediate effect producing medical certificate of fitness obtained from competent authority which would be accepted by the Director, Higher Education. (ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ କ୍ଷମତାପନ୍ନ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଠାରୁ ସୁସ୍ଥତା ପ୍ରମାଣପତ୍ର ସହ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟରେ ଅବିଳମ୍ବେ ଯୋଗଦାନ ପତ୍ର ଦାଖଲ କଲେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ତାହା ଗ୍ରହଣ କରିବେ ।)
2. The Director, Higher Education after looking to vacancy in any other identical college may post her to perform her duties. (ଅନ୍ୟ କୌଣସି ସମତୁଲ କଲେଜରେ ଶୂନ୍ୟ ସ୍ଥାନ ଠାବ କରି ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ସେଠାରେ କାମ କରିବାକୁ ତାଙ୍କୁ ଅବସ୍ଥାପିତ କରିବେ ।)
3. The intervening period from the date she was kept out of service from 02.07.2008 till she joins in the Directorate shall be decided after due enquiry made at the level of Directorate. (ତାଙ୍କୁ ନିକମା କରି ରଖା ଯାଇଥିବା ୦୨.୦୭.୨୦୦୮ ତାରିଖରୁ ସେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟରେ ଯୋଗ ଦେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ସମୟକୁ କିପରି ଗ୍ରହଣ କରାଯିବ ତାହା ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ତଦନ୍ତ ରିପୋର୍ଟ ପାଇଲା ପରେ ଧାର୍ଯ୍ୟ ହେବ ।)

ଦଫାୱାରୀ ତୁଳନା

ଏବେ ଆମେ ଏହି ଉଭୟର ଏକ ତୁଳନାତ୍ମକ ଅଧ୍ୟୟନ କରିବା ।

୧. ମହାପାତ୍ର:  “ସେ (ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ) ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟରେ ଅବିଳମ୍ବେ ଯୋଗଦାନ ପତ୍ର ଦାଖଲ କଲେ ତାହା ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଗୃହୀତ ହେବ” ।
ମିଶ୍ର:  “ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ କ୍ଷମତାପନ୍ନ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଠାରୁ ସୁସ୍ଥତା ପ୍ରମାଣପତ୍ର ସହ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟରେ ଅବିଳମ୍ବେ ଯୋଗଦାନ ପତ୍ର ଦାଖଲ କଲେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ତାହା ଗ୍ରହଣ କରିବେ” ।
ନିଷ୍କର୍ଷ:  ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ନିସର୍ତ୍ତ ଯୋଗଦାନ ପାଇଁ ମହାପାତ୍ରଙ୍କ ସୁପାରିଶ ଦୋଷାକ୍ରାନ୍ତ ଥିବାରୁ ମିଶ୍ର ତହିଁରେ କ୍ଷମତାପନ୍ନ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ପ୍ରଦତ୍ତ ସୁସ୍ଥତା ପ୍ରମାଣପତ୍ର ସଂଲଗ୍ନ କରାଯିବାର ସର୍ତ୍ତ ସନ୍ନିହିତ କରିଛନ୍ତି ।

୨. ମହାପାତ୍ର:  “ଅନ୍ୟ କୌଣସି ସମତୁଲ କଲେଜରେ ଶୂନ୍ୟ ସ୍ଥାନ ଠାବ କରି ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ସେଠାରେ କାମ କରିବାକୁ ତାଙ୍କୁ ଅବସ୍ଥାପିତ କରିବେ” ।
ମିଶ୍ର:  “ଅନ୍ୟ କୌଣସି ସମତୁଲ କଲେଜରେ ଶୂନ୍ୟ ସ୍ଥାନ ଠାବ କରି ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ସେଠାରେ କାମ କରିବାକୁ ତାଙ୍କୁ ଅବସ୍ଥାପିତ କରିବେ” ।
ନିଷ୍କର୍ଷ:  ଆଇନର ସୀମା ସରହଦ ଭୁଲି ଏ ଉଭୟେ ସମାନ ଅନଧିକୃତ ଓ ଅବୈଧ ମତ ଦେଇ ସରକାରଙ୍କୁ ବିଭ୍ରାନ୍ତ କରିଛନ୍ତି ବା ଶାସନର ସର୍ବୋଚ୍ଚସ୍ତରର ନେପଥ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶରେ ଏପରି କରିଛନ୍ତି । ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ପରେ ଆମେ ଆଲୋଚନା କରିବା ।

୩. ମହାପାତ୍ର:  “ତାଙ୍କୁ ନିକମା କରି ରଖା ଯାଇଥିବା ୦୨.୦୭.୨୦୦୮ ତାରିଖରୁ ସେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟରେ ଯୋଗ ଦେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ସମୟକୁ ତାଙ୍କ ଚାକିରି କାଳରେ  ମିଶାଇ ନିୟମିତ କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପନ୍ଥାନୁସନ୍ଧାନ କରି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆ ହେବ”  ।
ମିଶ୍ର:  “ତାଙ୍କୁ ନିକମା କରି ରଖା ଯାଇଥିବା ୦୨.୦୭.୨୦୦୮ ତାରିଖରୁ ସେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟରେ ଯୋଗଦେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ସମୟକୁ କିପରି ଗ୍ରହଣକରାଯିବ ତାହା ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ତଦନ୍ତ ରିପୋର୍ଟ ପାଇଲାପରେ ଧାର୍ଯ୍ୟ ହେବ”।
ନିଷ୍କର୍ଷ:  ମହାପାତ୍ର ତଦନ୍ତର ସ୍ଵାଧୀନତା ବାରଣ କରି କେବଳ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି ସମୟ ସହ ତାଙ୍କ ଚାକିରି କାଳ ନିୟମିତ କରିବାକୁ ପନ୍ଥାନୁସନ୍ଧାନ ହେବ ବୋଲି କହିଥିବା ବେଳେ , ମିଶ୍ର ତହିଁରେ ରାଜି ହୋଇ ନାହାନ୍ତି । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି କାଳ ତାଙ୍କ ଚାକିରି କାଳ ଭାବେ ଗଣା ହେବ କି ସରକାରୀ ଆଦେଶ ଅନୁରୂପେ ନିଯୁକ୍ତି ରଦ୍ଦିକରଣ (breakage of service) ଭାବେ ଗୃହୀତ ହେବ, ତାହା ନିର୍ଭର କରିବ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ତଦନ୍ତ ରିପୋର୍ଟ ଉପରେ । କିନ୍ତୁ ଏହା କେବଳ ଧର୍ମକୁ ଆଖିଠାର । କାରଣ ମିଶ୍ରେ ମହାପାତ୍ରଙ୍କ ଗାଲୁକଳ୍ପର ୧ମ ଉପାଦାନ ଆପଣାଇ, ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ “କାମ କରୁନଥିବା” ଅଭିଯୋଗରୁ ମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ “କାମରୁ ଦୂରେଇ ରଖାଯାଇଥିବା” କଥା ଯେ କହିଛନ୍ତି, ତାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଲା, ତାଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦୋଷ ଦେଖାଇବା ଓ ସେହେତୁ ତାଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି ତାଙ୍କ ଦୋଷ ନୁହେଁ ବୋଲି କହି ସେହି କାଳକୁ ତାଙ୍କ ଚାକିରି କାଳରେ ଗଣା କରାଇବୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ଠାରୁ ଏକ ଅନୁକୂଳ ତଦନ୍ତ ରିପୋର୍ଟ ଉଦ୍ଗତ କରାଇବା । ଏହା ହୋଇପାରିଥିଲେ ପିଛିଲା ଦରମା ବାବଦକୁ ଓଡ଼ିଶା ରାଜକୋଷରୁ ଶ୍ରୀମତୀ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ପାଇଥାନ୍ତେ ପ୍ରାୟ ଦେଢ କୋଟି ଟଙ୍କା ।

ଦାନାର ତୋବଡ଼ା

ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବ କୃପାସିନ୍ଧୁ ମିଶ୍ର ତାଙ୍କ ଉପରୋକ୍ତ ସୁପାରିଶକୁ ସରକାରଙ୍କ ଅନୁମୋଦନ ପାଇଁ ପଠାଇଲେ ୧୨.୭.୨୦୧୮ ଦିପହର ୧୨ଟାରେ । ସେ ଦିନ ଅପରାହ୍ନ ୩ଟା ୧୭ ମିନିଟରେ ଶାସନ ସଚିବ ବିଷ୍ଣୁପଦ ସେଠୀ ଏହା ଉପରେ କୌଣସି ମତ ନ ଦେଇ ଉଚ୍ଚ କର୍ତ୍ତୁପକ୍ଷଙ୍କ ଆଦେଶ ପାଇଁ ନଥିଟି ଦେଲେ ଅତିରିକ୍ତ ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ ଆର୍. ବାଳକୃଷ୍ଣନଙ୍କୁ ଏବଂ “ଯଥା ସଂଶୋଧିତ” ବୋଲି ଲେଖି ସେ ସେଦିନ ସନ୍ଧ୍ୟା ୬ଟା ୨୫ ମିନିଟ୍ ୩୬ ସେକଣ୍ଡରେ ତାହାକୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ଅନନ୍ତ ଦାସଙ୍କ ପାଖକୁ ପଠାଇଲେ । ନଥିଟି ସେଇଠି ପଡ଼ିରହିଲା ୧୬.୭.୨୦୧୮ ଯାଏଁ । କାରଣ ଥିଲା, ପିଛିଲା ଦରମା ବାବଦରେ ଏପରି ବହୁ ପରିମାଣର ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟର ଆଶଙ୍କା ଥିବା ଘଟଣାରେ ଅର୍ଥ ବିଭାଗ ବଳବତ୍ତର କରିଥିବା ପ୍ରତିବନ୍ଧକ । ତେଣୁ ନଥିଟିକୁ ଅର୍ଥ ବିଭାଗକୁ ପଠାଇବାକୁ ଅନନ୍ତ ଦାସଙ୍କ ଘରୋଇ ସଚିବ ତାଙ୍କୁ ଅନୌପଚାରିକ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ । ଅର୍ଥ ବିଭାଗକୁ ନଥିଟି ଯାଇଥିଲେ ହୁଏତ ଗୋଳମାଳ ହୋଇଯାଇଥାନ୍ତା । ତେଣୁ ତାକୁ ସେଇଠି ଅଟକାଇ ରଖି ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ଶଶୀ ଭୂଷଣ ବେହେରାଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା ଚାଲିଲା । ୧୬ ତାରିଖ ହୋଇଗଲା । ସନ୍ଧ୍ୟା ୫ରେ କଳା ପତାକା । ତା ଆଗରୁ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ନଥିରେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ଦସ୍ତଖତ ନ କଲେ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ଅଟକାଇ ହେବନି ବୋଲି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ତୃତୀୟ ମହଲାକୁ ଜଣାଇଲେ । ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ କୁହାଗଲା ସମସ୍ୟାର ଆଶୁ ସମାଧାନ ପାଇଁ । ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ଶଶୀ ଭୂଷଣ ବେହେରା ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ଅନନ୍ତ ଦାସଙ୍କୁ କହିଲେ : ଆପଣ ଦସ୍ତଖତ କରିଦିଅନ୍ତୁ ; ଅର୍ଥ ବିଭାଗ କଥା ମୁଁ ପରେ ବୁଝିବି । ଦିନ ୨ଟା ୧୧ ମିନିଟ ୬ ସେକେଣ୍ଡରେ ଅନନ୍ତ ବାବୁ ନଥିରେ ଲେଖିଲେ “ଯଥା ପ୍ରସ୍ତାବିତ” ।

କଳାପତାକା ଅଭିଯାନକୁ ନ ଆସି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ସାଙ୍ଗରେ ଆଉ ତିନିଜଣ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଧରି ଶଶୀ ବେହେରାଙ୍କ ସଚିବାଳୟ ପ୍ରକୋଷ୍ଠକୁ ଗଲେ । ସେଠାରେ ଚତୁରେ ଚତୁର କୋଳାକୋଳି ହୋଇ ଜାଣିଗଲେ ଯେ, ଅନନ୍ତ ଦାସ ଦସ୍ତଖତ କରିସାରିଛନ୍ତି ଓ ନଥି ଫେରୁଛି ଶାସନ ସଚିବଙ୍କ ପାଖକୁ । ଶାସନ ସଚିବ ନଥିଟି ପାଇ ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବ କୃପାସିନ୍ଧୁ ମିଶ୍ରଙ୍କୁ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଯୋଗଦାନ ପାଇଁ ଆଦେଶ ଚିଠା କରି ପଠାଇବାକୁ ସନ୍ଧ୍ୟା ୫ଟା ୫୪ ମିନିଟ ୩୯ ସେକେଣ୍ଡରେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଲେ । ଚିଠା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାକୁ ଅନୁବିଭାଗ ଅଧିକାରୀଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଲେ ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବ ମିଶ୍ର ସନ୍ଧ୍ୟା ୬ଟା ୨୧ ମିନିଟ ୨୦ ସେକେଣ୍ଡରେ ।

ସର୍ତ୍ତ ଥିଲା, ପତ୍ନୀଙ୍କ ଚାକିରିରେ ଯୋଗଦାନ ପାଇଁ ଚିଠା ପ୍ରସ୍ତୁତି ସକାଶେ ସଚିବାଳୟରେ ଆଦେଶ ହେବ, ସଚିବାଳୟ ବାହାରେ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଭାଷା ଆଂଦୋଳନର ସଭାପତି ପଦବୀ ବ୍ୟବହାର କରି କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ବନ୍ଦ ରହିଲା ବୋଲି ଘୋଷଣା କରିବେ । ତେଣୁ ଶଶୀ ବେହେରାଙ୍କ ପାଖରୁ ଫେରି ମୋ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ସେ ତାହା ଘୋଷଣା କରିଦେଲେ ସନ୍ଧ୍ୟା ୭ଟାରେ ; ଯେପରି “କୁଳ ଗୌରବ ବାରି ନ ପାରନ୍ତି ଆତୁରେ ସଫରିନୟନା”, ଠିକ୍ ସେହିପରି !

ଆନ୍ଦୋଳନ ମୁଁ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲି ଓ ତାହା ମୋ ଦାବି ସପକ୍ଷରେ ଚାଲିଥିଲା । ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ବାବୁ ମୋତେ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ, ପ୍ରତିଦିନ କଳାପତାକା ଧାରଣ କରିବାକୁ ସାଥି ମେଳଉ ଥିଲେ । ସେ ଏପରି ଛୁରା ମାରିଦେବେ ନିଜର ଅର୍ଥଲୋଲୁପତା ପାଇଁ , ତାହା ମୁଁ କେବେ କଲ୍ପନା କରିନଥିଲି ।

କୁଳବୃଦ୍ଧ ମଧୁସୂଦନ କହିଯାଇଛନ୍ତି “ ଜାତି ନନ୍ଦିଘୋଷ ଚାଲିବ କି ଭାଇ ସ୍ଵାର୍ଥକୁ ସାରଥି କଲେ? ଟାଣେ କିରେ ଗାଡି ଦାନାର ତୋବଡା ଘୋଡା ମୁହିଁ ବନ୍ଧା ଥିଲେ ?” ଏହାଙ୍କ ମୁହଁରେ ଦାନାର ତୋବଡ଼ା ବାନ୍ଧିଦେଲେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଦ୍ଵାରା ଅଡୁଆରେ ପଡ଼ିଥିବା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ । ଜାତି ନନ୍ଦିଘୋଷ ତୁଲ୍ୟ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ସେହି ୧୬.୭.୨୦୧୮ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଅଚଳ ହୋଇ ପଡ଼ିଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ଏମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରତାରିତ ନ ହେବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି କଲା । ଫଳରେ ଏ ଅଭିଯାନ ଆଜିଯାଏଁ ଚାଲିଛି । ଆମ ଇଂରାଜିଆ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଏ ସବୁ କଥା ଜାଣିବା ପାଇଁ ମୁଁ orissamatters.comରେ ଇଂରାଜୀରେ ଲେଖିଛି । ତାଙ୍କ ଅନ୍ଧ ଅନୁଗାମୀମାନେ ଜାଣିବା ପାଇଁ ଏଠାରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ରଖିଲି । ମାନ୍ୟବର ଏହା ଉପରେ ଚାହିଁଲେ ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ ଦେଇପାରନ୍ତି । (କ୍ରମଶଃ)

ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଛନ୍ତି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ : ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସଫେଇ ରଖନ୍ତୁ – ଦ୍ଵାଦଶ ଭାଗ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

ପଦାଧିକାରୀ ବର୍ଗରେ ନିମ୍ନତମ ସ୍ଥାନରେ ଥିବା ସୂର୍ଯ୍ୟ ନାରାୟଣ ମହାପାତ୍ର ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ନଥିରେ ଟିପ ମାରିଲା ବେଳେ ତାଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ଥିଲା ୨୨.୬.୨୦୧୫ ତାରିଖରେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗର ଉଚ୍ଚତମ ଅଧିକାରୀ ଜାରିକରିଥିବା ଆଦେଶ, ଯାହାକୁ ଆମେ କହିବା ‘ସରକାରୀ ଆଦେଶ’ ଓ ୨୨.୬.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ବିଭାଗୀୟ ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଗଠିତ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ କମିଟିର ନିଷ୍ପତ୍ତି, ଯାହାକୁ ଆମେ କହିବା ‘କମିଟି ନିଷ୍ପତ୍ତି’ । ଏହି ‘କମିଟି ନିଷ୍ପତ୍ତି’ ଉପରେ ‘ସୁଚିନ୍ତିତ ମତ’ ଦେବା ଥିଲା ମହାପାତ୍ରଙ୍କ କାମ, ଯଦିଓ ତାହା ମଧ୍ୟ ଥିଲା କ୍ଷମତା ବହିର୍ଭୂତ ।

ଦୃଶ୍ୟପଟ

ଆଗକୁ ଯିବା ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରଥମେ ଏହି ଦୃଶ୍ୟପଟ ପ୍ରତି ଦୃଷ୍ଟି ଦେବା । ସରକାରୀ ଆଦେଶକୁ ବ୍ୟର୍ଥ କରିବା ପାଇଁ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଦ୍ଵିବିଧ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥିଲେ – ଓଡ଼ିଶା ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟକୁ ଯାଇଥିଲେ ଓ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗକୁ ଆବେଦନ କରିଥିଲେ । ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟରେ ତତ୍କାଳ ଇଚ୍ଛାପୂର୍ତ୍ତୀ ସମ୍ଭବ ନ ହୋଇଥିବା ବେଳେ, ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ସର୍ତ୍ତରେ ତାଙ୍କ ସ୍ଵାମୀ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଏପରି ଚାଲ୍ ଚଳାଇଲେ ଯେ, ସରକାରୀ ସ୍ତରରେ ତହିଁର ପୁନର୍ବିଚାର ପାଇଁ ଯୁଦ୍ଧକାଳୀନ ତତ୍ପରତା ଚହଟିଲା । ଫଳରେ ଉଚ୍ଚ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ମୌଖିକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶରେ ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବ କୃପାସିନ୍ଧୁ ମିଶ୍ର ନିଜ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ନିଜେ ଏକ ପୁନର୍ବିଚାର କମିଟି ଗଢି ଶାସନ ସଚିବଙ୍କ ଠାରୁ ଅନୁମୋଦନ ଆଣି, ତଡିତ୍ ବେଗରେ ତହିଁର ନିଷ୍ପତ୍ତି ବି ନିର୍ମାଣ କଲେ । ପୂର୍ବରୁ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ, ତାହା ଥିଲା ପ୍ରାୟତଃ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ । କିନ୍ତୁ, ତାଙ୍କର ଅନୁପସ୍ଥିତି ସମୟ କିପରି ଗୃହୀତ ହେବ ତାହା ସରକାର ଭବିଷ୍ୟତରେ ନିରୂପଣ କରିବେ ଓ ତାହା ମାନିବାକୁ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଏକ ସ୍ଵୀକୃତି-ସତ୍ୟପାଠ ଦାଖଲ କରିବାକୁ ଏଥିରେ କୁହା ହୋଇଥିଲା । ଏପରି କୌଣସି ସତ୍ୟପାଠ ଦାଖଲ ହେବନି ଓ ଚାକିରିରେ ଯୋଗଦାନ ସମ୍ପୂର୍ଣ ନିସର୍ତ୍ତ ହେବ ବୋଲି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଅଡ଼ି ବସିଲେ । ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦପ୍ତର କମ୍ପିଗଲା , କାରଣ ଶତପଥୀଙ୍କୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ନ କଲେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଭଣ୍ଡୁର ହୋଇପାରିବନାହିଁ ଓ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଭଣ୍ଡୁର ନ ହେଲେ, ବିଧାନସଭାରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସ୍ଵାଧିକାର ଭଙ୍ଗ ଅଭିଯୋଗ ଉଠିବାର ସମ୍ଭାବନାକୁ ଏଡାଇ ହେବନାହିଁ ବୋଲି ଜାଣି ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ନିସର୍ତ୍ତ ଚାକିରି ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦପ୍ତର ତାଙ୍କୁ ଦୃଢ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲା । ୨୦୧୫ର ସରକାରୀ ଆଦେଶ ଅକାମି ହୋଇ ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀ ଚାକିରିରେ ନିସର୍ତ୍ତ ଯୋଗଦାନ କଲେ ୧୦ ବର୍ଷର ପିଛିଲା ବେତନ ରୂପେ ସେ ପ୍ରାୟ ଦେଢ କୋଟି ଟଙ୍କା ପାଇବେ ବୋଲି ହିସାବ କରି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ତଣ୍ଟି ଚିପିବାକୁ କଥା ଦେଇଥିଲେ । ତେଣୁ, ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ନିସର୍ତ୍ତ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଁ ତୁରନ୍ତ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିବାକୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦପ୍ତର ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ସଚିବଙ୍କ ଉପରେ ଚାପ ପକାଇଲା । ଫଳରେ, କମିଟି ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ଅନୁମୋଦନ ଦେବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ତାକୁ ବଦଳାଇବାକୁ ମିଶ୍ରଙ୍କ ଉପରେ ଚାପ ପକାଇଲେ ଶାସନ ସଚିବ ।

ମିଶ୍ରଙ୍କ ପକ୍ଷେ ଏହା ସମ୍ଭବ ନ ଥିଲା । କାରଣ, ସେ ଭଲ ଭାବେ ଜାଣିଥିଲେ ଯେ, କମିଟିର ଅନ୍ୟ ଦୁଇଜଣ ସଭ୍ୟ , ବିଶେଷତଃ ଅଡ଼ଶପୁର କଲେଜ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ତହିଁରେ ସହଯୋଗ କରିବେ ନାହିଁ । ସମ୍ପୃକ୍ତ ଅନୁବିଭାଗ ଅଧିକାରୀ ବି ନଥି ଟ୍ୟାମ୍ପରିଂ ପାଇଁ ରାଜିହେବାର ସମ୍ଭାବନା ନ ଥିଲା । ଯଥାର୍ଥ କାରଣ ନ ଥାଇ ୨୨.୬.୨୦୧୫ର ସରକାରୀ ଆଦେଶକୁ ବାତିଲ କରିବା ଥିଲା ଅସମ୍ଭବ । ଅଥଚ ସେଥିପାଇଁ ଉପର ମହଲର ଚାପ ଏତେ ପ୍ରବଳ ଥିଲା ଯେ, ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବ ତହିଁରୁ ନିଷ୍କୃତି ପାଇବା ପାଇଁ ନିଜ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ନିଆହୋଇଥିବା ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପରେ ଅଧସ୍ତନ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ “ସୁଚିନ୍ତିତ ମତ” ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥନା କଲେ ! କି ଯେ ଅପମାନ !

ଆରମ୍ଭ ହେଲା ଅବୈଧ ତାଣ୍ଡବ

ଏହି ତଥାକଥିତ “ସୁଚିନ୍ତିତ ମତ” ଦେବାକୁ ନଥି ଭିତରକୁ ପ୍ରବେଶ କରି ଅନୁଶାସନସଚିବ ସୂର୍ଯ୍ୟ ନାରାୟଣ ମହାପାତ୍ର ଯାହା କଲେ ତାହା ଥିଲା ସମ୍ପୂର୍ଣ ଅବୈଧ ଏବଂ ଅଦୃଷ୍ଟପୂର୍ବ ।  ୨୨.୬.୨୦୧୮ର ଯେଉଁ ‘କମିଟି ନିଷ୍ପତ୍ତି’ ଉପରେ ସେ “ସୁଚିନ୍ତିତ ମତ” ଦେଇଥାନ୍ତେ ତା ଉପରେ ମହାପାତ୍ର ଦୃଷ୍ଟିପାତ ବି କଲେ ନାହିଁ କି କୌଣସି ମତ ବି ରଖିଲେ ନାହିଁ । ଓଲଟି , ସମ୍ପୂର୍ଣ ଅନଧିକୃତ ଭାବେ ୨୨.୬.୨୦୧୫ର ‘ସରକାରୀ ଆଦେଶ’ ବେଆଇନ ଥିଲା ବୋଲି କହି ତାକୁ ବାଏଁ ବାଏଁ ଉଡ଼ାଇଦେବାକୁ ଶବ୍ଦ ଭେଳିକି ଭିଆଇଲେ । ଏବେ ତାର କ୍ରମାଲୋଚନା କରିବା ।

ତାଙ୍କ ଟିପ୍ପଣୀର ୨ୟ ଅନୁଚ୍ଛେଦରେ ସେ ସରକାରୀ ଆଦେଶଟିକୁ ଉଦ୍ଧାର କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ଅଭିସନ୍ଧିକୁ ନ ସୁହାଇଲା ପରି ଅଂଶକୁ ପରିହାର କରିଛନ୍ତି । ଉଦାହରଣ: ସରକାରୀ ଆଦେଶର ‘କାରଣ କଥନ’ରେ ଅଛି “Smt. Manasi Sarangi, Lecturer in Botany, U.N.(Auto) College of Science & Technology, Adaspur, Cuttack has not been performing her duties since 02.07.2008 in the said College. Therefore, the Government have decided to transfer and post her in any other College in and around Bhubaneswar on the following conditions.” (ଅଡ଼ଶପୁର କଲେଜର ଉଦ୍ଭିଦ୍ଦ ବିଜ୍ଞାନ ଅଧ୍ୟାପିକା ଶ୍ରୀମତୀ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ସେହି କଲେକରେ ୨.୭.୨୦୦୮ ତାରିଖରୁ ତାଙ୍କ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ କରୁନାହାନ୍ତି । ତେଣୁ ନିମ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟସାଧନ ସର୍ତ୍ତର ପରିପୂର୍ତ୍ତୀ ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଭୁବନେଶ୍ଵର ବା ତନ୍ନିକଟ କୌଣସି କଲେଜକୁ ବଦଳି କରିବା ପାଇଁ ସରକାର ନିଷ୍ପତ୍ତି କରିଛନ୍ତି ।) । ମହାପାତ୍ର ସରକାରୀ ଆଦେଶକୁ ତାଙ୍କ ଟିପ୍ପଣୀରେ ଉଦ୍ଧାର କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଆଦେଶର ଏହି ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ ‘କାରଣ କଥନ’କୁ ଉଲ୍ଲେଖ କରିନାହାନ୍ତି । କାରଣ, ତହିଁର ନିମ୍ନରେ ଯେଉଁ ସବୁ କାର୍ଯ୍ୟସାଧନ ସର୍ତ୍ତ ଖୋଦେଇ ହୋଇଥିଲା ତା’ର ପରିପୂର୍ତ୍ତୀ ନୁହେଁ, ନିପାତୀକରଣ ହିଁ ଥିଲା ତାଙ୍କ ଅଭିସନ୍ଧି । ଏହି କାରଣରୁ ସରକାରୀ ଆଦେଶର ‘କାରଣ କଥନ’କୁ ଉଦ୍ଧାର ନ କରି, ଭଣ୍ଡୁର କରିବା ପାଇଁ ସେ ଭେଇଛନ୍ତି ଶବ୍ଦର ଭେଳିକି ; ଯଥା : ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ “ତାଙ୍କ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ କରୁନାହାନ୍ତି” (not performing her duties) ବୋଲି ସରକାରଙ୍କ ନିର୍ଣୟକୁ ନଷ୍ଟ କରିବାକୁ ସେ ଲେଖିଛନ୍ତି ତାଙ୍କୁ “କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମ୍ପାଦନରୁ ଦୂରେଇ ରଖା ହୋଇଛି ” (kept out of service) । ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ବା ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇ ସେ ଏହା କହିଥିଲେ କି ଉଚ୍ଚ କର୍ତ୍ତୁପକ୍ଷଙ୍କ ଚାପ ହେତୁ କହିଥିଲେ, ତାହା ସେ ନିଜେ ହିଁ କହିପାରିବେ । କିନ୍ତୁ ଯାହା କରିଥିଲେ ତାହା ଯେ ଦୁରଭିସନ୍ଧିପ୍ରସୂତ ତାହା ସୁସ୍ପଷ୍ଟ ।

ଦଣ୍ଡ ଗ୍ରହଣ ପାଇଁ 

ସରକାର ଯେହେତୁ ଏହି ସିଦ୍ଧାନ୍ତରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ କି , ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ୨.୭.୨୦୦୮ ତାରିଖରୁ କାମ କରୁନାହାନ୍ତି, ସେହେତୁ ଓଡ଼ିଶା ଶିକ୍ଷା (ସରକାରୀ ସାହାଯ୍ୟପ୍ରାପ୍ତ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନର ଶିକ୍ଷକ ଓ କର୍ମଚାରୀ ନିଯୁକ୍ତି ଓ ଚାକିରି ସର୍ତ୍ତ ) ନିୟମାବଳୀ, ୧୯୭୪ର ଧାରା ୨୨ ମୁତାବକ ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ସରକାର ନିଷ୍ପତ୍ତି କରିଥିଲେ । ଏହି ନିୟମର କାର୍ଯ୍ୟକାରୀତା ତହିଁର ନିୟମ – ୨୦ (୧)ର (ଜ) ଓ (ଝ) ଦଫା ଦ୍ୱୟ ଉପରେ ଆଧାରିତ ହୋଇଥିବାରୁ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ତଦନ୍ତ ଶେଷରେ ଚାକିରୀରୁ ବିତାଡ଼ିତ ହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଅନ୍ୟ ଓ/ବା ଅନ୍ୟତ୍ର କୌଣସି ଚାକିରୀ ପାଇବା ଉପରେ ନିଷେଧାଦେଶ ଜାରି ହେବା ଆପାତତଃ ସୁନିଶ୍ଚିତ ଥିଲା ।

ଏହି ଦଣ୍ଡ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କର ଅଡ଼ଶପୁର କଲେଜ ଭିନ୍ନ କୌଣସି ଏକ କଲେଜରେ ଯୋଗ ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ ଥିଲା । କାରଣ, ସେହି କଲେଜର ପରିଚାଳନା କମିଟିର ଗୃହୀତ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଅନୁସାରେ ସେଠାରେ କାର୍ଯ୍ୟତଃ ତାଙ୍କର ଆଉ ଚାକିରି ନ ଥିଲା । ଯେହେତୁ ଚାକିରିରେ ନ ଥାଇ ଚାକିରି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଦଣ୍ଡ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇ ନପାରେ, ସେହେତୁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଦଣ୍ଡ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ତାଙ୍କୁ ଚାକିରିରେ ମୁତୟନ କରିବା ପାଇଁ ସରକାର ଆଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ।

ମାତ୍ର ଥରେ ଚାକିରିରେ ମୁତୟନ ହୋଇଗଲେ ପିଛିଲା ତାରିଖରୁ ବେତନ ଓ ଆନୁଷଙ୍ଗିକ ଫାଇଦା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ଏକ ହକ୍ ସୃଷ୍ଟି ହେବ ଓ ସେ ଯଦି ତାହା ହାସଲ କରନ୍ତି ତେବେ ତାହା ଦଣ୍ଡବିଧାନ ନ ହୋଇ ପୁରସ୍କାର ହୋଇଯିବ । ସୁତରାଂ ସେହି ଆଦେଶର ପ୍ରଥମ କାର୍ଯ୍ୟସାଧନ ସର୍ତ୍ତରେ ସରକାର ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଦେଇଥିଲେ କି, ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ୨.୭.୨୦୦୮ରୁ ନୂଆ ସ୍ଥାନରେ ଯୋଗ ଦେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାକିରିରେ ନଥିଲେ ବୋଲି ଗ୍ରହଣ କରାଯିବ ଓ ତଦନୁଯାୟୀ ସେହି କାଳଖଣ୍ଡ ପାଇଁ ସେ କୌଣସି ବେତନ ଓ ଆନୁଷଙ୍ଗିକ ଫାଇଦା ଦାବି କରିବେ ନାହିଁ ବୋଲି ସ୍ଵୀକୃତିନାମାର ସତ୍ୟପାଠ ଦାଖଲ କରିବେ (୨ୟ କାର୍ଯ୍ୟସାଧନ ସର୍ତ୍ତ) । ଏବଂ ଏପରି ସତ୍ୟପାଠ ହାସଲ କଲା ପରେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ତାଙ୍କୁ କୌଣସି ଏକ ଅନ୍ୟ କଲେଜରେ ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାପାଇଁ ମୁତୟନ କରିବେ ବୋଲି ସରକାର ଆଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ।

ଅଧିକାର ବହିର୍ଭୂତ ଆଚରଣ 

ଏହି ଆଦେଶ ଉପରେ ମହାପାତ୍ର କୌଣସି ଅଧିକାର ନ ଥାଇ ଜଣେ ଅପିଲୀୟ ଅଧିକାରୀ ପରି ଅବତୀର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । “ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ୨.୭.୨୦୦୮ରୁ ତାଙ୍କ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ କରୁନାହାନ୍ତି” ବୋଲି ଲିପିବଦ୍ଧ ସରକାରୀ ନିର୍ଣୟକୁ ନିଷ୍ଫଳ କରିବା ମତଲବରେ ଏ ବାବୁ ଲେଖିଲେ, ସେହି ତାରିଖରୁ “ତାଙ୍କୁ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମ୍ପାଦନରୁ ଦୂରେଇ ରଖା ଯାଇଛି” । ଏହି କଥା କହିବାକୁ ସେ ୪.୧୨.୨୦୧୩ ତାରିଖରେ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଦାଖଲ କରିଥିବା ସତ୍ୟପାଠର ଅବତାରଣା କରିଛନ୍ତି । ଅଥଚ ତାହାକୁ ସେ ପଢିଛନ୍ତି ବୋଲି ବିଶ୍ଵାସ ହେଉନି । କାରଣ ତହିଁରେ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଲେଖିଛନ୍ତି “ପରିସ୍ଥିତି ଚାପରେ ମୁଁ ଛୁଟିରେ ଥିଲି” (“Under compelling circumstances, I was on leave.”) । ପରିସ୍ଥିତି ଚାପରେ ଯଦି ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଛୁଟିରେ ଥିଲେ, ତାଙ୍କୁ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମ୍ପାଦନରୁ ଦୂରେଇ ରଖାଯାଇଛି ବୋଲି ମହାପାତ୍ର ଯାହା କହିଛନ୍ତି ତାହା ଯେ କେବଳ ଅମୂଳକ ନୁହେଁ , ଅଭିସନ୍ଧିମୂଳକ – ଏଥିରେ ସନ୍ଦେହର ଅବକାଶ ନାହିଁ ।

ଫାଙ୍କିବା ଫନ୍ଦି 

ସେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଡାକ୍ତରୀ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ସହ ୨୯.୪.୨୦୦୯ ତାରିଖରେ କାମରେ ଯୋଗ ଦେବାକୁ ଚାହିଁଥିଲେ । କଲେଜ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ କୌଣସି ଗୋପନ ଅଭିସନ୍ଧି ହେତୁ ତାହା କରାଇ ଦେଲେ ନାହିଁ । କି ଗୋପନ ଅଭିସନ୍ଧି ତାହା ସେ ଜାଣିବାକୁ ଚାହିଁ ନାହାନ୍ତି କି ଉଲ୍ଲେଖ କରିନାହାନ୍ତି । ସତ୍ୟକୁ ଫାଙ୍କିବା ପାଇଁ ଏହି ଫନ୍ଦି ସର୍ଜନ କରିଛନ୍ତି । ଅଥଚ, କଲେଜ ଅଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କ ବୟାନ, ଯାହା ସରକାରୀ ନଥିରେ ଅଛି ଓ ଯାହାକୁ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ସ୍ଵୀକାର ବି କରିଛନ୍ତି, ତାହା ହେଲା , ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଦେଇଥିବା ଡାକ୍ତରୀ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ଗ୍ରହଣଯୋଗ୍ୟ ନ ଥିଲା । ଚିକିତ୍ସାଧୀନ ଥାଇ ଅଗତ୍ୟା ଅନୁପସ୍ଥିତ ଥିଲେ ବୋଲି କହି ସେ ଯେହେତୁ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଯୋଗଦେବାକୁ ଡାକ୍ତରୀ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ଦେଇଥିଲେ, ଏବଂ ଯେହେତୁ ସେହି ସାର୍ଟିଫିକେଟକୁ ଗ୍ରହଣ ନ କରିବା ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଘୋର ଅନ୍ୟାୟ ହୋଇଛି ବୋଲି ମହାପାତ୍ର ତାଙ୍କ ଟିପ୍ପଣୀରେ କହିଛନ୍ତି, ସେହେତୁ ତାଙ୍କର ଉଚିତ ଥିଲା ସେହି ସାର୍ଟିଫିକତର ବୈଧତା ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବା । ତାହା ସେ କରିନାହାନ୍ତି ।

ଜାଲ୍ ମେଡିକାଲ ସାର୍ଟିଫିକେଟ

ନଳିନୀକାନ୍ତ ଦାସ ନାମକ ଜଣେ ଡାକ୍ତର ୨୮.୪.୨୦୦୯ ତାରିଖରେ ଏହି ସାର୍ଟିଫିକେଟ ଦେଇ ୨୯.୪.୨୦୦୯ ତାରିଖରୁ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ କାମ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି । ଏହା ମୌଳିକତଃ ଅଗ୍ରାହ୍ୟ ; କାରଣ ଭବିଷ୍ୟତର କୌଣସି ଦିନରୁ ଜଣେ କର୍ମଚାରୀ କାମ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହେବେ ବୋଲି କୌଣସି ଡାକ୍ତର କହି ପାରିବେ ନହିଁ । ମଣିଷର ଦେହ ଏପରି ଯେ, ଦିନକ ପରେ ସେ ସୁସ୍ଥ ଥିବେ – ଏହା ଚିକିତ୍ସା ବିଜ୍ଞାନ ଯେହେତୁ କହି ନପାରେ ଏ ଡାକ୍ତର କିପରି କହିଲେ? ୨ୟତଃ ସେ ୨୮.୨.୨୦୦୯ ରୁ ୨୮.୪.୨୦୦୯ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତାଙ୍କୁ ଚିକିତ୍ସା କରିଥିବା କହିଛନ୍ତି । ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ୨.୭.୨୦୦୮ରୁ ଅନୁପସ୍ଥିତ ଥିଲେ । ସେ ଦିନ ଠାରୁ ୨୮.୨.୨୦୦୯ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତାଙ୍କୁ କେଉଁ ଡାକ୍ତର ଚିକିତ୍ସା କରୁଥିଲେ ଏବଂ କି ରୋଗ ପାଇଁ ଚିକିତ୍ସା କରୁଥିଲେ ତାହା ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଦର୍ଶାଇ ନଥିଲେ ତାଙ୍କ ଯୋଗଦାନ ପତ୍ରରେ ଓ କୌଣସି ସହାୟକ ଡାକ୍ତରୀ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ମଧ୍ୟ ଦେଇ ନଥିଲେ । ଡଃ ଦାସଙ୍କ ପ୍ରଦତ୍ତ ଡାକ୍ତରୀ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ସଂଲଗ୍ନ କରି ସେ ଯେଉଁ ଯୋଗଦାନ ପତ୍ର (joining report) ଦେଇଥିଲେ ତାହା ନିମ୍ନରେ ଉଦ୍ଧୃତ୍ତ ହେଲା :

To
The Principal, U. N. College of Science & Technology,
Adaspur, Cuttack
Sub: Joining of self
Sir,
After expiry of my leave on 28.4.2009, I beg to report myself for duty. I enclose herewith original medical certificate in support of my leave, which may be accepted.
With regards,
Yours sincerely
Sd.
29.4.2009
Manasi Sarangi,
Lect. in Botany

ଅତଏବ, ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଯେଉଁ ଡାକ୍ତରୀ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ଦେଇଥିଲେ, ତାହା ଥିଲା ନିର୍ଭେଜାଲ (“original”), ଯାହାକି ୨.୭.୨୦୦୮ରୁ ୨୮.୪.୨୦୦୯ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ତାଙ୍କ ସମଗ୍ର “ଛୁଟି” ସମୟକୁ ସମର୍ଥନ କରୁଥିବା ସେ କହିଥିଲେ । ମାତ୍ର ତାହା ମିଥ୍ୟା , ଯେହେତୁ ତହିଁରେ କେବଳ ୨୮.୨.୨୦୦୯ରୁ ତାଙ୍କୁ ଚିକିତ୍ସା କରିଥିବା କଥା ସମ୍ପୃକ୍ତ ଡାକ୍ତର କହିଛନ୍ତି । ଏହି ଡାକ୍ତରୀ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ମଧ୍ୟ ଦୁର୍ନୀତି ଗର୍ଭରୁ ବାହାରିଥିଲା । କାରଣ, ପ୍ରଥମତଃ ଏହା ଛୁଟି ନିୟମାବଳୀର ବିରୁଦ୍ଧାଚରଣ କରୁଥିଲା, ଯାହା ଦୁର୍ନୀତିଲିପ୍ତ ନ ହୋଇ କୌଣସି ଡାକ୍ତର କେବେ ବି ଦେଇପାରିନଥାନ୍ତେ । ଡାକ୍ତରୀ ସାର୍ଟିଫିକେଟର ଔପଚାରିକ ଫର୍ମ ବିଧିଭୁକ୍ତ ହୋଇ ରହିଛି । ସବୁ ଡାକ୍ତର ତାହା ମାନିବାକୁ ବାଧ୍ୟ । ଭିନ୍ନ ଭାବେ କହିଲେ ଏହି ଔପଚାରିକ ଫର୍ମରେ ଯେଉଁ ଡାକ୍ତରୀ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ନ ଥିବ ତାହା ଆଇନ ସମ୍ମତ ନୁହେଁ ଓ ସେହେତୁ ଗ୍ରହଣୀୟ ନୁହେଁ । ଡାକ୍ତର ଦାସ ଏହି ଆଇନ ସମ୍ମତ ଔପଚାରିକ ଫର୍ମରେ ତାଙ୍କ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ଦେଇନାହାନ୍ତି । ଏଥିରେ ଥିବା ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସ୍ଵାକ୍ଷର ଯଦି ଠିକ୍, ତେବେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଡାକ୍ତର ଏପରି ଏକ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ଦେବା ପାଇଁ ଜାଲିଆତିର ଆଶ୍ରୟ ନେଇଛନ୍ତି , କାରଣ ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟଗତ କାରଣରୁ ଛୁଟି ନେବାକୁ ସେ ତାଙ୍କୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିବାର କୌଣସି ଉଲ୍ଲେଖନ ଏଥିରେ ନାହିଁ ।

ଯଥାର୍ଥ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ 

ଏହି ଦୃଶ୍ୟମାନ ଅସଙ୍ଗଟି ହେତୁ ତଥାକଥିତ ଡାକ୍ତରୀ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ବିଶ୍ୱାସଯୋଗ୍ୟ ନଥିଲା । ତେଣୁ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ କଲେଜ ତାକୁ ଗ୍ରହଣ ନ କରି ଭୁଲ କଲା କିପରି? ମହାପାତ୍ର ଏହା ଉପରେ କୌଣସି ଆଲୋକପାତ ବି କରିନାହାନ୍ତି । ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ତାଙ୍କ ସତ୍ୟପାଠରେ ମିଥ୍ୟାପାଠ ଦେଇଛନ୍ତି ; ଯଥା – “I was forced to send joining report dated 29.4.2013 along with medical fitness certificate dated 28.4.2013” ଯାହା ସମ୍ପୂର୍ଣ ମିଥ୍ୟା ଓ ଯାହା ସପକ୍ଷରେ ସେ କୌଣସି ପ୍ରମାଣ କେଉଁଠି ବି ଦାଖଲ କରିନାହାନ୍ତି । ଅପରପକ୍ଷେ ସେହି ସତ୍ୟପାଠରେ ସେ ପୁନଶ୍ଚ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି, I reported before Dr. S.N.Swain, specialist in medicine in Capital Hospital, Bhubaneswar on 21.7.2012, who declared me fit for duty.” ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ସତ୍ୟପାଠରୁ ଜଣାଯାଏ, ଏହାକୁ ସେ ମେଡିକାଲ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ଭାବେ ଦାଖଲ କରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଏହା ଆଦୌ ଆଇନସମ୍ମତ ମେଡିକାଲ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ନଥିଲା । ସୁତରାଂ ଗ୍ରାହ୍ୟ ବି ନଥିଲା । ତେଣୁ ଏହାକୁ ଯଥାର୍ଥତଃ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରି, ତାଙ୍କ ଦୀର୍ଘ ଅନୁପସ୍ଥିତିକୁ ଅନଧିକୃତ ଓ ଅବୈଧ ବୋଲି ବିଚାରି, ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ୨.୭.୨୦୦୮ ତାରିଖରୁ କାମ କରୁନାହାନ୍ତି ବୋଲି କହି, ରାଜ୍ୟ ସରକାର ସମ୍ପୃକ୍ତ କାଳଖଣ୍ଡ ପାଇଁ ତାଙ୍କ ପଦାସୀନତା ରଦ୍ଦକରି, ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ ଶାସ୍ତି ବିଧାନର ସୀମିତ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଏକ ଭିନ୍ନ କଲେଜରେ ତାଙ୍କୁ ସଂସ୍ଥିତ କରିବାକୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କୁ ଆଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ।

ଇଚ୍ଛାକୃତ ବଳାତ୍କାର

ଏହି ଆଇନ ସମ୍ମତ ସରକାରୀ ଆଦେଶ ଉପରେ ନିଜକୁ ନିଜେ ପୁନର୍ବିଚାରକ ଅଧିକାରୀ (appellate authority) ଭାବେ ଜାରି କରି ମହାପାତ୍ର ଘୋଷଣା କରିଦେଲେ, “for none of her faults she is kept out of service and has not been allowed to join in duty and perform her duties for the cause of the college inspite of the directions of the Director, Higher Education. When she has obtained medical fitness certificate it was not also accepted at any level. Therefore, gross illegality has occurred in case of the applicant.” ଅର୍ଥାତ୍, ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଅନଧିକୃତ ଭାବେ ଅନୁପସ୍ଥିତ ନ ଥିଲେ, ତାଙ୍କୁ ଜୋର ଜବରଦସ୍ତ ନିକମା କରି ରଖା ହୋଇଥିଲା । ସେ ଡାକ୍ତରୀ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ଦେଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ କେହି ତାହାକୁ ଗ୍ରହଣ କରି ନଥିଲେ । ତେଣୁ ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଘୋର ଅନ୍ୟାୟ କରାହୋଇଛି ।

ଦୁର୍ନୀତିରେ ପହଁରିବାର ଦୁଃସାହସ ବା ଶାସନର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସ୍ତରରୁ ମିଳିଥିବା ସାହସ ଭିନ୍ନ ପ୍ରଶାସନିକ ପଦାନୁକ୍ରମରେ ନିମ୍ନତମ ସ୍ଥାନରେ ଥିବା କୌଣସି ପଦାଧିକାରୀ ପକ୍ଷେ ସରକାରୀ ଆଦେଶ ଉପରେ ଏପରି ଇଚ୍ଛାକୃତ ବଳାତ୍କାର ସମ୍ଭବ ହୋଇନଥାନ୍ତା । କେଉଁ ରହସ୍ୟ ଏହା ଉହାଡ଼ରେ ନିହିତ?

ଅନ୍ୟୁନ୍ୟ ପକ୍ଷେ ପୋଲିସର ଅପରାଧ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଶାଖା (Crime Branch) ତଦନ୍ତ କରି ଏହାର ଉତ୍ତର ବାହାରକରିବା ଆବଶ୍ୟକ । କାରଣ ଏହାର ଛତ୍ରେ ଛତ୍ରେ ଖୁନ୍ଦି ହୋଇରହିଛି ପ୍ରଶାସନିକ ଦୁରାଚାରର ନମୂନା, ପ୍ରିୟାପ୍ରୀତି ତୋଷଣ ଓ ଦୁର୍ନୀତିର ଦୁର୍ଗନ୍ଧ, ପତ୍ନୀଙ୍କ ଚାକିରି ପାଇଁ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଥିବାର ନେପଥ୍ୟ ଦୃଶ୍ୟ ଓ ତହିଁ ସହ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଧୂର୍ତ୍ତ ସମ୍ପୃକ୍ତିର ବ୍ୟଥାଦାୟକ ଆଶଙ୍କା । (କ୍ରମଶଃ)

ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଛନ୍ତି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ : ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସଫେଇ ରଖନ୍ତୁ – ଏକାଦଶ ଭାଗ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

ବାବୁ ସୂର୍ଯ୍ୟ ନାରାୟଣ ମହାପାତ୍ର ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗର ଜଣେ ଅନୁ-ଶାସନସଚିବ (under secretary) । ସଚିବାଳୟ ଢାଞ୍ଚାରେ ଉଚ୍ଚତମ ପଦବୀ ହେଲା ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ । ତାଙ୍କ ତଳକୁ ତଳ ଅତିରିକ୍ତ ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ, ପ୍ରମୁଖ ଶାସନ ସଚିବ, ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଶାସନ ସଚିବ ଓ ବିଭାଗୀୟ ଶାସନ ସଚିବ (ଏ ସମସ୍ତେ ନିୟୋଜନ ଅନୁଯାୟୀ ବିଭାଗୀୟ ଶାସନ ସଚିବ ହୋଇପାରନ୍ତି) ଏବଂ ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବ, ଯୁଗ୍ମ ଶାସନ ସଚିବ, ଉପଶାସନସଚିବ ଓ ଶେଷରେ ଅନୁଶାସନସଚିବ । ଅତଏବ ମହାପାତ୍ର ହେଲେ ଏହି ବର୍ଗରେ ନିମ୍ନତମ ସ୍ଥାନାଧିକାରୀ । ଏହି ନିମ୍ନତମ ସ୍ଥାନାଧିକାରୀ କିପରି ଉଚ୍ଚତମ ସ୍ଥାନାଧିକାରୀଙ୍କ ଆଦେଶକୁ ବାଳ ପ୍ରମାଣେ ଖାତିର ନ କରି ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସୁପାରି ଆତତାୟୀ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଥିବା ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀଙ୍କ ପତ୍ନୀ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ ନିସର୍ତ୍ତ ନିଯୁକ୍ତି ଦିଆ କରାଇବା ପାଇଁ କ୍ଷେତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିପାରନ୍ତି ତାହା ଅନୁଧ୍ୟାନ ଯୋଗ୍ୟ ।

ଉଚ୍ଚତମ ସ୍ଥାନାଧିକାରୀଙ୍କ ଆଦେଶ

ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ସୁଦୀର୍ଘ ଅନଧିକୃତ ଅନୁପସ୍ଥିତି ପାଇଁ ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ୨୨.୬.୨୦୧୫ରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ନିମ୍ନ ଆଦେଶ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ:

“Smt. Manasi Sarangi, Lecturer in Botany, U.N.(Auto) College of Science & Technology, Adaspur, Cuttack has not been performing her duties since 02.07.2008 in the said College.
Therefore, the Government have decided to transfer and post her in any other College in and around Bhubaneswar on the following conditions.
1. The period of absence may be treated as breakage in service and she shall not claim any benefit for the said period.
2. She will submit an undertaking in shape of an affidavit to this effect.
3. DHE will issue the placement order after obtaining the said affidavit.
4. A disciplinary proceeding shall be initiated against her under Rule 22 of the Orissa Education (Recruitment and Condition of Service of teachers and members of the Staff of Aided Educational Institutions) Rule, 1974” (Order No. HE-FE-VI-MISC-0052/2015/13290/HE, D.22.6.15).

ଅର୍ଥାତ୍ , (୧) ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ଅନଧିକୃତ ଅନୁପସ୍ଥିତି କାଳ ଚାକିରି କାଳରୁ ବାଦ୍ ପଡ଼ିବ ଓ ସେ ସେହି ସମୟ ପାଇଁ କୌଣସି ବେତନ ବା ଫାଇଦା ଦାବି କରିବେ ନାହିଁ ; (୨) ଏହି ମର୍ମରେ ସେ ଏକ ସ୍ଵୀକୃତିନାମାର ସତ୍ୟପାଠ ଦାଖଲ କରିବେ ; (୩) ତାଙ୍କଠାରୁ ଏହି ସତ୍ୟପାଠ ହାସଲ କଲା ପରେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ତାଙ୍କୁ ନିୟୋଜନ ଆଦେଶ ଦେବେ ; (୪) ଓଡ଼ିଶା ଶିକ୍ଷା (ସରକାରୀ ସାହାଯ୍ୟପ୍ରାପ୍ତ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନର ଶିକ୍ଷକ ଓ କର୍ମଚାରୀ ନିଯୁକ୍ତି ଓ ଚାକିରି ସର୍ତ୍ତ) ନିୟମାବଳୀ, ୧୯୭୪ର ନିୟମ ୨୨ ମୁତାବକ ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଆରମ୍ଭ ହେବ ।

ନିୟମ ୨୦ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ପାଇଁ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ହୋଇଥିବା ବେଳେ, ନିୟମ ୨୦(୧)ର (ଜ) ଓ (ଝ) ଦଫା ଦ୍ୱୟରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଶିକ୍ଷକ ବ କର୍ମଚାରୀ ଚାକିରିରୁ ବିତାଡ଼ିତ ହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଅନ୍ୟ ଓ/ବା ଅନ୍ୟତ୍ର ଚାକିରି ପାଇବା ଉପରେ ନିଷିଦ୍ଧିକରଣ ଜାରି ହୋଇଛି । ତେଣୁ, ଏହି ଆଦେଶ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ ଚାକିରିରୁ ବିତାଡିତ ହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଚାକିରି କରିବାର ଯୋଗ୍ୟତରୁ ମଧ୍ୟ ବଞ୍ଚିତ କରିବାର ଆଶଙ୍କା ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା । ତେଣୁ ଏହି ଆଦେଶକୁ ବାତିଲ କରାଯିବା ପାଇଁ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଚାପ ପକାଇ ଚାଲିଥିଲେ ।

ମଧ୍ୟତମ ସ୍ଥାନାଧିକାରୀଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି

ଏହି ଆଦେଶ ବାତିଲ ହେଲେ ହିଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରି ମାରିବାକୁ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଯେହେତୁ ରାଜିଥିଲେ, ସେହେତୁ ସେହି କାମଟି କରିବା ପାଇଁ କିପରି ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବ କୃପାସିନ୍ଧୁ ମିଶ୍ରଙ୍କୁ ମୁତୟନ କରାହୋଇଥିଲା ତାହା ପୂର୍ବରୁ ସୂଚିତ ହୋଇଛି । ଏକ ତତ୍କାଳ ତୂଳନାତ୍ମକ ଅଧ୍ୟୟନ ପାଇଁ କୃପାସିନ୍ଧୁ ମିଶ୍ର କମିଟି ଉପରୋକ୍ତ ଆଦେଶର ଠିକ୍ ୩ ବର୍ଷ ପରେ ୨୨.୬.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ନେଇଥିବା ଚାପଗ୍ରସ୍ତ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଏଠାରେ ପୁନରୋଦ୍ଧୃତ କରାଯିବା ଯଥାର୍ଥ । ତାହା ହେଲା:

1. In supersession of all orders passed on the issue, Smt. Manasi Sarangi will be instructed by the DHE to join in her present place of posting i.e. U.N.(Auto) College , Adaspur within seven days of receipt of this order.
2. She will submit an undertaking through affidavit with her joining report before the Principal to abide by future Govt. decision regarding her absence period.
3. The Principal will be instructed to accept the joining of Smt. Sarangi and to allow her to work until further Govt. orders.

ଅର୍ଥାତ୍ , “(୧) ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ସମସ୍ତ ଆଦେଶର ବାତିଲୀକରଣ କାରଣରୁ ଶ୍ରୀମତୀ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ ଏହି ଆଦେଶ ପାଇବାର ୭ ଦିନ ଭିତରେ ତାଙ୍କ କଲେଜ ୟୁ ॰ ଏନ୍ ॰ (ଅଟୋ) କଲେଜ, ଅଡ଼ଶପୁରରେ ଯୋଗ ଦେବାକୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଆଦେଶ ଦେବେ । (୨) ତାଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି ସମୟ ପାଇଁ ସରକାର ଭବିଷ୍ୟତରେ ଯେଉଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବେ ତାହାକୁ ମାନିବେ ବୋଲି ସେ ସତ୍ୟପାଠପୂର୍ବକ ଏକ ସ୍ଵୀକୃତିନାମା ଦେବେ । (୩) ତାଙ୍କ ଯୋଗଦାନ ପତ୍ର ଗ୍ରହଣ କରି ସରକାରଙ୍କ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଆଦେଶ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତାଙ୍କୁ କାମ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେବାକୁ କଲେଜ ଅଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯିବ ।”

ଅତଏବ , ଏହି ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବ ସ୍ତରୀୟ କମିଟି ସରକାରଙ୍କ ପୂର୍ବ ଆଦେଶରୁ ୨ଟି ଆଦେଶ ବିଲୋପ କଲା ; ଯଥା- (କ) ଅନୁପସ୍ଥିତି କାଳକୁ ଚାକିରି କାଳରୁ ରଦ୍ଦ କରିବା ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଥିବା ଆଦେଶକୁ ସରକାରଙ୍କ ଭବିଷ୍ୟ ନିଷ୍ପତ୍ତିର ଅନୁବର୍ତ୍ତୀ କରାଇଲା ଓ (ଖ) ତାଙ୍କ ଦୀର୍ଘ ଅନଧିକୃତ ଅନୁପସ୍ଥିତି ପାଇଁ ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନର ସମ୍ଭାବନା ଲୋପ କରିଦେଲା ।

କିନ୍ତୁ ସରକାରଙ୍କ ଆଦେଶକୁ କୌଣସି ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ କାରଣ ନ ଥାଇ ଦୀର୍ଘ ୩ ବର୍ଷ ପରେ ଜଣେ ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବଙ୍କ ନିର୍ମିତ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଏପରି ନଷ୍ଟ କରିଦେଇ ପାରିବ କି ନାହିଁ – ଏହି ଦ୍ଵନ୍ଦ୍ଵ ଶାସନ ସଚିବଙ୍କୁ କିପରି ଅଡୁଆରେ ପକାଇଲା ଓ ସେ ତାକୁ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ପାଖକୁ ପଠାଇବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ସାଢେ ୩ ଦିନ କାଳ ପକାଇ ରଖି ଶେଷରେ ତଳିଆ ଅମଲାତନ୍ତ୍ର “ସୁଚିନ୍ତିତ ମତ” ଦେଉ ବୋଲି କହି ୨୫.୬.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ନଥିଟିକୁ ଶୀତଳ ଭଣ୍ଡାରରେ ପକାଇଲେ , ତାହା ପୂର୍ବେ ବର୍ଣିତ ହୋଇଛି ।

ନିମ୍ନତମ ସ୍ଥାନଧିକାରୀଙ୍କ ଭେଳିକି

ବର୍ତ୍ତମାନ ଦେଖିବା , ୧୬.୦୭.୨୦୧୮ ପୂର୍ବରୁ ପତ୍ନୀଙ୍କ ଚାକିରି ପକ୍କା ନ ହେଲେ ସେଦିନ ପୁନରାରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଥିବା କଳାପତାକା ଅଭିଯାନରେ ସେ ବାଧା ଦେଇପାରିବେନି ବୋଲି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀଙ୍କ ଘୋଷଣା ଏବଂ କଳା ପତାକା ଅଭିଯାନ ଲାଗି ରହିଲେ ବିଧାନସଭାର ବର୍ଷାକାଳୀନ ଅଧିବେଶନରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସ୍ଵାଧିକାର ଭଙ୍ଗ ଅଭିଯୋଗର ସମ୍ଭାବନାରେ ଅତର୍ଛି ଯେକୌଣସି ପ୍ରକାରେ ହେଉ ବି ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ ତୁରନ୍ତ ଚାକିରିରେ ସଂସ୍ଥିତ କରାଯାଉ ବୋଲି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦପ୍ତରରୁ ଯେତେବେଳେ ପ୍ରବଳ ଚାପ ପଡ଼ିଲା , ସେତେବେଳେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ନଥି ଭିତରକୁ ପ୍ରବେଶ କରି ଅନୁଶାସନସଚିବ ସୂର୍ଯ୍ୟ ନାରାୟଣ ମହାପାତ୍ର କି କାମ କଲେ ।

ସେ ପୂରା ଭେଳିକି ଦେଖାଇଲେ । ଲେଖିଲେ –

1. She may be allowed to report her joining in the Directorate of Higher Education at immediate effect which would be accepted by the Director, Higher Education.
2. The Director, Higher Education after looking to vacancy in any other identical college may post her to perform her duties.
3. The intervening period from the date she was kept out of service from 02.07.2008 till she joins in the Directorate shall be decided for counting the same towards regular service later on after making due inquiry.”

ଅର୍ଥାତ୍, (୧) ସେ (ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ) ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ଦପ୍ତରରେ ଯୋଗ ଦେବେ ଓ ତାଙ୍କ ଯୋଗଦାନ ପତ୍ରକୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଗ୍ରହଣ କରିବେ । (୨) ସମତୂଲ୍ୟ କୌଣସି କଲେଜରେ ଖାଲି ସ୍ଥାନ ଦେଖି ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ତାଙ୍କୁ ସେଠାରେ ମୁତୟନ କରିବେ । (୩) ଏକ ତଦନ୍ତ ସହାୟତାରେ ୨.୭.୨୦୦୮ ତାରିଖରୁ ସେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ଦପ୍ତରରେ ଯୋଗ ଦେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମଗ୍ର ସମୟକୁ ତାଙ୍କ ଚାକିରି କାଳରେ ସାମିଲ କରି ତାହାକୁ ନିୟମିତ କରାଯିବ ।

ଅତଏବ, ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସ୍ତରୀୟ କମିଟିର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଠାରୁ ଆଉ ପାହାଚେ ଆଗେଇଯାଇ, ଏପରିକି ତାକୁ ଭ୍ରୂକ୍ଷେପ ନ କରି, ୨୨.୬.୨୦୧୫ ତାରିଖରେ ସରକାର ଦେଇଥିବା ଆଦେଶକୁ ଏ ବାବୁ ପାଦରେ ଦଳିଦେଲେ ଓ ସମଗ୍ର ଆଦେଶକୁ ଅସିଦ୍ଧ କରି ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ ନିସର୍ତ୍ତ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇ ପିଛିଲା ତାରିଖରୁ ନିୟମିତ କରାଯିବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଲେ ।

କ୍ରମାନ୍ଵୟରେ ଥିବା ଉପରୋଦ୍ଧୃତ୍ତ ତିନୋଟିଯାକ ଆଦେଶ/ନିଷ୍ପତ୍ତି/ସୁପାରିଶକୁ ପରସ୍ପର ସହ ମିଳାଇ ଅନୁଧ୍ୟାନ କଲେ ଅନୁଶାସନସଚିବ “ସୁଚିନ୍ତିତ ମତ” ଦେବା ବାହାନାରେ ଯେଉଁ ଭେଳିକି ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି ତାହା ସ୍ପଷ୍ଟ ଦେଖିହେବ ।

ବାସ୍ତବତାକୁ ଲୁଚାଇ ସେ ଲେଖିଛନ୍ତି , ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଅନଧିକୃତ ଭାବେ ଅନୁପସ୍ଥିତ ନ ଥିଲେ, ତାଙ୍କୁ ଜୋର ଜବରଦସ୍ତ ନିକମା କରି ରଖା ହୋଇଥିଲା । ସେ ଡାକ୍ତରୀ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ଦେଇଥିଲେ , ତାକୁ ଗ୍ରହଣ କରା ହୋଇନଥିଲା । ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଘୋର ଅନ୍ୟାୟ କରାହୋଇଛି । ତେଣୁ ତାଙ୍କୁ ବିନା ସର୍ତ୍ତରେ ପଦାସୀନ କରାଇ ପିଛିଲା ତାରିଖରୁ ନିୟମିତ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ।

ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରି ମାରିବା ପାଇଁ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀଙ୍କୁ ଯାହା ଆବଶ୍ୟକ ଥିଲା ଏହି ଅନୁଶାସନସଚିବ ସେ ସବୁ ସରଞ୍ଜାମ ଯୋଗାଇ ଦେଇଥିଲେ । (କ୍ରମଶଃ)

ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଛନ୍ତି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ : ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସଫେଇ ରଖନ୍ତୁ – ଦଶମ ଭାଗ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ବନ୍ଦ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଯେ ଏପରି ଫାଇଦାବାନ ସଉଦାରେ ଲିପ୍ତ ଥିବେ ତାହା ମୋ ପାଇଁ ଥିଲା କଳ୍ପନାତୀତ । କାରଣ, କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ପୁନରାରମ୍ଭର ପୂର୍ବସୂଚନା ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବଙ୍କୁ ଦେବା ପାଇଁ ୨.୭.୨୦୧୮ରେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର “ଚରମ ପତ୍ର”ରେ ସେ ସ୍ଵାକ୍ଷର କରିଥିଲେ । ଶଠତା ସତରେ କି ବିଭତ୍ସ !

ଅତର୍ଛରେ ସରକାର

ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା (ସଂଶୋଧନ) ବିଧେୟକକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିବାକୁ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କୁ ମୁଁ ଯେଉଁ ସ୍ମାରକ ପତ୍ର ଦେଇଥିଲି, ତହିଁରେ ଚିହ୍ନିତ ତ୍ରୁଟି ଉପରେ ସେ ବିଚାର ବିମର୍ଶ କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ୨୩.୬.୨୦୧୮ତାରିଖରେ ତାକୁ ମଞ୍ଜୁର କରିଥିଲେ । ଏହା ଅବଗତ ହେବା ପରେ ୨୯.୬.୨୦୧୮ ତାରିଖ ସକାଳ ୮ଟା ୧୭ ମିନିଟରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ମୁଁ ଇ-ମେଲ୍ ଯୋଗେ ଜଣାଇଲି କି, ଓଡ଼ିଆସ୍ଵାର୍ଥବିରୋଧୀ ବିଧେୟକଟି ବିଧାନରେ ରୂପାନ୍ତରୀତ ହୋଇସାରିଥିବା ହେତୁ ସେ ସଂଶୋଧିତ ଭାଷା ଆଇନର ପୁନଃ ସଂଶୋଧନ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ୧୪.୩.୨୦୧୮ ତାରିଖର କ୍ୟାବିନେଟ୍ ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ଲୁଚାଇଦେଇ ୨୬.୧୨.୨୦୧୭ର କାର୍ଯ୍ୟତଃ ବାତିଲ ହୋଇଥିବା କ୍ୟାବିନେଟ୍ ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ୧.୫.୨୦୧୮ରେ ଘଟିଥିବା ସଂଶୋଧନର “ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ କାରଣ କଥନ”ରେ ଲିପିବଦ୍ଧ କରି ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଧ୍ଵଂସ କରିବାରେ ବିଧାନସଭାକୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥିବାରୁ ସେ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ବିରୁଦ୍ଧରେ ଏପରି ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର କରିଥିବା ପଦଧିକାରୀକୁ ଠାବ କରି ତା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆବଶ୍ୟକୀୟ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ କରନ୍ତୁ । ଏହା ସରକାରଙ୍କୁ ଅତର୍ଛାଇଲା ।

ଜୁଲାଇ ୧୬ରୁ ପୁଣି କାହିଁକି 

ଜୁଲାଇ ୧୬ ତାରିଖରୁ କାହିଁକି କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ପୁନର୍ବାର ଆରମ୍ଭ ହେବ ତାହା ମୁଁ ୪.୭.୨୦୧୮ରେ ପ୍ରକାଶ କଲି । ତହିଁର କିଛି ଅଂଶ:

ଆରୁଖ ମୁଣ୍ଡରେ ପଣସ ଅଠା
ପଳାତକ ଆସାମୀ ପରି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ନିଜେ ଏହି ଜାଲିଆତି କଳୁଷିତ ବିଧେୟକ ପାରିତୀକରଣ ପାଇଁ ଆଗତ ନ କରି , ତାଙ୍କ ନିଜ ଜିଲ୍ଲାବାସୀ ଓ ଅନୁଗତ ମନ୍ତ୍ରୀ ବିକ୍ରମ ଆରୁଖଙ୍କୁ ଦାୟିତ୍ବ ଦେଇ ପଳାଇଲେ ଓ ଏହି ଜାଲିଆତି ସହ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବ ଆଗରୁ ଲେଖିରଖିଥିବା ଖଣ୍ଡେ କାଗଜ ପଢ଼ି ଆରୁଖ ବିତର୍କର ଉତ୍ତର ରଖିଲେ । କେହି ଜଣେ ବି ବିଧାୟକ ପ୍ରଶ୍ନ କଲେନାହିଁ , ମୌଖିକ ବିତର୍କର ଲିଖିତ ଉତ୍ତର ବିତର୍କ ପୂର୍ବରୁ ମନ୍ତ୍ରୀ କେଉଁଠୁ ଆଣିଥିଲେ । ଲଜ୍ଜ୍ୟା ଲାଗୁଛି କହିବାକୁ ଯେ, ଏହି ପରି ସଭ୍ୟମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଓଡିଶା ବିଧାନସଭା ଚାଲିଛି ।
ବିଧାନସଭାର ସ୍ଵାଧୀକାର ଭଙ୍ଗ
ଏହି ଜାଲିଆତିର ଅଠା , ଯାହା ଅରୁଖଙ୍କ ମୁଣ୍ଡରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବୋଳିଛନ୍ତି, ତାହା ସେ କିପରି ଧୋଇବେ ତାଙ୍କୁ ଜଣା । କିନ୍ତୁ ୧୪.୦୩.୨୦୧୮ ତାରିଖ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳର ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ ଗୋପନ ରଖି ୨୬. ୧୨ . ୨୦୧୭ ତାରିଖର ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପରେ ସଂଶୋଧନ ବିଧେୟକ ଆଧାରିତ ବୋଲି ସମ୍ପୃକ୍ତ ବିଧେୟକର ‘ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ କାରଣ କଥନ’ରେ ଯେଉଁ ଉଲ୍ଳେଖନା ଅଛି ତାହା ପବିତ୍ର ସାର୍ବଭୌମ ଗୃହର ଅବଗତିରୁ ‘ବାସ୍ତବ ତଥ୍ୟ ସଂଗୋପନ’ (suppression of material facts) ଦୋଷରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ।
ଏପରି ଦୋଷ ଜାଣିଶୁଣି କରିଥିବା ହେତୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଗୃହର ସ୍ଵାଧୀକାର ଭଙ୍ଗ କରିଛନ୍ତି କିମ୍ବା ସେ ଯାହା ମୁଣ୍ଡରେ ପଣସ ଅଠା ବୋଲିଛନ୍ତି, ସେ ନିଜେ ସାଂସଦୀୟ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏବଂ ୧୪.୦୩.୨୦୧୮ ତାରିଖ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳର ନିଷ୍ପତ୍ତି ୨୬. ୧୨ . ୨୦୧୭ ତାରିଖର ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳ ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ପରିବର୍ତ୍ତିତ କରିଥିବା ଅବଗତ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ଉପରୋକ୍ତ ‘ବାସ୍ତବ ତଥ୍ୟ ସଂଗୋପନ’ ପ୍ରତି ଆଖି ବୁଜି ଦେଇ , ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ବିଧାନସଭାକୁ ଅନ୍ଧକାରରେ ରଖି, ଶାସନ ସଚିବଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ପୂର୍ବରୁ ଲିଖିତ ବିତର୍କ-ଉତ୍ତର ପାଠ କରି ଓ ତଦ୍ଦ୍ଵାରା ବିଧାନସଭାକୁ ପ୍ରତାରିତ କରି, ବିଧାନସଭାର ସ୍ବାଧୀକାର ଭଙ୍ଗ କରିଛନ୍ତି ତାହା ବିଧାନସଭାର ଆଗାମୀ ଅଧିବେଶନ ସ୍ଥିର କରିବା ଆବଶ୍ୟକ”।

ସମ୍ପୂର୍ଣ ଲେଖାଟି ଏ ମାସ ୧୬ରୁ ପୁନଶ୍ଚ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ : କାହିଁକି ? ଶୀର୍ଷକରେ ଉପଲଭ୍ୟ ।

ସ୍ଵାଧିକାର ପ୍ରଶ୍ନ ଏଡ଼ାଇବାକୁ 

ଭାଷା ଆଇନକୁ ସରକାର ଏକ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରମୂଳକ ଭୁଲ ସଂଶୋଧନ ଦ୍ଵାରା ପଙ୍ଗୁ କରିଦେଇଥିବାର ବିଧିକ ସ୍ଥିତି ଏହି ଲେଖାରେ ଖୋଦିତ ହୋଇଥିଲା କେବଳ ନୁହେଁ, ବିଧାନସଭାର ଆଗାମୀ ବର୍ଷାକାଳୀନ ଅଧିବେଶନରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସ୍ଵାଧିକାର ଭଙ୍ଗ ଅଭିଯୋଗ ଆସିପାରେ ଓ ତଦ୍ଦ୍ଵାରା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଅପଦସ୍ତ ହୋଇପାରନ୍ତି ବୋଲି ଆଶଙ୍କା ଚହଟି ଥିଲା । ତେଣୁ, ସ୍ଵାଧିକାର ପ୍ରଶ୍ନ ଏଢ଼ାଇବାକୁ ଯେକୌଣସି ପ୍ରକାରେ ହେଉ ପଛେ, ବିଧାନସଭାର ବର୍ଷାକାଳୀନ ଅଧିବେଶନ ପୂର୍ବରୁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ବିଭ୍ରାଟ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦପ୍ତର ଲାଗିପଡ଼ିଥିଲା ।

ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଥିଲେ ଶେଷ ଭରସା । ସେ ଯଦି ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭଣ୍ଡୁର କରିବାକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି , ତେବେ ୨.୭.୨୦୧୮ ତାରିଖର ଚରମ ପତ୍ରରେ ସ୍ଵାକ୍ଷର କରିଥିବା ପବିତ୍ର ମହାରଥା ତାଙ୍କ ସହ ସହଯୋଗ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ , କାରଣ, ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ପାଣ୍ଠି ତୋଷରପାତ ଅଭିଯୋଗର ଖଣ୍ଡା ତାଙ୍କ ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ ଝୁଲିକି ରହିଥିଲା ଓ ପୋଲିସ କବଳରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କ ବୋଲ ମାନିବା ଭିନ୍ନ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଅନ୍ୟ ପନ୍ଥା ନଥିଲା । ତେଣୁ, ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନଙ୍କ ଆନୁଗତ୍ୟ ହାସଲ କରିବା ଥିଲା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦପ୍ତର ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ ।

ଜୁଲାଇ ୧୬ ତାରିଖ ପାଖେଇ ଆସୁଥିଲା । ତା ପୂର୍ବରୁ ପତ୍ନୀଙ୍କ ଚାକିରି ନ ହେଲେ, ସେ ଆଉ କିଛି କରିପାରିବେ ନାହିଁ ବୋଲି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦପ୍ତରକୁ ଶୁଣାଇଥିଲେ । ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦପ୍ତରରୁ ଚାପ ପଡ଼ିଥିଲା ଶିକ୍ଷାମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଉପରେ ଯେପରି ଭାବେ ହେଉ ବି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀଙ୍କ ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ଚାକିରିରେ ସଂସ୍ଥିତ କରିବାକୁ । ଶିକ୍ଷାମନ୍ତ୍ରୀ ଅନନ୍ତ ଦାସ ଶିକ୍ଷା ସଚିବଙ୍କ ଉପରେ ଚାପ ପ୍ରୟୋଗ କରିଥିଲେ । ଅର୍ଥ ବିଭାଗ ଆପତ୍ତି କରିବ ନାହିଁ ବୋଲି ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ଶଶୀ ଭୂଷଣ ବେହେରା ମୌଖିକ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲେ । ଏବଂ ଏହାର ତଦବିର ଦାୟିତ୍ଵ ମଧ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।

ଯାହା ହେବାକୁ ଥିଲା, ତାହା ଯେ ସମ୍ପୂର୍ଣ ବେଆଇନ , ଏଥିରେ ଶାସନ ସଚିବ ଓ ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବଙ୍କର କୌଣସି ସନ୍ଦେହ ନ ଥିଲା । ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବ ୨୨.୬.୨୦୧୮ ତାରିଖର କମିଟି ବୈଠକରେ ଯେଉଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ତାହା ଆପତ୍ତିଜନକ ଜାଣି ଶାସନ ସଚିବ ତହିଁରେ କିପରି ସ୍ଵାକ୍ଷର କରିନଥିଲେ ଓ ସେହି ଅବସ୍ଥାରେ ନଥିଟି୨୫.୬.୨୦୧୮ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପଡିରହିଲା ପରେ, ତଳିଆ ଅମଲାତନ୍ତ୍ର ମୁଣ୍ଡରେ ଅଠା ବୋଳି ନିଜେ ନିରାପଦ ରହିବାକୁ କିପରି ଅଧସ୍ଥନଙ୍କଠାରୁ ଉଚ୍ଚତନ କମିଟିର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପରେ “ସୁଚିନ୍ତିତ ମତ” ତଲବ କରା ହୋଇଥିଲା ତାହା ପୂର୍ବରୁ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ।

ତ୍ରିଶଙ୍କୁ ସ୍ଥିତି 

ତଳିଆ ଅମଲାତନ୍ତ୍ର ଉପରୋକ୍ତ ଦୁଇ ତୁଙ୍ଗ ପଦଧିକାରୀଙ୍କ କଥାରେ କୌଣସି ବେଆଇନ ମତ ଦେବାକୁ ରାଜି ନଥିବା ହେତୁ ନଥିଟି ତ୍ରିଶଙ୍କୁ ଅବସ୍ଥାରେ ପଡିଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ବର୍ଷାକାଳୀନ ଅଧିବେଶନରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସ୍ଵାଧିକାର ଭଙ୍ଗ ଅଭିଯୋଗକୁ ଏଡ଼ାଇବା ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ସକାଶେ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥିଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀ ଚାକିରିରେ ସଂସ୍ଥିତା ହେବା ନିହାତି ଜରୁରୀ ହୋଇ ପଡ଼ିଥିଲା ।

ଏହି ତ୍ରିଶଙ୍କୁ ଅବସ୍ଥାର ଅବସାନ ପାଇଁ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ମିଳିଗଲେ । ସେ ହେଲେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗର ଅନୁଶାସନ ସଚିବ ସୂର୍ଯ୍ୟ ନାରାୟଣ ମହାପାତ୍ର । (କ୍ରମଶଃ)

ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଛନ୍ତି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ : ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସଫେଇ ରଖନ୍ତୁ – ନବମ ଭାଗ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

ଅଡ଼ଶପୁର କଲେଜର ଉଦ୍ଭିଦ ବିଜ୍ଞାନ ଅଧ୍ୟାପିକା ଶ୍ରୀମତୀ ମାନସୀ ଷଡ଼ଙ୍ଗୀଙ୍କ ଚାକିରି ଉପରେ ବିଚାର ପାଇଁ ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବ କୃପାସିନ୍ଧୁ ମିଶ୍ର ଏକ ବିଚାର କମିଟି ଗଠନ ପାଇଁ ନିଜେ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇ (ଟିପ୍ପଣୀ ୪, ତା.୨୦.୬.୨୦୧୮, ସମୟ ସକାଳ ୧୦ଟା ୧୫ ମିନିଟ ୧୬ ସେକେଣ୍ଡ), ମାତ୍ର ଅଧଘଣ୍ଟାରେ ଅଭୂତପୂର୍ବ ବେଗରେ ଶାସନ ସଚିବଙ୍କ ଅନୁମୋଦନ ହାସଲ କରି (ଟିପ୍ପଣୀ ୫, ତା.୨୦.୬.୨୦୧୮, ସମୟ ସକାଳ ୧୦ଟା ୪୬ ମିନିଟ ୧୦ ସେକେଣ୍ଡ), ତତ୍କାଳ କମିଟି ଗଠନ କରି, ୨୨.୬.୨୦୧୮ ଅପରାହ୍ନ୧୨ଟା୩୦ରେ ତହିଁର ବୈଠକ ନିଜ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ କରି ଯେଉଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିର୍ମାଣ କଲେ, ତାହା ତ ପୂର୍ବ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଅନୁସାରେ ସେହି ଦିନ ହିଁ ଶାସନ ସଚିବଙ୍କ ପାଖରେ ପେଶ୍ କରାଯାଇ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଆଦେଶ ନିଆଯିବା କଥା (“The report will be placed for kind perusal and necessary orders of Commissioner-cum-Secretary on the same day.”) ଏବଂ ସେହି କାରଣରୁ ତ ଅନୁବିଭାଗ ଅଧିକାରୀ କମିଟିର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଓ ତହିଁର ଟିକିନିଖି ବିବରଣୀ ସେହି ଦିନ ଅପରାହ୍ନ ୩ଟା ୪୯ ମିନିଟ ୩୩ ସେକେଣ୍ଡରେ ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବଙ୍କ ପାଖରେ ପେଶ୍ କରିଥିଲେ (ଟିପ୍ପଣୀ ୯) ; କିନ୍ତୁ କ’ଣ ହେଲା ଯେ , ଯୁଦ୍ଧକାଳୀନ ତତ୍ପରତା ସହ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପରେ ଶାସନ ସଚିବ କୌଣସି ଅଭିମତ ରଖିଲେ ନାହିଁ ଓ ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବ ଦୀର୍ଘ ସାଢେ ତିନି ଦିନ ପରେ ୨୫.୬.୨୦୧୮ ତାରିଖ, ସମୟ ସନ୍ଧ୍ୟା ୭ଟା ୩ ମିନିଟ ୧୫ ସେକେଣ୍ଡରେ “ଦୟାକରି ଆପଣଙ୍କ ସୁଚିନ୍ତିତ ମତ ଦିଅନ୍ତୁ” ବୋଲି ଏକ ରହସ୍ୟଜନକ ଆଦେଶ ଉଲ୍ଲେଖ କରି ତାଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ନିର୍ମିତ ନିଷ୍ପତ୍ତିର ପୁନର୍ବିଚାରର ପରିସର ସୃଷ୍ଟିକଲେ?

ଅନୁବିଭାଗୀୟ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଦାୟିତ୍ଵ ଥିଲା ଉପରୋକ୍ତ କମିଟିର ନିଷ୍ପତ୍ତି ନଥିରେ ଲିପିବଦ୍ଧ କରି ନଥିଟିକୁ ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା, ଯାହା ସେ କରିଥିଲେ । କମିଟିର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପରେ “ସୁଚିନ୍ତିତ ମତ” ରଖିବାକୁ ତାଙ୍କର କୌଣସି କ୍ଷମତା ନ ଥିଲା । ଏଣୁ ସେ ସେପରି କୌଣସି ମତ ଦେବା ସମ୍ଭବ ନ ଥିଲା ।

ଶ୍ରୀମତୀ ମାନସୀ ଷଡ଼ଙ୍ଗୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ସରକାର ୨୨.୬.୨୦୧୫ରେ ଯେଉଁ ଆଦେଶ ଦେଇଥିଲେ, ଏହି କମିଟି ସେହି ଆଦେଶକୁ ବାତିଲ କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା କେତେଦୂର ଆଇନ ସମ୍ମତ ହେବ – ସେ ନେଇ ସନ୍ଦେହ ଥିଲା । ସେଥିପାଇଁ ଏହି କମିଟି ବି କହିଥିଲା କି, ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ସରକାର ଯାହା ଶେଷ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବେ ତାହାକୁ ମାନିବେ ବୋଲି ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡ଼ଙ୍ଗୀ ସତ୍ୟପାଠ ମାଧ୍ୟମରେ ଅଙ୍ଗୀକାରନାମା ଦେବେ ।

ଏପରି ସତ୍ୟପାଠ (Affidavit) ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡ଼ଙ୍ଗୀଙ୍କ ସ୍ଵାର୍ଥ ଅନୁକୂଳ ନ ହୋଇଥିବାରୁ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଏହାର ପରିବର୍ତ୍ତନ ଉପରେ ଏପରି ଚାପ ପ୍ରୟୋଗ କଲେ ଯେ, କମିଟିର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗର୍ଭାଶୟରେ ହିଁ ମରିଯିବା ଅବସ୍ଥା ସୃଷ୍ଟିହେଲା ।

ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ପାଇଁ ଶତପଥୀ ଯାହା ଚାହୁଁଛନ୍ତି ତାହା କର ବୋଲି ତୃତୀୟ ମହଲାର ଚାପ ପ୍ରବଳରୁ ପ୍ରବଳତର ହେଉଥାଏ । ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ କିଂକର୍ତ୍ତବ୍ୟବିମୂଢ ହୋଇପଡ଼ିଲା । ଶାସନ ସଚିବଙ୍କ ସହ ବାରମ୍ବାର ମୌଖିକ ଆଲୋଚନା ପରେ ୨୫.୬.୨୦୧୮ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ “ଗାଁ ଲୋକେ ପଣସ ଖାଇ ଭଣ୍ଡାରି ମୁଣ୍ଡରେ ଅଠା” ବୋଳିଲା ପରି କୁହାଗଲା, ତଳିଆ ଅମଲାତନ୍ତ୍ର (lower bureaucracy) ସମସ୍ୟା ସମାଧାନ ପାଇଁ “ସୁଚିନ୍ତିତ ମତ” ଦେଉ !

ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀଙ୍କୁ ବୁଝାଇ ଦିଆଗଲା ଯେ, ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ନିସର୍ତ୍ତ ସଂସ୍ଥିତା ହେବେ, କାରଣ କମିଟି ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ଅକାମି କରିବା ପାଇଁ “ସୁଚିନ୍ତିତ ମତ” ଆସିବ । (କ୍ରମଶଃ)