ସରକାରୀ ଷଡଯନ୍ତ୍ର କବଳରେ ଓଡ଼ିଶାର ରାଜ୍ୟଭାଷା -୩

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ
ଉତ୍କଳଦୀପିକାର ସମ୍ପାଦକୀୟରୁ ଯେଉଁ କଥାଟି ସ୍ପଷ୍ଟ ହୁଏ, ତାହା ହେଲା ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ଗଭର୍ଣ୍ଣମେଣ୍ଟ ଅଧିନସ୍ଥ ଓଡ଼ିଆ ଇଲାକାରେ ତେଲୁଗୁ ଭାଷାକୁ ସରକାରୀ ଭାଷା ଭାବେ ପ୍ରବର୍ତ୍ତିତ କରାଯାଇଥିବା ବେଳେ ବଙ୍ଗଳା ଗଭର୍ଣ୍ଣମେଣ୍ଟ ଓ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଚିଫ୍ କମିଶନରଙ୍କ ଅଧିନସ୍ଥ ଓଡ଼ିଆ ଇଲାକାରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ରାଜକାର୍ଯ୍ୟ ଚାଲୁଥିଲା । କିନ୍ତୁ ସେହି ଉଭୟ ଗଭର୍ଣ୍ଣମେଣ୍ଟ ଦପ୍ତରରେ କାମ କରୁଥିବା “ସ୍ଵାର୍ଥପର ଲୋକେ” ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟମାନଙ୍କରୁ ଉଠାଇ ଦେବାକୁ ନାନା ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ଚଳାଇଥିଲେ । ଉତ୍କଳଦୀପିକା ସମ୍ପାଦକ ଲେଖିଥିଲେ, ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ରାଜକାର୍ଯ୍ୟ ନହେବା “ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ ନ୍ୟାୟର ବିରୁଦ୍ଧ କାର୍ଯ୍ୟ” ହେବ ବୋଲି ଉଭୟ ବଙ୍ଗଳା ଓ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ସରକାରର ମୁଖ୍ୟ ପଦଧିକାରୀ ବିଚାର କରୁଥିବା ହେତୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ରାଜଭାଷା ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଅକ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା । 

ଏହି ଭିତ୍ତି ଉପରେ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ଗଭର୍ଣ୍ଣମେଣ୍ଟ ଅଧୀନସ୍ଥ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ରାଜକାର୍ଯ୍ୟ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଗୁମୁସର-ସମ୍ମିଳନୀର ପ୍ରସ୍ତାବ ସପକ୍ଷରେ ଉତ୍କଳଦୀପିକା ଯୁକ୍ତି କରିଥିଲା ।

କ’ଣ ଥିଲା ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ?

(କ୍ରମଶଃ ) 

ସରକାରୀ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର କବଳରେ ଓଡ଼ିଶାର ରାଜ୍ୟଭାଷା -୨

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ରସୁଲକୋଣ୍ଡାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଏହି ସମ୍ମିଳନୀ ଥିଲା ଭାଷା ଭିତ୍ତିରେ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ଗଠନ ପାଇଁ ସଂଗଠିତ ଜନମତର ପ୍ରଥମ ପରିପ୍ରକାଶ । ଏଥିରେ ଯେଉଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଗୃହୀତ ହୋଇଥିଲା ତହିଁରେ  ଥିବା ପ୍ରକଟିତ ସତ୍ଯର ଅବତାରଣା ଏକାନ୍ତ ଐତିହାସିକ । ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କ ଇଲାକାରେ ରାଜଭାଷା ଭାବେ ତେଲୁଗୁ ପ୍ରଚଳିତ ହେବାରୁ ଯେଉଁ ତେଲେଙ୍ଗାମାନେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଭୂଖଣ୍ଡକୁ ଯମାଳୟ ପରି ଜ୍ଞାନ କରୁଥିଲେ ସେମାନେ ……… ଯମଦୂତ ପରି କର୍ମ କରୁଛନ୍ତି ।” ନିଜ ଭାଷା ରାଜଭାଷା ହୋଇ ନରହିଲେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କର କିପରି ସର୍ବନାଶ ଘଟେ ତାହାର ଏହା ଏକ ନିରୋଳା ବିବରଣୀ । 

ପତ୍ର ରୂପେ ଏହା ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇ ‘ଉତ୍କଳଦୀପିକା ‘ର ସମ୍ପାଦକ ଗୌରୀ ଶଙ୍କର ରାୟ ୨୦.୧୨.୧୮୭୦ ତାରିଖରେ ତାଙ୍କ ସଂପାଦକୀୟ ସହ “ଘୁମୁସର ପତ୍ର” ଶୀର୍ଷକରେ ଏହାକୁ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ।  

ଐତିହାସିକ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ନିମ୍ନରେ ତାହା ପ୍ରଦତ୍ତ ହେଲା:

ଅଦ୍ୟ ଦିବସର ଅତିରିକ୍ତ ପତ୍ରିକାରେ ଘୁମୁସରରୁ ଆସିଥିବା ଗୋଟିଏ ପତ୍ର ମୁଦ୍ରିତ କରି ପାଠକମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରୁଅଛୁ କି,  ସେମାନେ ମନୋଯୋଗପୂର୍ବକ ତାହା ପାଠ କରିବେ । ଉତ୍କଳ ଦେଶ ହିତ ଚିନ୍ତାରେ ଯେଉଁମାନେ ଅଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ ଏ ବିଷୟରେ ବିଶେଷ ଉଦଯୋଗୀ ହେବାର ଆବଶ୍ୟକ । ଘୁମୁସରବାସୀମାନେ ଯାହା ପ୍ରାର୍ଥନା କରନ୍ତି ତାହା ଯେ ସର୍ବତୋଭାବେ ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ ଓ ବହୁ ଉପକାରମୂଳକ ଅଟଇ ଏ କଥାରେ ଅଣୁମାତ୍ର ସନ୍ଦେହ ନାହିଁ । ଓଡ଼ିଶାର ଦୂରବସ୍ଥା ଯେଉଁମାନେ ଜାଣନ୍ତି ଓ ତହିଁର କାରଣ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରନ୍ତି ସେମାନେ ଅବଶ୍ୟ ଅବଗତ ହୋଇଥିବେ ଯେ, ଏ ଦେଶ ତିନି ଖଣ୍ଡ ହୋଇ ତିନି ଶାସନକର୍ତ୍ତାଙ୍କ ଅଧୀନରେ ରହିବାରୁ ଏହାର ଉନ୍ନତି ହେଉନାହିଁ । ଏକ ଖଣ୍ଡ ବଙ୍ଗଳା ଗଭର୍ଣ୍ଣମେଣ୍ଟ , ଏକ ଖଣ୍ଡ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ଗଭର୍ଣ୍ଣମେଣ୍ଟ ଓ ଅପର ଏକ ଖଣ୍ଡ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ଚିଫ୍ କମିଶ୍ନରଙ୍କ ଶାସନରେ ରହିବାରୁ ଏ ଦେଶ ସମୁଦାଯ ଏକ ହୋଇ ଚଳିପାରେନାହିଁ । ମାତ୍ର ଏ ପ୍ରକାର ଅବସ୍ଥାରେ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଗଭର୍ଣ୍ଣମେଣ୍ଟ ଗୋଟିଏ କଥାରେ ଦ୍ରୁଷ୍ଟି ରଖିଥିବାରୁ ଅନେକ ମଙ୍ଗଲ ହେଉଅଛି । ବଙ୍ଗଳା ଓ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ଅଧୀନରେ ଥିବା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ସମସ୍ତ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପ୍ରଚାର ଅଛି ଓ ସ୍ଵାର୍ଥପର ଲୋକେ କେତେ ଉପାୟ କାଲେ ହେଁ ଗଭର୍ଣ୍ଣମେଣ୍ଟ ଏ ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ ନ୍ୟାୟର ବିରୁଦ୍ଧ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ସମ୍ମତ ହୋଇନାହାନ୍ତି । ଯେବେ ବଙ୍ଗଳା ଓ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶରେ ଏପରି ହେଲା ତେବେ ମାନ୍ଦ୍ରାଜ ଗଭର୍ଣ୍ଣମେଣ୍ଟ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଓଡ଼ିଶାରେ କାହିଁକି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟମାନଙ୍କରେ କାର୍ଯ୍ୟ ନ ଚଳିବ ? ଓ, ଯେ ସ୍ଥଳେ ପୂର୍ବରେ ସେ ଭାଗର ରାଜକାର୍ଯ୍ୟ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ହୋଇ ଆସୁଥିଲା ତେବେ ଇଂରେଜ ଗଭର୍ଣ୍ଣମେଣ୍ଟ କାହିଁକି ଭିନ୍ନରୂପ ଆଚରଣ କରିବ? ଆମମାନଙ୍କୁ ନିଶ୍ଚୟ ବୋଧ ହେଉଅଛି ଯେ, ଉତ୍କଳବାସୀମାନେ ଏ ବିଷୟରେ ଏକମତ ହୋଇ ଗଭର୍ଣ୍ଣମେଣ୍ଟଙ୍କୁ ଆବେଦନ କାଲେ ତାହାଙ୍କର ପ୍ରାର୍ଥନା ସଫଳ ହେବ । ବିଦେଶୀୟ ଭାଷାରେ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟର ଯାବତୀୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରବା କଦାଚ ଗଭର୍ଣ୍ଣମେଣ୍ଟଙ୍କ ଅନୁମୋଦିତ ନୁହଇ । କେବଳ ଘୁମୁସରବାସୀମାନେ ଏତେଦିନ ଯତ୍ନ କରିନାହାନ୍ତି ବୋଲି ତାହାଙ୍କର ଦୁଃଖ ଶୁଣାଯାଇନାହିଁ । ଏବେ ସେମାନେ ସମସ୍ତ ଉତ୍କଳବାସୀଙ୍କଠାରେ ଏକଥା ଜଣାଇଲେ । ଏଥକୁ ଆବଶ୍ୟକ ଯେ, ପୁରୀ, କଟକ ଓ ବାଲେଶ୍ବରରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ଉତ୍କଳୀୟ ତାହାଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୁଅନ୍ତୁ ଓ ଆମ୍ଭେମାନେ ଭରସା କରୁ ଯେ, ଉତ୍କଳୋଲ୍ଲାସିନୀ ସଭା ବିଶେଷ ଆଗ୍ରହ ପୂର୍ବକ ଏ ବିଷୟରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରନ୍ତୁ ।       

(ଦ୍ରଷ୍ଟବ୍ୟ – https://www.scribd.com/doc/19216578/Role-of-Mass-Media-in-Creation-of-Orissa )

କ୍ରମଶଃ 

 

ସରକାରୀ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର କବଳରେ ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟଭାଷା -୧

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଆମେ ଓଡ଼ିଆ ବୋଲି ଆମ ଭାଷା ଓଡ଼ିଆ – ଏକଥା ନୁହେଁ ; ଆମ ଭାଷା ଓଡ଼ିଆ ବୋଲି ଆମେ ଓଡ଼ିଆ । ଆମ ଭାଷା ହିଁ ଆମ ପରିଚୟ ।

ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀ ଇଂରେଜଙ୍କ ଆଧିପତ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆମ ପୂର୍ବ ପୁରୁଷେ ସାରା ଭାରତରେ ପ୍ରଥମେ ତଲୱାର ତୋଳିଥିବା ହେତୁ ଆମକୁ ଦୁର୍ବଳ କରି ରଖିବା ପାଇଁ ସେମାନେ ଆମ ମାଟିର ଯେଉଁ ଯେଉଁ ଅଞ୍ଚଳ ଯେତେବେଳେ ଦଖଲ କରୁଥିଲେ ତାକୁ ଆମ ପାରମ୍ପରିକ ପ୍ରତିଦ୍ଵନ୍ଦୀ ପଡ଼ୋଶୀ ପ୍ରଦେଶମାନଙ୍କ ସହ ଏପରି ସାନ୍ଧି ଦେଉଥଲେ, ଯେପରି ସେଠାରେ ଆମେ ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ହୋଇଯିବା ଓ ଓଡ଼ିଆ ଭାବେ ଆମ ପରିଚୟ ବୁଡ଼ିଯିବ । ଏହା ଆମ ଜାତୀୟ ଜୀବନରେ ଘୋର ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା ।

ଅବସ୍ଥା ଏପରି ଶୋଚନୀୟ ହୋଇଉଠିଥିଲା ଯେ, ତେଲୁଗୁ ଭାଷାରେ ସରକାରୀ କାମ ହେଉଥିବା ହେତୁ ସେଠାରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଭାଇଭଉଣୀମାନଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ଆଜନ୍ମ ଓଡ଼ିଆ ଶିଷ୍ଟକରଣମାନେ ତେଲୁଗୁଭାଷା ଶିଖୁଥିଲେ (ଇଂରେଜ ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରକାଶିତ କୋରାପୁଟ ଗେଜେଟିୟର , ପୃଷ୍ଠା ୮୫)

ଏହି ବିପର୍ଯ୍ୟୟ କବଳରୁ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଗଞ୍ଜାମର ଘୁମୁସର ନିବାସୀ ଦୀନବନ୍ଧୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ୧୮୭୦ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୧ ତାରିଖରେ ପ୍ରଥମ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଉଦ୍ୟମରେ ସେଦିନ ଘୁମୁସରର ରସୁଲକୋଣ୍ଡା ମୁକାମରେ ଋଷିକୁଲ୍ୟା ନଦୀର ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ଵବାସୀ ବାସିନ୍ଦାମାନଙ୍କର ଏକ ସମ୍ମିଳନୀ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ସମସ୍ତ ସରକାରୀ କାମ କରାଯିବା ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କୁ ଆହ୍ଵାନ ଦିଆ ଯାଇଥିଲା  (କ୍ରମଶଃ

ପଦ୍ମପୁରରେ ବର୍ଷାଙ୍କ ବିଜୟ ନବୀନଙ୍କ ବିଜୟ ନୁହେଁ, ଓଡ଼ିଆ ମାଟିମମତାର ବିଜୟ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

“ମାତୃଭୂମି ମାତୃଭାଷାରେ ମମତା ଯା ହୃଦେ ଜନମି ନାହିଁ , ତାକୁ ଯଦି ଜ୍ଞାନୀଗଣରେ ଗଣିବା ଅଜ୍ଞାନୀ ରହିବେ କାହିଁ?”

ମାତୃଭାଷାର ଭୂମି ଓଡ଼ିଶାକୁ ଅନ୍ୟ ଭାଷାଭାଷୀଙ୍କ ପ୍ରାଦୁର୍ଭାବ କବଳରୁ ରକ୍ଷା କରି ତାକୁ ତାର ଭୌଗୋଳିକ ସ୍ୱରୂପ ଦେବା ପାଇଁ ସମଗ୍ର ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ବିଲାତି କ୍ଷମତାଧରମାନଙ୍କ ସହ ଯେଉଁ ସୁଦୀର୍ଘ ସଂଗ୍ରାମ ଚଳାଇଥିଲା, ତାହାକୁ ସାର୍ଥକତାର ସାଞ୍ଜୁ ଯୋଗାଇଥିବା ଉପରୋଦ୍ଧୃତ୍ତ ଉକ୍ତି ଝରି ଆସିଥିଲା ସ୍ୱଭାବକବି ଗଙ୍ଗାଧରଙ୍କ ଅମୃତସ୍ରାବୀ ଲେଖନୀରୁ, ମାତୃଭୂମି ଶୀର୍ଷକରେ ।  ଗଙ୍ଗାଧରଙ୍କ ସେହି ମାତୃଭୂମି ଓଡ଼ିଶାକୁ ହାଣି ଖଣ୍ଡ ଖଣ୍ଡ କରିଦେବାପାଇଁ ଅଣଓଡ଼ିଆ ବେପାରୀଙ୍କ  ପ୍ରଭାବପୁଷ୍ଟ ବିଜେପି ଯେଉଁ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଚଳାଇଛି ତାକୁ ସ୍ଵଭାବ କବିଙ୍କ ମାଟିର ସହୋଦରା ପଦ୍ମପୁର ପଦଦଳିତ କରିଛି  ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭା ପାଇଁ  ଅନୁଷ୍ଠିତ ଉପନିର୍ବାଚନରେ । 

ଏହି ଉପନିର୍ବାଚନର ଔପଚାରିକ ଫଳ ଘୋଷଣା ଯଥାସମୟରେ ହେବ, ମାତ୍ର ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇସାରିଛି ଯେ, ସେଠାରେ ବିଜୟଟୀକା ନାଇବାକୁ ସଜବାଜ ହୋଇଥିବା ବିଜେପି ପରାଜୟ ଭୋଗିଛି, ବିଜୟ ଲାଭ କରିଛନ୍ତି ବିଜେଡ଼ିର ଆକସ୍ମିକ ପ୍ରାର୍ଥିନୀ, ଯେ କି ବିଜେଡ଼ି ପାଇଁ ବା ବିଜେଡ଼ି ପତାକା ତଳେ କେବେ କୌଣସି ରାଜନୈତିକ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିନଥିଲେ  ।

ବିଧାନସଭାକୁ ଲୋକେ ଯାହାଙ୍କୁ ପଠାନ୍ତି, ତାଙ୍କର ମୁଖ୍ୟ କାମ ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ, ରାଜ୍ୟ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କୁ ଅର୍ଥ ପ୍ରଦାନ ଓ ବ୍ୟୟ ଅନୁମୋଦନ, ଦୃଶ୍ୟମାନ ଅପଶାସନ ଉପରେ ଆଲୋଚନା ଓ ଉତ୍ତରଦାୟିତ୍ଵ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ, ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ସ୍ଵାର୍ଥ ସେବା ପାଇଁ ପ୍ରଶାସନିକ ପରିବେଶ ସଂସ୍ଥାପନ ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ଶାସନରେ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଚଳଣିର ସଂରକ୍ଷଣ ଓ ଅଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଆଚରଣର ମୂଳୋତ୍ପାଟନ ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ବିଧାୟକୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅବଲମ୍ବନ ।

ଏତଦ୍ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଦେଖିଲେ, କୌଣସି ଅଭିଜ୍ଞତା ନଥିବା ନବଗତା ବିଜେଡି ପ୍ରାର୍ଥିନୀଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ପଦ୍ମପୁରର ସଚେତନ ଭୋଟରମାନେ ପ୍ରଚୁର ବିଧାୟକୀୟ ଅଭିଜ୍ଞତାସମ୍ପନ୍ନ ବିଜେପି ପ୍ରାର୍ଥୀ ପ୍ରଦୀପ ପୁରୋହିତଙ୍କୁ ବହୁ ଅଧିକ ପରିମାଣରେ ସମର୍ଥନ କରିବା କଥା । ମାତ୍ର ସେ ହାରିଗଲେ । କାହିଁକି?

ହରିଗଲେ; କାରଣ, ମା ଓଡ଼ିଶାକୁ ହାଣିବା ପାଇଁ ଯେଉଁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନତାବାଦୀ ସ୍ଵର ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ଦୁଃଖରେ ଭିଜାଉଛି, ସେହି ହୀନ ଚକ୍ରାନ୍ତର ଜନକ ହେଉଛି ବିଜେପି । କ୍ଷମତାଲିପ୍ସୁ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପାୟୀ ଅଣଓଡ଼ିଆ ବେପାରୀମାନଙ୍କ ସହଯୋଗରେ ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶାରେ ଅଧିକ ଭୋଟ ପାଇବା ବିଶ୍ଵାସ କରି ତାହାକୁ ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ କରିବାର ବିଷ ମଞ୍ଜି ପ୍ରଥମେ ବୁଣିଥିଲେ । ତହିଁ ଉପରେ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଆଲୋକପାତ କରି ୨୫.୩.୧୯୯୮ରେ ‘ସମ୍ବାଦ’ କାଗଜରେ ମୁଁ ଯେଉଁ ଚର୍ଚ୍ଚା ରଖିଥିଲି ତହିଁର ଶୀର୍ଷକ ଥିଲା ‘ଓଡ଼ିଶାପାଇଁ ବିଜେପି ବିପତ୍ତି’ । ଆଜିକୁ ୧୨ ବର୍ଷ ତଳେ କଟକର ‘ଭାରତ ଭାରତୀ’ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରକାଶିତ ମୋର ସ୍ତମ୍ଭସଂହିତା ‘ସିଂହାବଲୋକନ’ର ୩୩୦- ୩୫ ପୃଷ୍ଠାଚୟରେ ତାହା ସ୍ଥାନିତ ହୋଇଛି । ପଦ୍ମପୁରରେ ନିର୍ବାଚନ ଆସନ୍ନ ଜାଣି ଭୋଟ ହାସଲ ପାଇଁ ଲୋକଙ୍କୁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନତାବାଦୀ ନିଶା ପିଆଇବାକୁ ବିଜେପି ସମର୍ଥକ ଗୋଷ୍ଠୀ ଯେଉଁ ଉଦ୍ୟମ କରିଥିଲେ ତାହା ନିଜ ମାଟିମାଆକୁ ଭଲ ପାଉଥିବା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଜାତୀୟତାର ପବନ ପୀଠ ବରପାଲିର  ଜିଲ୍ଲାଜାତ ସହୋଦରା ପଦ୍ମପୁରରେ ସଂଖ୍ୟା ଗରିଷ୍ଠ ଓଡ଼ିଆଙ୍କୁ ଗଭୀର ମାନସିକ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଦେଇଥିଲା । ସେମାନେ ଏହି ଉପନିର୍ବାଚନରେ ନୀରବରେ ନିଜର ରୋଷ ପ୍ରକଟ କରିଛନ୍ତି ବିଜେପି ବିରୁଦ୍ଧରେ ।

ଆମେରିକାନ ସ୍ଵାର୍ଥସେବା ପାଇଁ ମନମୋହନ ସିଂହ , ପ୍ରଣବ ମୁଖାର୍ଜୀ ଓ ସୋନିଆ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଦେଶଦ୍ରୋହୀ ଆଚରଣ ହେତୁ କଂଗ୍ରେସକୁ ଲୋକେ ଯେଉଁ ଦଣ୍ଡ ଦେଇଛନ୍ତି ତାହା ସେମାନଙ୍କୁ ମଗରଗରୁ ଆଣି କାନ୍ତାରରେ ପକାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକେ ସେହି ଦଳ ପ୍ରତି କୌଣସି କରୁଣା ପ୍ରଦର୍ଶନ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନୁହନ୍ତି ।

ଏହି ପରିସ୍ଥିତି  ହିଁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଦୁର୍ନୀତିଗ୍ରସ୍ତ , ଅପାରଗ, ଓଡ଼ିଆଦ୍ରୋହୀ  ପ୍ରବଞ୍ଚକ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ପ୍ରତି ହୃଦୟରେ ପ୍ରବଳ ବିତୃଷ୍ଣା ଓ ଘୃଣା ସତ୍ତ୍ୱେ ମାଟିର ନିଷ୍କଳଙ୍କ ଝିଅ ବର୍ଷା ସିଂ ବରିହାଙ୍କ ମଥା ଉପରେ ପଦ୍ମପୁରବାସୀଙ୍କ ଭୋଟ ବର୍ଷା କରାଇଛି । ପୋଷାମନା ମିଡ଼ିଆ ଏହାକୁ ନବୀନଙ୍କ ଜନପ୍ରିୟତାର ପ୍ରମାଣ ବୋଲି ପ୍ରଚାର କରିବା ସ୍ଵାଭାବିକ । ମାତ୍ର ନବୀନଙ୍କ ପ୍ରତି ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ରୋଷ ଯଦି ପ୍ରବଳ ନଥାନ୍ତା ତେବେ ପ୍ରଦୀପ ପୁରୋହିତ କେବଳ ଅଣଓଡ଼ିଆ ଲାଭଖୋର ବେପାରୀଙ୍କ ପ୍ରଚୋଦନାରେ ଚାଲିଥିବା ବିଚ୍ଛିନ୍ନତାବାଦୀମାନଙ୍କ ନଗଣ୍ୟ ଭୋଟ ପାଇଥାନ୍ତେ, ୭୮୧୨୮ ଭୋଟ ପାଇପାରିନଥାନ୍ତେ; କାରଣ, କଂଗ୍ରେସର ସତ୍ୟ ଭୂଷଣ ସାହୁ ମଧ୍ୟ ବିଧାୟକୀୟ ଦକ୍ଷତାରେ ପୁରୋହିତଙ୍କ ପରି ଜଣାଶୁଣା ।

ବସ୍ତୁତଃ, ମନମୋହନ ସିଂହ , ପ୍ରଣବ ମୁଖାର୍ଜୀ ଓ ସୋନିଆ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଅପକର୍ମ ହେତୁ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ରୋଷ ଶାନ୍ତ ହୋଇନଥିବା ହେତୁ, କଂଗ୍ରେସର ପାରମ୍ପରିକ ସମର୍ଥକମାନେ ସେମାନଙ୍କ ଭୋଟ ନିଜ ଦଳୀୟ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ନଦେଇ ପୁରୋହିତଙ୍କୁ ଦେଇଛନ୍ତି । କଂଗ୍ରେସ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଅମାନତ ହରାଇଛନ୍ତି । ଏହା ସତ୍ତ୍ୱେ ଯେ ପୁରୋହିତ ହାରିଛନ୍ତି, ତାହା ତାଙ୍କ ଦୋଷରୁ ନୁହେଁ, ବରଂ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଖଣ୍ଡ ବିଖଣ୍ଡ କରି ଅଣଓଡ଼ିଆଙ୍କୁ ଖୁସି କରାଇବାକୁ ଚାହୁଁଥିବା ବିଜେପି ଦୋଷରୁ ହାରିଛନ୍ତି । 

ଏହି ପ୍ରେକ୍ଷାପଟରେ ଏହା ହିଁ କୁହାଯାଇପାରେ ଯେ, ବର୍ଷାଙ୍କ ବିଜୟ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ବିଜୟ ନୁହେଁ , ପଶିମ ଓଡ଼ିଶାର ଅଣଓଡ଼ିଆ ବେପାରୀ ସଞ୍ଚଳିତ ବିଚ୍ଛିନ୍ନତାବାଦ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ମାଟିମମତାର ବିଜୟ ।

ବିଚ୍ଛିନ୍ନତାବାଦୀ ବିଷବାହକ ବିଜେପିକୁ ଆଗାମୀ ନିର୍ବାଚନରେ ମଧ୍ୟ ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶାରେ ପରାଜିତ ହେବାକୁ ହେବ।

କଳାପତାକା ଅଭିଯାନର ମାସିକ ୱେବିନାର// ଆମ ଭାଷା ଓ ଆମ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ


ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଓଡ଼ିଶାର ପରିଚାଳନା ପାଇଁ କଳାପତାକା ଅଭିଯାନର ଏକ ନୂତନ ଫର୍ଦ୍ଦ ଭାବେ ଆଜି ସନ୍ଧ୍ଯା ୬ରେ ଉନ୍ମୋଚିତ ହୋଇଛି ମାସିକ ୱେବ୍ ସେମିନାର (ୱେବିନାର) : ‘ଆମ ଭାଷା ଓ ଆମ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ’ ।


ଭାଷା ଆଂଦୋଳନର କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ସଭାପତି ଅଶୋକ କୁମାର ପରିଡ଼ାଙ୍କ ଅବାହକତ୍ବରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଏହି ୱେବିନାରରେ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ ଫୁଲବାଣୀ, ବୌଦ, ସୋନପୁର, ରାୟଗଡ଼, କଳାହାଣ୍ଡି, ସମ୍ବଲପୁର, କେଉଁଝର, ସୁନ୍ଦରଗଡ଼, ମୟୂରଭଞ୍ଜ, ବାଲେଶ୍ଵର, ଜଗତସିଂହପୁର,କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା, କଟକ ଓ ଢେଙ୍କାନାଳ ଜିଲ୍ଲାମାନଙ୍କର ମାତୃଭାଷାପ୍ରେମୀ ଅର୍ଦ୍ଧଶତାଧିକ ଓଡ଼ିଆ । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରମୁଖ ଥିଲେ ସର୍ବଶ୍ରୀ ଶ୍ରୀକାନ୍ତ ଦାଶ, ବୀରେନ୍ଦ୍ର ଡିଗଲ, ଆନନ୍ଦା ବଡ଼ଶେଠ, ରାଜକିଶୋର ପାଢୀ, ନିରଞ୍ଜନ ବେହେରା, ତ୍ରିଲୋଚନ ପଢିଆରୀ, ବଇକୁନ୍ଥନଥ ସ୍ଵାଇଁ, ଦେବାଶିଷ ପ୍ରିୟରଞ୍ଜନ ସାହୁ, ଜଗନ୍ନାଥ ମଲ୍ଲିକ, ଅମରଜ୍ୟୋତି ରାୟ , ମନମୋହନ ପ୍ରଧାନ, ଶଙ୍କର ମିଶ୍ର, କୁବେର ହରିପାଲ୍। ଏନ୍ . ଏନ୍. ମହାପାତ୍ର , ମୁରଲୀଧର ନାୟକ, ବିକାଶ ଡିଗଲ୍, କବି ସୌରଭ କୈଲାଶ ବେହେରା, ଦୁଷ୍ମନ୍ତ ମାର୍ଥା, ମିଲନ ମହାନନ୍ଦା, ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ ମିଶ୍ର, କିଶୋର ରାଠୋର, ପ୍ରଶାନ୍ତ ପ୍ରଧାନ, ପ୍ରକାଶ ଡିଗଲ୍, ପିଙ୍କି ମହାରଣା, ବି. କେ. ସାହାଣୀ, ମଧୁମିତା, ସୁରେଶ କହଁର ପ୍ରମୁଖ ।

ଓଡ଼ିଶାରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକ ଯେପରି ନିଶ୍ଚୟ ଚାଲେ ତାହା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଆଇନ ସଂଶୋଧନ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦିଆଯାଇଥିଲା ।

ଭାଷା ଆଂଦୋଳନର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ ଏହି ୱେବିନାରକୁ ଉନ୍ମୋଚିତ କରିଥିବା ବେଳେ ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଅବଗତ କରାଇ ଶ୍ରୀ ଅଶୋକ କୁମାର ପରିଡ଼ା କହିଥିଲେ, ଓଡ଼ିଶାର ୯୩ ଶତାଂଶ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନର ଭାଷା ଭାବେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବା ହେତୁ ଇଂରାଜୀରେ ଚାଲିଥିବା ଶାସନ ସର୍ବସାଧାରଣଙ୍କ ପାଇଁ ଅବୋଧ୍ୟ ହୋଇରହିଛି ଓ ଗଣତନ୍ତ୍ର ପଥବଣା ହୋଇପଡ଼ିଛି । ତେଣୁ, ସୁଭାଷବାବୁ ସରକାରଙ୍କୁ ଦେଇଥିବା ପ୍ରସ୍ତାବ ଅନୁସାରେ ଭାଷା ଆଇନର ସାନି ସଂଶୋଧନ କରିବାକୁ ସେ ସରକାରଙ୍କୁ ଆହ୍ଵାନ ଦେଇଥିଲେ । ଓଡ଼ିଶାର ପରିଚାଳନାରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ବ୍ୟବହାରର ପ୍ରଥମିକତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଇଥିଲେ ସର୍ବଶ୍ରୀ ଶ୍ରୀକାନ୍ତ ଦାଶ, ବଇକୁନ୍ତବଥ ସ୍ଵାଇଁ, ରବୀନ୍ଦ୍ରନାଥ ମିଶ୍ର, ଅଖିଳ ବିଶ୍ଵାଳ, ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ ମିଶ୍ର ପ୍ରମୁଖ । ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଛାତ୍ରସମାଜ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଶିକ୍ଷାର୍ଜନ କଲେ ଜ୍ଞାନୋପଲବ୍ଧି ସହଜ ସାଧ୍ୟ ହେବ ବୋଲି କହିଥିଲେ ଛାତ୍ରୀ ମଧୁମିତା ।

ମାତୃଭାଷାପ୍ରେମୀ ରଞ୍ଜନଙ୍କ ସଂଯୋଜନାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଏହି ୱେବ ସମ୍ପାନ ଏହି ପ୍ରଣାଳୀରେ ଭାଷା-ଜାତୀୟତା ଜାଗୃତିର ପ୍ରଥମ ପ୍ରୟାସ । ପ୍ରତି ମାସର ତୃତୀୟ ରବିବାର ସନ୍ଧ୍ଯା ୬ରେ “ଆମ ଭାଷା ଓ ଆମ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ” ଶୀର୍ଷକରେ ଏହା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଚାଲିବ ।