ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଛନ୍ତି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ : ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସଫେଇ ରଖନ୍ତୁ – ଅଷ୍ଟବିଂଶ ଭାଗ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ ଜାଣିଥିଲା ଯେ, ସ୍ତ୍ରୀ ମାନସୀଙ୍କ ଚାକିରି ହାସଲ କରିବାକୁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିବା ପାଇଁ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ରାଜିହୋଇଯିବା ପରଠୁ ଏହା ନେଇଥିବା ପ୍ରତିଟି ନିଷ୍ପତ୍ତିରେ ଭରି ହୋଇରହିଥିଲା ପଶାସନିକ ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାର; କାରଣ ତଦ୍ଭିନ୍ନ ତାଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିହୋଇନଥାନ୍ତା । ଏହି ଏକା କାରଣରୁ ଏହି ବିଭାଗ ଓଡ଼ିଶା ହାଇ କୋର୍ଟରେ ମାନସୀଙ୍କ ରିଟ୍ ମାମଲାରେ ପ୍ରତିବାଦୀ ଥାଇ ମଧ୍ୟ ଅଂଶ ଗ୍ରହଣ କରିନଥିଲା ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ଏକ ନିର୍ବିବାଦ ଆଦେଶ (uncontested order) ହାସଲ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲା । ହାଇକୋର୍ଟ ଯେଉଁ ରାୟ ଦେଇଥିଲେ ତାହା ମାନସୀଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ଯେପରି ଉପଯୁକ୍ତ ମଣିବେ ସେପରି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାକୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗକୁ ଦେଇଥିଲା ଅଖଣ୍ଡ ଅଧିକାର (carte blanche) ।

ସାଂଘାତିକ ପେଞ୍ଚ

ମାନସୀଙ୍କ ରିଟ୍ ମାମଲା ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟବାସୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଏକ ସାଂଘାତିକ ପେଞ୍ଚ ଥିଲା । ଆଦୌ କାମ ନକରି, ୧୦ ବର୍ଷ କାଳ ଅଡ଼ଶପୁର କଲେଜର ଉଦ୍ଭିଦ ବିଜ୍ଞାନ ବିଭାଗର ଛାତ୍ର ଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ଅଧ୍ୟୟନ ଅଧିକାରକୁ ବିପର୍ଯ୍ୟସ୍ତ କରି, କେବଳ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସ୍ଵାମୀ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥିଙ୍କ ଦଲାଲୀ-ଦକ୍ଷତା ହେତୁ ସେ ପ୍ରାୟ ଦେଢକୋଟି ଟଙ୍କାର ପିଛିଲା ବେତନ ସହ ଚାକିରିରେ ନିୟମିତ ହେବା ପାଇଁ ପେଞ୍ଚ କରିଥିଲେ । ଏପରି ସାଂଘାତିକ ପେଞ୍ଚକୁ ହାଇକୋର୍ଟରେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ ବିରୋଧ ନକରିବା ମୂଳରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ସରକାରୀ ଓକିଲଙ୍କ ଭୂମିକା ଯଦି ଦୃଷ୍ଟିକୁ ଆସେ ତେବେ ତ ଏ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରର ଗଭୀରତା ମାପିବାକୁ ରାଜ୍ୟ ଅପରାଧ ଅନୁସନ୍ଧାନ ବିଭାଗ (CID)କୁ ବି ନାକେଦମ୍ ହେବାକୁ ହେବ ।

ଏ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରର ଯଥାସମ୍ଭବ ଆକଳନ ପାଇଁ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ରିଟ୍ ମାମଲା ଉପରେ ଆଉ ଥରେ ନଜର ପକାଇବା । ଏହା ୪.୧୨.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ଦାଖଲ ହୋଇଥିଲା । ସମୁଦାୟ ଦୁଇଟି ତାରିଖରେ ଶେଷ ହୋଇଥିଲା । ଦୁଇଟିଯାକ ତାରିଖରେ ମାନ୍ୟବର ନ୍ୟାୟମୂର୍ତ୍ତି ଡଃ ବି. ଆର. ଷଡଙ୍ଗୀ କେବକ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଓକିଲଙ୍କୁ ଶୁଣିଥିଲେ ; ସରକାରୀ ଓକିଲଙ୍କ ଦେଖାଦର୍ଶନ ନଥିଲା । ତେଣୁ ଏହାକୁ ନିର୍ବିବାଦ ମାମଲା ବୋଲି କହି ୩.୪.୨୦୧୯ରେ ସେ ରାୟ ଦେଇଥିଲେ । ତହିଁରୁ ଜଣାଗଲା ଯେ, ୨୨.୬.୨୦୧୫ ତାରିଖରେ ତାଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି ଉପରେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ ଯେଉଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ ସେହି ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ବାତିଲ କରାଯାଇ ଅଡ଼ଶପୁର କଲେଜରେ ସେ ଦେଇଥିବା ଯୋଗଦାନ ପତ୍ର (joining report)କୁ ବୈଧ ଘୋଷଣା କରାଯାଉ ଓ ତଦନୁଯାୟୀ ସେହିଦିନଠାରୁ ତାଙ୍କୁ ସମସ୍ତ ପରିଣତିଗତ ଫାଇଦା (consequential benefit) ସହ ପିଛିଲା ବେତନ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉ ବୋଲି ସେ ଦାବି କରିଥିଲେ । ଏହାକୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ ବିରୋଧ କରିନଥିଲା, ଯଦିଓ ଏହି ୨୨.୬.୨୦୧୫ର ସରକାରୀ ଆଦେଶକୁ ବାତିଲ କରାଯିବା ଭିତ୍ତିରେ (in supersession of) ଏହା ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଚାକିରିରେ ଯୋଗଦାନ ପାଇଁ ୧୬.୭.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇ ୧୮.୭.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ୨୦୪୪୫ ପତ୍ରାଙ୍କରେ ଜାରି କରିଥିଲା ।

ମାନ୍ୟବର ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କଠାରୁ ଏହି ସତ୍ୟ ଲୁଚାଇରଖିବାକୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ସଚିବ ରିଟ୍ ମାମଲାଟିକୁ ନିର୍ବିବାଦ କରାଇଥିଲେ । ଫଳରେ ମାମଲାଟିକୁ ନିର୍ବିବାଦ (uncontested ) ଫଇସଲା କରି ସରକାର ନିଜେ ପ୍ରାର୍ଥିତ ବ୍ୟାପାରରେ ଅର୍ଥାତ୍ ୨୨.୬.୨୦୧୫ର ସରକାରୀ ଆଦେଶର ରଦ୍ଦିକରଣ (to quash the order dated 22.6.2015) ଓ ସେ କଲେଜରେ ଯେଉଁଦିନ ଯୋଗଦାନପତ୍ର ଦେଇଥିଲେ ସେହିଦିନ ଠାରୁ ସେ ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ଭାବେ ଚାକିରିରେ ଥିବା ଗ୍ରହଣ କରି ସର୍ବବିଧ ପରିଣତିଗତ ଓ ଆର୍ଥିକ ଫାଇଦା (to accept her joining report w.e.f. the date she submitted her joining report (in the college) with all consequential service and monetary benefits) ପ୍ରଦାନ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ଆଦେଶ ଦେବାକୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ସଚିବଙ୍କୁ ଅଧିକାର ଦେଇଥିଲେ । ଏହି ଆଦେଶର ସୁଯୋଗ ନେଇ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ ସମସ୍ତ ପିଛିଲା ବେତନ (ପ୍ରାୟ ଦେଢକୋଟି ଟଙ୍କା) ସହ ପଦୋନ୍ନତି ପରି ପରିଣତିଗତ ଫାଇଦା ଦେଇ ତାଙ୍କ ଚାକିରିକୁ ନିରଙ୍କୁଶ ନିୟମିତତା ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଅପେକ୍ଷା କରି ରହିଥିଲେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ସଚିବ । ଅପେକ୍ଷା ଥିଲା ସଚିବଙ୍କ ଅଧସ୍ତନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ସାନି ତଦନ୍ତ ରିପୋର୍ଟକୁ ।

ମାନସୀପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ବଦଳି; ୪ ମାସରେ ୪

ଏଥିପାଇଁ ମାତ୍ର ୪ ମାସରେ ୩ ଜଣ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କୁ ଅଘୋଷିତ ଶାସ୍ତି ସ୍ୱରୂପ ବଦଳି କରାଯାଇଥିବା ସାଧାରଣତଃ ବିଶ୍ୱାସଯୋଗ୍ୟ ହୋଇନପାରେ । ମାତ୍ର ଏହା ସତ୍ୟ । ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ସଭାପତି ପଦରେ ଭାଷଣଦକ୍ଷ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀଙ୍କୁ ମୁଁ ନିଯୁକ୍ତ କରିଥିଲି । ସର୍ତ୍ତ ମୁତବକ ସେ ପ୍ରତିଦିନ କଳା ପତାକା ଧରିବାକୁ ୪ ଜଣ ବ୍ୟକ୍ତି ଯୋଗଉଥିଲେ । ଫଳରେ ସରକାରଙ୍କ ଉପରେ ଲୌକିକ ଚାପ ପ୍ରୟୋଗ ସହ ଆନ୍ଦୋଳନର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ ପାଇଁ ବୌଦ୍ଧିକ ଅଗ୍ରଗତି ମୋ ପକ୍ଷେ ସହଜ ଥିଲା । ସେ ଯଦି ଲୋକ ନଯୋଗାନ୍ତି କଳା ପତାକା ଅଭିଯାନ ବନ୍ଦ ହୋଇଯିବ – ଏହି ବିଶ୍ଵାସରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ତାଙ୍କୁ ସୁପାରି ଦେଇଥିଲେ । ସେ ସୁପାରି ଥିଲା ତାଙ୍କ ଅଧ୍ୟାପିକା ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଚାକିରି । ଦୀର୍ଘ ୧୦ ବର୍ଷ କାଳ କଲେଜ ନ ଯାଇଥିବା ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ ସେହି ୧୦ ବର୍ଷର ପିଛିଲା ବେତନ (ପ୍ରାୟ ଦେଢକୋଟି ଟଙ୍କା ) ସହ ଚାକିରିରେ ନିୟମିତ କରିବା ଥିଲା ଏହି ସୁପାରିର ସ୍ଥୂଳରୂପ । ଏହାକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ଯେତେ ସବୁ ପ୍ରଶାସନିକ ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାର ଘଟିଗଲା ମୁଁ ସେସବୁକୁ ପୂର୍ବରୁ ଦର୍ଶାଇଛି । କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣତଃ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାରେ ବାଧକ ହେବା ହେତୁ ମାତ୍ର ୪ ମାସରେ ୩ ଜଣ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କୁ ବଦଳି କରି ଶେଷରେ ନିଜ ଅତିରିକ୍ତ ସଚିବଙ୍କୁ ଯେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ କରାଇଥିଲେ ତାହା ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଶାସନିକ ଇତିହାସରେ ଥିଲା ଅଭୂତପୂର୍ବ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ବଦଳି ପ୍ରବାହ ଉପରେ ଦ୍ରୁଷ୍ଟି ଦେବା ।

ବି. ପରମେଶ୍ଵରମ୍

ପୂର୍ବରୁ କୁହା ହୋଇଛି ଯେ, ୧୮.୭.୨୦୧୮ ତାରିଖର ସରକାରୀ ଆଦେଶରେ ଥିବା ତଥ୍ୟଗତ ମିଥ୍ୟାକୁ ତାଙ୍କ ୧୪.୨.୨୦୧୯ ତାରିଖର ତଦନ୍ତ ରିପୋର୍ଟରେ ଫୁଙ୍ଗୁଳା କରିଦେଇ, ଅନଧିକୃତ ଭାବେ ୧୦ ବର୍ଷରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵ କାଳ ଅନୁପସ୍ଥିତ ଥିବା ହେତୁ ମାନସୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ନିୟମାନୁଯାୟୀ ଦୃଢ଼ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ସୁପାରିଶ କରିଥିଲେ ତତ୍କାଳୀନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ବି. ପରମେଶ୍ଵରମ୍ (B Parameswaran) । ଏହା ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରି ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ସୁପାରିଶ କରିବାକୁ ତାଙ୍କ ଉପରେ ଚାପ ପଡ଼ିଥିଲା । ସେ ତାହାକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଥିଲେ । ଫଳରେ ୭.୯.୨୦୧୮ରେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ପଦ ସମ୍ଭାଳିଥିବା ପରମେଶ୍ଵରମ୍ ରହସ୍ୟଜନକ ଭାବେ ବିଦା ହୋଇଯାଇଥିଲେ ମାନସୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ରିପୋର୍ଟ ଦେବାର ୪ର୍ଥ ଦିବସରେ ୧୮.୨.୨୦୧୯ ତାରିଖରେ ।

ରମେଶ ରାଉତ

ରମେଶ ରାଉତ ହେଲେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ । ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ ତାଙ୍କ ଉପରେ ଚାପ ପକାଇଲା ପରମେଶ୍ଵରମ୍ ଦେଇଥିବା ରିପୋର୍ଟ ବଦଳାଇବାକୁ । ମହାପାତ୍ର-ମିଶ୍ର-ବାଳକୃଷ୍ଣନ ଗ୍ୟାଙ୍ଗର କୃପାସିନ୍ଧୁ ମିଶ୍ର (ଅତିରିକ୍ତ ସଚିବ)ଙ୍କ ସ୍ଵାକ୍ଷରରେ ୧.୩.୨୦୧୯ ତାରିଖର ପତ୍ରାଙ୍କ ୫୪୭୦ରେ ତାଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଗଲା କି, ୨.୭.୨୦୦୮ ତାରିଖରୁ ୨୨.୭.୨୦୧୮ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି ଉପରେ ସେ ସାନି ତଦନ୍ତ କରି ରିପୋର୍ଟ ଦିଅନ୍ତୁ । କିନ୍ତୁ ପରମେଶ୍ଵରମ୍ ଦେଇଥିବା ରିପୋର୍ଟ ଏତେ ନିର୍ଭୁଲ ଥିଲା ଯେ, ସେ ତହିଁର ପୁନର୍ବିଚାର କରୁବାକୁ ଉଚିତ ମଣିଲେନି ।

ଉପନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ୧୪.୩.୨୦୧୯ ତାରିଖରେ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ନଥି ରଖି ଜଣାଇଥିଲେ ,”The DHE (O) may kindly re-examine the period of absence of Smt. Manasi Sarangi, Ex-Lecturer in Botany of U.N.(Auto) College of Science and Technology,Adashpur, Cuttack from her duties from 02.07.2008 to 22.07.2018 as per relevant rules.” (ଅଡ଼ଶପୁର କଲେଜର ପୂର୍ବତନ ଉଦ୍ଭିଦ ବିଜ୍ଞାନ ଅଧ୍ୟାପିକା ଶ୍ରୀମତୀ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ୨.୭.୨୦୦୮ ତାରିଖରୁ ୨୨.୭.୨୦୧୮ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅନୁପସ୍ଥିତି ଉପରେ ସାନି ତଦନ୍ତ କରିବାକୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ସଦୟ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇପାରନ୍ତି) । ଏ ସାନି ତଦନ୍ତ ସରକାରଙ୍କ ୧୮.୭.୨୦୧୮ ତାରିଖର ୨୦୪୪୫ ସଂଖ୍ୟକ ଆଦେଶ ଅନୁରୂପ ହୋଇଥାନ୍ତା । କାରଣ , ଏହି ଆଦେଶରେ କୁହା ହୋଇଥିଲା , “Th intervening from the date she was kept out of service from 02.07.2008 till she joins in the directorate shall be decided after due enquiry made at the level of Directorate”. ଅତଏବ ସରକାର ସିଦ୍ଧାନ୍ତ କରିସାରିଥିଲେ ଯେ, ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଏହି ସମୟରେ କାମ କରିନଥିଲେ, ଯେହେତୁ ତାଙ୍କୁ କାମ କରିବାକୁ ଦିଆ ହୋଇନଥିଲା । ନିୟମ ହେଲା, ଯାହାକୁ କାମ କରିବାକୁ ଦିଆହୋଇନଥିବ, ସେହି ନିକମା ସମୟ (period of enforced idleness ) ତାର ନିୟମିତ ନିଯୁକ୍ତି ସମୟ ଭାବେ ବିବେଚିତ ହେବ ଓ ସେହି ସମୟର ସମ୍ପୂର୍ଣ ବେତନ ତଥା ପଦୋନ୍ନତି ଆଦି ଫାଇଦା ତାକୁ ପ୍ରାପ୍ତ ହେବ ।

ପରମେଶ୍ଵରମ୍ ତଦନ୍ତ କରି ଦେଖିଥିଲେ ଯେ, ମାନସୀଙ୍କୁ ନିକମା କରି ରଖା ହୋଇନଥିଲା; ସେ ତାଙ୍କ ନିଜ ସୌଖୀନପାଇଁ ଅସୁସ୍ଥତା ବାହାନାରେ ୧୦ ବର୍ଷ କାଳ ଅନୁପସ୍ଥିତ ଥାଇ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ଶିକ୍ଷାବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ବିପର୍ଯ୍ୟସ୍ତ କରିଥିଲେ । ତହିଁ ଉପରେ ସାନି ତଦନ୍ତ ପାଇଁ ଆଦେଶ ଦେଇ ସରକାର ଜଣାଇଦେଇଥିଲେ ଯେ, ତାଙ୍କୁ ନିକମା କରି ରଖାହୋଇଥିଲା ବୋଲି ସରକାର କହିଥିବା କଥାକୁ ଠିକ୍ ବୋଲି କହି ନିକମା ରଖା ହୋଇଥିବାରୁ ମାନସୀଙ୍କ ଚାକିରିକ୍ରମ ଓ ବେତନ ନିୟମତଃ ଅକ୍ଷୁର୍ଣ ରଖିବାକୁ ନୂଆ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ସୁପାରିଶ କରିବେ ।

ମାତ୍ର ଭିତିରି ସତ୍ୟ ଜାଣିସାରିବା ପରେ ନୂଆ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଶ୍ରୀ ରାଉତ ମଧ୍ୟ ୧୪.୩.୨୦୧୯ ତାରିଖରେ ଉପନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ଉପରୋକ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ ସତ୍ତ୍ୱେ ଶ୍ରୀ ପରମେଶ୍ଵରମ୍ ଦେଇଥିବା ଅଭିମତର ସାନି ପରୀକ୍ଷା କଲେ ନାହିଁ । ଫଳରେ ମାତ୍ର ଦୁଇ ମାସଠି ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ପଦରୁ ତାଙ୍କୁ ବାହାର କରାଯାଇ ୧୭.୪.୨୦୧୯ ତାରିଖରେ ଯାମିନୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ କରାଗଲା ।

ଯାମିନୀ ଷଡଙ୍ଗୀ

ଦାୟିତ୍ଵ ଗ୍ରହଣ କଲା ପରେ ଯାମିନୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଯେତେବେଳେ ନଥି ଅନୁଧ୍ୟାନ କଲେ, ତଟସ୍ଥ ହୋଇଗଲେ । ସେ ଦେଖିଲେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ପରିସ୍ଥିତି ଓ ଅସୁସ୍ଥତା ତାଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତିର କାରଣ ବୋଲି ଦର୍ଶାଇଥିବା ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ ନିକମା କରି ରଖା ହୋଇଥିଲା ବୋଲି ସ୍ଥିରୀକୃତ ସରକାରୀ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ବାସ୍ତବତଃ ସମର୍ଥନଯୋଗ୍ୟ ନୁହେଁ । ତେଣୁ ସେ ସରକାରଙ୍କ ୧.୩.୨୦୧୯ ତାରିଖର ଅଯୌକ୍ତିକ, ଅଭିସନ୍ଧିମୂଳକ ଓ ବେଆଇନ ଆଦେଶକୁ କୌଣସି ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଲେନାହିଁ । ଫଳରେ ତାଙ୍କୁ ବି ଦାୟିତ୍ଵ ନେବାର ଦୁଇ ମାସଠି ବିଦା କରାଗଲା ଓ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବିଶ୍ଵସ୍ତ ତଥା ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀଙ୍କ ଖାସ୍ ବନ୍ଧୁ ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁଙ୍କୁ ୨୧.୬.୨୦୧୯ ତାରିଖରେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ କରାଗଲା ।

ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁ

ନଥିଟି ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି ନିରଞ୍ଜନ ଭୀଷଣ ଧର୍ମ ସଙ୍କଟରେ ପଡ଼ିଥିଲେ, କାରଣ ନିଜର ବନ୍ଧୁପତ୍ନୀଙ୍କୁ ପରମେଶ୍ଵରମ୍ ବାବୁଙ୍କ ତଦନ୍ତ ରିପୋର୍ଟ କବଳରୁ ମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଘୋର ପ୍ରଶାସନିକ ଅସଙ୍ଗତି ଆଚରଣ କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥାନ୍ତା ଓ ଆଇନ ଆଖିରେ ସେ ବି ଉତ୍ତରଦାୟୀ ହୋଇପଡ଼ିଥାନ୍ତେ । ତେଣୁ, ସେ କିଂକର୍ତ୍ତବ୍ୟବିମୁଢ ହୋଇପଡ଼ିଥିଲେ, ଯେତେବେଳେ ୨୨.୭.୨୦୧୯ ତାରିଖରେ ମୁଁ ଏହି ସାଂଘାତିକ ପ୍ରଶାସନିକ ଦୁରାଚାର ଉପରେ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କୁ ଦେଇଥିବା ଚିଠିର ନକଲ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିଲା ।

ଏହି ଚିଠିରେ ମୁଁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଲେଖିଥିଲି, “(Sri Niranjan Sahu) personal friend of the said Pradyumna Satpathy, placed as Director of Higher Education by way of stage-management to build up the regularization of all the irregularities sic passim her service records, be debarred from conducting the contemplated investigation.” ।

ଏହି ସ୍ପଷ୍ଟ ଅଭିଯୋଗ ତାଙ୍କୁ ସରକାରଙ୍କ କଥାରେ ଭୁଲ ନାଚ ନାଚିବାରୁ ଅବଶ୍ୟ ରକ୍ଷାକରିଦେଇଥିଲା, କାରଣ ଏହା ପାଇ ସାରିବା ପରେ ନୈତିକତଃ ସେ ଆଉ ତଦନ୍ତ କରିପାରି ନଥାନ୍ତେ ।

ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନିଜେ ହିଁ ଖଳନାୟକ

କିନ୍ତୁ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଶାସନିକ ଇତିହାସରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ପରି ଗୋଟିଏ ପଦବୀରେ ମାତ୍ର ୪ ମାସ ୬ ଦିନରେ ୪ ଜଣ ଆଇ.ଏ .ଏସ୍. ଅଫିସରଙ୍କର ଏହି ଯେଉଁ ବିତାଡ଼ନ ମୁତୟନ ଘଟିଲା, ତାହା ମୂଳରେ ଥିଲେ ନିଜେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ, ଯେ କି ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ସର୍ତ୍ତରେ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀଙ୍କୁ ସୁପାରି ଆକାରରେ ଦେଇଥିଲେ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଚାକିରି ଏବଂ ଯେତେ ଅବୈଧ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ୧୦ ବର୍ଷର ଅନଧିକୃତ ଅନୁପସ୍ଥିତିକୁ ନିୟମିତ କରି ସେହି ସମୟର ସମସ୍ତ ବେତନ ଓ ପଦୋନ୍ନତିକରଣ ସହ ତାଙ୍କୁ ପଦାସୀନ କରାଇବାକୁ ପ୍ରଶାସନକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଉଲ୍ଲେଖ ନିଷ୍ପ୍ରୟୋଜନ ଯେ, ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସ୍ଵୀକୃତି ଓ ସ୍ଵାକ୍ଷର ବିନା କୌଣସି ଆଇ.ଏ .ଏସ୍. ଅଫିସରଙ୍କର କୌଣସି ପଦବୀରୁ ବଦଳି ବା କୌଣସି ପଦବୀରେ ସଂସ୍ଥାପନ ହୋଇପାରିବନାହିଁ । ଏଥିରେ ତ ପୁଣି ତାଙ୍କ ନିଜ ଦପ୍ତର (Chief Minister’s Office)ର ଅତିରିକ୍ତ ସଚିବଙ୍କ ବଦଳି ନିହିତ, ଯାହା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଭିନ୍ନ ଆଉ କେହି ପ୍ରସ୍ତାବ କରିବାକୁ ବି ସାହସ କରନ୍ତେ ନାହିଁ । ଅତଏବ , ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ନଥିଗତ ସ୍ଥିତି ସୁଧାରିବା ପାଇଁ ମାତ୍ର ୪ ମାସ ୬ ଦିନରେ ଚାରି ଚାରି ଜଣ ଆଇ.ଏ .ଏସ୍. ଅଫିସରଙ୍କ ପଦାସୀନତାରେ ଯେଉଁ ଅବାଞ୍ଛିତ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ହେଲା , ତହିଁ ଉହାଡ଼ର ଅସଲ ଖଳନାୟକ ନିଜେ ହିଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଏବଂ ଏହି ଖଳନାୟକତ୍ଵ କେବଳ ଗୋଟି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ, ଯାହା ହେଲା – ଓଡ଼ିଆରେ ଓଡ଼ିଶାର ପରିଚାଳନା ନ କରାଇଦେବାପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ଶକ୍ତି ସଂହାର । ଏହା ହିଁ ଓଡ଼ିଶାର ଚରମ ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟ । (କ୍ରମଶଃ)

ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଛନ୍ତି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ : ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସଫେଇ ରଖନ୍ତୁ – ସପ୍ତବିଂଶ ଭାଗ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀଙ୍କ ବିଶ୍ଵାସଘାତକତା ହେତୁ ସରକାରୀ କଳର ବହପ ଏତେ ବଢିଯାଇଛି ଯେ, ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ନିଯୁକ୍ତିପତ୍ର ଯେପରି ଇଂରାଜୀରେ ଥିଲା, ସେହି ଅବୈଧ ନିଯୁକ୍ତିକୁ କାଏମ ରଖିବା ପାଇଁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ସଚିବ ଦେଇଥିବା ଉପରୋଦ୍ଧୃତ୍ତ ଶେଷ ଆଦେଶ ବି ସେହିପରି ଇଂରାଜୀରେ ଦିଆହୋଇଛି ।

ପ୍ରଶାସନିକ ଧୂର୍ତ୍ତତାରେ ପରିପୂର୍ଣ ଏହି ଆଦେଶ ଗୁରୁତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ ଘଟଣାକ୍ରମ ଲୁଚାଇରଖିବା ଓ ଆଇନସମ୍ମତ ସ୍ଥିତିକୁ ବେଖାତିର କରିବା ପରି ସାଂଘାତିକ ପ୍ରଶାସନିକ ଅପରାଧର ଏକ ନଗ୍ନ ନମୂନା, ଯାହା ଉପରେ ଆପରାଧିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଆବଶ୍ୟକ । ଯଦି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନିଜେ ଧରପଡ଼ିଯିବା ଭୟରେ ଏହା ଉପରେ ଆପରାଧିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ନ କରାନ୍ତି ତେବେ ଅଦାଲତୀୟ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଲୋଡ଼ା ହେବ, କାରଣ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ତା ଭାଷା ସ୍ଵାର୍ଥ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଦିଆ ଯାଇଥିବା ‘ବିଶ୍ଵାସଘାତକ ଜାଗିରି’କୁ କେବେ ବି ବରଦାସ୍ତ କରିବ ନାହିଁ ।

ପ୍ରଶାସନିକ ଧୂର୍ତ୍ତତା

ଏବେ ଆମେ ପୂର୍ବରୁ ଉପସ୍ଥାପିତ ଏହି ଶେଷ ଆଦେଶର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାନ୍ତର ଦେଖି ତାର ବୈଧତା ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିବା । ଏଇଟି ହେଲା:

“ତା ୦୨.୦୭.୨୦୦୮ରିଖରୁ ୨୩.୦୭.୨୦୧୮ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ (ଶ୍ରୀମତୀ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କର ) ଅନଧିକୃତ ଅନୁପସ୍ଥିତି ସମୟ ତାଙ୍କ ଚାକିରିକାଳରୁ ବାଦ୍ ପଡ଼ିବ । କାମ ନାହିଁ ତ ମଜୁରି ନାହିଁ ନୀତିରେ ସେ ସେହି ସମୟ ପାଇଁ କୌଣସି ବେତନ ବା ଆନୁଷଙ୍ଗିକ ଫାଇଦା ପାଇବେ ନାହିଁ । ଏହି କାଳଖଣ୍ଡ ତାଙ୍କ ପଦୋନ୍ନତି ବା ପେନସନ୍ ପାଇଁ ହିସାବକୁ ଯିବ ନାହିଁ ।“

ପ୍ରଥମ ଦୁଇଟି ବାକ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଶେଷ ବାକ୍ୟଟିର କୌଣସି ଆବଶ୍ୟକତା ନଥିଲା । ସେ ଜାଣିଶୁଣି ଏହା ଲେଖିଛନ୍ତି , ଯେତେବେଳେ ସେ ଜାଣନ୍ତି ଯେ, ଚାକିରୀ ଶେଷରେ ପେନସନ୍ ଶେଷ କଥା ନୁହେଁ , ଗ୍ରାଚୁଇଟି ମଧ୍ୟ ଏକ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ ପ୍ରାପ୍ୟ ଜଣେ କର୍ମଚାରୀର ଯାହା ତାକୁ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣର ଅବସର-ପାଣ୍ଠି ଦେଇଥାଏ । ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି କାଳ “ପେନସନ୍ ପାଇଁ ହିସାବକୁ ଯିବ ନାହିଁ” ବୋଲି ସ୍ପଷ୍ଟ କରି ସେ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବେ ଏହି ଆଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି ସମୟ ତାଙ୍କ ଗ୍ରାଚୁଇଟି ପାଇଁ ହିସାବକୁ ଯିବ । ସୁତରାଂ ଏହା ଏକ ଧୂର୍ତ୍ତ ପ୍ରଶାସନିକ ଦୁରାଚାର ।

ଏହି ଆଦେଶର ପ୍ରଚ୍ଛଦପଟ ଅଂଶରେ ଅଛି :

“ତାଙ୍କ ଦରଖାସ୍ତ ବିଚାରକରି ୧୮.୦୭.୨୦୧୮ ତାରିଖର ୨୦୪୪୫/ଉ.ଶି ସଂଖ୍ୟକ ସରକାରୀ ଆଦେଶରେ ତାଙ୍କୁ ଚାକିରିରେ ଯୋଗଦେବାର ସବିଶେଷ ଆଦେଶ ଅପେକ୍ଷାରେ ସେ ସୁସ୍ଥତା ପମାଣପତ୍ର ସହ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟରେ ଯୋଗଦାନ ପାଇଁ ଅନୁମତି ଦିଆହୋଇଥିଲା” । ଏବଂ ଏହା ବି ଅଛି ଯେ, “ଏହି ଆଦେଶ ତାଙ୍କ ହିତରେ ଥିଲା, କାରଣ ସେ ଆପତ୍ତି ଉଠାଇଥିବା ୨୨.୦୬.୨୦୧୫ ତାରିଖର ୧୩୨୯୦ ସଂଖ୍ୟକ ଆଦେଶର ସର୍ତ୍ତ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ଏହା ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଆରମ୍ଭ କରିବାପାଇଁ ଥିବା ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ପରିହାର କରିଥିଲା” ।

ହନୁ ମଲା ବେଳେ

ଅତଏବ, ହନୁ ମଲା ବେଳେ ସତ କହିଲା ପରି ଏହି ଶେଷ ଆଦେଶ ଦେବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ଶାସନ ସଚିବ ସ୍ଵୀକାର କରିଛନ୍ତି କି, ଯେଉଁ ଆଦେଶ ବଳରେ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଯୋଗଦାନପତ୍ର (joining trport )ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କୁ କୁହା ହୋଇଥିଲା ତାହା ରାଜ୍ୟର ହିତ ପାଇଁ ନୁହେଁ , ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ହିତ ପାଇଁ ହିଁ ପ୍ରଦାନ କରା ହୋଇଥିଲା , କାରଣ ଏହା ତାଙ୍କୁ ଚାକିରୀ ଦେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ସମ୍ଭାବନାକୁ ବି ବନ୍ଦ କରିଦେଇଥିଲା ।

ଫନ୍ଦିବାଜୀ

କାହା ଚାପରେ ବା କେଉଁ ଚାପରେ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ହିତ ପାଇଁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ ଏ ଅବୈଧ ଆଦେଶ ଦେଇଥିଲା ତାହା ରାଜ୍ୟ ପୋଲିସର ଆପରାଧିକ ତଦନ୍ତ ଶାଖା (crime branch ) ତଦନ୍ତ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଚାକିରୀ ସମ୍ପର୍କିତ ଫନ୍ଦିବାଜୀ (job racketing frauds) ଏକ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅପରାଧ ଯାହା ଉପରେ ଓଡ଼ିଶା ଆପରାଧିକ ତଦନ୍ତ ଶାଖା ଆପଣା ଛାଏଁ (suomoto) ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିପାରିବେ । ଏବଂ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ, ୧୦ ବର୍ଷ ତଳେ ଚାକିରୀ ଛାଡ଼ି ପଳାଇଥିବା ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ସ୍ଵାମୀ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ସର୍ତ୍ତରେ ତାଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଁ ଯେଉଁ ଫନ୍ଦିବାଜୀ ଚଳାଇଥିଲେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗର ୧୮.୦୭.୨୦୧୮ ତାରିଖର ୨୦୪୪୫/ଉ.ଶି ସଂଖ୍ୟକ ସରକାରୀ ଆଦେଶ ସେହି ଫନ୍ଦିବାଜୀର ଦୃଶ୍ୟମାନ ପରିଣତି ।

ଅନଧିକୃତ ହସ୍ତକ୍ଷେପ

ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀ ନୁହନ୍ତି । ତାଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶା ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ ଚାକିରୀ ଦେଇନଥିଲା କି ଘରୋଇ କଲେଜରେ ଶିକ୍ଷକ ଚୟନ ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଯେଉଁ ଚୟନକାରୀ ମଣ୍ଡଳୀ (State Selection Board) ଗଠନ କରିଥିଲେ ତାହା ବି ତାଙ୍କୁ ଚୟନ କରିନଥିଲା । ଅଡ଼ଶପୁରରେ ଥିବା ଉଦୟନାଥ ବିଜ୍ଞାନ ଓ ବୈଷୟିକ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଉଦ୍ଭିଦ ବିଜ୍ଞାନରେ ଶିକ୍ଷକ ଖୋଜୁଥିବା ହେତୁ ତାଙ୍କ ଦରଖାସ୍ତକୁ ବିଚାରକୁ ନେଇ ତାଙ୍କୁ ମାସିକ ୫୨୫ ଟଙ୍କା ବେତନରେ ୧୭.୮.୧୯୯୨ରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇଥିଲେ ଓ ସେ ଥିଲେ ସମ୍ପୂର୍ଣତଃ ସେହି କଲେଜର କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ଓଡ଼ିଶା ଶିକ୍ଷା ଆଇନ ଅନୁସାରେ ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ସେହି କଲେଜର ଅଧିକାର ଥିଲା । ସୁତରାଂ ଯେତେବେଳେ ୨.୭.୨୦୦୮ ତାରିଖରୁ ଦୀର୍ଘ ୫ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ କାଳ ଧରି ସେ ଅନଧିକୃତ ଭାବେ ଅନୁପସ୍ଥିତ ରହିଲେ ଓ ଯେଉଁ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ଅଧ୍ୟୟନ ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ଦିଅ ହୋଇଥିଲା ସେମାନେ ଶିକ୍ଷାର୍ଜନରେ ଘୋର ବିପର୍ଯ୍ୟୟର ଶିକାର ହେଲେ, ତାଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତି ଏକମାତ୍ର ଅନୁମୋଦିତ ନିଯୁକ୍ତି ହୋଇଥିବା ହେତୁ ତାଙ୍କ ସ୍ଥାନରେ ଅନ୍ୟ କାହାକୁ ନିଯୁକ୍ତ କରି ନପାରି କଲେଜ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ଏହି ବିପର୍ଯ୍ୟୟର ପ୍ରତିକାର କରିବାକୁ ବି ଅକ୍ଷମ ଥିଲେ । ଫଳରେ ୦୯.୧୦.୨୦୧୩ ତାରିଖରେ କଲେଜ ପରିଚାଳନା କମିଟି ସମସ୍ତ ଆଇନନୁମୋଦିତ ପଦ୍ଧତ୍ତି ଅନୁସରଣ କରି ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ ଚାକିରିରୁ ବହିସ୍କାର କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଗ୍ରହଣ କରି ତହିଁର  ଅନୁମୋଦନ ସକାଶେ ଓଡ଼ିଶା ଶିକ୍ଷା ଆଇନର ଧାରା ୧୦-କ (୧) ଅନୁସାରେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ଅନୁମୋଦନ ମାଗିଥିଲେ । ଏହି ଆଇନର ଧାରା ୧୦-କ (୨) ଅନୁସାରେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ତାଙ୍କ ଅନୁମୋଦନ ୩ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତେ ବା ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ ବି କରିପାରିଥାନ୍ତେ । ଯାହା ବି କରିଥାନ୍ତେ ସେ ବାଧ୍ୟତଃ କଲେଜ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କୁ ଜଣାଇଥାନ୍ତେ ଓ କଲେଜ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ହିଁ ତହିଁ ଉପରେ ଶେଷ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥାନ୍ତେ । କେଉଁ ଆଇନ ବଳରେ ଶିକ୍ଷା ସଚିବ ତା ଭିତରକୁ ପଶି ଚଳାଇଥିଲେ ଚାକିରୀ ଫନ୍ଦିବାଜୀ (job racketing fraud)ର ଗୋଟି ? (କ୍ରମଶଃ)

ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଛନ୍ତି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ : ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସଫେଇ ରଖନ୍ତୁ – ଷଟ୍ବିଂଶ ଭାଗ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କଠାରୁ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଯେଉଁ ‘ବିଶ୍ଵାସଘାତକ ଜାଗିରି’ (ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ସ୍ଥାୟୀ ଆୟ) ହାସଲ କରିଥିଲେ ୧୬.୭.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ, ତଦନୁଯାୟୀ ତାଙ୍କର ୧୦ ବର୍ଷର ଅନଧିକୃତ ଅନୁପସ୍ଥିତିକୁ ସବେତନ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ରୂପାନ୍ତରିତ କରିଥିଲା ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ ଓ ସେହି ୧୦ ବର୍ଷର ବେତନ ବାବଦରେ ପ୍ରାୟ ଦେଢକୋଟି ଟଙ୍କା ନଗଦ ହାତେଇବା ପାଇଁ ଶତପଥୀ ସୁନିଶ୍ଚିତ ଥିଲେ; କାରଣ ସରକାରଙ୍କ ଉଦ୍ୟମରେ ବାଧକ ହୋଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସ୍ଥାନରେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ପଦରେ ଯୋଗ ଦେଇସାରିଥିଲେ ତାଙ୍କ ଘନିଷ୍ଠ ସାଙ୍ଗ ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁ ଓ ସରକାରଙ୍କ ୧.୩.୨୦୧୯ ତାରିଖର ଆଦେଶ ଦୃଷ୍ଟେ ସେ ପୂର୍ବ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ରିପୋର୍ଟ ବଦଳାଇ ସରକାରୀ ସିଦ୍ଧାନ୍ତକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ସୁନିଶ୍ଚିତ ଥିଲା । ମାତ୍ର ସଚିବଙ୍କ ଉପରୋକ୍ତ ଆଦେଶ ତାଙ୍କ ଆଶାକୁ ଧୂଳିସାତ୍ କରିଦେଲା । ଅମଲାତନ୍ତ୍ରର ମତଲବଖୋର ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ଯେ ନିଜ ଚର୍ମ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦସ୍ତାବିଜ ବହିର୍ଭୂତ ଆଦେଶକୁ ବାଳପ୍ରମାଣେ ଉଡ଼ାଇଦେଇପାରନ୍ତି ଓ ନିଜ ପକାଇଥିବା ଛେପକୁ ନିଜେ ନିର୍ବିକାର ଢୋକିପାରନ୍ତି , ତାହାର ଏକ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ହେଉଛି ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ସଚିବଙ୍କ ଉପରୋଦ୍ଧୃତ୍ତ ଆଦେଶଟି ।

ଯେକୌଣସି ପାଷଣ୍ଡଗିରିଠାରୁ ଅଧିକ କୁତ୍ସିତ

ଏହି ‘ବିଶ୍ଵାସଘାତକ ଜାଗିରି’ ପାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ସାଙ୍ଗରେ ପବିତ୍ର ମହାରଥା ଓ ଚକ୍ରଧର ମହାନ୍ତ ନାମକ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅପରାଧୀ ତଥା ପଲେ ପୋଷାମନା ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ଧରି ଥରକୁ ଥର ଆମ ମାତୃଭାଷାକୁ ଯେପରି ଛୁରୀ ମାରି ଚାଲିଥିଲେ ତାହା ଯେକୌଣସି ପାଷଣ୍ଡଗିରିଠାରୁ ଅଧିକ କୁତ୍ସିତ । ସାମୟକ୍ରମେ ଆମେ ସେଠିକି ଆସିବା ।

ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଆଶ୍ଵସ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଏବଂ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ବିଭ୍ରାନ୍ତ କରି ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭଣ୍ଡୁର କରିବା ସକାଶେ ଏମାନେ ସମ୍ପୂର୍ଣ ଅନଧିକୃତ ଭାବେ ସମ୍ପୂର୍ଣ ମିଥ୍ୟା ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ଯେ, ଓଡ଼ିଶାର ଶାସନ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଚାଲିବା ପାଇଁ ଭାଷା ଆଇନ ସମ୍ପୂର୍ଣ ସଂଶୋଧିତ ହୋଇ ସାରିଥିବା ହେତୁ କଳା ପତାକା ଅଭିଯାନ ପ୍ରତ୍ୟାହୃତ ହୋଇଯାଇଛି । ଅଥଚ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କୁ ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତିନାମା ଇଂରାଜୀରେ ଦିଆଗଲା ତହିଁରେ ବିସ୍ମିତ ନହୋଇ ଏହି ନିର୍ଲ୍ଲଜ ବିଶ୍ଵାସଘାତକ ତାଙ୍କ ସତୀର୍ଥ ପବିତ୍ର ମହାରଥାଙ୍କ ସ୍ଵାକ୍ଷରରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ, ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ପ୍ରଶାସନିକ ଅଫିସରମାନଙ୍କୁ କୃତଜ୍ଞତା ଜ୍ଞାପନ କରିଥିଲେ । ସୁତରାଂ ବିସ୍ମିତ ହେବାର କିଛି ନାହିଁ ଯେ, ଏହାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଉପରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଯେଉଁ ଶେଷ ଆଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି ତାହା ବି ଅଛି ଇଂରାଜୀରେ, ଯାହା ଏଥିପୂର୍ବରୁ ଉଦ୍ଧୃତ୍ତ ହୋଇଅଛି ଏବଂ ଯାହା ତୁହାଇ ତୁହାଇ ଦର୍ଶାଉଛି ଏହି ବିଶ୍ଵାସଘାତକ ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ କିପରି ଛୁରୀ ମାରିଦେଲେ ।

ଶାସନ ସଚିବଙ୍କ ଶେଷ ଆଦେଶ

ମୁଁ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କୁ ଦେଇଥିବା ସ୍ମାରକପତ୍ର ଓ ତହିଁ ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ କରି ସେହି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନର ରିପୋର୍ଟ ମୋତେ ପଠାଇବା ପାଇଁ ରାଜ୍ୟପାଳ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ସଚିବଙ୍କୁ ଦେଇଥିବା ଆଦେଶ (ଜରୁରୀ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ସଂଖ୍ୟା ୯୯୪୬ ତା ୨.୮.୨୦୧୯) ଫଳରେ, ହାଇ କୋର୍ଟଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକୁ ଖାତିର କରିନଥିବା ସଚିବ ମୋ ସୂଚନା ଅଧିକାର ଜାରିର ତିଆସି ଅତର୍ଛରେ ଯେଉଁ ଆଦେଶ ଦେଲେ , ବରଂ ଦେବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେଲେ, ତାହା ଦସ୍ତାବିଜୀୟ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଉଦ୍ଧାରଯୋଗ୍ୟ । ସେହେତୁ ତହିଁର ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ଅଂଶ ଉପସ୍ଥାପିତ ହେଲା :

“4. Whereas, after examination, the undersigned found that the petitioner (Smt. Manasi Sarangi) had proceeded on medical leave from 02.07.2008 and then remained unauthorisedly absent from her duties for a long period. After consideration of her representation, she she was allowed, vide Govt. order No.20445/HE. Dt/18.07.2018, to report for duty in the Directorate along with medical fitness certificate pending issue of detailed posting order. This order modified the conditions imposed vide No.13290 dt. 22.06.2015, the impugned order, to her benefit as the direction to initiate disciplinary proceeding against her was dropped. She was then allowed to join in the Directorate and subsequently transferred to a college nearby Bhubaneswar i.e. Sishu Ananta Mahavidyalya, Balipatna, Khurda vide Govt. Order No.25979/H.E. dt. 12.09.2018 and DHE (O) O/O No.31012 dt.15.9.2018. She was relieved from the Directorate on 18.09.2018 (A.N.) vide DHE O/O No.31121 dt. 18.09.2018 and she joined her new place of posting on 19.09.2018.
5. In the Govt. letter No. 20445/HE, dt.18.07.2018, it was further ordered that the period of absence from 02.07.2008 till her joing in the Directorate shall be decided after due inquiry by the Director, H.E. Accordingly, Director, H.E. inquired into the matter and opined vide letter No.6358/DHE. dated 14.02.2019 that she had remained absent from duty un-authorisedly for a period of more than 10 years without any valid reason for which strong action should be taken against her for such long absence.
In view of facts stated above, the representation of the petitioner (Smt. Manasi Sadangi) is disposed of with following order.

“The period of absence (of Smt. Manasi Sarangi) from 02.07.2008 to 23.07.2018 will be treated as breakage in service. She will not get any salary or consequential benefit for that period on the principle of no work no pay. This period shall not be counted for career advancement and pension.”

ଏ ଆଦେଶ ଦେଲାବେଳେ ଶାସନ ସଚିବ ଜାଣିଥିଲେ ଯେ, ସେ ଏତଦ୍ଦ୍ଵାରା ଏକ ଆଇନଉଲ୍ଲଙ୍ଘନକାରୀ ଆଦେଶ ଦେଉଛନ୍ତି । ଏପରି ଏକ ଆଦେଶ ଦେଇ, ଘଟଣାର ଗୁରୁତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ ଦିଗକୁ ଲୁଚାଇରଖିବା, ଆଇନସମ୍ମତ ସ୍ଥିତିକୁ ବେଖାତିର କରିବା ପରି ସାଂଘାତିକ ପ୍ରଶାସନିକ ଅପରାଧ କରିଛନ୍ତି ଶାସନ ସଚିବ, ଯାହା ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଥିବା ପ୍ରତିଦାନରେ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଦେଇଥିବା ‘ବିଶ୍ଵାସଘାତକ ଜାଗିରି’କୁ କାଏମ ରଖିବା ପାଇଁ ହିଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ । (କ୍ରମଶଃ)

ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଛନ୍ତି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ : ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସଫେଇ ରଖନ୍ତୁ – ପଞ୍ଚବିଂଶ ଭାଗ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥିଙ୍କ ଘନିଷ୍ଠ ବନ୍ଧୁ ବାବୁ ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଭାବେ ଯୋଗ ଦେବା ପୂର୍ବରୁ ଯେହେତୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅତିରିକ୍ତ ସଚିବ ଥିଲେ, ସେହେତୁ ଶ୍ରୀମତୀ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଚାକିରି ନିୟମିତିକରଣ ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅନୁକୂଳ ମନୋଭାବ ସମ୍ପର୍କରେ ସେ ସମ୍ପୂର୍ଣ ଅବଗତ ଥିଲେ । ମାତ୍ର ନଥିରେ ଯେଉଁ ସମସ୍ତ ଦସ୍ତାବିଜ ଥିଲା, ଯେଉଁ ସମସ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀ ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା, ସେ ସବୁଗୁଡ଼ିକ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଦାୟିତ୍ଵହୀନ ଅନୁପସ୍ଥିତି ପ୍ରତି ଅଙ୍ଗୁଳି ନିର୍ଦ୍ଦେଶ କରୁଥିଲା । ଏପରିକି, ୨୧.୧୨.୨୦୧୮ ତଥା ୨୪.୧୨.୨୦୧୮ ତାରିଖମାନଙ୍କରେ ଦୀର୍ଘ ୧୦ ବର୍ଷ ବ୍ୟାପୀ ତାଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି ସମ୍ପର୍କରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିବା ତଦନ୍ତରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରି ସେ ନିଜେ ଦର୍ଶାଇଥିଲେ ଯେ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟଗତ କାରଣରୁ ଅନୁପସ୍ଥିତ ଥିଲେ ଓ ନିଜ ଅସୁସ୍ଥତାର ପ୍ରମାଣ ସ୍ୱରୂପ କେତେକ ଔଷଧ-ବରାଦପତ୍ର (prescription) ଦେଖାଇଥିଲେ ଯାହାର କୌଣସି ପ୍ରତ୍ୟୟମାନ୍ୟତା ନଥିଲା । ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଏହି ବୟାନ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଦେଇଥିଲା କି, ସେ ଅନୁପସ୍ଥିତ ନଥିଲେ, ବରଂ ତାଙ୍କୁ ଅନୁପସ୍ଥିତ ରଖାଯାଇଥିଲା ବୋଲି ସରକାରୀ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ଥିଲା ଭିତ୍ତିହୀନ ଓ ପ୍ରମାଦପୂର୍ଣ । ଏପରି ସ୍ଥଳେ ତାଙ୍କ ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ୧୪.୨.୨୦୧୯ ତାରିଖର ତଦନ୍ତ ରିପୋର୍ଟକୁ ବଦଳାଇବା ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥିଙ୍କ ବନ୍ଧୁ ହୋଇଥିଲେ ବି ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁଙ୍କ ପରି ଜଣେ ଅଭିଜ୍ଞ ପ୍ରଶାସକଙ୍କ ପାଇଁ ଥିଲା ଏକ ବିଷମ ସମସ୍ୟା । ସେ କିଂକର୍ତ୍ତବ୍ୟବିମୂଢ ହୋଇ ପଡ଼ିଥିଲେ ।

ହାଇକୋର୍ଟ ଆଦେଶ ଓ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀ

ବାବୁ ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ହେବାର ଦୁଇ ମାସ ପୂର୍ବରୁ ମାନ୍ୟବର ଓଡ଼ିଶା ହାଇକୋର୍ଟ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ରିଟ୍ ମାମଲାର ଫଇସଲା କରି ୩.୪.୨୦୧୯ ତାରିଖରେ କହିଥିଲେ ଯେ, ୩ ମାସ ଭିତରେ ଅର୍ଥାତ୍ ୩.୭.୨୦୧୯ ଭିତରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ତାଙ୍କ ପ୍ରାର୍ଥନା ଉପରେ ବିହିତ ଆଦେଶ ପ୍ରଦାନ କରିବେ । ଏ ସମୟ ସରିଗଲା ପଛେ, ନୂଆ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ପୁରୁଣା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ୧୪.୨.୨୦୧୯ ତାରିଖର ନିର୍ଦ୍ଧାରଣକୁ ବଦଳାଇ ପାରିଲେ ନାହିଁ । ଅଥଚ, ଅର୍ଥ ଲୋଭ ହେତୁ ହାଇ କୋର୍ଟକୁ ଯାଇଥିବା ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀ କୋର୍ଟଙ୍କୁ କହିଲେ ନାହିଁ କି, ସରକାର ତାଙ୍କ ଆଦେଶର ଅବମାନନା କରିଛନ୍ତି । ସତେ ଯେମିତି ଅଜାଗା ଘା ଦେଖି ହେଉ ନଥିଲା କି ଦେଖାଇ ହେଉନଥିଲା !

ଆଶା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆଶା ନେଇ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଓ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ ଅପେକ୍ଷା କରିରହିଥିଲେ ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁଙ୍କ ରିପୋର୍ଟକୁ ।

ହାଇ କୋର୍ଟ ଆଦେଶ ଦେବାର ୩ ମାସ ୧୮ ଦିନ ଅତିବାହିତ ହେଲା । ତଥାପି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥିଙ୍କ ଘନିଷ୍ଠ ବନ୍ଧୁ ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁ କହିଲେ ନାହିଁ ଯେ, ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି ଇଚ୍ଛାକୃତ ନଥିଲା । ଫଳରେ ହାଇ କୋର୍ଟଙ୍କ ଆଦେଶକୁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ୩ ମାସ ମଧ୍ୟରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ନ କରି, ହାତ ଛନ୍ଦି ବସିରହିଥିଲା ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ । ସତ କହିଲେ ନିଧଡ଼କ ବସିଥିଲା । କାରଣ, ଏହା ଜାଣିଥିଲା ଯେ, ନିଜର ବୃହତ୍ତର ସ୍ଵାର୍ଥ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ମାନସୀ ଏହି ବିଳମ୍ବ ବିରୁଦ୍ଧରେ ହାଇ କୋର୍ଟକୁ ଯିବେନାହିଁ । ଏବଂ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ହାଇ କୋର୍ଟରେ କୋର୍ଟ ଅବମାନନା ମାମଲା ଦାଏର ନ କଲେ , କୋର୍ଟ ଆଦେଶ ଉପରେ ମହାପାତ୍ର-ମିଶ୍ର-ବାଳକୃଷ୍ଣାନ ଗ୍ୟାଙ୍ଗ ପରିସ୍ରା କଲେ ମଧ୍ୟ କୋର୍ଟ ତାହା ଜାଣିବ ନାହିଁ । ଯାହାଙ୍କ ପାଇଁ କୋର୍ଟଙ୍କ ଆଦେଶ ସେ ଯଦି ସେହି ଆଦେଶର ଅବମାନନା ବିରୁଦ୍ଧରେ କୋର୍ଟକୁ କିଛି ନ କହନ୍ତି , କୋର୍ଟ ବା କା’ଣ କରିବେ?

ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ହସ୍ତକ୍ଷେପ

ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ସର୍ତ୍ତରେ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥିଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଚାକିରି ଓ ୧୦ ବର୍ଷର ଛୁଟି ମଞ୍ଜୁର କରିବାକୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯଦି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ନଦେଇଥାନ୍ତେ, ତେବେ ଶାସନକଳ ଯେତେ ସବୁ ବେଆଇନ କାମ କରିଗଲା ତାହା ହୁଏତ କରିନଥାନ୍ତା । ତେଣୁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଭାବେ ଏ ସମସ୍ତ କଥା ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କୁ ଅବଗତ କରାଇବା ଥିଲା ମୋର ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ । ମୁଁ ସେ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ କଲି । ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ୨୨.୭.୨୦୧୯ରେ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କୁ ଏକ ସ୍ମାରକପତ୍ର ଦେଇ ଏହି ବେଆଇନ କର୍ମ ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ମୁଁ ଅନୁରୋଧ କଲି । ତହିଁର ପ୍ରାଥମିକ ଅନୁଶୀଳନ ପରେ ୨.୮.୨୦୧୯ରେ ମାନ୍ୟବର ରାଜ୍ୟପାଳ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ସଚିବଙ୍କୁ ମୋ ସ୍ମାରକପତ୍ର ଉପରେ ଆବଶ୍ୟକୀୟ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ କରି ତହିଁର ରିପୋର୍ଟ (action taken report) ମୋ ପାଖକୁ ପଠାଇବାକୁ ଆଦେଶ ଦେଲେ (ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଆଦେଶ ୯୯୪୬ ତା ୨.୮.୨୦୧୯ ) ।

ମାନସୀଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟକାରୀଙ୍କୁ ପଦୋନ୍ନତି

ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଏହି ଆଦେଶ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ସଚିବଙ୍କ ଉପରେ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଲାନାହିଁ । ପରିସ୍ଥିତି ତାହା ହିଁ ଥିଲା ।

କାର୍ଯ୍ୟତଃ ରଦ୍ଦ (de facto qushed) ହୋଇସାରିଥିବା ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତିରେ ସେ ପୁନଶ୍ଚ ଯୋଗଦେବା ପାଇଁ ନଥି ସଜାଡ଼ିଥିବା ଅନୁଶାସନସଚିବ ସୂର୍ଯ୍ୟନାରାୟଣ ମହାପାତ୍ରଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡିତ କରିବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ସରକାର ଉପଶାସନସଚିବ ପଦକୁ ପଦୋନ୍ନତି ଦେଇ ସେହି ଏକା ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗରେ ରଖିଥାନ୍ତି (ବିଜ୍ଞପ୍ତି ସଂଖ୍ୟା ୨୦୦୦୬ ତା ୨୨.୫.୨୦୧୯) । ଏତଦ୍ଦ୍ଵାରା ଶିକ୍ଷା ସଚିବ ଏହି ବାର୍ତ୍ତା ପାଇଥାନ୍ତି ଯେ, ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଥିବା ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥିଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ହିଁ ନବୀନବାବୁଙ୍କ ରାଜୁତିରେ ଅଧିକ ଲାଭଦାୟକ । ତା ନହୋଇଥିଲେ, ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଆଦେଶ ସିଧାସଳଖ ତାଙ୍କୁ ସମ୍ବୋଧିତ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ତହିଁ ଉପରେ ଶୋଇରହିବାକୁ ସେ ସାହସ କରିନଥାନ୍ତେ ।

ଅତର୍ଛ ଆଦେଶ

ଅନନ୍ୟୋପାୟ ହୋଇ ସୂଚନା ଅଧିକାର ପ୍ରୟୋଗ କରି ମୁଁ ୧୧.୯.୨୦୧୯ ତାରିଖରେ ଦୁଇଟି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ତଥ୍ୟ ଲୋଡ଼ିଲି :- (୧) ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଉପରୋକ୍ତ ଆଦେଶ ଉପରେ ଯଦି କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ହୋଇଥାଏ , ତାର ନଥିଟିପ୍ପଣୀ ଓ ବିବରଣୀର ନକଲ ଏବଂ (୨) ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ୧୪.୨.୨୦୧୯ ତାରିଖରେ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ଦୀର୍ଘ ଅନୁପସ୍ଥିତି ସମ୍ପର୍କରେ ଦେଇଥିବା ତଦନ୍ତ ରିପୋର୍ଟ ଉପରେ ସରକାର ଯଦି କିଛି ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥାନ୍ତି, ତାହାର ନଥି ଟିପ୍ପଣୀ ଓ ବିବରଣୀର ନକଲ । ଏହା ସଚିବଙ୍କ ଆଖିରୁ ନିଦ ହଜେଇଦେଲା । ସେ ଅତର୍ଛରେ ଆଦେଶ ଦେଲେ,

“The period of absence (of Smt. Manasi Sarangi) from 02.07.2008 to 23.07.2018 will be treated as breakage in service. She will not get any salary or consequential benefit for that period on the principle of no work no pay. This period shall not be counted for career advancement and pension.”

(କ୍ରମଶଃ)

ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଛନ୍ତି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ : ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସଫେଇ ରଖନ୍ତୁ – ଚତୁର୍ବିଂଶ ଭାଗ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ବଦଳାଇବାକୁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ବିଭାଗର ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବ ୧.୩.୨୦୧୯ରେ ଚାପ ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ମୂଳରେ ଅନ୍ୟତମ କାରଣ ଥିଲା ୪.୧୨.୨୦୧୮ରେ ଓଡ଼ିଶା ହାଇ କୋର୍ଟରେ ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଦାଖଲ କରିଥିବା ରିଟ୍ ମାମଲା ।

ମହାପାତ୍ର-ମିଶ୍ର-ବାଳକୃଷ୍ଣାନ ଗ୍ୟାଙ୍ଗର ସଭ୍ୟମାନେ ଭଲଭାବେ ଜାଣିଥିଲେ ଯେ, ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଚାପ ନଥିଭୁକ୍ତ ହୋଇନଥିବା ହେତୁ କେବଳ ସେହିମାନଙ୍କ ନଥିଭୁକ୍ତ ଟିପ୍ପଣୀଗୁଡ଼ିକ ହିଁ କୋର୍ଟଙ୍କ ତର୍ଜମା ଭିତରକୁ ଆସିବ ଓ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ତଦନ୍ତ ରିପୋର୍ଟ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ କାଳ ହେବ । ତେଣୁ ସେମାନେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କୁ ସାନି ତଦନ୍ତ କରି ସେହିମାନଙ୍କ କଥା ଅନୁସାରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ରିପୋର୍ଟ ଦେବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଥିଲେ ।

ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କଠାରୁ ଏକ ନୂଆ ତଦନ୍ତ ରିପୋର୍ଟ ଆସିବା ପୂର୍ବରୁ ସେମାନଙ୍କ କବ୍ଜାରେ ଥିବା ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ ହାଇ କୋର୍ଟରେ ପ୍ରତିବାଦୀ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିବାକୁ ସାହସ କରିନଥିଲା, କାରଣ ତଦ୍ଦ୍ଵାରା ସେମାନଙ୍କ ଜାଲିଆତି କୋର୍ଟଙ୍କ ଆଖିରେ ଧରା ପଡ଼ିଯାଇଥାନ୍ତା ।

କୋର୍ଟ ଯେତେବେଳେ ଦେଖିଲେ ଯେ, ମାନସୀଙ୍କ ଦାବି ବିରୁଦ୍ଧରେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗର କୌଣସି ଆପତ୍ତି ନାହିଁ , ୩.୪.୨୦୧୯ରେ ମାମଲାଟିକୁ ନିର୍ବିବାଦ ଫଇସଲା କରି ଆଦେଶ ଦେଲେ ଯେ, ସରକାର ୩ ମାସ ଭିତରେ ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀଙ୍କ ପ୍ରାର୍ଥନା ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଅନ୍ତୁ ।

“ମଳୁ ଖୋଜୁଥିଲା କାକର ପାଣି , ବଇଦ କହିଲା ପି ତୋରାଣି” ପରି ଏ ଆଦେଶ ଉପରୋକ୍ତ ଗ୍ୟାଙ୍ଗକୁ ସତେ ଯେମିତି ନୂଆ ଜୀବନ ଦେଇଦେଲା !

“ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ସ୍ଵେଚ୍ଛାରେ ଅନୁପସ୍ଥିତ ନଥିଲେ, ତାଙ୍କୁ ଦୁରଭିସନ୍ଧି ହେତୁ ଅନୁପସ୍ଥିତ ରଖା ହୋଇଥିଲା” ବୋଲି ସରକାର ଯେହେତୁ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ କରିଛନ୍ତି, ସେହେତୁ ସାନି ତଦନ୍ତ ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଥିବା ଆଦେଶ ମାନି ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ତଦନୁରୂପ ନୂଆ ରିପୋର୍ଟ ଦେବେ ବୋଲି ଏହି ଗ୍ୟାଙ୍ଗ ସୁନିଶ୍ଚିତ ଥିଲା ।

ଏହି ଗ୍ୟାଙ୍ଗ ଯେହେତୁ ତାଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ, ସେହେତୁ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଦମ୍ପତ୍ତି ବି ନିଯୁକ୍ତି ନିୟମିତିକରଣ ଓ ପିଛିଲା ବେତନ ବାବଦରେ ଦେଢ଼ କୋଟି ଟଙ୍କା ଉପାର୍ଜନ ନେଇ ସୁନିଶ୍ଚିତ ଥିଲେ । ଉପରୋକ୍ତ ଗ୍ୟାଙ୍ଗ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ନୂଆ ରିପୋର୍ଟକୁ ଅପେକ୍ଷା କରି ଆରାମରେ ବସିଥିବା ବେଳେ, ହାଇ କୋର୍ଟ ଦେଇଥିବା ୩ ମାସ ସମୟ ସରିଯାଇଥିଲେ ବି ମାନସୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ସରକାରଙ୍କ ଉପରେ କ୍ଷୁର୍ଣ ନଥିଲେ, କାରଣ ସେ ସୁନିଶ୍ଚିତ ଥିଲେ ଯେ, ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଚଳାଇଥିବା ଗୋଟି ବ୍ୟର୍ଥ ହେବ ନାହିଁ ।

ସାଙ୍ଗଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ

ତଥାପି , ପ୍ରାୟ ଦେଢ଼କୋଟି ଟଙ୍କା ନଗଦ ପାଇବାର ଲୋଭ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀଙ୍କୁ ବ୍ୟତିବ୍ୟସ୍ତ କଲା । ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ବନ୍ଦ କରାଇବା ସର୍ତ୍ତରେ ସେ ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଚାକିରି ପୁନର୍ଜୀବିତ କରାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏବଂ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ପ୍ରତ୍ୟାହୃତ ହୋଇସାରିଛି ବୋଲି ସରକାରଙ୍କୁ ଲେଖିକରି ଜଣାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିବା ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ନିୟମିତ ଚାଲିରହିବା ହେତୁ ସେ ନିଜେ ଆଶଙ୍କା କରୁଥିଲେ ଯେ, ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦପ୍ତରରୁ ମାନସୀଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ଚାପ ପ୍ରୟୋଗ ହୁଏତ ଆଉ ସମ୍ଭବ ହେବ ନାହିଁ । ତା ଛଡ଼ା, ଶ୍ରୀମତୀ ଷଡଙ୍ଗୀ ଚାକିରିରେ ଯୋଗ ଦେଇସାରିଥିବା ହେତୁ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଭୂମିକା ବି ଶେଷ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ସୁତରାଂ ସବୁ ନିର୍ଭର କରୁଥିଲା ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ସହଯୋଗ ଉପରେ ।

ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଯାଇଥିଲେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟକୁ । ସେଠାରେ ତଳିଆ ଅମଲାତନ୍ତ୍ରରୁ ସେ ଯାହା ଅବଗତ ହେଲେ ସେଥିରେ ତାଙ୍କ ଅକଲ ଗୁଡୁମ୍ ହୋଇଗଲା ।

ସେ ଜାଣିଲେ ଯେ, ସରକାରଙ୍କ ୧.୩.୨୦୧୯ ତାରିଖର ଆଦେଶ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ନଥି ରଖାହୋଇଥିଲା ୧୪.୩.୨୦୧୯ ତାରିଖରେ । ଆଦେଶର ୨ଟିଯାକ ଭାଗକୁ ଉପନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଉପସ୍ଥାପିତ କରିଥିଲେ । ପ୍ରଥମଟି ହେଲା, ମାନସୀଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି ସମୟ ଉପରେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ୧୪.୨.୨୦୧୯ରେ ଦେଇଥିବା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣର ପୁନର୍ବିଚାର ଓ ୨ୟଟି ହେଲା, ୧୯.୯.୨୦୧୮ ତାରିଖରୁ ତାଙ୍କୁ ୭ମ ବେତନ ଆୟୋଗଙ୍କ ସୁପରିଶର ସର୍ବନିମ୍ନ ହାରରେ ବେତନ ପ୍ରଦାନ ପାଇଁ ସେ ଯୋଗ ଦେଇଥିବା ଶିଶୁ ଅନନ୍ତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟର ଅଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କୁ ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ । ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ୧୫.୩.୨୦୧୯ରେ ୨ୟ ଭାଗଟିକୁ ମଞ୍ଜୁର କରିଥିବା ବେଳେ ୧ମ ଭାଗଟିକୁ ଭ୍ରୂକ୍ଷେପ କରିନଥିଲେ ।

ଏଥିରୁ ଶତପଥୀ ନିସନ୍ଦିଗ୍ଧ ହୋଇଗଲେ ଯେ, ତାଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କଲାପରି ବ୍ୟକ୍ତି ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ନ ହେଲେ ମାନସୀ ପିଛିଲା ବେତନ ବାବଦରେ ପ୍ରାୟ ଦେଢ଼କୋଟି ଟଙ୍କା ପାଇବା ସମ୍ଭବ ହେବ ନାହିଁ  ଓ ଚାକିରିଗତ ସଙ୍କଟ ବି ଟଳିବ ନାହିଁ ।

ତାଙ୍କ ସାଙ୍ଗ ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁ , ଯେ କି ତାଙ୍କ ସମସ୍ତ ସାମାଜିକ କ୍ରିୟାକର୍ମରେ ତାଙ୍କ ଘନିଷ୍ଠ ସହଯୋଗୀ ଭାବେ ଅଂଶ ଗ୍ରହଣ କରିଥାନ୍ତି , ଥିଲେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅତିରିକ୍ତ ଶାସନ ସଚିବ । ସେ ଯଦି ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ହୋଇଯାଇପାରନ୍ତି ତେବେ ତ ସମସ୍ୟା ଶେଷ ! ତେଣୁ ସାହୁଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ କରିବାକୁ ଗୋଟି ଚାଳନା ଆରମ୍ଭ ହେଲା ।

ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନିଜେ ନ ଚାହିଁଲେ ତାଙ୍କ ଅତିରିକ୍ତ ସଚିବଙ୍କୁ କିଏ ବା ସାହସ କରିବ ବଦଳି କରାଇବାକୁ?

ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ବନ୍ଦ କରାଇ ପାରିନଥିଲେ ମଧ୍ୟ , ନିର୍ବାଚନ ବେଳେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ କାରଣରୁ ଅଡୁଆରେ ପଡ଼ିବେ ବୋଲି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯେଉଁ ଆଶଙ୍କା କରୁଥିଲେ , ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନଙ୍କ ବିଶ୍ଵାସଘାତକତା ହେତୁ ଆନ୍ଦୋଳନ ଜଖମ ହୋଇ, ସେ ସେହି ଆଶଙ୍କାରୁ ଉଧୁରି ଯାଇଥିଲେ । ତେଣୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ତାଙ୍କୁ ଦେଇଥିବା ‘ବିଶ୍ଵାସଘାତକ ଜାଗିରି’ ଖାତିରରେ , ନିର୍ବାଚନ ପରେ , ନିଜ ଅତିରିକ୍ତ ସଚିବ ନିରଞ୍ଜନ ସାହୁଙ୍କୁ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଭାବେ ବଦଳି କରିଦେଇଥିଲେ (Notifiication No.16976 dated 21st June 2019) ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ଅସୁବିଧା ନ ହେବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ପଦବୀର ବର୍ଗ ବି ବଦଳାଇ ଦେଇଥିଲେ ।


ଆଶ୍ଵସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ଶତପଥୀ ଦମ୍ପତ୍ତି ଓ ଧରିନେଇଥିଲେ ଯେ ନୂଆ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ନୂଆ ରିପୋର୍ଟ ଆସିଗଲା ପରେ ପ୍ରାୟ ଦେଢ଼କୋଟି ଟଙ୍କାର ପିଛିଲା ବେତନ ସହ ୧୦ ବର୍ଷର ଅନୁପସ୍ଥିତି କାଳ ଚାକିରୀ କାଳରେ ସାମିଲ ହୋଇ ମାନସୀଙ୍କ ଚାକିରି ନିୟମିତ ହୋଇଯିବ । ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ପ୍ରତି ବିଶ୍ଵାସଘାତକତା କଲେ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ କେତେ ଯେ କରୁଣା କରିପାରନ୍ତି, ଏହି ଘଟଣାଟି ତହିଁର ଏକ ଦୁଃଖଦାୟକ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ । (କ୍ରମଶଃ)