Tag: Language Movement

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀଙ୍କ ବିଶ୍ଵାସଘାତକତା ହେତୁ ସରକାରୀ କଳର ବହପ ଏତେ ବଢିଯାଇଛି ଯେ, ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ନିଯୁକ୍ତିପତ୍ର ଯେପରି ଇଂରାଜୀରେ ଥିଲା, ସେହି ଅବୈଧ ନିଯୁକ୍ତିକୁ କାଏମ ରଖିବା ପାଇଁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ସଚିବ ଦେଇଥିବା ଉପରୋଦ୍ଧୃତ୍ତ ଶେଷ ଆଦେଶ ବି ସେହିପରି ଇଂରାଜୀରେ ଦିଆହୋଇଛି ।

ପ୍ରଶାସନିକ ଧୂର୍ତ୍ତତାରେ ପରିପୂର୍ଣ ଏହି ଆଦେଶ ଗୁରୁତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ ଘଟଣାକ୍ରମ ଲୁଚାଇରଖିବା ଓ ଆଇନସମ୍ମତ ସ୍ଥିତିକୁ ବେଖାତିର କରିବା ପରି ସାଂଘାତିକ ପ୍ରଶାସନିକ ଅପରାଧର ଏକ ନଗ୍ନ ନମୂନା, ଯାହା ଉପରେ ଆପରାଧିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଆବଶ୍ୟକ । ଯଦି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନିଜେ ଧରପଡ଼ିଯିବା ଭୟରେ ଏହା ଉପରେ ଆପରାଧିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ନ କରାନ୍ତି ତେବେ ଅଦାଲତୀୟ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଲୋଡ଼ା ହେବ, କାରଣ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ତା ଭାଷା ସ୍ଵାର୍ଥ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଦିଆ ଯାଇଥିବା ‘ବିଶ୍ଵାସଘାତକ ଜାଗିରି’କୁ କେବେ ବି ବରଦାସ୍ତ କରିବ ନାହିଁ ।

ପ୍ରଶାସନିକ ଧୂର୍ତ୍ତତା

ଏବେ ଆମେ ପୂର୍ବରୁ ଉପସ୍ଥାପିତ ଏହି ଶେଷ ଆଦେଶର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାନ୍ତର ଦେଖି ତାର ବୈଧତା ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିବା । ଏଇଟି ହେଲା:

“ତା ୦୨.୦୭.୨୦୦୮ରିଖରୁ ୨୩.୦୭.୨୦୧୮ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ (ଶ୍ରୀମତୀ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କର ) ଅନଧିକୃତ ଅନୁପସ୍ଥିତି ସମୟ ତାଙ୍କ ଚାକିରିକାଳରୁ ବାଦ୍ ପଡ଼ିବ । କାମ ନାହିଁ ତ ମଜୁରି ନାହିଁ ନୀତିରେ ସେ ସେହି ସମୟ ପାଇଁ କୌଣସି ବେତନ ବା ଆନୁଷଙ୍ଗିକ ଫାଇଦା ପାଇବେ ନାହିଁ । ଏହି କାଳଖଣ୍ଡ ତାଙ୍କ ପଦୋନ୍ନତି ବା ପେନସନ୍ ପାଇଁ ହିସାବକୁ ଯିବ ନାହିଁ ।“

ପ୍ରଥମ ଦୁଇଟି ବାକ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଶେଷ ବାକ୍ୟଟିର କୌଣସି ଆବଶ୍ୟକତା ନଥିଲା । ସେ ଜାଣିଶୁଣି ଏହା ଲେଖିଛନ୍ତି , ଯେତେବେଳେ ସେ ଜାଣନ୍ତି ଯେ, ଚାକିରୀ ଶେଷରେ ପେନସନ୍ ଶେଷ କଥା ନୁହେଁ , ଗ୍ରାଚୁଇଟି ମଧ୍ୟ ଏକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ ପ୍ରାପ୍ୟ ଜଣେ କର୍ମଚାରୀର ଯାହା ତାକୁ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣର ଅବସର-ପାଣ୍ଠି ଦେଇଥାଏ । ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି କାଳ “ପେନସନ୍ ପାଇଁ ହିସାବକୁ ଯିବ ନାହିଁ” ବୋଲି ସ୍ପଷ୍ଟ କରି ସେ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବେ ଏହି ଆଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି ସମୟ ତାଙ୍କ ଗ୍ରାଚୁଇଟି ପାଇଁ ହିସାବକୁ ଯିବ । ସୁତରାଂ ଏହା ଏକ ଧୂର୍ତ୍ତ ପ୍ରଶାସନିକ ଦୁରାଚାର ।

ଏହି ଆଦେଶର ପ୍ରଚ୍ଛଦପଟ ଅଂଶରେ ଅଛି :

“ତାଙ୍କ ଦରଖାସ୍ତ ବିଚାରକରି ୧୮.୦୭.୨୦୧୮ ତାରିଖର ୨୦୪୪୫/ଉ.ଶି ସଂଖ୍ୟକ ସରକାରୀ ଆଦେଶରେ ତାଙ୍କୁ ଚାକିରିରେ ଯୋଗଦେବାର ସବିଶେଷ ଆଦେଶ ଅପେକ୍ଷାରେ ସେ ସୁସ୍ଥତା ପମାଣପତ୍ର ସହ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟରେ ଯୋଗଦାନ ପାଇଁ ଅନୁମତି ଦିଆହୋଇଥିଲା” । ଏବଂ ଏହା ବି ଅଛି ଯେ, “ଏହି ଆଦେଶ ତାଙ୍କ ହିତରେ ଥିଲା, କାରଣ ସେ ଆପତ୍ତି ଉଠାଇଥିବା ୨୨.୦୬.୨୦୧୫ ତାରିଖର ୧୩୨୯୦ ସଂଖ୍ୟକ ଆଦେଶର ସର୍ତ୍ତ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ଏହା ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଆରମ୍ଭ କରିବାପାଇଁ ଥିବା ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ପରିହାର କରିଥିଲା” ।

ହନୁ ମଲା ବେଳେ

ଅତଏବ, ହନୁ ମଲା ବେଳେ ସତ କହିଲା ପରି ଏହି ଶେଷ ଆଦେଶ ଦେବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ଶାସନ ସଚିବ ସ୍ଵୀକାର କରିଛନ୍ତି କି, ଯେଉଁ ଆଦେଶ ବଳରେ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଯୋଗଦାନପତ୍ର (joining trport )ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କୁ କୁହା ହୋଇଥିଲା ତାହା ରାଜ୍ୟର ହିତ ପାଇଁ ନୁହେଁ , ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ହିତ ପାଇଁ ହିଁ ପ୍ରଦାନ କରା ହୋଇଥିଲା , କାରଣ ଏହା ତାଙ୍କୁ ଚାକିରୀ ଦେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ସମ୍ଭାବନାକୁ ବି ବନ୍ଦ କରିଦେଇଥିଲା ।

ଫନ୍ଦିବାଜୀ

କାହା ଚାପରେ ବା କେଉଁ ଚାପରେ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ହିତ ପାଇଁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ ଏ ଅବୈଧ ଆଦେଶ ଦେଇଥିଲା ତାହା ରାଜ୍ୟ ପୋଲିସର ଆପରାଧିକ ତଦନ୍ତ ଶାଖା (crime branch ) ତଦନ୍ତ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଚାକିରୀ ସମ୍ପର୍କିତ ଫନ୍ଦିବାଜୀ (job racketing frauds) ଏକ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅପରାଧ ଯାହା ଉପରେ ଓଡ଼ିଶା ଆପରାଧିକ ତଦନ୍ତ ଶାଖା ଆପଣା ଛାଏଁ (suomoto) ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିପାରିବେ । ଏବଂ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ, ୧୦ ବର୍ଷ ତଳେ ଚାକିରୀ ଛାଡ଼ି ପଳାଇଥିବା ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ସ୍ଵାମୀ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ସର୍ତ୍ତରେ ତାଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଁ ଯେଉଁ ଫନ୍ଦିବାଜୀ ଚଳାଇଥିଲେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗର ୧୮.୦୭.୨୦୧୮ ତାରିଖର ୨୦୪୪୫/ଉ.ଶି ସଂଖ୍ୟକ ସରକାରୀ ଆଦେଶ ସେହି ଫନ୍ଦିବାଜୀର ଦୃଶ୍ୟମାନ ପରିଣତି ।

ଅନଧିକୃତ ହସ୍ତକ୍ଷେପ

ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀ ନୁହନ୍ତି । ତାଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶା ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ ଚାକିରୀ ଦେଇନଥିଲା କି ଘରୋଇ କଲେଜରେ ଶିକ୍ଷକ ଚୟନ ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଯେଉଁ ଚୟନକାରୀ ମଣ୍ଡଳୀ (State Selection Board) ଗଠନ କରିଥିଲେ ତାହା ବି ତାଙ୍କୁ ଚୟନ କରିନଥିଲା । ଅଡ଼ଶପୁରରେ ଥିବା ଉଦୟନାଥ ବିଜ୍ଞାନ ଓ ବୈଷୟିକ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଉଦ୍ଭିଦ ବିଜ୍ଞାନରେ ଶିକ୍ଷକ ଖୋଜୁଥିବା ହେତୁ ତାଙ୍କ ଦରଖାସ୍ତକୁ ବିଚାରକୁ ନେଇ ତାଙ୍କୁ ମାସିକ ୫୨୫ ଟଙ୍କା ବେତନରେ ୧୭.୮.୧୯୯୨ରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇଥିଲେ ଓ ସେ ଥିଲେ ସମ୍ପୂର୍ଣତଃ ସେହି କଲେଜର କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ଓଡ଼ିଶା ଶିକ୍ଷା ଆଇନ ଅନୁସାରେ ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ସେହି କଲେଜର ଅଧିକାର ଥିଲା । ସୁତରାଂ ଯେତେବେଳେ ୨.୭.୨୦୦୮ ତାରିଖରୁ ଦୀର୍ଘ ୫ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ କାଳ ଧରି ସେ ଅନଧିକୃତ ଭାବେ ଅନୁପସ୍ଥିତ ରହିଲେ ଓ ଯେଉଁ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ଅଧ୍ୟୟନ ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ଦିଅ ହୋଇଥିଲା ସେମାନେ ଶିକ୍ଷାର୍ଜନରେ ଘୋର ବିପର୍ଯ୍ୟୟର ଶିକାର ହେଲେ, ତାଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତି ଏକମାତ୍ର ଅନୁମୋଦିତ ନିଯୁକ୍ତି ହୋଇଥିବା ହେତୁ ତାଙ୍କ ସ୍ଥାନରେ ଅନ୍ୟ କାହାକୁ ନିଯୁକ୍ତ କରି ନପାରି କଲେଜ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ଏହି ବିପର୍ଯ୍ୟୟର ପ୍ରତିକାର କରିବାକୁ ବି ଅକ୍ଷମ ଥିଲେ । ଫଳରେ ୦୯.୧୦.୨୦୧୩ ତାରିଖରେ କଲେଜ ପରିଚାଳନା କମିଟି ସମସ୍ତ ଆଇନନୁମୋଦିତ ପଦ୍ଧତ୍ତି ଅନୁସରଣ କରି ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ ଚାକିରିରୁ ବହିସ୍କାର କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଗ୍ରହଣ କରି ତହିଁର  ଅନୁମୋଦନ ସକାଶେ ଓଡ଼ିଶା ଶିକ୍ଷା ଆଇନର ଧାରା ୧୦-କ (୧) ଅନୁସାରେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ଅନୁମୋଦନ ମାଗିଥିଲେ । ଏହି ଆଇନର ଧାରା ୧୦-କ (୨) ଅନୁସାରେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ତାଙ୍କ ଅନୁମୋଦନ ୩ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତେ ବା ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ ବି କରିପାରିଥାନ୍ତେ । ଯାହା ବି କରିଥାନ୍ତେ ସେ ବାଧ୍ୟତଃ କଲେଜ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କୁ ଜଣାଇଥାନ୍ତେ ଓ କଲେଜ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ହିଁ ତହିଁ ଉପରେ ଶେଷ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥାନ୍ତେ । କେଉଁ ଆଇନ ବଳରେ ଶିକ୍ଷା ସଚିବ ତା ଭିତରକୁ ପଶି ଚଳାଇଥିଲେ ଚାକିରୀ ଫନ୍ଦିବାଜୀ (job racketing fraud)ର ଗୋଟି ? (କ୍ରମଶଃ)

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କଠାରୁ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଯେଉଁ ‘ବିଶ୍ଵାସଘାତକ ଜାଗିରି’ (ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ସ୍ଥାୟୀ ଆୟ) ହାସଲ କରିଥିଲେ ୧୬.୭.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ, ତଦନୁଯାୟୀ ତାଙ୍କର ୧୦ ବର୍ଷର ଅନଧିକୃତ ଅନୁପସ୍ଥିତିକୁ ସବେତନ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ରୂପାନ୍ତରିତ କରିଥିଲା ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ ଓ ସେହି ୧୦ ବର୍ଷର ବେତନ ବାବଦରେ ପ୍ରାୟ ଦେଢକୋଟି ଟଙ୍କା ନଗଦ ହାତେଇବା ପାଇଁ ଶତପଥୀ ସୁନିଶ୍ଚିତ ଥିଲେ; କାରଣ ସରକାରଙ୍କ ଉଦ୍ୟମରେ ବାଧକ ହୋଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସ୍ଥାନରେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ପଦରେ ଯୋଗ ଦେଇସାରିଥିଲେ ତାଙ୍କ ଘନିଷ୍ଠ ସାଙ୍ଗ ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁ ଓ ସରକାରଙ୍କ ୧.୩.୨୦୧୯ ତାରିଖର ଆଦେଶ ଦୃଷ୍ଟେ ସେ ପୂର୍ବ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ରିପୋର୍ଟ ବଦଳାଇ ସରକାରୀ ସିଦ୍ଧାନ୍ତକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ସୁନିଶ୍ଚିତ ଥିଲା । ମାତ୍ର ସଚିବଙ୍କ ଉପରୋକ୍ତ ଆଦେଶ ତାଙ୍କ ଆଶାକୁ ଧୂଳିସାତ୍ କରିଦେଲା । ଅମଲାତନ୍ତ୍ରର ମତଲବଖୋର ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ଯେ ନିଜ ଚର୍ମ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦସ୍ତାବିଜ ବହିର୍ଭୂତ ଆଦେଶକୁ ବାଳପ୍ରମାଣେ ଉଡ଼ାଇଦେଇପାରନ୍ତି ଓ ନିଜ ପକାଇଥିବା ଛେପକୁ ନିଜେ ନିର୍ବିକାର ଢୋକିପାରନ୍ତି , ତାହାର ଏକ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ହେଉଛି ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ସଚିବଙ୍କ ଉପରୋଦ୍ଧୃତ୍ତ ଆଦେଶଟି ।

ଯେକୌଣସି ପାଷଣ୍ଡଗିରିଠାରୁ ଅଧିକ କୁତ୍ସିତ

ଏହି ‘ବିଶ୍ଵାସଘାତକ ଜାଗିରି’ ପାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ସାଙ୍ଗରେ ପବିତ୍ର ମହାରଥା ଓ ଚକ୍ରଧର ମହାନ୍ତ ନାମକ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅପରାଧୀ ତଥା ପଲେ ପୋଷାମନା ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ଧରି ଥରକୁ ଥର ଆମ ମାତୃଭାଷାକୁ ଯେପରି ଛୁରୀ ମାରି ଚାଲିଥିଲେ ତାହା ଯେକୌଣସି ପାଷଣ୍ଡଗିରିଠାରୁ ଅଧିକ କୁତ୍ସିତ । ସାମୟକ୍ରମେ ଆମେ ସେଠିକି ଆସିବା ।

ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଆଶ୍ଵସ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଏବଂ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ବିଭ୍ରାନ୍ତ କରି ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭଣ୍ଡୁର କରିବା ସକାଶେ ଏମାନେ ସମ୍ପୂର୍ଣ ଅନଧିକୃତ ଭାବେ ସମ୍ପୂର୍ଣ ମିଥ୍ୟା ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ଯେ, ଓଡ଼ିଶାର ଶାସନ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଚାଲିବା ପାଇଁ ଭାଷା ଆଇନ ସମ୍ପୂର୍ଣ ସଂଶୋଧିତ ହୋଇ ସାରିଥିବା ହେତୁ କଳା ପତାକା ଅଭିଯାନ ପ୍ରତ୍ୟାହୃତ ହୋଇଯାଇଛି । ଅଥଚ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତିନାମା ଇଂରାଜୀରେ ଦିଆଗଲା ତହିଁରେ ବିସ୍ମିତ ନହୋଇ ଏହି ନିର୍ଲ୍ଲଜ ବିଶ୍ଵାସଘାତକ ତାଙ୍କ ସତୀର୍ଥ ପବିତ୍ର ମହାରଥାଙ୍କ ସ୍ଵାକ୍ଷରରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ, ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ପ୍ରଶାସନିକ ଅଫିସରମାନଙ୍କୁ କୃତଜ୍ଞତା ଜ୍ଞାପନ କରିଥିଲେ । ସୁତରାଂ ବିସ୍ମିତ ହେବାର କିଛି ନାହିଁ ଯେ, ଏହାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଉପରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଯେଉଁ ଶେଷ ଆଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି ତାହା ବି ଅଛି ଇଂରାଜୀରେ, ଯାହା ଏଥିପୂର୍ବରୁ ଉଦ୍ଧୃତ୍ତ ହୋଇଅଛି ଏବଂ ଯାହା ତୁହାଇ ତୁହାଇ ଦର୍ଶାଉଛି ଏହି ବିଶ୍ଵାସଘାତକ ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ କିପରି ଛୁରୀ ମାରିଦେଲେ ।

ଶାସନ ସଚିବଙ୍କ ଶେଷ ଆଦେଶ

ମୁଁ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କୁ ଦେଇଥିବା ସ୍ମାରକପତ୍ର ଓ ତହିଁ ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ କରି ସେହି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନର ରିପୋର୍ଟ ମୋତେ ପଠାଇବା ପାଇଁ ରାଜ୍ୟପାଳ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ସଚିବଙ୍କୁ ଦେଇଥିବା ଆଦେଶ (ଜରୁରୀ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ସଂଖ୍ୟା ୯୯୪୬ ତା ୨.୮.୨୦୧୯) ଫଳରେ, ହାଇ କୋର୍ଟଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକୁ ଖାତିର କରିନଥିବା ସଚିବ ମୋ ସୂଚନା ଅଧିକାର ଜାରିର ତିଆସି ଅତର୍ଛରେ ଯେଉଁ ଆଦେଶ ଦେଲେ , ବରଂ ଦେବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେଲେ, ତାହା ଦସ୍ତାବିଜୀୟ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଉଦ୍ଧାରଯୋଗ୍ୟ । ସେହେତୁ ତହିଁର ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ଅଂଶ ଉପସ୍ଥାପିତ ହେଲା :

“4. Whereas, after examination, the undersigned found that the petitioner (Smt. Manasi Sarangi) had proceeded on medical leave from 02.07.2008 and then remained unauthorisedly absent from her duties for a long period. After consideration of her representation, she she was allowed, vide Govt. order No.20445/HE. Dt/18.07.2018, to report for duty in the Directorate along with medical fitness certificate pending issue of detailed posting order. This order modified the conditions imposed vide No.13290 dt. 22.06.2015, the impugned order, to her benefit as the direction to initiate disciplinary proceeding against her was dropped. She was then allowed to join in the Directorate and subsequently transferred to a college nearby Bhubaneswar i.e. Sishu Ananta Mahavidyalya, Balipatna, Khurda vide Govt. Order No.25979/H.E. dt. 12.09.2018 and DHE (O) O/O No.31012 dt.15.9.2018. She was relieved from the Directorate on 18.09.2018 (A.N.) vide DHE O/O No.31121 dt. 18.09.2018 and she joined her new place of posting on 19.09.2018.
5. In the Govt. letter No. 20445/HE, dt.18.07.2018, it was further ordered that the period of absence from 02.07.2008 till her joing in the Directorate shall be decided after due inquiry by the Director, H.E. Accordingly, Director, H.E. inquired into the matter and opined vide letter No.6358/DHE. dated 14.02.2019 that she had remained absent from duty un-authorisedly for a period of more than 10 years without any valid reason for which strong action should be taken against her for such long absence.
In view of facts stated above, the representation of the petitioner (Smt. Manasi Sadangi) is disposed of with following order.

“The period of absence (of Smt. Manasi Sarangi) from 02.07.2008 to 23.07.2018 will be treated as breakage in service. She will not get any salary or consequential benefit for that period on the principle of no work no pay. This period shall not be counted for career advancement and pension.”

ଏ ଆଦେଶ ଦେଲାବେଳେ ଶାସନ ସଚିବ ଜାଣିଥିଲେ ଯେ, ସେ ଏତଦ୍ଦ୍ଵାରା ଏକ ଆଇନଉଲ୍ଲଙ୍ଘନକାରୀ ଆଦେଶ ଦେଉଛନ୍ତି । ଏପରି ଏକ ଆଦେଶ ଦେଇ, ଘଟଣାର ଗୁରୁତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ ଦିଗକୁ ଲୁଚାଇରଖିବା, ଆଇନସମ୍ମତ ସ୍ଥିତିକୁ ବେଖାତିର କରିବା ପରି ସାଂଘାତିକ ପ୍ରଶାସନିକ ଅପରାଧ କରିଛନ୍ତି ଶାସନ ସଚିବ, ଯାହା ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଥିବା ପ୍ରତିଦାନରେ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଦେଇଥିବା ‘ବିଶ୍ଵାସଘାତକ ଜାଗିରି’କୁ କାଏମ ରଖିବା ପାଇଁ ହିଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ । (କ୍ରମଶଃ)

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥିଙ୍କ ଘନିଷ୍ଠ ବନ୍ଧୁ ବାବୁ ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଭାବେ ଯୋଗ ଦେବା ପୂର୍ବରୁ ଯେହେତୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅତିରିକ୍ତ ସଚିବ ଥିଲେ, ସେହେତୁ ଶ୍ରୀମତୀ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଚାକିରି ନିୟମିତିକରଣ ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅନୁକୂଳ ମନୋଭାବ ସମ୍ପର୍କରେ ସେ ସମ୍ପୂର୍ଣ ଅବଗତ ଥିଲେ । ମାତ୍ର ନଥିରେ ଯେଉଁ ସମସ୍ତ ଦସ୍ତାବିଜ ଥିଲା, ଯେଉଁ ସମସ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା, ସେ ସବୁଗୁଡ଼ିକ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଦାୟିତ୍ଵହୀନ ଅନୁପସ୍ଥିତି ପ୍ରତି ଅଙ୍ଗୁଳି ନିର୍ଦ୍ଦେଶ କରୁଥିଲା । ଏପରିକି, ୨୧.୧୨.୨୦୧୮ ତଥା ୨୪.୧୨.୨୦୧୮ ତାରିଖମାନଙ୍କରେ ଦୀର୍ଘ ୧୦ ବର୍ଷ ବ୍ୟାପୀ ତାଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି ସମ୍ପର୍କରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିବା ତଦନ୍ତରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରି ସେ ନିଜେ ଦର୍ଶାଇଥିଲେ ଯେ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟଗତ କାରଣରୁ ଅନୁପସ୍ଥିତ ଥିଲେ ଓ ନିଜ ଅସୁସ୍ଥତାର ପ୍ରମାଣ ସ୍ୱରୂପ କେତେକ ଔଷଧ-ବରାଦପତ୍ର (prescription) ଦେଖାଇଥିଲେ ଯାହାର କୌଣସି ପ୍ରତ୍ୟୟମାନ୍ୟତା ନଥିଲା । ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଏହି ବୟାନ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଦେଇଥିଲା କି, ସେ ଅନୁପସ୍ଥିତ ନଥିଲେ, ବରଂ ତାଙ୍କୁ ଅନୁପସ୍ଥିତ ରଖାଯାଇଥିଲା ବୋଲି ସରକାରୀ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ଥିଲା ଭିତ୍ତିହୀନ ଓ ପ୍ରମାଦପୂର୍ଣ । ଏପରି ସ୍ଥଳେ ତାଙ୍କ ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ୧୪.୨.୨୦୧୯ ତାରିଖର ତଦନ୍ତ ରିପୋର୍ଟକୁ ବଦଳାଇବା ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥିଙ୍କ ବନ୍ଧୁ ହୋଇଥିଲେ ବି ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁଙ୍କ ପରି ଜଣେ ଅଭିଜ୍ଞ ପ୍ରଶାସକଙ୍କ ପାଇଁ ଥିଲା ଏକ ବିଷମ ସମସ୍ୟା । ସେ କିଂକର୍ତ୍ତବ୍ୟବିମୂଢ ହୋଇ ପଡ଼ିଥିଲେ ।

ହାଇକୋର୍ଟ ଆଦେଶ ଓ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀ

ବାବୁ ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ହେବାର ଦୁଇ ମାସ ପୂର୍ବରୁ ମାନ୍ୟବର ଓଡ଼ିଶା ହାଇକୋର୍ଟ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ରିଟ୍ ମାମଲାର ଫଇସଲା କରି ୩.୪.୨୦୧୯ ତାରିଖରେ କହିଥିଲେ ଯେ, ୩ ମାସ ଭିତରେ ଅର୍ଥାତ୍ ୩.୭.୨୦୧୯ ଭିତରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ତାଙ୍କ ପ୍ରାର୍ଥନା ଉପରେ ବିହିତ ଆଦେଶ ପ୍ରଦାନ କରିବେ । ଏ ସମୟ ସରିଗଲା ପଛେ, ନୂଆ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ପୁରୁଣା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ୧୪.୨.୨୦୧୯ ତାରିଖର ନିର୍ଦ୍ଧାରଣକୁ ବଦଳାଇ ପାରିଲେ ନାହିଁ । ଅଥଚ, ଅର୍ଥ ଲୋଭ ହେତୁ ହାଇ କୋର୍ଟକୁ ଯାଇଥିବା ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀ କୋର୍ଟଙ୍କୁ କହିଲେ ନାହିଁ କି, ସରକାର ତାଙ୍କ ଆଦେଶର ଅବମାନନା କରିଛନ୍ତି । ସତେ ଯେମିତି ଅଜାଗା ଘା ଦେଖି ହେଉ ନଥିଲା କି ଦେଖାଇ ହେଉନଥିଲା !

ଆଶା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆଶା ନେଇ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଓ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ ଅପେକ୍ଷା କରିରହିଥିଲେ ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁଙ୍କ ରିପୋର୍ଟକୁ ।

ହାଇ କୋର୍ଟ ଆଦେଶ ଦେବାର ୩ ମାସ ୧୮ ଦିନ ଅତିବାହିତ ହେଲା । ତଥାପି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥିଙ୍କ ଘନିଷ୍ଠ ବନ୍ଧୁ ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁ କହିଲେ ନାହିଁ ଯେ, ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି ଇଚ୍ଛାକୃତ ନଥିଲା । ଫଳରେ ହାଇ କୋର୍ଟଙ୍କ ଆଦେଶକୁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ୩ ମାସ ମଧ୍ୟରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ନ କରି, ହାତ ଛନ୍ଦି ବସିରହିଥିଲା ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ । ସତ କହିଲେ ନିଧଡ଼କ ବସିଥିଲା । କାରଣ, ଏହା ଜାଣିଥିଲା ଯେ, ନିଜର ବୃହତ୍ତର ସ୍ଵାର୍ଥ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ମାନସୀ ଏହି ବିଳମ୍ବ ବିରୁଦ୍ଧରେ ହାଇ କୋର୍ଟକୁ ଯିବେନାହିଁ । ଏବଂ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ହାଇ କୋର୍ଟରେ କୋର୍ଟ ଅବମାନନା ମାମଲା ଦାଏର ନ କଲେ , କୋର୍ଟ ଆଦେଶ ଉପରେ ମହାପାତ୍ର-ମିଶ୍ର-ବାଳକୃଷ୍ଣାନ ଗ୍ୟାଙ୍ଗ ପରିସ୍ରା କଲେ ମଧ୍ୟ କୋର୍ଟ ତାହା ଜାଣିବ ନାହିଁ । ଯାହାଙ୍କ ପାଇଁ କୋର୍ଟଙ୍କ ଆଦେଶ ସେ ଯଦି ସେହି ଆଦେଶର ଅବମାନନା ବିରୁଦ୍ଧରେ କୋର୍ଟକୁ କିଛି ନ କହନ୍ତି , କୋର୍ଟ ବା କା’ଣ କରିବେ?

ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ହସ୍ତକ୍ଷେପ

ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ସର୍ତ୍ତରେ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥିଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଚାକିରି ଓ ୧୦ ବର୍ଷର ଛୁଟି ମଞ୍ଜୁର କରିବାକୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯଦି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ନଦେଇଥାନ୍ତେ, ତେବେ ଶାସନକଳ ଯେତେ ସବୁ ବେଆଇନ କାମ କରିଗଲା ତାହା ହୁଏତ କରିନଥାନ୍ତା । ତେଣୁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଭାବେ ଏ ସମସ୍ତ କଥା ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କୁ ଅବଗତ କରାଇବା ଥିଲା ମୋର ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ । ମୁଁ ସେ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ କଲି । ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ୨୨.୭.୨୦୧୯ରେ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କୁ ଏକ ସ୍ମାରକପତ୍ର ଦେଇ ଏହି ବେଆଇନ କର୍ମ ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ମୁଁ ଅନୁରୋଧ କଲି । ତହିଁର ପ୍ରାଥମିକ ଅନୁଶୀଳନ ପରେ ୨.୮.୨୦୧୯ରେ ମାନ୍ୟବର ରାଜ୍ୟପାଳ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ସଚିବଙ୍କୁ ମୋ ସ୍ମାରକପତ୍ର ଉପରେ ଆବଶ୍ୟକୀୟ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ କରି ତହିଁର ରିପୋର୍ଟ (action taken report) ମୋ ପାଖକୁ ପଠାଇବାକୁ ଆଦେଶ ଦେଲେ (ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଆଦେଶ ୯୯୪୬ ତା ୨.୮.୨୦୧୯ ) ।

ମାନସୀଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟକାରୀଙ୍କୁ ପଦୋନ୍ନତି

ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଏହି ଆଦେଶ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ସଚିବଙ୍କ ଉପରେ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଲାନାହିଁ । ପରିସ୍ଥିତି ତାହା ହିଁ ଥିଲା ।

କାର୍ଯ୍ୟତଃ ରଦ୍ଦ (de facto qushed) ହୋଇସାରିଥିବା ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତିରେ ସେ ପୁନଶ୍ଚ ଯୋଗଦେବା ପାଇଁ ନଥି ସଜାଡ଼ିଥିବା ଅନୁଶାସନସଚିବ ସୂର୍ଯ୍ୟନାରାୟଣ ମହାପାତ୍ରଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡିତ କରିବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ସରକାର ଉପଶାସନସଚିବ ପଦକୁ ପଦୋନ୍ନତି ଦେଇ ସେହି ଏକା ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗରେ ରଖିଥାନ୍ତି (ବିଜ୍ଞପ୍ତି ସଂଖ୍ୟା ୨୦୦୦୬ ତା ୨୨.୫.୨୦୧୯) । ଏତଦ୍ଦ୍ଵାରା ଶିକ୍ଷା ସଚିବ ଏହି ବାର୍ତ୍ତା ପାଇଥାନ୍ତି ଯେ, ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଥିବା ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥିଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ହିଁ ନବୀନବାବୁଙ୍କ ରାଜୁତିରେ ଅଧିକ ଲାଭଦାୟକ । ତା ନହୋଇଥିଲେ, ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଆଦେଶ ସିଧାସଳଖ ତାଙ୍କୁ ସମ୍ବୋଧିତ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ତହିଁ ଉପରେ ଶୋଇରହିବାକୁ ସେ ସାହସ କରିନଥାନ୍ତେ ।

ଅତର୍ଛ ଆଦେଶ

ଅନନ୍ୟୋପାୟ ହୋଇ ସୂଚନା ଅଧିକାର ପ୍ରୟୋଗ କରି ମୁଁ ୧୧.୯.୨୦୧୯ ତାରିଖରେ ଦୁଇଟି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ତଥ୍ୟ ଲୋଡ଼ିଲି :- (୧) ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଉପରୋକ୍ତ ଆଦେଶ ଉପରେ ଯଦି କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ହୋଇଥାଏ , ତାର ନଥିଟିପ୍ପଣୀ ଓ ବିବରଣୀର ନକଲ ଏବଂ (୨) ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ୧୪.୨.୨୦୧୯ ତାରିଖରେ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଦୀର୍ଘ ଅନୁପସ୍ଥିତି ସମ୍ପର୍କରେ ଦେଇଥିବା ତଦନ୍ତ ରିପୋର୍ଟ ଉପରେ ସରକାର ଯଦି କିଛି ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥାନ୍ତି, ତାହାର ନଥି ଟିପ୍ପଣୀ ଓ ବିବରଣୀର ନକଲ । ଏହା ସଚିବଙ୍କ ଆଖିରୁ ନିଦ ହଜେଇଦେଲା । ସେ ଅତର୍ଛରେ ଆଦେଶ ଦେଲେ,

“The period of absence (of Smt. Manasi Sarangi) from 02.07.2008 to 23.07.2018 will be treated as breakage in service. She will not get any salary or consequential benefit for that period on the principle of no work no pay. This period shall not be counted for career advancement and pension.”

(କ୍ରମଶଃ)