ସରକାର ଭେଳିକି ଦେଖାଇବା ବନ୍ଦ କରନ୍ତୁ : ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ , ଓଡ଼ିଶା

ଆଇନ ଅମାନ୍ୟ ଏକ ଦଣ୍ଡନୀୟ ଅପରାଧ – ଏତିକି ବୁଝିବାକୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କର ଯଦି ଦକ୍ଷତା ଥାନ୍ତା ତେବେ ଓଡିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନର ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ସାତଶହ ଦିନ ଅତିକ୍ରମ କଲା ପରେ ରାଜ୍ୟ କ୍ୟାବିନେଟ ବୁଧବାର ପୁନଶ୍ଚ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ଭେଳିକି ଦେଖାଇବାକୁ ସାହସ କରିନଥାନ୍ତା ବୋଲି ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ , ଓଡ଼ିଶାର ନେତୃତ୍ବ ଆଜି ଏକ ସାମ୍ବାଦିକ ସମ୍ମିଳନୀରେ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।

ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରେସ ଵିଜ୍ଞପ୍ତି ପୂର୍ଣ୍ଣତଃ ସ୍ଥାନିତ ହେଲା ।

ମାତୃଭାଷାର ଆତାପୀ ବାତାପୀ: ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ଓ ସୁବ୍ରତ – ଏକ ଗୋପନ ତଥ୍ୟ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ
ଅଧ୍ୟକ୍ଷ , ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ, ଓଡିଶା

ସୈତାନ ହରିନାମ ଜପିଲାପରି ମାତୃଭାଷାର ନାମ ଜପୁଥିବା କେତେକ ବ୍ୟକ୍ତି ଆମ ଭାଷା ଜନନୀକୁ ଛୁରିମାରିଚାଲିଛନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ ଭିତରୁ ଭାଷାବିତ୍ ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଓ ତାଙ୍କ ସହ ମିଶି ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ମାନ୍ୟତା ସଂକ୍ରାନ୍ତୀୟ ସରକାରୀ ସନ୍ଦର୍ଭ ଚୋରିକରିଥିବା ସୁବ୍ରତ କୁମାର ପୃଷ୍ଟି ଆତାପୀ ବାତାପୀ ଯୋଡି ପରି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଜନନୀକୁ ଭିତରୁ ମାରିବାକୁ ଥରେ ଉଦ୍ୟମ କରିଥିଲେ ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ପରିସରରେ । ଯଦିଓ ସଫଳ ହେଲେ ନାହିଁ , ଆଜି ମାତୃଭାଷା ଦିବସରେ ଏହି ଯୋଡିର ସେହି କୁତ୍ସିତ ପ୍ରୟାସ ସମସ୍ତଙ୍କ ଅବଗଟିକୁ ଆସିବା ଆବଶ୍ୟକ ।

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ରକ୍ଷା ଓ ବିକାଶରେ ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟର ବିଶେଷ ଭୂମିକା ରହିଛି । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଉଚ୍ଚତମ ଅଧ୍ୟୟନ ଓ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ ଗବେଷଣା ଏହିଠାରେ ହୁଏ । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଯୋଗ୍ୟତମ ବିଦ୍ଵାନମାନେ ଏହି ବିଭାଗରେ ଅଧ୍ୟାପକ ଥିଲେ, ଓ ହେବା କଥା । ମାତ୍ର ସୁବ୍ରତ ପୃଷ୍ଟିଙ୍କ ପରି ଜଣେ ଅଯୋଗ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଏଠାରେ ଅଧ୍ୟାପକ ବନାଇବା ପାଇଁ ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ଯେଉଁ ହୀନ ଉଦ୍ୟମ କରିଥିଲେ ତାହା ସଫଳ ହୋଇଥିଲେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଉଚ୍ଚତମ ଶିକ୍ଷା ବିପନ୍ନ ହୋଇଥାନ୍ତା ଓ ଗବେଷଣା ଲକ୍ଷ୍ୟଭ୍ରଷ୍ଟ ହୋଇଥାନ୍ତା ।

ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନଙ୍କ ସମସ୍ତ ଅପଚେଷ୍ଟା ସତ୍ତ୍ବେ ସୁବ୍ରତ ଯୋଗ୍ୟ ବିବେଚିତ ହେଲେ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ଏହି ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ତଥ୍ୟକୁ ଅନୁଶୀଳନ କରି ଯେ କୌଣସି ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ପାଇଁ ଶିକ୍ଷକ ମନୋନୟନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଡ଼. ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ ଯଦି କଳାତାଲିକାଭୁକ୍ତ କରାନଯାଏ ତେବେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଏହି ଆତାପୀ ବାତାପୀ ଯୋଡି ଯେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଜନନୀ ପାଇଁ ଅଧିକ ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି ନକରିବେ ତାହା କହି ହେବନାହିଁ । ଅନ୍ୟର ଗବେଷଣା ପ୍ରସୂତ ତଥ୍ୟ ପ୍ରମାଣ ଚୋରିକରିବା ଏହି ଯୋଡିର ଅଭ୍ୟାସ । ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ହୁଏତ ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟରେ ସୁବ୍ରତଙ୍କ ଭର୍ତ୍ତି କରିବା ପାଇଁ ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ଉଡୁଅମ କରିଥିଲେ ଓ ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ବି ଭବିଷ୍ୟତରେ ଉଦ୍ୟମ କରିପାରନ୍ତି ।

ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟର ତତ୍କାଳୀନ ଓଡ଼ିଆ ବିଭାଗର ମୁଖ୍ୟ ଅଧ୍ୟାପକ ଡ଼. ସନ୍ତୋଷ ତ୍ରିପାଠୀ ଓ ଓଡ଼ିଶାର ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ଶିକ୍ଷାବିତ୍ ନିଜ ଭିତରେ କରିଥିବା ଆଲୋଚନାରୁ ଏହି ତଥ୍ୟ ଆମ ଦୃଷ୍ଟିକୁ ଆସିଛି । ମାତୃଭାଷା ଦିବସରେ ଏହି ତଥ୍ୟ ଆମେ ଓଡ଼ିଶାର ମାତୃଭାଷାପ୍ରେମୀ ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ଭେଟି ଦେଉଛୁ । ଏହାକୁ ଏହି ସଂଯୋଗ-ସରଣୀରେ ଘେନା କରନ୍ତୁ :

ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଉପରେ ‘ଭରସା’ର ଭରସା : ଡ଼.ସାଗର ତ୍ରିପାଠୀ ସମ୍ମାନିତ

ଭ୍ରାମ୍ୟମାଣ ପ୍ରତିନିଧି

ସମାଜ ଓ ସଂସ୍କୃତି ସେବାରେ ସୁପରିଚିତ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ‘ଭରସା’ ଦ୍ଵାରା ‘ଗଞ୍ଜାମଜ୍ୟୋତି’ ସମ୍ମାନରେ ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧିତ ହୋଇଛନ୍ତି ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ଗଂଜାମ ଜିଲ୍ଲା ଆବାହକ , ବାଗ୍ମୀ, ସାହିତ୍ୟିକ ଓ ଜିଲ୍ଲାର ଅନ୍ୟତମ ସାଂସ୍କୃତିକ ସାରଥୀ ଡ଼. ସାଗରରଞ୍ଜନ ତ୍ରିପାଠୀ, ଯାହା ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଉପରେ ‘ଭରସା’ର ଭରସା ହିଁ ପ୍ରକଟ କରେ ।

ପୂର୍ବତନ ଉପବାଚସ୍ପତି ରାମଚନ୍ଦ୍ର ପଣ୍ଡା, ପୂର୍ବତନ ଭିଜିଲାନ୍ସ ଅଧିକ୍ଷକ ଦେବଦତ୍ତ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତିରେ ‘ଭରସା’ ପକ୍ଷରୁ ଖଲିକୋଟ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟର କୁଳପତି ଅମରେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ମିଶ୍ର ଡ଼. ତ୍ରିପାଠୀଙ୍କୁ ଏହି ସମ୍ମାନରେ ଭୂଷିତ କରିଛନ୍ତି । ଏଥିପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ପକ୍ଷରୁ ତାଙ୍କୁ ଜ୍ଞାପନ କରାଯାଇଛି ଉଷ୍ଣ ଅଭିନନ୍ଦନ

ଅଧ୍ୟାପକ ଲକ୍ଷ୍ମୀନାରାୟଣ ପଣ୍ଡା, ପ୍ରଫେସର ପି .ସି. ସାହୁ, ସନତ ପଣ୍ଡା, ଡ଼.ରମେଶ ମିଶ୍ର , ପ୍ରଫେସର ହରିହର ଦାସ ପ୍ରମୁଖ ଡ଼. ତ୍ରିପାଠୀ ସମ୍ମାନିତ ହେବାରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆନନ୍ଦ ପ୍ରକଟ କରିଥିବାବେଳେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ ଏକ ଅଭିନନ୍ଦନବାଣୀରେ କହିଛନ୍ତି ,

“ପୁଣ୍ୟଶ୍ଳୋକ ଦୀନବନ୍ଧୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ଉଦ୍ୟମରେ ଯେଉଁ ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାର ଘୁମୁସରରୁ ହିଁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ଇଂରାଜୀ ବେପାରୀଙ୍କ କବଳରେ ନିପତିତ ଓଡ଼ିଶାର ଭୌଗୋଳିକ ଜାତୀୟତା, ସେହି ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାରେ ଓଡ଼ିଶାର ଭାଷା-ଜାତୀୟତାର ପୁନଃ ପ୍ରତିଷ୍ଠାପାଇଁ ଚାଲିଥିବା କଳାପତାକା ଅଭିଯାନରେ ସେନାପତିତ୍ବ କରୁଥିବା ଡ଼. ତ୍ରିପାଠୀଙ୍କୁ ସମ୍ମାନିତ କରି ‘ଭରସା’ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଜନନୀଙ୍କୁ ହିଁ ସମ୍ମାନିତ କରିଛି । ଡ଼. ତ୍ରିପାଠୀଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇବା ସହ ଆମେ ‘ଭରସା’ ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଉଛୁଁ ।”

ଭାଷାସଚିବଙ୍କ ପ୍ରଥମ କାମ ହେଉ ଦେବୀପ୍ରସନ୍ନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ କଳାତାଲିକାଭୂକ୍ତ କରିବା

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଓଡିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନ 1954 ଅକ୍ଟୋବର 14 ତାରିଖଠାରୁ ଓଡିଶା ପରିଚାଳନାରେ ଇଂରାଜୀକୁ ଅବୈଧ କରିସାରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ନିଜକୁ ଶାସକ ମନେ କରୁଥିବା ଦରମାଖିଆ ନୌକରମାନେ ଆମ ଲୋକଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଆରେ ସେବା ଦେବାକୁ ନାରାଜ । ଫଳରେ ସମ୍ବିଧାନ ବହିର୍ଭୁତ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ ଚାଲିଛି ଓଡ଼ିଶାର ପରିଚାଳନା ସମ୍ପୂର୍ଣ ଅସାମ୍ବିଧାନିକ ଶୈଳୀରେ । ଓଡିଶା ପ୍ରଦେଶ ସୃଷ୍ଟିର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପଣ୍ଡ ହୋଇଚାଲିଛି ଓ ସ୍ଵାଧୀନତା ସତ୍ତ୍ବେ ଆମ ନିଜ ରାଜ୍ୟରେ ଆମେ ପରାଧୀନ ହୋଇରହିଛୁ ।

ଏହାର ପରିସମାପ୍ତି ପାଇଁ ଓଡ଼ିଆରେ ସେବା ନ ଦେଉଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ପାଇଁ ଓ ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଭାଷା ଅଦାଲତ ଗଠନ ପାଇଁ ଭାଷା ଆଇନର ସଂଶୋଧନ ସକାଶେ ଆମେ ଚଳାଇଛୁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ନିରବ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ମାଧ୍ୟମରେ ।

ଭାଷାବିତ୍ ଭାବେ ଡିଣ୍ଡିମ ପିଟିହେଉଥିବା ଡ଼. ଦେବୀପ୍ରସନ୍ନ ପଟ୍ଟନାୟକ ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରଥମ ବ୍ୟକ୍ତି ଯେ କି 2016 ଜୁନ 25 ତାରିଖର ସମାଜ କାଗଜରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗର୍ହିତ ଭାଷାରେ ଗାଳିଗୁଲଜ କଲେ କଳାପତାକା ଅଭିଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ । ଏହାର କାରଣ ଅନୁସନ୍ଧାନରୁ ଜଣାପଡ଼ିଲା, ତାଙ୍କୁ ବ୍ଲାକମେଲ୍ କରି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦପ୍ତର ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଗାଇଛି । କାହିଁକି ତାଙ୍କୁ ବ୍ଲାକମେଲ୍ କରାଯାଉଛି ତହିଁର ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବାରୁ ଜଣାପଡିଲା , ଏକ ଘରୋଇ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ଆଳରେ ଭୁବନେଶ୍ଵର ପାଖରେ ପ୍ରାୟ 100 ଏକର ଜାଗା ହାତେଇବାକୁ ସକ୍ଷମ ହେବାପାଇଁ ସେ ସରକାରୀ ନଥି ଚୋରିକରିଥିବା ସରକାର ଜାଣନ୍ତି । ଆମ ଆନ୍ଦୋଳନ ବିରୁଦ୍ଧରେ କାମ ନ କଲେ ସେହି ଚୋରୀ ଅପରାଧରେ ତାଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡିତ କରାଯିବ ବୋଲି ଧମକାଇ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦପ୍ତର ତାଙ୍କୁ ଏହି କାମରେ ଲଗାଇଥିବା ଜଣାପଡିଲା । ଏହି ପ୍ରେକ୍ଷାପଟରେ ଜଣେ ଓଡ଼ିଆର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ ପାଇଁ ଆମେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କଲୁ ।

ଏତଦନୁସାରେ , ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ମାନ୍ୟତା ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିବା ଯୁକ୍ତି ସନ୍ଦର୍ଭକୁ ଡ଼. ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଚୋରି କରି ତତ୍କାଳୀନ ସାଂସଦ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଖୁଣ୍ଟିଆଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ତାର ଶ୍ରେୟ ଲୁଣ୍ଠନ କରିବା ତଥା ସେହି ତଥ୍ୟପ୍ରମାଣ ସମ୍ବଳିତ ସନ୍ଦର୍ଭ ଉପରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ସତ୍ଵାଧିକାରର ଏକ ପ୍ରତିଦ୍ବନ୍ଦୀ ସତ୍ଵାଧିକାର ତିଆରି କରାଇ ତହିଁର ବ୍ୟବସାୟିକ ଉପଯୋଗ କରିବା ଏବଂ ଏହି ଦୁରଭିସନ୍ଧି ରଖି ରାଜ୍ୟପ୍ରତି ବିଶ୍ଵାସଘାତକତା କରିଥିବା ଅପରାଧରେ ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଅପରାଧିକ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ନେବାକୁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ପକ୍ଷରୁ 8.6.2017ରେ ଭାଷା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନର ନିର୍ଦ୍ଦେଶିକାଙ୍କୁ ପତ୍ର ଲେଖା ଯାଇଥିଲା । ଏହି ଅଭିଯୋଗ ତଥ୍ୟଭିତ୍ତିକ ବୋଲି ରାଜ୍ୟସରକାରଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶିକା ଅବଗତ କରାଇଥିବା 14.7.2017ରେ ନିର୍ଗତ ହୋଇଥିବା ତାଙ୍କ 364 ସଂଖ୍ୟକ ପତ୍ରରୁ ଜଣାଯାଏ ।

ସଂସ୍କୃତି ବିଭାଗର ଶାସନ ସଚିବ ନିରବ ରହି, ଅତ୍ୟନ୍ତ ବେଆଇନ ଭାବେ ଡ଼.ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ ରାଜକୋଷରୁ ନାନା ଆଳରେ ଟଙ୍କା ଦେଉଥିବା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରି 24.10.2017ରେ ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବଙ୍କୁ ଏକ ସ୍ମାରକପତ୍ର ଦିଆଗଲା ଯାହାର ବିଷୟ ହେଲା

“ସ୍ପର୍ଶକାତର ସରକାରୀ ସନ୍ଦର୍ଭ ଚୋରି ଓ ମୁନାଫା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ଦପ୍ତରକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଥିବା ହେତୁ ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ଡ଼.ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ କଳାତାଲିକାଭୂକ୍ତ କରିବାକୁ ଏବଂ ଏହି ସାଙ୍ଘାତିକ ଅପରାଧ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଉପଯୁକ୍ତ ତଦନ୍ତ ଓ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ ।”

ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟ ସମ୍ବାଦପତ୍ରମାନେ ଏହି ଅଭିଯୋଗକୁ ଗୁରୁତ୍ବର ସହ ପ୍ରସାରିତ କରିଥିଲେ ।

ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ ଏହି ଅଭିଯୋଗ ଉପରେ ବିହିତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ସଂସ୍କୃତି ସଚିବଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଲେ । ସଚିବ ଏଯାଏଁ ଶୋଇଛନ୍ତି । ଶବ ଉପରେ ଶାଗୁଣା ଝାମ୍ପିପଡ଼ିଲାପରି ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଓ ତାଙ୍କ ଗ୍ୟାଙ୍ଗ ଓଡିଶା ରାଜକୋଷ ଉପରେ ଝାମ୍ପି ପଡୁଛନ୍ତି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ନାକତଳେ । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଜନନୀ ବିପଦଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇପଡିଛି ।

ଓଡିଶା ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳ ଗୁରୁବାର ଅପରାହ୍ନରେ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଓ ସଂସ୍କୃତି ବିଭାଗକୁ ଦିଫାଳ କରି ସଂସ୍କୃତି ଅଂଶକୁ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟ ଓ ସଂସ୍କୃତି ନାମକ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ବିଭାଗରେ ପରିଣତ କରିଛନ୍ତି ଓ ଭାଷା ବିଷୟ ଏହି ବିଭାଗର ଅନ୍ତର୍ଗତ ହୋଇଛି ।

ସୁତରାଂ, ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଗ୍ୟାଙ୍ଗ ସହ କଳାତାଲିକାଭୁକ୍ତ କରିବା ଏହି ବିଭାଗର ପ୍ରଥମ କାମ ହେଉ । ତହିଁରୁ ଜଣ ପଡିବ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପାଇଁ ନିଷ୍ଠାର ସହ କାମ କରିବାକୁ ଏହି ବିଭାଗ ଗଢ଼ା ହୋଇଛି କି ଆମ ଲୋକଙ୍କୁ ପୁଣି ପ୍ରତାରିତ କରିବାକୁ ଓଡ଼ିଆଦ୍ରୋହୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କର ଏହା ଏକ ନୂଆ ଚାଲ୍ ।

ଓଡ଼ିଶାର ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନରେ କଳାହାଣ୍ଡିର ଯୋଗଦାନ: ଦାବି – ଓଡ଼ିଆରେ କାମ ନକଲେ ଦଣ୍ଡବିଧାନ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଭବାନୀପାଟଣାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ ସମ୍ବାଦ ସହ ଅଦାଲତ ପରିସରରେ ଥିବା କୁଳଗୌରବ ମଧୁସୂଦନ ଦାସଙ୍କ ପବିତ୍ର ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ସମ୍ମୁଖରୁ ପ୍ରେରିତ ଚିତ୍ର ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଦେଇଛି କି, ଇଂରାଜୀ ଭାଷାଧିପତ୍ୟ କବଳରୁ ନିଜ ମାତୃଭୂମିକୁ ଉଦ୍ଧାର କରିବାପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ, ଓଡିଶା ଯେଉଁ ଅଭିଯାନ ଚଳାଇଛି ଓଡ଼ିଶାର ସେହି ଯୁଗାନ୍ତକାରୀ ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗ ଦେଇ ଓଡ଼ିଆରେ ଓଡ଼ିଶାର ସମସ୍ତ ଦାପ୍ତରିକ କର୍ମ ସମ୍ପାଦନା ପାଇଁ କଳାହାଣ୍ଡି ଯେଉଁ ଐତିହାସିକ ଅବଦାନ ଦେଇଥିଲା ତାହାକୁ ତାର ନୀତିନିଷ୍ଠ ବୀର ସନ୍ତାନମାନେ ଅଧିକ ସୁଦୃଢ଼ କରିବାକୁ ଚାହାନ୍ତି ।

ଆଜି ଭବାନୀପାଟଣାର ଓକିଲ ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କ ଏହି ମହାନ ନିଷ୍ପତ୍ତି ହେତୁ ମୋର ଛାତି ଗର୍ବରେ ଫୁଲିଉଠୁଛି । ଏକଦା କଳାହାଣ୍ଡିର ଶେଷ ମହାରାଜା ପୁଣ୍ୟଶ୍ଳୋକ ପ୍ରତାପ କେଶରୀ ଦେଓଙ୍କର ଜଣେ ସହକର୍ମୀ ଭାବେ ମୁଁ ଗର୍ବ ଅନୁଭବ କରୁଥିଲି ; କାରଣ, ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଓଡ଼ିଶାର ପରିଚାଳନାପାଇଁ ତାଙ୍କର ବଜ୍ରନିର୍ଘୋଷ ତୁଲ୍ୟ ଉଦ୍ଘୋଷଣ ହିଁ ‘ଓଡିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ବିଧେୟକ’ର ବିରୋଧୀମାନଙ୍କ ମୁହଁ ବନ୍ଦ କରିଦେଇଥିଲା ଓ ତାହା ବିନାବାଧାରେ ପାରିତ ହୋଇଥିଲା ।

ସେଦିନ ଥିଲା 7 ସେପ୍ଟେମ୍ବର 1954 । ବିତର୍କ ଚାଲିଥିଲା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବକୃଷ୍ଣ ଚୌଧୁରୀ ଆଗତ କରିଥିବା ‘ଓଡିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ବିଧେୟକ’ ଉପରେ । 1 ଏପ୍ରିଲ 1948ରେ ସମ୍ବଲପୁରର ପ୍ରାତଃସ୍ମରଣୀୟ ପଣ୍ଡିତ ଲକ୍ଷ୍ମୀନାରାୟଣ ମିଶ୍ର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ଓଡ଼ିଶାର ସରକାରୀ ଭାଷା କରିବାପାଇଁ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ ସକାଶେ ଆଣିଥିବା ‘ସଂକଳ୍ପ’କୁ ଯେଉଁମାନେ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ, ସେହିମାନଙ୍କ ସମାନ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରର ପଦଧ୍ଵନୀ ବାରିହୋଇପଡୁଥିଲା ବିତର୍କରେ ।

ଜୁନାଗଡ଼ର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରୁଥିବା ପ୍ରତାପ କେଶରୀ ଗର୍ଜି ଉଠିଥିଲେ , “ଯେଉଁମାନେ ଓଡ଼ିଶାରେ ବାସ କରିବାକୁ ଚାହାନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଆ ନିଶ୍ଚୟ ଶିଖିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ସେ ଆମର ଜଣେ ଆନ୍ଧ୍ର ଭାଇ ହୁଅନ୍ତୁ କିମ୍ବା ସେ ଆମର ଚିଫ ସେକ୍ରେଟାରୀ ହୁଅନ୍ତୁ ଅଥବା ଯେ କେହି ହୁଅନ୍ତୁ, ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଆ ଶିଖିବାକୁ ହେବ । They must learn Oriya or else they will have to clear out” – ଏହା କହି ପ୍ରତାପ କେଶରୀ ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ଭାଷଣ ଶେଷ କଲେ, ଚୁପ ହୋଇଯାଇଥିଲେ ଓଡ଼ିଆଵିରୋଧୀଏ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଉତ୍ତରରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ କହିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ ଯେ, ଅଣଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଧୂରୀଣ ହେବାପାଇଁ ତିନିବର୍ଷ କରୁଣା କାଳ ଦିଆଯିବ ଓ ଯେଉଁମାନେ ତିନିବର୍ଷ ଭିତରେ ଓଡ଼ିଆରେ କାମ କରିବା ନ ଶିଖିବା ସେମାନଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ହେବ । ପ୍ରତାପ କେଶରୀ ଯଦି “ଓଡ଼ିଆ ନ ଶିଖିବା ଲୋକେ ଓଡିଶା ଛାଡି ପଳାଇବାକୁ ବାଧ୍ୟ” ବୋଲି ଯଦି ନ କହିଥାନ୍ତେ ସେଦିନ , ତେବେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ କାମ ନକରିବା ଦଣ୍ଡନୀୟ ହେବ ବୋଲି ବିଧାୟକକୀୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ (legislative intention) ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଉତ୍ତରରେ ଆଦୌ ଉଚ୍ଚାରିତ ହୋଇନଥାନ୍ତା । ତେଣୁ ସମଗ୍ର ଓଡ଼ିଆଜାତି କଳାହାଣ୍ଡିର ଶେଷ ମହାରାଜାଙ୍କ ଏହି ସମ୍ପୂର୍ଣ ଓଡିଆଜାତିପ୍ରାଣତା ନିକଟରେ ମୁଁ ସଦାକାଳେ ନତମସ୍ତକ ହୋଇରହିଛି ।

ଯେଉଁ ପବିତ୍ରମାଟିର ସନ୍ତାନ ଓ ଶେଷ ସ୍ଵାଧୀନ ନରେଶ ଥିଲେ ଏହି ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଓଡିଆଜାତିପ୍ରାଣ ପ୍ରତାପ କେଶରୀ, ସେହି ପବିତ୍ରମାଟିରେ ହିଁ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ତାର ଭୌଗୋଳିକ ପରିଚୟ-ପ୍ରଦାତା କୁଳଗୌରବ ମଧୁସୂଦନଙ୍କ ସୁଯୋଗ୍ୟ ବୃତ୍ତି-ଦାୟାଦମାନେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ସେବାଦାନ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରୁଥିବା କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଝାସ ଦେବା ଖବର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଜନନୀର ସମଗ୍ର ସତ୍ତାକୁ ଆଜି ଗର୍ଵମଞ୍ଜୁଳ କରୁଥିବ – ଏହା ନିଃସନ୍ଦେହ ।

ସାଥୀ ସନ୍ତୋଷ ମିଶ୍ର ଏଠାରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ଫଟୋଚିତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ଦେଇ ଜଣାଇଛନ୍ତି କି, ଯେଉଁମାନେ କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲାରେ ଓଡ଼ିଶାର ଏହି ଅଭିନବ ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନର ଭିତ୍ତି ସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅଛନ୍ତି ତାଙ୍କ ସମେତ ସର୍ବଶ୍ରୀ ଅଶୋକ ସାହୁ, ସୌମେନ୍ଦ୍ର ଚାନ୍ଦ, ନିହାର ମିଶ୍ର, ଭୁପେନ୍ଦ୍ର ପଣ୍ଡା, ଅନୁପ ଜେନା, ରାଜେଶ ନାୟକ, ଲୋକନାଥ ନାୟକ, ପ୍ରଶାନ୍ତ ଭୋଇ, ସନ୍ତୋଷ ସାହୁ, ପରମାନନ୍ଦ ପଣ୍ଡା, ଅନୱର ଭାରତୀ, ରାଜକୁମାର ଛାତିଆ, ପ୍ରତାପ ପ୍ରଧାନ, ପ୍ରଦୀପ ପତ୍ର, ବିରଂଚି ସେଠି, ଲୋକନାଥ ନାୟକ, ସନ୍ତୋଷ ମିଶ୍ର, ପ୍ରକାଶ ହରପାଲ, ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ, ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ର ପାତ୍ର ପ୍ରମୁଖ । ଦାବିଫଳକ ସହ ଜିଲ୍ଲାପାଳଙ୍କ ଦପ୍ତର ସମ୍ମୁଖରୁ ଅଭିଯାତ୍ରାରେ ଆସି ଦେୱାନୀ ଅଦାଲତ ପରିସରରେ ମଧୁବାବୁଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ନିକଟରେ ଦାବି ହାସଲ ଯାଏଁ ସଂଗ୍ରାମ ଅତୁଟ ରହିବ ବୋଲି ସେମାନେ ପ୍ରତିଜ୍ଞା ପ୍ରକଟ କରିଥିଲେ  ।

ଭବାନୀପାଟଣାର ଏହି ମାତୃଭକ୍ତ ବୀର ଓଡିଆମାନଙ୍କୁ ମୁଁ ଏବଂ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ, ଓଡ଼ିଶାର ସବୁ ସଂଗ୍ରାମୀ ଜଣାଉଛୁ କୋଟି କୋଟି ସଶ୍ରଦ୍ଧ ପ୍ରଣାମ ।