ଅନ୍ଲାଇନ୍ ପାଠପଢ଼ା : ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ପରାମର୍ଶ ଅନୁରୂପ ସମ୍ବାଦ ସଂପାଦକୀୟରେ ଗୁରୁତ୍ଵ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

ଓଡ଼ିଶାର ଅନ୍ୟତମ ମୁଖ୍ୟ ଖବରକାଗଜ ସମ୍ବାଦ ଅଗଷ୍ଟ ୭ ତାରିଖ ସଂସ୍କରଣର ସମ୍ପାଦକୀୟରେ “ଏକଲବ୍ୟଙ୍କ ଲାଗି ବିକଳ୍ପ” ଶୀର୍ଷକରେ ଯାହା ଲେଖିଛି ତାହା ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ତାର ସପ୍ତାହନ୍ତ ପାଠଚକ୍ରରେ ପ୍ରଦାନ କରିଥିବା ପରମର୍ଶର ଅନୁରୂପ ।

ଅନ୍ଲାଇନ୍ ପାଠପଢ଼ା କିପରି ଏକ ପ୍ରହସନରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି ଓ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସଂଖ୍ୟକ ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀଙ୍କ ଶିକ୍ଷାର୍ଜନ ଅଧିକାରକୁ ଭୟଙ୍କର ଭାବେ କ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ କରୁଛି ତହିଁ ଉପରେ ବ୍ୟାପକ ଆଲୋଚନା କରି ଗତ ୨୬.୭.୨୦୨୦ ତାରିଖରେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ସରକାରଙ୍କୁ ଏହି ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲା କି, ୨୦୨୦-୨୧ ଶିକ୍ଷାବର୍ଷ ବାତିଲ ହେଉ ଓ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ପାଠ୍ୟଖସଡ଼ାରୁ ତଥା ଅଧ୍ୟୟନ ଅଭ୍ୟାସରୁ ବିଚ୍ୟୁତ ନହେବା ପାଇଁ ଦୂରଦର୍ଶନ ମାଧ୍ୟମରେ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉ

ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉଦିତ ଏହି ପ୍ରଥମ ପରମର୍ଶ ସମ୍ପର୍କରେ ଉଲ୍ଲେଖ ନକରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ସଂବାଦ ଖବରକାଗର ଗତ ୭ ତାରିଖ ସମ୍ପାଦକୀୟରେ ଏହାର ମର୍ମ ଅନୁରୂପ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛି :

“ଟେଲିଭିଜନ ମାଧ୍ୟମରେ ଶିକ୍ଷାଦାନର ବ୍ୟବସ୍ଥା ବର୍ତ୍ତମାନ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଅଧିକ ସମର୍ଥ ବିକଳ୍ପରେ ପରିଣତ ହୋଇପାରିଥାନ୍ତା ।”

ଆମେ ଆଶା କରୁଛୁ, ସରକାର ଅବିଳମ୍ବେ ଆମ ପରାମର୍ଶ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ।

 

 

 

ଓଡ଼ିଶାର ସ୍ଵର ହିଁ ଓଡ଼ିଆ : ମହାନ ଆମ ମାତୃଭାଷା ସଂଘ

ଓଡ଼ିଶାର ସବୁ ଗଡ଼ଜାତ ପରି ଗଡ଼ଜାତ ମିଶ୍ରଣ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବଲାଙ୍ଗିରର ରାଜଭାଷା ଥିଲା ଓଡ଼ିଆ । ସେତେବେଳର ମହାରାଜା ରାଜେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ସିଂହଦେଓ ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହେବ ପରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ କମ ନ କରୁଥିବା ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡ ବିଧାନ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରଥମ ବୈଧିକ ଆଦେଶ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । ସେହି ବଲାଙ୍ଗୀରରେ ଗଢ଼ିଉଠିଛି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟର ଏକ ଅନୁପମ ସଙ୍ଗଠନ, ଯାହାର ନାମ – ମହାନ୍ ଆମ ମାତୃଭାଷା ସଙ୍ଘ । ବହୁବିଧ ପ୍ରତିଭାଧର ଯୁବ କବି ରାଜେଶ କୁମାର ଶତପଥୀ ଏହାର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ।

ଏହାଙ୍କ ସଭାପତିତ୍ଵରେ ଗତ ୩ ତାରିଖରେ ନଭମଞ୍ଚ (internet) ଉପଯୋଗ କରି ଏହି ସଙ୍ଘର ନିୟମିତ ପାଠଚକ୍ର ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା । ସଂଘର ମ । ହିଳା ବିଭାଗର ସଚିବ ଦୀପାଳୀ ସାହୁ ଭିତ୍ତିପତ୍ର ଉପସ୍ଥାପନ କରି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ହିଁ ଓଡ଼ିଶାର ସାମଗ୍ରିକ ସ୍ଵର ବୋଲି କହି ରାଜ୍ୟ ପରିଚାଳନାରେ ଏହାର ଉପଯୋଗ ନ ହେଉଥିବା କାରଣରୁ ଓଡ଼ିଶାର ବିକାଶ ଶତଧା ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହେଉଥିବା ଦର୍ଶାଇଥିଲେ।

ସ୍ଵଭାବକବି ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର ଓ ତାଙ୍କ ସମସାମୟିକ ଲେଖକମାନେ କିପରି ପ୍ରଭୂତ ସାହିତ୍ୟ ରଚନା କରି ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ମାତୃଭାଷାକୁ ମହିମାମଣ୍ଡିତ କରି ଭାଷା ଭିତ୍ତିରେ ଓଡିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନର ମାର୍ଗ ସୁଗମ କରିଥିଲେ ତାହା ଅତି ଦକ୍ଷତାର ସହ ଦର୍ଶାଇ ଥିଲେ ସେ ଓ ସଭାପତି ରାଜେଶ କୁମାର ଶତପଥୀ ।

ଶ୍ରୀ ଜନ୍ମେଜୟ ପୁରୋହିତଙ୍କ ସଂଯୋଜନାରେ ପରିଚାଳିତ ଏହି ଭର୍ଚୁଆଲ ସମାବେଶରେ ସମ୍ମାନିତ ଅତିଥି ଭାବେ ଯୋଗଦେଇ ଗୁଜୁରାଟରୁ ଶ୍ରୀସୁଶାନ୍ତ କୁମାର ମାହିଳୀ ଓ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗର ଶାନ୍ତିନିକେତନରୁ ଶ୍ରୀଦେବେନ୍ଦ୍ର ମେହେର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ବୈଭବ ଉପରେ ବ୍ୟାପକ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ । ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ ଥିଲେ ମୁଖ୍ୟ ଅତିଥି ।

ଭାଷା ସମ୍ପର୍କୀୟ ଆଲୋଚନା ପରେ ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାନ୍ତରୁ ଯୋଗଦାନ କରି ଏହି ଭର୍ଚୁଆଲ ସମାବେଶରେ ସ୍ଵ ସ୍ଵ କବିତା ଅବୃତ୍ତି କରିଥିଲେ ସର୍ବଶ୍ରୀ ବିଶ୍ବଜିତ ସାହୁ. ଜୟଦେବ ଭୋଇ , ସରୋଜ କୁମାର ମହାନ୍ତି , ଶୁଭେନ ପାଣିଗ୍ରାହୀ , ରୋଶନ ସାହୁ , ଜନ୍ମେଜୟ ପୁରୋହିତ, ଅର୍ଜୁନ ମେହେର , ଭାଗ୍ୟବନ୍ତ ମହାଲିଙ୍ଗ , ସୁଶାନ୍ତ କୁମାର ମାହାଳୀ , ତୃପ୍ତିମୟୀ ପାତ୍ର , ସୁନୀତା ପଧାନ, ଦୀପାଳୀ ସାହୁ , ନାମାକ୍ଷୀ ପୁରୋହିତ ଓ ଲିଲିମା ହୋତା । ଅଧ୍ୟକ୍ଷ୍ୟତା କରୁଥିବା ଶ୍ରୀ ରାଜେଶ ଶତପଥୀ ଆମ ଭାଷାରେ ଇଂରାଜୀ ଶବ୍ଦର ଅଯଥା ପ୍ରଲେପନ ଉପରେ ଏକ ବ୍ୟଙ୍ଗାତ୍ମକ କୋଶଳୀ କବିତା ଆବୃତ୍ତି କରି କର୍ମସୂଚୀର ଏକ ହାସ୍ୟୋଜ୍ଜ୍ଵଳ ପରିସମାପ୍ତି ଘଟାଇଥିଲେ । ଦର୍ଶକ ହିସାବରେ ଶଶି କାନ୍ତ ପଣ୍ଡା ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।

ଶ୍ରୀ ବିଶ୍ଵଜିତ ସାହୁ ସ୍ଵାଗତ ଭାଷଣ ଦେଇଥିବାବେଳେ ଧନ୍ୟବାଦ ଅର୍ପଣ କରିଥିଲେ ଶ୍ରୀଲକ୍ଷ୍ମୀ ନାୟକ ।

ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଲନ ଦୃଢ଼ ହେଲେ ଓଡ଼ିଶା ଚାଲିବ ଓଡ଼ିଆରେ : ପ୍ରଫେସର ଅରବିନ୍ଦ ଦାସ

(ସୂତ୍ର – ଭାଷା ମା ପାଇଁ ପଦେ)

ଓଡ଼ିଶାର ସମସ୍ତ ସରକାରୀ କାରବାର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ ଓ ସେଥିପାଇଁ ଓଡ଼ିଆରେ କାମ ନକରିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡ ବିଧାନ ପାଇଁ ଭାଷା ଆଂଦୋଳନର ଦାବି ଯଥାର୍ଥ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ବିଶିଷ୍ଟ ଭାଷାବିଜ୍ଞାନୀ ପ୍ରଫେସର ଅରବିନ୍ଦ ଦାସ ।

କରୋନା ପରିଚାଳନାରେ ସରକାରଙ୍କ ଏକାଗ୍ରତାରେ କୌଣସି ଆଞ୍ଚ ନ ଆଣିବା ପାଇଁ ଭାଷା ଆଂଦୋଳନର କଳାପତାକା ଅଭିଯାନ କାୟିକତଃ ସ୍ଥଗିତ ରଖି ଆଂଦୋଳନର ନେତୃତ୍ଵ ବୌଦ୍ଧିକ ସ୍ତରରେ ଅଭିଯାନ ଅତୁଟ ରଖିଛନ୍ତି ।

ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଫେସ୍ ବୁକ୍ ମଞ୍ଚରେ ଭାଷା ମା ପାଇଁ ପଦେ ନାମରେ ଏଥିପାଇଁ ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପୃଷ୍ଠା ଖୋଲାଯାଇଛି , ଯେଉଁଠି ପ୍ରତି ସୋମବାର ସକଳ ୧୦ଟାରେ ଜଣେ ଜଣେ ବିଜ୍ଞ ଓଡ଼ିଆ ଆଂଦୋଳନର ଅଭିଳାଷ ପ୍ରତି ସମର୍ଥନ ଜ୍ଞାପନ କରୁଛନ୍ତି । ତାହା ସିଧା ପ୍ରସାରିତ ହେଉଛି । ଗତ ସୋମବାରର ବକ୍ତା ଥିଲେ ପ୍ରଫେସର ଦାସ ।

ମୋ ଭାଷା-ମାଆ ସହ ମୁଁ , ପରିସ୍ଥିତି ଯାହା ବି ହେଉ : ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ସପ୍ତାହନ୍ତ ପାଠଚକ୍ରର ସ୍ଵର

(ସୂତ୍ର: ଆମ ଭାଷା ଆମ ଅଧିକର)

ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ଚତୁର୍ଥ ସପ୍ତାହନ୍ତ ପାଠଚକ୍ର ରବିବାର ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଯାଇଛି | ଏହି ପାଠଚକ୍ରରେ ପୁରୀରୁ ମହେନ୍ଦ୍ର ତ୍ରିପାଠୀ ପ୍ରଥମେ ଭାଷା ମାଆ ପାଇଁ ତାଙ୍କର କବିତା ଆବୃତ୍ତି କରିଥିଲେ | ପରେ ପରେ ରଂଜନ କୁମାର ସାହୁ ‘ଭାଷା ବନ୍ଦନା’ ଆବୃତ୍ତି କରିଥିଲେ | ପରିଶେଷରେ ଆଲୋଚ୍ୟ ବିଷୟ (ମୁଁ ଓ ମାତୃଭାଷା) ଉପରେ ସଦସ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜର ମତ ରଖିଥିଲେ |

ରାୟଗଡ଼ାରୁ ସରୋଜ ମହାନ୍ତି ରାଜ୍ୟର ଅର୍ଥନୈତିକ ବିକାଶରେ ଭାଷାର ଭୂମିକା ଉପରେ ମତ ରଖିଥିଲେ | ବଲାଙ୍ଗୀରରୁ ରାଜେଶ ଶତପଥୀ ଯୋଗ ଦେଇ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଓଡ଼ିଆ ନିଜ ମାତୃଭାଷା ପ୍ରତି ନିଜ ଦାୟିତ୍ୱ ନିର୍ବାହ କରିବାକୁ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇଥିଲେ | ଶ୍ୟାମଘନ ମହାରଣା କହିଥିଲେ ଯେ ଭାଷାରେ ରାଜ୍ୟ ପରିଚାଳନା ହେଲେ ହିଁ ଭାଷା ନିରାପଦ ରହିବା ଓ ତାର ଉତ୍ତରୋତ୍ତର ଉନ୍ନତି ସମ୍ଭବ ହେବ ।  ଗୁଜୁରାଟରୁ ସୁଶାନ୍ତ କୁମାର ମାହାଳି କିଭଳି ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ଭଳି ସରକାରୀ ସ୍ତରରେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ ତାହା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ | ଆଠଗଡ଼ରୁ ନିର୍ମଳ କୁମାର ଭାଗ ନେଇ ସରକାରଙ୍କ କରୋନା ସମ୍ପର୍କୀୟ ସୂଚନା ଓଡ଼ିଆରେ ପ୍ରଦାନ ନହେଉଥିବାରୁ ଏହାକୁ ନିନ୍ଦା କରିଥିଲେ | ଏହି ସଭାରେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା କରିଥିଲେ | ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କଟକରୁ ରମାକାନ୍ତ ଭୂୟାଁ, ଯାଜପୁରରୁ ସୌଭାଗ୍ୟ ରାଉତ, ବାଲେଶ୍ୱରରୁ ତୃପ୍ତିମୟୀ ପାତ୍ର ଏହି ପାଠଚକ୍ରରେ ଯୋଗ ଦେଇ ରାଜ୍ୟସରକାରଙ୍କ ଇଂରାଜୀମନସ୍କତା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଦୁର୍ଗତିର କାରଣ ବୋଲି କହି ଥିଲେ |

ସମସ୍ତେ ନିଜ ନିଜ ବକ୍ତବ୍ୟରେ ଯାହା ଯାହା କହିଥିଲେ, ତାର ସାରାଂଶ ହେଲା, ମୋ ମାତୃଭାଷା ମୋର ଏବଂ ତା ସହ ମୁଁ ଠିଆହେବି ପରିସ୍ଥିତି ଯାହା ହେଉ ନାଁ କାହିଁକି ।

ଚଳିତ ଶିକ୍ଷାବର୍ଷ ବାତିଲ ହେଉ : ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ

(ସୂତ୍ର: ଆମ ଭାଷା ଆମ ଅଧିକାର)

ଗତକାଲି ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ସପ୍ତାହନ୍ତ ପାଠଚକ୍ରରେ ସର୍ବସମ୍ମତି କ୍ରମେ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ହୋଇଛି ଯେ ଶିକ୍ଷାବର୍ଷ ୨୦୨୦-୨୧ ବାତିଲ ହେଉ ଓ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ପାଠ୍ୟଖସଡ଼ାରୁ ତଥା ଅଧ୍ୟୟନ ଅଭ୍ୟାସରୁ ବିଚ୍ୟୁତ ନହେବା ପାଇଁ ଦୂରଦର୍ଶନ ମାଧ୍ୟମରେ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉ ।

ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ ସରକାରଙ୍କ ଅପାରଗତା ଉପରେ କ୍ଷୋଭ ପ୍ରକାଶ କରି କହିଥିଲେ ଯେ, ଅନଲାଇନ ଶିକ୍ଷା ଆଳରେ ପିଲାଙ୍କୁ କେବଳ ଶ୍ରେଣୀ ଉଠେଇବା ଛଡ଼ା ଆଉ କୌଣସି ଲକ୍ଷ୍ୟ ସାଧିତ ହେବନାହିଁ । ଅତି ସ୍ଵଚ୍ଛଳ ବର୍ଗର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ଯଦି ଇଣ୍ଟର୍ନେଟ ସଂଯୋଗ ସୁଦୃଢ଼ ଥିବା ସ୍ଥାନରେ ଖୁବ ବେଗଶୀଳ ଇଣ୍ଟରନେଟ ପାଆନ୍ତି , ତେବେ ହୁଏତ ସେମାନେ କିଛି ଶିକ୍ଷାର୍ଜନ କରିପାରନ୍ତି ; କିନ୍ତୁ ଏପରି ସୁବିଧା ଆଦୌ ନଥିବା ୯୦% ପରିବାରର ପିଲାମାନେ “ଅନଲାଇନ” ଶିକ୍ଷାର୍ଜନ ପାଇଁ କେବେ ବି ସକ୍ଷମ ହେବେ ନାହିଁ ।  ଏତେ ସଂଖ୍ୟକ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ ଏପରି ସଙ୍କଟ କବଳକୁ ଠେଲିଦେଇ ଓଡ଼ିଶାର ଏହି ଶିକ୍ଷାବର୍ଷ ଆଗକୁ ଯିବା ରାଜ୍ୟପାଇଁ ଆତ୍ମଘାତୀ ହେବ । ସୁତରାଂ, ଶିକ୍ଷାବର୍ଷ ବାତିଲ କରି ପରୀକ୍ଷାହୀନ ଜ୍ଞାନ ବିତରଣରେ ସରକାର ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତୁ ଓ ଏହି ଜ୍ଞାନ ଆସନ୍ତା ଶିକ୍ଷାବର୍ଷରେ ବିଦ୍ୟାର ପୁଞ୍ଜି ଭାବେ କାମ କରୁ ।

ଆଲୋଚନାରେ ଭାଗନେଇ ସୁଧାଂଶୁ ଚୌଧୁରୀ ଇଣ୍ଟରନେଟର ସମସ୍ୟା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ । ବାଲେଶ୍ୱରରୁ ତୃପ୍ତିମୟୀ ପାତ୍ର ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ଥିବା ମହାମାରୀକୁ କରୋନା ମହାମାରୀ ଲୋକଲୋଚନକୁ ଆଣିଛି ବୋଲି ମତବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ । ପୁରୀରୁ ମହେନ୍ଦ୍ର ତ୍ରିପାଠୀ ଓ ଗୁଜୁରାଟରୁ ସୁଶାନ୍ତ କୁମାର ମାହାଳି ଅନଲାଇନ ଶିକ୍ଷା କିଭଳି ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଅନିଶ୍ଚିତତା କବଳକୁ  ନେଇଯାଉଛି ତାହା ଆଲୋଚନା କରି, ସତର୍କ ହେବା ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇଥିଲେ । ଅନୁଗୁଳରୁ ସରୋଜ ମହାନ୍ତି ପୂର୍ବେ କିଭଳି ଦୂରଦର୍ଶନ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ମହାନ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା ତାହା ସୂଚାଇଥିଲେ । ଆଠଗଡ଼ରୁ ନିର୍ମଳ କୁମାର ପତ୍ରୀ ଯୋଗ ଦେଇ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କର ଅପାରଗତାକୁ ଘୋର ନିନ୍ଦା କରିଥିଲେ ।

ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଦିପ୍ତୀମୟୀ ସାହୁ, କୁନାଲ ପାତ୍ର ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ । ଏହି ପାଠଚକ୍ରକୁ ରଂଜନ କୁମାର ସାହୁ ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ ।