ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଝଡ଼ରେ ଉଡ଼ିଗଲା ଆଜି ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭା

ବିଧାନସଭାକୁ ମିଛ କହି ଧାରା ୪-କ ଯୋଡ଼ି ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନକୁ ନଷ୍ଟ କରିଥିବା ହେତୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସ୍ବାଧିକାର ଭଙ୍ଗ ଦୋଷାରୋପ ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ ଦାବି କରିଥିଲେ ।

ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ସାର୍ବଜନୀନ ମତାଧିକାର ବଳରେ ନିର୍ବାଚିତ ବିଧାନସଭାରେ ପ୍ରଥମ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଋଷିକଳ୍ପ ନବକୃଷ୍ଣ ଚୌଧୁରୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଓ ପ୍ରବର୍ତ୍ତିତ କରିଥିବା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନକୁ ଅକ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ ରଖି ତାର ଅବମାନନା ବିରୁଦ୍ଧରେ କଠିନ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ପାଇଁ ୧୬.୧୧ରୁ ୧୫.୧୨.୨୦୧୮ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବାକୁ ଥିବା ବିଧାନସଭା ଅଧିବେଶନରେ ଆଇନ ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ସଭାପତି ମଣ୍ଡଳୀ – ଗଜାନନ ମିଶ୍ର, ଡଃ ଅଶୋକ ମିଶ୍ର, କମଳଲୋଚନ ନାୟକ, ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ,ଧ୍ରୁବ ଚରଣ ମହାନ୍ତି, ଗିରିଜାକାନ୍ତ ମିଶ୍ର ଓ ଅର୍ଜୁନ ସାମନ୍ତରାୟ ଗତ ୯.୧୧.୨୦୧୮ରେ ମୁଖ୍ଯମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ସ୍ମାରକପତ୍ର ଦେଇଥିଲେ ।

ତହିଁର ସପ୍ତାହେ ପରେ ସିପିଆଇ (ଏମ୍) ସଭ୍ୟ ମାନ୍ୟବର ଲକ୍ଷ୍ମଣ ମୁଣ୍ଡା ଭାଷା ଆଇନର ଆବଶ୍ୟକ ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ଏକ ବିଧେୟକର ଚିଠା ସମ୍ବଳିତ ନୋଟିସ ଦେଲେ । ବିଧାନସଭା ଚାଲିଥିଲେ ଆସନ୍ତା ୩୦ ତାରିଖରେ ତାହା ଆଲୋଚିତ ହେବା ସୁନିଶ୍ଚିତ ଥିଲା । ଏହା ହୋଇଥିଲେ, ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ ନବୀନବାବୁଙ୍କ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ପଦାକୁ ଆସିଥାନ୍ତା ଓ ଆଇନଟି ହୁଏତ ସଂଶୋଧିତ ହୋଇପାରିଥାନ୍ତା ।

ଏହା ନ କରାଇଦେବାପାଇଁ, ବହୁ ସରକାରୀ ଦିବସ ବାକି ଥିବା ବେଳେ , ବିଧାନସଭାକୁ ହଠାତ୍ ବନ୍ଦ କରିଦିଆଯାଇଛି । ୨୦୧୭ରେ ବି ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ଏହିପରି ଏକ ଉଦ୍ୟମର ଝଟକାରେ ଅଧିବେଶନର ମଝିରେ ହିଁ ଅଧିବେଶନ ବନ୍ଦ କରି ଦିଆଯାଇଥିଲା ।

ବିଧାନସଭା ସ୍ବାଧୀକାର ସଚେତନ କି? ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ହେଉ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଓଡିଶା ବିଧାନସଭା ଯଦି ସ୍ବାଧୀକାର ସଚେତନ, ତେବେ କାଳବିଳମ୍ବ ନ କରି ଏହା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସ୍ବାଧୀକାର ଭଙ୍ଗ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ କରୁ । ଓଡିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନ ସଂଶୋଧନ ବ୍ୟାପାରରେ ଜାଣିଶୁଣି ମିଛ କହି ଏ ମହାଶୟ ବିଧାନସଭାକୁ ପ୍ରତାରିତ କରିଛନ୍ତି ଓ ନିଜ ଅଶୁଦ୍ଧ ଅଭିସନ୍ଧିର କ୍ରୀଡ଼ନକ ବନାଇଛନ୍ତି । ଉଦାହରଣ ସ୍ବରୂପ ୧.୫.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ଭାଷା ଆଇନରେ ଯେଉଁ ସଂଶୋଧନ ହେଲା ତାହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ କାରଣ କଥନରେ ମିଛ କଥା କହି ବିଧାନସଭାକୁ ପ୍ରତାରିତ କରାହୋଇଛି । ତହିଁର ଫଟୋଚିତ୍ର ମୁଁ ଏଠାରେ ରଖିଲି:

ଏହା ମିଛ ଉପରେ ଆଧାରିତ । ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ଏହା ମିଛ ଉପରେ ଆଧାରିତ । କାରଣ, ୧୪.୩.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ତାଙ୍କରି ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ରାଜ୍ୟ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ବୈଠକ ବସି ୨୬.୧୨.୨୦୧୭ ତାରିଖର କ୍ୟାବିନେଟ ପ୍ରସ୍ତାବର ବିକଳ୍ପ ପ୍ରସ୍ତାବ ଗୃହୀତ ହୋଇଥିଲା । ତାହା ନିମ୍ନରେ ଦେଲି :

ଅଥଚ ୧୪.୩.୨୦୧୮ ତାରିଖର ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣତଃ ଲୁଚେଇରଖି ୧.୫.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ଯେଉଁ ସଂଶୋଧନ ପ୍ରସ୍ତାବ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବିଧାନସଭା ସମ୍ମୁଖରେ ରଖିଲେ ୨୬.୧୨.୨୦୧୭ ତାରିଖର କ୍ୟାବିନେଟ ପ୍ରସ୍ତାବ ହିଁ ତାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ କାରଣ ବୋଲି କୁହାହେଲା । କୌତୁହଳର କଥା, ସେହିଦିନ ଆଗତ ଓ ଗୃହୀତ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବିଧେୟକରେ କୌଣସି କ୍ୟାବିନେଟ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ତହିଁର ଆଧାର ଭାବେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରା ହୋଇନଥିବା ବେଳେ, ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବିଧେୟକରେ ଏହି ବ୍ୟତିକ୍ରମ ହୋଇଥିଲା । ଅଥଚ କୌଣସି ଜଣେ ବି ଆଲୋଚନାକାରୀ ବିଧାୟକ ଏ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉଠାଇନଥିଲେ କି ସେହି ପ୍ରସ୍ତାବଟି କଣ ଥିଲା , ତାହା ଜାଣିବାକୁ ଚାହିଁ ନଥିଲେ ! ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ଏହାର ବୈଧତାକୁ ପ୍ରଶ୍ନ କଲି ଓ ବିଧାନସଭାରେ ଗୃହୀତ ବିଧେୟକଙ୍କୁ ମଞ୍ଜୁରୀ ନ ଦେବାକୁ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କୁ କହିଲି ଓ ତହିଁ ପରେ ତାହାକୁ ସାନି ସଂଶୋଧନ ଦ୍ଵାରା ବିଲୋପ କରିବାକୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ କହିଲି, ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଦୁର୍ବଳ କରିଦେବା ପାଇଁ ସରକାରୀ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ଜୋରଦାର ହେଲା ଓ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ତଥା ପବିତ୍ର ମହାରଥା ନାମକ ମୋର ଦୁଇ ସହକର୍ମୀଙ୍କ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସୁପାରୀ ହତ୍ୟାକାରୀ ଭାବେ ପ୍ରୟୋଗ କରାଗଲା । ଓଡିଶା ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରତାରିତ କରିବା ପାଇଁ ଗତ ଅଧିବେଶନର ଶେଷ ଦିବସରେ ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନର ଦ୍ବିତୀୟ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇ ପ୍ରଥମ ସଂଶୋଧନର ଅବୈଧତାକୁ କାଏମ ବି ରଖାଗଲା । ଅତଏବ, ୧.୫.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ବିଧାନସଭା ବିରୁଦ୍ଧରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯେଉଁ ପ୍ରବଞ୍ଚନା ପ୍ରୟୋଗ କରିଥିଲେ ୧୯.୯.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ବି ସେହି ପ୍ରବଞ୍ଚନା ପୁନଃ ଜାହିର କଲେ । ଏହା ଏକ ନିରନ୍ତର ପ୍ରବଞ୍ଚନା ଯାହାର ଶିକାର ଓଡିଶା ବିଧାନସଭା ।

ଏହା ପଛରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅପରାଧିକ ଅଭିସନ୍ଧି କ’ଣ ତାହା ସ୍ପଷ୍ଟ ହେଵା ଉଚିତ । ଏକ ଭିନ୍ନ ନିବନ୍ଧରେ ତାହା ମୁଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବି ; କାରଣ ତାହା ଏହି ନିବନ୍ଧର ପରିସର ବହିର୍ଭୁତ ।

ଏହି ନିବନ୍ଧ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଖୋଜୁଛି । ତାହା ହେଲା, ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ନିର୍ବାଚିତ ବିଧାନସଭା ସୃଷ୍ଟିକରିଥିବା ଓଡିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନ, ୧୯୫୪ର ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ୧୪.୩.୨୦୧୮ ତାରିଖର କ୍ୟାବିନେଟ ବୈଠକରେ ଯେଉଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିଲା ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ବିଧାନସଭାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅନ୍ଧକାରରେ ରଖି, ସେହି କ୍ୟାବିନେଟ ଅଗ୍ରାହ୍ୟ କରିଥିବା ୨୬.୧୨.୨୦୧୭ ତାରିଖର କ୍ୟାବିନେଟ ପ୍ରସ୍ତାବ ଉପରେ ସଂଶୋଧନ ଘଟାଇବାକୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯେପରି ବିଧାନସଭାକୁ ଗଉଡ଼ ଗାଈ ଅଡ଼େଇଲା ପରି ଯଦ୍ଦୃଚ୍ଛା ଅଡ଼େଇ ନେଲେ ତାହା ବିଧାନସଭାର ଗାରିମା ହାନୀ କରିଛି କି ନାହିଁ? ଏହି ଦୃଶ୍ୟମାନ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ସ୍କାମ୍ ପ୍ରେକ୍ଷାପଟରେ ତହିଁର ଶିକାର ହୋଇଥିବା ବିଧାନସଭା ନିଜର ସ୍ଵାଧିକାର ଖୋଜବା ଆବଶ୍ୟକ କି ଅନାବଶ୍ୟକ?

ବିଧାନସଭା ଏହା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଉ ଓ ନିଜ ମହତ ନିଜେ ରକ୍ଷାକରୁ ।

ଓଡିଶା ବିଧାନସଭାର ଚିହ୍ନିତ ସ୍ଵାଧିକାର ନାହିଁ ; ତମ୍ବିତୋଫାନ କ’ଣ ପାଇଁ ?

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଜଣେ ଅନାମଧେୟ ଅଣଓଡ଼ିଆ ତାଙ୍କର କିଛି ଆପତ୍ତିଜନକ ବୟାନ ପାଇଁ ଓଡିଶା ବିଧାନସଭାର ସ୍ବାଧୀକାର ଭଙ୍ଗ କରିଥିବା ଅଭିଯୋଗରେ ସମ୍ପ୍ରତି ବିଧାନସଭା ଗୃହ କମିଟିର ବିଚାରାଧୀନ ।

ଓଡ଼ିଶାର ଜଣେ ଅଗ୍ରଗଣ୍ୟ ନେତା, ଉତ୍କଳଭାରତ ଦଳର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ତଥା ପୂର୍ବତନ ସାଂସଦ ଶ୍ରୀ ମହାମେଘବାହନ ଐର ଖାରବେଳ ସ୍ୱାଇଁ ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି ଭୁଲ ସ୍ବୀକାର କରି କ୍ଷମା ମାଗିସାରିଥିବା ହେତୁ ତାହାକୁ ସ୍ବାଧୀକାର ଅଭିଯୋଜନ ପରିବର୍ତ୍ତେ ସାର୍ବଭୌମର ଉଦାରତା ଭିତ୍ତିରେ କ୍ଷମା ପ୍ରଦାନ କରାଯିବା କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ବୋଲି କହି ବିବଦମାନ ହୋଇପଡିଛନ୍ତି । ଓଡ଼ିଶାରେ କ୍ଷମତାସୀନ ବିଜୁ ଜନତା ଦଳର ସଭ୍ୟ ବା ସମର୍ଥକମାନେ ଏ ଭିତରେ ଶ୍ରୀ ସ୍ୱାଇଁଙ୍କ ଉପରେ ଏଥିପାଇଁ ଆକ୍ରମଣ କରିଛନ୍ତି ଓ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ନାନା ତମ୍ବିତୋଫାନ କରି , ଯିଏ ବି ସ୍ୱାଇଁଙ୍କ ଉପରେ ହୋଇଥିବା ଆକ୍ରମଣକୁ ନାପସନ୍ଦ କରିଛନ୍ତି ବା କରୁଛନ୍ତି ତାଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଆ ଅସ୍ମିତାର ବିରୋଧୀ ବୋଲି କହିବାରେ ଲାଗିଛନ୍ତି ।

ସମ୍ପୃକ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତି ବିରୁଦ୍ଧରେ ଚାଲିଥିବା ଅଭିଯୋଜନ ଉପରେ କୌଣସି ପ୍ରତିକୂଳ ଅଭିମତ ନ ଥାଇ, ମୁଁ କେବଳ ବିଧାନସଭାର ସ୍ବାଧୀକାର ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ଆଗ୍ରହୀ ଏଇଥିପାଇଁ ଯେ, ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର କଳାପତାକା ଅଭିଯାନରେ ଏକାଧିକବାର ଅଂଶ ଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଶ୍ରୀ ସ୍ୱାଇଁ ଘଟଣାଟିରେ ବିଧାନସଭାର ସ୍ବାଧୀକାର ବିଚାର ପ୍ରତି ଏକ ଟିଭି ଚ୍ୟାନେଲର ଆକସ୍ମିକ ପ୍ରଶ୍ନରେ ପସନ୍ଦ ପ୍ରକଟ କରିନଥିବା ହେତୁ ତାହା ତାଙ୍କ ଓଡ଼ିଆ ବିରୋଧୀତ୍ବ ବୋଲି ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରବଳ ତମ୍ବିତୋଫାନ ଚାଲିଛି ଏବଂ ଏ ତମ୍ବିତୋଫାନ କରୁଛନ୍ତି ସେହିମାନେ ଯେଉଁମାନେ ଓଡିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନର ସଂଶୋଧନ ବ୍ୟାପାରରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ବିଧାନସଭାକୁ କଞ୍ଚା ମିଛ କହି ପ୍ରତାରିତ କରିଥିବା ସତ୍ତ୍ବେ ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସ୍ବାଧୀକାର ବିଚାର ପାଇଁ କେବେ ବି ପାଟିଖୋଲି ନାହାନ୍ତି ।

ଯଦି ଅଭିଯୁକ୍ତ ଅଣଓଡ଼ିଆ ବ୍ୟକ୍ତି ବିଧାନସଭା ସ୍ବାଧୀକାର କମିଟି ଦ୍ଵାରା ଦଣ୍ଡିତ ହୁଅନ୍ତି, ତେବେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ସ୍ବାଧୀକାର ଭଙ୍ଗ ଅଭିଯୋଗରେ ଅଭିଯୋଜନର ସମ୍ମୁଖୀନ ନ ହୋଇଛନ୍ତି କାହିଁକି ଓ ନିଜ ଭୁଲ ପାଇଁ କ୍ଷମା ମାଗିସାରିଥିବା ସେହି ଅଣଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସ୍ବାଧୀକାର ଅଭିଯୋଜନାକୁ ନାପସନ୍ଦ କରିଥିବା ହେତୁ ଐର ଖାରବେଳଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ତମ୍ବିତୋଫାନ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସ୍ବାଧୀକାର ଭଙ୍ଗ ସମ୍ପର୍କରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନୀରବ କିଆଁ ?

ମନେ ହୁଏ, କ୍ଷମତାସୀନ ଦଳର ପାଲରେ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ କରିଥିବା ଅପରାଧ ଉପରୁ ସର୍ବ ସାଧାରଣଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ଅପସାରଣ କରିବା ପାଇଁ ଐରଖାରବେଳଙ୍କ ଉପରେ ଅଯଥା ତମ୍ବିତୋଫାନ ଚଳାଇଛନ୍ତି ।

ଚାଲିଥିବା ସ୍ବାଧୀକାର ବିଚାରରେ ବିଧାନସଭା ଗୃହ କମିଟି କଣ କରିବେ ନ କରିବେ ତାହା ଆମର ଆଲୋଚ୍ୟ ନୁହେଁ । ଆମ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଅବଗତି ପାଇଁ ଏବେ କେବଳ ଏତିକି କୁହାଯାଇପାରେ ଯେ, ଆମ ଓଡିଶା ବିଧାନସଭା ଏ ଯାଏଁ ତାର କୌଣସି ସ୍ବାଧୀକାର ଚିହ୍ନିତ କରିନାହିଁ । ମାନକ୍ରମ ନାମରେ ସ୍ବାଧୀକାର ଭଙ୍ଗ ଅଭିଯୋଗଗୁଡ଼ିକୁ ବିଧାନସଭାର ବାଚସ୍ପତି ଇଚ୍ଛାକଲେ ଗୃହ କମିଟି ମାଧ୍ୟମରେ ଫଇସଲା କରୁଛନ୍ତି ।

ଯେହେତୁ ବିଧାନସଭା ନିଜ ସ୍ବାଧୀକାର ଚିହ୍ନିତ କରିନାହିଁ ସେହେତୁ ସାଧାରଣ ଲୋକ ଜାଣିବାର ସୁଯୋଗ ନାହିଁ ଯେ, କେଉଁ କେଉଁ କାମ ବା ବଚନ ବିଧାନସଭାର ସ୍ବାଧୀକାର ଭଙ୍ଗ ଭାବେ ବିବେଚିତ ହେବ । ଭିନ୍ନଭାବେ କହିଲେ, ରାଜନୈତିକ ରାଗ ସୁଝାଇବାପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଯେ କୌଣସି ବିଧାୟକ ହୁଅନ୍ତୁ ବା ବାଚସ୍ପତି ହୁଅନ୍ତୁ, ଯେ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ସେ ନ ଜାଣିଥିବା ସ୍ବାଧୀକାର ଭଙ୍ଗ ଅଭିଯୋଗରେ ଅଭିଯୋଜନର ସମ୍ମୁଖୀନ କରାଇପାରନ୍ତି ଓ ଦଣ୍ଡିତ କରାଇ ପାରନ୍ତି । ଏହାଠୁ ବଳି ବିଡମ୍ବନା କଣ ଥାଇପାରେ ?

ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୧୦୫ ଓ ୧୯୪ରେ ଯଥାକ୍ରମେ ପାର୍ଲିଆମେଣ୍ଟ ଓ ଆସେମ୍ବ୍ଲି ଗୁଡ଼ିକର ସ୍ବାଧୀକାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି । କେବଳ ପ୍ରଯୁଯ୍ୟତା ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ଛାଡି ଉଭୟ ଧାରା ସମାନ ।
ଆମେ ଯେହେତୁ ବିଧାନସଭାର ସ୍ବାଧୀକାର ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କରୁଛେଁ , ୧୯୪ ଧାରାର ଉପଧାରା-୩ର ଭାଷା ଏଠି ଉଦ୍ଧୃତ ହେଲା, କାରଣ ଏହି ଉପଧାରାଟି ଆମ ଏହି ଆଲୋଚନା ପାଇଁ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ । ତାହା ହେଲା :

194. (3) …… the powers, privileges and immunities of a House of the Legislature of a State, and of the members and the committees of a House of such Legislature, shall be such as may from time to time be defined by the Legislature by law, and, until so defined, shall be those of that House and of its members and committees immediately before the coming into force of Section 26 of the Constitution forty fourth Amendment Act, 1978

ଅର୍ଥାତ୍ , ବିଧାନସଭା ତାର ସ୍ଵାଧିକାରର ସଜ୍ଞା ବିଧିକୃତ ନ କଲା ଯାଏଁ ୪୪ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଵୋଧନର ପ୍ରୟୋଗ ପରର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହା ଉପଭୋଗ କରିଆସିଥିବା ସ୍ବାଧୀକାର ଉପଭୋଗ କରୁଥିବ । କଣ ସେହି ସ୍ବାଧୀକାର ? ତାହା ଏକ ବିଦେଶୀ ସଂସଦର ସ୍ବାଧୀକାର ଯାହା କବଳରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ଆମେ କରିଥିଲେ ବିଶ୍ଵର ଯୁଗପରିବର୍ତ୍ତନକାରୀ ସ୍ଵାଦିନତ ସଂଗ୍ରାମ, କରିଥିଲେ ଅସୁମାରୀ ଜୀବନଦାନ ବ୍ରିଟିଶର ବିଭତ୍ସ କାରାଗାରରେ,ଫାଶିଖୁଣ୍ଟରେ,ବାୟୋନେଟରେ,ବନ୍ଧୁକରେ ।

ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ ସଭାରେ ଶ୍ରୀ ଏଚ. ଭି. କାମଥ ଏହାର ପରିବର୍ତ୍ତନ ଚାହିଁ କହିଥିଲେ,
“As a matter of fact, I think most of us do not know what are the privileges of the member of the House of Commons. We know very well what our privileges at present are. Therefore, Sir, it is far better to build on our own solid ground, rather than rely on the practices obtaining in other countries.”

ମାତ୍ର କାମଥ ଓ ତାଙ୍କ ପରି ଆଉ କେତେକଙ୍କ ଉଦ୍ୟମ ବୃଥା ଯାଇଥିଲା ଓ ଏକ ଅନିଶ୍ଚିତ ଭବିଷ୍ୟତ ହାତରେ ଛାଡିଦିଆଯାଇଥିଲା ବିଲାତି ସ୍ଵାଧିକାରରୁ ଆମ ମୁକ୍ତିର ଆବେଗକୁ, ଯାହା ଏ ଯାଏଁ ସେହିପରି ଅଛି ୧୯୭୮ର ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ସତ୍ତ୍ବେ । କାମଥ ତ ଜାଣି ନଥିଲେ କଣ ସେ ସ୍ବାଧୀକାର;ଆମେ ବା କେତେକର ?

ଆମ ବିଧାନସଭା ନିଜର ସ୍ବାଧୀକାର ଏଯାଏଁ ସଜ୍ଞାୟୀତ କରିନାହିଁ ବା ଚିହ୍ନଟ କରିନାହିଁ । ଯେଉଁମାନେ ଐରଖାରବେଳ ସ୍ୱାଇଁ ଏକ ଟେଲିଭିଜନ ସଂସ୍ଥାର ଆକସ୍ମିକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତରରେ କ୍ଷମା ମାଗି ସାରିଥିବା ଲୋକ ଉପରେ ସ୍ବାଧୀକାର ବିଚାର କାହିଁକି ବୋଲି ପଚାରିଥିବା ହେତୁ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ତମ୍ବିତୋଫାନ କରୁଛନ୍ତି ସେମାନେ ବି ଜଣାନ୍ତାନି ସେହି ବିଦେଶୀ ସ୍ବାଧୀକାର କଣ !

ଓଡିଶା ବିଧାନସଭା କେବେହେଲେ ବିଲାତି ସଂସଦର ସ୍ବାଧୀକାରର ସ୍ବରୂପ କଣ ତାହା ନିଜ ସଭ୍ୟମାନଙ୍କୁ ବି ଜଣାଇନାହିଁ,ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ କଥା କିଏ ବା ପଛରେ ! କେତେ ଦିନ ଆଉ ଏ ଅରାଜକତା ଚାଲିବ ? ଓଡ଼ିଶାରେ ଶତକଡା ୯୩ ଭାଗ ଲୋକ ଇଂରାଜୀରେ ଅଜ୍ଞ । ସେମାନେ କେମିତି ଜାଣିବେ ବିଲାତି ସଂସଦର ସ୍ଵାବିମାନର ସ୍ବରୂପ ? ଯଦି ନିଜ ସ୍ବାଧୀକାର ନିଜେ ସଜ୍ଞାୟୀତ କରିବାର ଯୋଗ୍ୟତା ଆମ ବିଧାନସବଧର ନାହିଁ ତେବେ ସେହି ବିଲାତି ସ୍ଵାଧିକାରର ସୀମା ଓ ସ୍ବରୂପ କଣ ତାହା ଓଡ଼ିଆରେ ଅନୁବାଦ କରି ଓଡ଼ିଶାରେ ବହୁଳଭାବେ ବାଣ୍ଟିବା କଣ ବିଧାନସଭାର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ନୁହେଁ ? ଆମକୁ ନିଜ ସ୍ବାଧୀକାର ସମ୍ପର୍କରେ ଅନ୍ଧକାରରେ ରଖି ଆମେ ସ୍ବାଧୀକାର ଭଙ୍ଗ କଲୁ ବୋଲି କେଉଁ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ନୈତିକତା ଆଧାରରେ ସ୍ବାଧୀକାର ଭଙ୍ଗ ଅଭିଯୋଗ ଆଗତ ହେଉଛି ଓ ବିଚାର ହେଉଛି ଓ ଦଣ୍ଡ ବି ଦିଆଯାଉଛି ତାହା ଓଡ଼ିଶାର ଜଣ ସାଧାରଣ ବିଧାନସଭାକୁ ପଚାରିବାର ସମୟ ଆସିଛି । ବନ୍ଧ୍ୟା ତମ୍ବିତୋଫାନ ଶିରୋନାସ୍ତି ଶିରୋପୀଡ଼ା ସହ ସମାନ ।

ସରକାର ଛାନିଆ : କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ଘୋରତର ହେବାରୁ ଆଇନ ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ କ୍ୟାବିନେଟ ନିଷ୍ପତ୍ତି

ବିଶେଷ ସମ୍ବାଦଦାତା

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ଅକାମି କରି ରଖିବା ପାଇଁ ସରକାର ଚଳାଇଥିବା ସବୁ ଷଡଯନ୍ତ୍ର ପଣ୍ଡ ହେବାରେ ଲାଗିଛି ।

ବୁଦ୍ଧିର ଲଢ଼େଇରେ ନ ପାରିବା ଫଳରେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର କିଛି ଅସାଧୁ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ସୁପାରୀ କିଲର ପରି ବ୍ୟବହାର କରି ଜୁଲାଇ ୧୬ରୁ ପୁନଃ ଆରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଥିବା କଳାପତାକା ଅଭିଯାନକୁ ନିସ୍ପନ୍ଦ କରାଇ ଦେବାକୁ ଚକ୍ରାନ୍ତ କରିଥିଲେ ସରକାର । କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ପଦ୍ଧତ୍ତିର ସ୍ରଷ୍ଟା ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ ତହିଁର ପ୍ରୟୋଗ ପାଇଁ ସାଙ୍ଗଠନିକ ମଂଚ ଭାବେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କଲାବେଳେ, ପ୍ରତିଦିନ କଳାପତାକା ଧରିବା ପାଇଁ ସାଥୀ ଯୋଗାଇବା ଦାୟିତ୍ବ ନେଇଥିଲେ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଓ ପ୍ରତିଦିନର ବିବରଣୀ ଗଣମାଧ୍ୟମକୁ ପଠାଇବା ଥିଲା ପବିତ୍ର ମହାରଥାଙ୍କ କାମ , ଯାହାକୁ କି ସେମାନେ ତୁଲାଉଥିଲେ । ସୁତରାଂ ଶ୍ରୀ ପଟ୍ଟନାୟକ ଆନ୍ଦୋଳନର ରଣନୀତିତିଆରିକରିବା, ତା ସପକ୍ଷରେ ସାହିତ୍ୟ ସୃଷ୍ଟିକରିବା ଓ ସରକାରୀ କଳକୁ ସାମ୍ନା କରିବା କାର୍ଯ୍ୟ ସଫଳତାର ସହ କରିପାରୁଥିଲେ ।

ରାଜ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ଆଇନ ସଂଶୋଧନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଲାପରେ, ଭ୍ରମାତ୍ମକ ଭାବେ ସଂଶୋଧନ ଚିଠା ତିଆରିକରି ରାଜ୍ୟର ଇଂରାଜୀମନସ୍କ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସରକାରୀକଳକୁ ଉପଯୋଗ କରି ବିଧାନସଭାର ଗତ ଅଧିବେଶନରେ ଏପରି ସଂଶୋଧନ ଘଟାଇଲେ ଯେ, ତଦ୍ଦ୍ଵାରା ମୂଳ ଆଇନଟି ଲକ୍ଷ୍ୟଭ୍ରଷ୍ଟ ହୋଇ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଅଧିକ ବିପଦାପନ୍ନ ହେବା ସୁନିଶ୍ଚିତ ବୋଲି ଆଶଙ୍କା ଉପୁଜିଲା । ତେଣୁ ସେହି ସଂଶୋଧନକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରି ବିଧାନସଭାକୁ ଫେରାଇ ଦେବାପାଇଁ ଶ୍ରୀ ପଟ୍ଟନାୟକ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କଲେ ଓ ତାହା ଫଳବତୀ ନ ହେବାରୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ପତ୍ର ଲେଖି ସଂଵୋଧନଟି କାହିଁକି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପାଇଁ ଅଧିକ କ୍ଷତିକାରକ ତାହା ଜଣାଇଲେ ଏବଂ ତାହାର ବିଲୋପନ ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ନେବା ସଂଗେ ସଂଗେ ସାନି ସଂଶୋଧନ ଦ୍ଵାରା ଆଇନଟିକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ ତ୍ରୁଟିଶୂନ୍ୟ କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କଲେ । ବସ୍ତୁତଃ, ସେହି ଆପତ୍ତିଜନକ ସଂଶୋଧନ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣତଃ ବିଲୋପନ କରା ନଗଲେ, ମୂଳ ଭାଷା ଆଇନଟି କେବେ ବି ତହିଁର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଅନୁରୂପ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବ ନାହିଁ – ଏହା ଶ୍ରୀ ପଟ୍ଟନାୟକ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଅବଗତ କରାଇଲେ । ସରକାର ଅଡୁଆରେ ପଡିଗଲେ । ସୁତରାଂ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଅକାମି କରାଇଦେବାପାଇଁ ଆତତାୟୀ ଖୋଜା ଚାଲିଲା ଓ ସରକାର ଉପରୋକ୍ତ ଦୁଇ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ କରାୟତ କରିନେଲେ । ସରକାର ଭାବିଥିଲେ ଯେ, ଉପରୋକ୍ତ ଦୁଇ ବ୍ୟକ୍ତି ଯେହେତୁ ପ୍ରତ୍ୟହ ଲୋକ ଯୋଗାଣ ଓ ସମ୍ବାଦ ସମ୍ପ୍ରସାରଣ କରୁଥିବା ହେତୁ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ଚାଲିଥିଲା,ସେମାନଙ୍କୁ ଆୟତ୍ତକୁ ନେଇଗଲେ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ଆପେ ଆପେ ବନ୍ଦ ହୋଇଯିବ । ତାହା ହେଲା ନାହିଁ ।

ଏହି ବିଶ୍ଵାସଘାତକତା ପରେ କିଛି ସମୟର ଦୁଃଖ-ଝଡ଼ରେ ଝାଉଁଳି ପଡିଥିବା ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ଜୁଲାଇ ୧୭ ତାରିଖ ସକାଳେ ନବବିକ୍ରମରେ ଜାଗିଉଠିଲା । ଜୁଲାଇ ୧୭ରେ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନର ପୂର୍ବ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସମୟ ନିର୍ଘଣ୍ଟ ଅନୁସାରେ ବିଧାନସଭା ସମ୍ମୁଖରେ ଆସି ପହଞ୍ଚିଲେ ସୂର୍ଯ୍ୟକାନ୍ତ ମାହାଲି ଓ ପ୍ରଭାତ ମାହାଲି ଏବଂ ସେହିମାନେ ହିଁ ସୁଭାଷ ବାବୁଙ୍କ ସହ ଚାଲି ସେହି ଘୋର ସଂକଟଜନକ ସ୍ଥିତିରେ ବଞ୍ଚାଇ ରଖିଲେ ଅଭିଯାନକୁ । ତହିଁ ପରଦିନ ଜୁଲାଇ ୧୮ରେ ଆସିଲେ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଡଃ ଅଶୋକ ମିଶ୍ର । ଜୁଲାଇ ୧୯ରେ କୁମାରୀ ସଂଘମିତ୍ରା ଜେନା ଓ ସମ୍ବଲପୁରର ଆନନ୍ଦ ମହାପାତ୍ର କଳାପତାକା ତୋଳି ଭାଷା ଜନନୀଙ୍କ ବିଜୟଯାତ୍ରା ଚଳାଇ ରଖିଲେ । ତହିଁ ପରଦିନ ଡଃ ଅଶୋକ ମିଶ୍ରଙ୍କ ସାଙ୍ଗକୁ ଯୋଗ ଦେଲେ ଅମିତ ଅଭିଜିତ ସାମଲ ଓ ସୁଜିତ କୁମାର ନାୟକ । ତ ପରଦିନ ଭାଷା ଜନନୀଙ୍କ ବିଜୟ ଧ୍ଵଜା ତୋଳିଲେ ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲାର ଜନନେଟ ଅବକାଶ ସାହୁ ଓ ଭୁବନେଶ୍ବରର ଛାତ୍ରନେତା ଲଲିତା ମହାନନ୍ଦ ଓ ସିଲୁ ପ୍ରସାଦ ସାମଲ । ଜୁଲାଇ ୨୨ରେ ଅଭିଯାନ ଚଳାଇଲେ ସଙ୍ଘମିତ୍ରା ଜେନା, କୃପାସିନ୍ଧୁ ଦାଶ, ରାକେଶ କୁମାର ଚାନ୍ଦ । ତହିଁ ପରଦିନ ଦର୍ପଭରେ କଳାପତାକା ଉଡ଼ିଲା ବିନୟ ପାଣିଗ୍ରାହୀ,କିରଣ କୁମାର ନାୟକ, ସାଗର ବେହେରା ଓ ସୌମ୍ୟ ରଞ୍ଜନ ନାୟକଙ୍କ ହାତରେ । ଭାଷା ମାଆର ଘୋର ବିପତ୍ତି ବେଳାରେ ତାର ଉପରୋକ୍ତ ସନ୍ତାନମାନେ ଯେଉଁ ସଂହତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କଲେ, ବିଶେଷତଃ ସଂଘମିତ୍ରା, ସୌମ୍ୟ ଓ ସାଗର ଯେପରି ନିଜର ସମସ୍ତ ଜଞ୍ଜାଳ ଭୁଲି, ଏପରିକି ଘରଦ୍ଵାର ଭୁଲି ଭୟଙ୍କର ବର୍ଷାରେ ଭିଜି ଅଭିଯାନଟିକୁ ଆତତାୟୀମାନଙ୍କ କବଳରୁ ରକ୍ଷା କଲେ, ତାହା ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିଦେଲା ଯେ, ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ତା ଭାଷାଜନନୀକୁ ରକ୍ଷା କରିବାକୁ ଯେ କୌଣସି ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଅତିକ୍ରମ କରିଯିବ ।

ଉଷା ଉଦୟ ହେଲେ ଦିବସ ଯେମିତି ଦୁରେଇ ରହି ପାରେନି, ସେମିତି ଉପରୋକ୍ତ ଦୁଇ ଆତତାୟୀଙ୍କ ହେତୁ ପ୍ରାୟ ସପ୍ତାହେ କାଳ ଝାଇଁମରା ହୋଇଯାଇଥିବା ଅଭିଯାନ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହୋଇଉଠିଲା ଧୀରେ ଧୀରେ ।

ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାନ୍ତରୁ ଓଡ଼ିଆଭାଷାପ୍ରାଣମାନେ ଧାଇଁଆସିଲେ କଳାପତାକା ଧରିବା ପାଇଁ । କବି ଗଜାନନ ମିଶ୍ର, ଭବାନୀଶଙ୍କର ପରିଜା, କମଳ ଲୋଚନ ନାୟକ , ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ, ଶିଶିର କୁମାର ସାହୁ, ଅମିତ ଅଭିଜିତ ସାମଲ, ପ୍ରଫେସର ଡକ୍ଟର କୁଳମଣି ନାୟକ, ମନୋଜ କୁମାର ପଣ୍ଡା, ବୀର କିଶୋର ବେହେରା , ରାଜନାରାୟଣ ଡ଼ାଳୁଆ, ତ୍ରିଲୋଚନ ବାରିକ, ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ସାହୁ, ସୁଜିତ କୁମାର ନାୟକ , ରାକେଶ କୁମାର ଚାନ୍ଦ , ପ୍ରମୋଦ ପଢ଼ିଆରୀ, ଜିତେନ୍ଦ୍ର ସାସମଲ , ସତ୍ୟନାରାୟଣ ମଲ୍ଲିକ, ଜ୍ୟୋତ୍ସ୍ନାରାଣୀ ପ୍ରଧାନ , ରା଼ଞ୍ଜୁଲତା ମହାପାତ୍ର, ନିରାକାର ସାହୁ , ଅଶୋକ ମହାନ୍ତି, ଗୋପୀନାଥ କିଷାନ , ଜ୍ୟୋତିପ୍ରକାଶ ମହାନ୍ତି, ତପନ କୁମାର ସେଠି , ପ୍ରଭାତ କୁମାର ବେହେରା, ଗଣେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ପରିଡା , ସ୍ପନ୍ଦନ ଜ୍ଞାନଜିତ୍, ନରେଶ କୁମାର ମହାନ୍ତି , ଦିଲ୍ଲୀପ କୁମାର ସାମନ୍ତରାୟ, ଅଭିଷେକ ଦାଶ , ଦିବ୍ୟଜ୍ୟୋତି ଜେନା, ଆଶିଷ କୁମାର ଦାଶ , ତପନ ପାଢ଼ୀ, ପ୍ରଦୀପ ପ୍ରଧାନ , ପ୍ରସନ କୁମାର ପ୍ରଧାନ,ପ୍ରମୋଦ ରାଉତ, ଦେବାଶିଷ ଶତପଥୀ, ବୀରେନ୍ଦ୍ର ଚୌହାନ, ନିକୁଞ୍ଜ ବିହାରୀ ପଣ୍ଡା , ସଞ୍ଜୟ ସାହୁ, ଦୀପକ କୁମାର ସାହୁ, ଅଜୟ କୁମାର ଜେନା, ହରେକୃଷ୍ଣ ପଟ୍ଟନାୟକ, ସୁଜିତ କୁମାର ନାୟକ, ମାନସ ବିଶୋଇ, ସଂଗ୍ରାମ କେଶରୀ ବେହେରା,କେଦାରନାଥ ସାହୁ, ସରୋଜ ମହାପତ୍ର, ତପନ ମହାନ୍ତି, ନରେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ବେହେରା, ନରେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସେଠି, ସୁବାସ ଚନ୍ଦ୍ର ହୋତା, ରିଂକନ ନାରାୟଣ, ଧ୍ରୁବ ଚରଣ ମହାନ୍ତି, ପ୍ରଦ୍ୟୋତ କୁମାର ବିଶୋଇ , ବିଜୟ ମଲ୍ଲିକ, ମାନସୀ ବିଶ୍ବାଳ, ରାଜଲକ୍ଷ୍ମୀ ନାୟକ, ନନ୍ଦିନୀ ଶତପଥୀ,କବିତା ସାମନ୍ତରାୟ , ବୀରକିଶୋରେ ବେହେରା, ପ୍ରମୋଦ କୁମାର ଦେବ, ସଂଜୀବ ପତ୍ରୀ, ଲଲାଟ ଚନ୍ଦ୍ର ପାତ୍ର, ପ୍ରିତୀଶ କୁମାର ବଳିୟାରସିଂହ , ପ୍ରଶ୍ନଜିତ ରାୟ, ଅମୁଲ୍ୟ ଦାଶ , ସନ୍ଦୀପ ମହାନ୍ତି, ଶ୍ରୀନୁ ନାୟକ ପ୍ରମୁଖ । ରାଜେନ୍ଦ୍ର ବିଶ୍ବାଳଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ବ୍ୟାସନଗରରେ ଯେମିତି କଳାପତାକା ଚାଲିରହିଲା, ଅଶୋକ ପରିଡାଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ସେମିତି ଫୁଲବାଣୀରେ । ସରକାର ଚମକିଲେ ।

ପ୍ରଦ୍ଯୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଓ ତାଙ୍କ ଗ୍ୟାଙ୍ଗବିଶ୍ବାସଘାତକତା କଲା ପରେ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ଯେପରି ଜାଗିଉଠିଲା ଓ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନକୁ ଦୃଢଭାବେ ଚଳାଇ ରଖିଲା ତାର ସବିଶେଷ ସଚିତ୍ର ବିବରଣୀ ଭାଷାଆନ୍ଦୋଳନ(ଡଟ)କମ୍ ଦ୍ଵାରା ‘ଆମ ଭାଷା ପାଇଁ ଆମ ଲଢେଇ’ ଶୀର୍ଷକ ପ୍ରାମାଣିକ ଗ୍ରନ୍ଥରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଛି । ଏହି ଗ୍ରନ୍ଥ ମଧ୍ୟ ପୃଥିବୀର ଅନ୍ଯତମ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପୁସ୍ତକ ପୋର୍ଟାଲ scribd.comରେ ସ୍ଥାନିତ ହୋଇଛି । ଏହା ସରକାରଙ୍କୁ ଚମକାଇଲା ।

ସତ୍ୟଭାମାପୁରରୁ ଭୁବନେଶ୍ବର 

ଅଗଷ୍ଟ ୧୭ରେ କୁଳଗୌରବ ମଧୁସୂଦନଙ୍କ ଏନ୍ତୁଡ଼ିଶାଳ ଘରୁ ସତ୍ୟଭାମାପୁରର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ “ଆମ ଭାଷା ମାଆକୁ ଆତତାୟୀମାନଙ୍କ କବଳରୁ ରକ୍ଷାକର” ବୋଲି କହି, କଳାପତାକା ଧରାଇଦେଲେ କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲାର ରଞ୍ଜନ କୁମାର ଦାସ, ଓ କଟକ ଜିଲ୍ଲାର ଜିତେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସାହୁଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ଆସୁଥିବା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଜନନୀଙ୍କ ବିଜୟ ବାହିନୀକୁ ଯେଉଁମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଥିଲେ ଉପରୋକ୍ତ ଦୁଇ ସୁଯୋଗ୍ୟ ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ସମେତ ଆଲୟ ସାମନ୍ତରାୟ,ନରେଶ ବେଉରା, ଆଶିଷ କୁମାର ଖଟୁଆ, ସୂର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରକାଶ ପାଣି, ଓ ପ୍ରତାପ ମହାନ୍ତି । ଦୀର୍ଘ ୮୭ କିଲୋମିଟର ବାଟ ପାଦରେ ଚାଲି ଚାଲି ସମଗ୍ର ଅଂଚଳରେ ଭାଷା ଜନନୀଙ୍କ ବିପତ୍ତି ସମ୍ପର୍କରେ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କୁ ସଚେତନ କରାଇ ଏହି ବିଜୟବାହିନୀ ଯେତେବେଳେ ରାଜଧାନୀ ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ପହଁଚିଲା ସାରା ସହର ଚେଇଁ ଉଠିଲା ନିଦରୁ ତାର ମା ପାଇଁ । ନାହିଁନଥିବା ଉନ୍ମାଦନା ଖେଳିଗଲା ଭାଷା ମା ପାଇଁ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାର ତାଳେ ତାଳେ । କଳାପତାକା ଅଭିଯାନରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରୁଥିବା ସୌମ୍ୟ ରଞ୍ଜନ ନାୟକ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମ Facebookରେ ତହିଁର ସିଧାପ୍ରସାରଣ କରି ଛନକା ଭରିଦେଲେ ସରକାରଙ୍କ ଛାତିରେ । ସାଧାରଣ ମଣିଷର ବୌଦ୍ଧିକସ୍ଵର ଭାବେ ସୁବିଦିତ ସତୀଶ ମିଶ୍ର ପ୍ରତିଜ୍ଞା ଟିଭିର ଛାଇ ଶୀର୍ଷକରେ ତାକୁ ଜନାର୍ପିତ କଲେ ।

ନାମ ଫଳକ ପ୍ରହସନ

ସରକାର ଏତେ ଅତର୍ଛି ଗଲେ ଯେ, ଲୋକଙ୍କୁ ତୁରନ୍ତ ଆଶ୍ଵାସନା ଦେବାପାଇଁ ଏହି ଝଟକାର ସପ୍ତାହେ ନ ପୂରୁଣୁ ଅଗଷ୍ଟ ୨୧ ତାରିଖରେ ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ କମିଟି ବସାଇ ୧୫ ଦିନ ଭିତରେ ସମସ୍ତ ବ୍ୟବସାୟୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ଓଡ଼ିଆରେ ନାମଫଳକ ଲେଖିବାକୁ , ତା ନ ହେଲେ ଦଣ୍ଡବିଧାନର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଲେ । କଳାପତାକାର ତେଜ କବଳରୁ ନିସ୍ତାର ପାଇବା ପାଇଁ ଏହା ତତ୍କାଳ କେବଳ ଏକ ପ୍ରହସନ ଥିଲା ।

ତେଣୁ ଏଥିରେ ବିଭ୍ରାନ୍ତ ନ ହୋଇ , ନିଜ ମାତୃଭାଷା ପାଇଁ ପ୍ରତିବଦ୍ଧ ଓଡ଼ିଆ ଭାଇଭଉଣୀମାନେ ଏ ଅଭିଯାନକୁ ତେଜୀୟାନ କରିଚାଲିଲେ ।

ଖୋର୍ଦ୍ଧାରୁ ଭୁବନେଶ୍ବର

ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୫ ଥିଲା ଗୁରୁଦିବସ । ସେଦିନ ଖୋର୍ଦ୍ଧାରୁ କଳାପତାକା ଧରି ମାତୃଭାଷାର ବିଜୟବାହିନୀର ବିଶିଷ୍ଟ ସଦସ୍ୟ ଜୟପ୍ରକାଶ ମହାପାତ୍ର,ସରୋଜ କୁମାର ପାଲଟା ସିଂହ , ଡକ୍ଟର ଅରବିନ୍ଦ ନାୟକ, ପ୍ରଭାତ କୁମାର ବେହେରା,ମାଧବାନନ୍ଦ ଭୋଇ, ନରେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସାହୁ , ନିରାକାର ସାହୁ ,ପ୍ରଶ୍ନଜିତ ରାୟ ପ୍ରମୁଖ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ରାଜ୍ୟ ଉପସଭାପତି କମଳ ଲୋଚନ ନାୟକ ଓ ଜିଲ୍ଲା ସଭାପତି ବିଭୁଦେନ୍ଦ୍ର ବିଦ୍ୟାଧରଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ କଳାପତାକା ଓ ଦାବିଫଳକ ସହ ଭୀଷଣ ବର୍ଷାକୁ ବେଖାତିର କରି ଚାଲିଚାଲି ଭୁବନେଶ୍ୱର ଆସି ନିଜ ଭାଷା ଜନନୀ ପାଇଁ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି କିପରି ଜାଗିଉଠିଲାଣି ତାହାର ଏକ ଝଲକ ଦେଲେ ଯେଉଁଥିରେ ଝଳି ଉଠିଥିଲା ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ଦାବି : “ସରକାରୀ ଷଡଯନ୍ତ୍ର ବନ୍ଦ ହେଉ , ଭାଷା ଆଇନର ନିର୍ଭୁଲ ସଂଶୋଧନ ହେଉ ।”

ଏହା ସରକାରଙ୍କ ଛାତିରେ ଛନକା ଭରିଦେଇଛି । ଖୋର୍ଦ୍ଧା ବାହିନୀ ରାଜଧାନୀରେ ଭାଷା ଅସ୍ମିତାର ଵୀରତ୍ବବ୍ୟଞ୍ଜକ ସ୍ଵାକ୍ଷର ଖୋଦିତ କରିବାର ଦିନକ ପରେ ଭଉଣୀ ସଙ୍ଗୀତା କିଷାନ, ମାହେ ନିଖାତ୍, ରୀନା ବେହେରା ଓ ଉଷା ଶୁକ୍ଲା ଗତକାଲି କଳାପତାକା ଅଭିଯାନରେ ଯୋଗ ଦେବା ଓ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ସହସମ୍ପାଦିକା ସଂଘମିର ଜେନା ବି ସେମାନଙ୍କ ସହ ସାମିଲ ହେବ ସରକାରଙ୍କୁ ଛାନିଆ କରିଦେଇଛି ।

ଏହି ପ୍ରବଳ ଚାପର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇ, ସରକାର ଅତର୍ଚ୍ଛରେ ଭାଷା ଆଇନ ପୁନଃ ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୭ ତାରିଖର କ୍ୟାବିନେଟ ବୈଠକରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି ।

ଯେତିକି ବାହାରକୁ ଜଣାପଡୁଛି, କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ ଚାପରେ ସରକାର ଆଇନ ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ଆପାତତଃ ପ୍ରସ୍ତୁତ । ଏଥିପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ନେବାକୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳ ଆଉ ଏକ ସୁଯୋଗ ଦେଇଛି । ଏହି ସୁଯୋଗର ସଦୁପଯୋଗ କରି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ତାଙ୍କ ଶାସନକଳ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ପ୍ରଦାନ କରିଥିବା ପତ୍ରାନୁସାରେ ନିର୍ଭୁଲ ଭାବେ ଭାଷା ଆଇନଟିକୁ ଏହି ବିଧାନସଭାରେ ସଂଶୋଧନ ଓ ଆଇନଟିର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପଣ୍ଡକରୁଥିବା ୧୯୬୩ ଓ ୨୦୧୮ର ସଂଶୋଧନଗୁଡ଼ିକର ବିଲୋପନ କରି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ବିପଦମୁକ୍ତ କରିବେ ବୋଲି ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଆଶା କରୁଛି ।

 

ପ୍ରତିଜ୍ଞା ଟିଭିରେ ଭାଷା ପାଇଁ ଓଡ଼ିଆର ଲଢ଼େଇ: ଭାଙ୍ଗିଯିବ ବଇରୀଙ୍କ ବଡ଼େଇ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ସଂଶୋଧନ ଆଳରେ ଓଡ଼ିଶା କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଭାଷା ଆଇନ, ୧୯୫୪କୁ ସବୁଦିନପାଇଁ ଅକର୍ମଣ୍ୟ କରିଦେବାକୁ ତହିଁରେ ଧାରା ୩କକୁ କାଏମ ରଖି ଧାରା  ୪ ଓ ଧାରା ୪କ ପରି ଯେଉଁ କ୍ଷତିକାରକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଖଞ୍ଜିଛନ୍ତି ତାହା ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଆଜନ୍ମ ବଇରୀ ହିଁ କେବଳ କରିପାରେ ।  ସେ ତାହା କରିଛନ୍ତି । କାରଣ ବାବୁ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଜଣେ ଆଜନ୍ମ ଓଡ଼ିଆ ବିରୋଧୀ ବ୍ୟକ୍ତି । ତାଙ୍କ ବାପା ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବାବେଳେ ଓଡିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନକୁ ଅତି ଅନଧିକୃତ ଭାବେ ୧୯୬୩ରେ ସଂଶୋଧିତ କରି ଇଂରାଜୀ ଭାଷାକୁ ବିଧାନସଭାରେ ସରକାରୀ ଭାଷା କରାଇଦେଇଥିଲେ, ଯାହା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ପ୍ରଶାସନିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବସ୍ତୁତଃ ଅଚଳ କରିଦେଇଛି । ପିତାଙ୍କ ପଥ ଅନୁସରଣ କରି ନବୀନ ବାବୁ ବି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ମୁମୂର୍ଷୁତର କରାଇଛନ୍ତି । ଏପରିକି, ଗତ ବିଧାନସଭାରେ ପୁନଶ୍ଚ ଏକ ସଂଶୋଧନ ଆଣି ମୂଳ ଭାଷା ଆଇନକୁ ମଧ୍ୟ ଅକାମି କରିଦେଇଛନ୍ତି । ଏହା ବିରୁଦ୍ଧରେ ମୁଁ ତାଙ୍କୁ ପତ୍ର ଲେଖି ପ୍ରତିକାର ଦାବି କଲାପରେ, ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଗଳା ମୋଡ଼ି ମାରିଦେବା ପାଇଁ , ଆନ୍ଦୋଳନର କଳାପତାକା ଧରିବାକୁ ଯେଉଁ ଦୁଇଜଣ ବ୍ୟକ୍ତି ସହଯୋଗୀ ଯୋଗାଡ଼ କରୁଥିଲେ ସେହି ଦୁଇଜଣଙ୍କୁ କାବୁ କରି ନେଇଛନ୍ତି । ସାରା ଓଡିଶା ଏହି ହୀନ ଚକ୍ରାନ୍ତ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଜାଗି ଉଠିଛି ।

ଏହି ଚକ୍ରାନ୍ତକୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୃପ୍ତତାର ସହ ବ୍ୟର୍ଥ କରିଦେଇଛନ୍ତି କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ାର ଶ୍ରୀ ରଞ୍ଜନ କୁମାର ଦାସ ଓ ତାଙ୍କ ସହଯୋଗୀ ସର୍ବଶ୍ରୀ ଆଳୟ ସାମନ୍ତରାୟ, ଜିତେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସାହୁ , ନରେଶ ବେଉରା, ନବକିଶୋର ଦାସ, ଆଶିଷ ଖଟୁଆ, ସୂର୍ଯ୍ୟପ୍ରକାଶ ପାଣି ଓ ପ୍ରତାପ ମହାନ୍ତି । ସେମାନେ କୁଳଗୌରବ ମଧୁସୂଦନଙ୍କ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ସତ୍ୟଭାମାପୁରରୁ ଆନ୍ଦୋଳନର କଳାପତାକା ସହ ପାଦରେ ଚାଲି ଚାଲି ଭୁବନେଶ୍ଵରରେ ପହଞ୍ଚି ଓଡ଼ିଶାର ଏହି ନବଜାଗୃତିର ସ୍ଵାକ୍ଷର ରଖିଛନ୍ତି ଏବଂ ଛନକା ସୃଷ୍ଟିକରିଛନ୍ତି ଭାଷା ବିଦ୍ଵେଷୀ ନବୀନ ସରକାରଙ୍କ ଛାତିରେ ।  ସରକାରୀ ଚାପରେ ଓଡ଼ିଶାର ସମସ୍ତ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଏହି ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଲଢ଼େଇର ଦୃଶ୍ୟପଟକୁ ଲୋକଲୋଚନରୁ ଦୂରେଇ ରଖିଥିବା ବେଳେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ଛତ୍ରପୁର ଶାଖା ସଂଚାଳକ ତଥା ଯୁବସାମ୍ବାଦିକ ସୌମ୍ୟରଂଜନ ନାୟକ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଫେସ ବୁକରେ ଏହାର ସିଧା ପ୍ରସାରଣ କରିଥିଲେ । ଅତ୍ୟନ୍ତ ସୁଖର କଥା, ସାଧାରଣ ଲୋକର ନିଶଙ୍କ ସ୍ଵର ଭାବେ ସୁଖ୍ୟାତି ଅର୍ଜନ କରିଥିବା ପ୍ରତିଜ୍ଞା ଟିଭି ସୌମ୍ୟଙ୍କ ବିବରଣୀକୁ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ସ୍ଵାର୍ଥରେ ବିଶ୍ଵାର୍ପିତ କରିଛି । ଆମେ ଆଶା କରୁଛୁ, ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ବଇରୀଙ୍କ ବଡ଼େଇ ଭାଙ୍ଗିବାରେ ଏହା ସହାୟକ ହେବ ।