ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଛନ୍ତି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ : ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସଫେଇ ରଖନ୍ତୁ -ତୃତୀୟ ଭାଗ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ 

ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଭାଷା ଅଧିକାର ବିରୁଦ୍ଧରେ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ସରକାର ଚଳାଇଥିବା ସୂକ୍ଷ୍ମ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରର ଏକ ଅଂଶ ଥିଲା ଅକ୍ଟୋବର ୧୦ ତାରିଖର ପ୍ରମେୟରେ ପ୍ରକାଶିତ ଜାନକୀଶ ବଡପଣ୍ଡାଙ୍କ ପ୍ରବନ୍ଧ, ଯାହାର କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ ବିଦାରଣ ମୁଁ କରିଛି ଗତକାଲି ଏହି ମଞ୍ଚରେ ।

ଏହି ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ରର ସାଂପ୍ରତିକ ମୁଖ୍ୟ ସଞ୍ଚାଳକ ହେଲେ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ଯେ କି ପତ୍ନୀଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରାୟ ଦେଢକୋଟି ଟଙ୍କା ପରିମାଣର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଆୟର ଝଲକରେ ଝଲସି “କୁଳ ଗଉରବ ବାରି ନ ପାରନ୍ତି ଆରତେ ସଫରୀନୟନା” ରୀତିରେ ୧୬.୭.୨୦୧୮ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ପବିତ୍ର ଓ ଜାନକୀଶଙ୍କ ସମେତ ଆଉ ୭ ଜଣ ହେଣ୍ଡାଙ୍କୁ ସାଙ୍ଗରେ ଧରି ବିଧାନସଭାର “ଆଗାମୀ ବର୍ଷାକାଳୀନ ଅଧିବେଶନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କଳା ପତାକା ଅଭିଯାନ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବ” ବୋଲି ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ନିଷ୍ପତ୍ତି କରିଥିବାର ମିଥ୍ୟା ପ୍ରଚାର କରିଥିଲେ ।

ଆଗକୁ ଯିବା ପୂର୍ବରୁ ତହିଁ ପରଦିନ, ଅର୍ଥତ୍ ୧୭.୭.୨୦୧୮ରେ ମୁଁ ଏହି ଦୁରାଚାରର ଯେଉଁ ବିବରଣୀ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲି ତାହାର ଅନୁଧ୍ୟାନ ପ୍ରଥମେ ଆବଶ୍ୟକ । ନିମ୍ନରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ଉଦ୍ଧୃତ୍ତାଂଶ ଉପରେ  ଅଙ୍ଗୁଳି ବା ମୂଷିକ ଚାପ ଦେଇ ଆପଣ ସମଗ୍ର ଉପସ୍ଥାପନାଟି ଅଧ୍ୟୟନ ଓ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରିପାରିବେ । ଏଥିରେ ଆପଣ ଏମାନଙ୍କ ଦୁରାଚାରର ବିବରଣୀ ପାଇପାରିବେ, କିନ୍ତୁ ଦୁରାଚାରର ପୂର୍ଣାଙ୍ଗ କାରଣ ପାଇପାରିବେ ନାହିଁ  ।  କାରଣ, ସେତେବେଳେ ମୋତେ ବି ପୂର୍ଣାଙ୍ଗ କାରଣ ଜଣା ନଥିଲା । ଜାଣିବାକୁ ଏତେ ଦିନ ଧରି ମୁଁ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଚଳାଇଥିଲି । ଧୀରେ ଧୀରେ ସେ ସବୁ ଉପସ୍ଥାପିତ ହେବ ।  ତେଣୁ ପ୍ରଥମେ ସେ ଦିନର ଦୃଶ୍ୟପଟ ଦେଖନ୍ତୁ :

ମୁଁ ଲେଖିଥିଲି –

ଦୁଷ୍ଟବୁଦ୍ଧିସମ୍ପନ୍ନ ଲୋକଙ୍କ ସହ ସମ୍ପର୍କ ରଖିଲେ ଯେ ସେମାନଙ୍କଠାରୁ ମରଣାନ୍ତକ ଆଘାତ ମିଳିପାରେ ତାହା ମୁଁ ଗତକାଲି ଜୁଲାଇ ୧୬ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ହିଁ  ଜାଣିଲି । ମୋ ପରିବାରର ସଦସ୍ୟମାନେ ଓ ମୋର ଖାସ୍ ନିଜ ଲୋକେ ଯେଉଁମାନେ ଏହି ପୃଷ୍ଠାକୁ ଆସନ୍ତି କେବଳ ସେହିମାନଙ୍କୁ ଜଣାଇବା ପାଇଁ ଯେ, ସାପ ସହ ବାସ କରିବା ନିରାପଦ ନୁହେଁ, ମୁଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ଜୀବନରେ କାଲି ଯାହା ଘଟିଲା ତାହା ଦୁଃଖର ସହ ଏଠି ରଖୁଛି ।

ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଛୁରୀ ମାରିଛନ୍ତି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ : ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସଫେଇ ରଖନ୍ତୁ -ଦ୍ଵିତୀୟ ଭାଗ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଜି॰ଭି॰ଭି॰ ଶର୍ମା ଜଣେ ଓଡ଼ିଆ ବିଦ୍ଵେଷୀ ଅଣଓଡ଼ିଆ ଅଫିସର । ସାଧାରଣ ପ୍ରଶାସନ ବିଭାଗ ଛାଡ଼ିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଭାଷା ଆଇନ ସଙ୍କ୍ରାନ୍ତୀୟ ଦାୟିତ୍ଵରୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଏହି ଓଡ଼ିଆବିରୋଧୀ ଅଫିସରଙ୍କୁ ବିଦାକରିନଥିଲେ । ଏହି ଅଫିସର ମୁଁ ଦେଇଥିବା ଚିଠା ବିଧାନକୁ ବିରୋଧ କେବଳ କରିଥିଲେ ତା ନୁହେଁ , ସମ୍ପୃକ୍ତ ନଥିଟିକୁ ଗାଏବ ମଧ୍ୟ କରିଦେଇଥିଲେ । ମନ୍ତ୍ରୀସ୍ତରୀୟ କମିଟିର ଦାୟିତ୍ଵରେ ରହି ସେହି କମିଟିକୁ ଗୁଳାହରା କରାଇ ଶେଷରେ ପବନରେ ଉଡ଼ାଇଦେବାରେ ତାଙ୍କର ସଫଳତା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସେ କେବଳ ଅଣଓଡ଼ିଆ ଅଫିସରମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟ ଥିଲେ ତାହା ନୁହେଁ, ଆମ ଓଡ଼ିଆ କୁଳସମ୍ଭୁତ ଦେଶୀଇଂରେଜିଆ ନେତା ଓ ଅମଲା ପଲଙ୍କ ପାଇଁ ବି ମାନ୍ୟ ହୋଇଉଠିଥିଲେ ।

ନିୟମାବଳୀ ପ୍ରଣୟନ ପାଇଁ ପ୍ରଥମେ ଭାଷା ଆଇନରେ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରଖାଯାଉ ଓ ସେଥିପାଇଁ ଏକ ନୂଆ ଧାରା (ଧାରା ୪) ତହିଁରେ ଖଞ୍ଜାଯାଉ ବୋଲି ମୁଁ ଯେଉଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲି ତାହାକୁ ଲୁଚାଇ ରଖି ଆଇନ ବିଭାଗ ସହ ଏ ବହୁ ଖେଳ ଖେଳିଲା ପରେ ବାଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ ତାହାକୁ ବିଧି ବିଭାଗକୁ ପଠାଇବାପାଇଁ । ବିଧି ବିଭାଗ ତାହାକୁ ପେନସିଲ୍ ମାର୍ଜନ କରି ନିଜ ଅନୁମୋଦନ ସହ ସାଧାରଣ ପ୍ରଶାସନ ବିଭାଗକୁ ନଥିଟିକୁ ପଠାଇଦେଲାପରେ ଏହି ବ୍ୟକ୍ତି ୨୧.୫.୨୦୧୬ରେ ଅଧ୍ୟାଦେଶ ଜାରି ପାଇଁ ଏକ ତରବାରିଆ ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି କରାଇ ସେହି ତରବରିଆମୀ ଭିତରେ ଜାଲିଆତି କରି ମୁଁ ଦେଇଥିବା ଓ ଆଇନ ବିଭାଗ ଅନୁମୋଦନ କରିଥିବା ଧାରା-୪କୁ ଧାରା-୫ରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ କରି ଧାରା ୪ ଭାବେ ଏକ ଅନଧିକୃତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଖଞ୍ଜି ଆମ ଭାଷା ଆଇନକୁ ଅବମାନନା କରିଆସିଥିବା ପଦଧିକାରୀ ବିଶେଷତଃ ଅଣଓଡ଼ିଆ ପଦାଧିକାରୀମାନଙ୍କ ମର୍ଜିଭୁକ୍ତ କରିଦେଲେ ।

ଏହାର ପ୍ରତିକାର ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ହାତରେ ମୁଁ ଦେଇଥିବା ସ୍ମାରକପତ୍ର କିପରି ଆଉ ଜଣେ ଅଣଓଡ଼ିଆ ପଣ୍ଡିଆନଙ୍କ ମାର୍ଫତରେ ନଷ୍ଟ ହୋଇଗଲା ତାହାର ବିବରଣୀ ମୁଁ ପୂର୍ବରୁ ଦେଇଛି । ଶୀର୍ଷକ: Predicament over Pandian: Need is Governor’s Intervention  ।

ଅତଏବ , ଅଣଓଡ଼ିଆ ଅଫିସରମାନେ ଆମ ଭାଷା ଅଧିକାରକୁ ଖତମ କରିବା ପାଇଁ ଗଭୀର ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ଚଳାଇଥିଲେ ଓ ଚଳାଇଛନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରଭାବ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଉପରେ ପ୍ରଚୂର ଥିବା ହେତୁ ଆମ ଦେଶୀଇଂରାଜିଆ ଓଡ଼ିଆ ଅଫିସରମାନେ ନିରବଦ୍ରାଷ୍ଟା ହୋଇ ରହୁଛନ୍ତି ବା ସେମାନଙ୍କୁ ନିଜ ସ୍ଵାର୍ଥ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସହଯୋଗ କରୁଛନ୍ତି ।

ଏହି ଦୃଶ୍ୟପଟ ସ୍ପଷ୍ଟ କରେ , ସାଧାରଣ ପ୍ରଶାସନ ବିଭାଗ ଛାଡି ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଭାଷା ଆଇନ ସଂଶୋଧନ ଦାୟିତ୍ଵ ଶର୍ମାଙ୍କ ହେପାଜତରେ କାହିଁକି ଚାଲିଥିଲା ।

ମୁଁ ୧୯.୫.୨୦୧୭ ତାରିଖରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ନିମନ୍ତ୍ରଣକ୍ରମେ ତାଙ୍କୁ ମୋର ଦୁଇଜଣ ସହକର୍ମୀଙ୍କ ସହ ଭେଟି ଶର୍ମା ଜାଲିଆତି କରି ଖଞ୍ଜିଥିବା ୪ ଧାରାକୁ ବଦଳାଇବାକୁ ଦେଇଥିବା ସ୍ମାରକପତ୍ରକୁ ଗାଏବ କରାଯାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ଜାଲିଆତି ଯେ ମୋ ନଜରରେ ଧରାପଡ଼ିଯାଇଛି, ଏହା ଜାଣିଯାଇଥିଲେ ଶର୍ମା ଓ ଓଡ଼ିଆବିରୋଧୀ ଅମଲା ପଲ ।

ତେଣୁ ଭାଷା ଆଇନଟିରେ ଏପରି ସଂଶୋଧନ ହେବ , ଯଦ୍ଦ୍ଵାରା ତହିଁର ଖିଲାପକାରୀକୁ ଦଣ୍ଡବିଧାନପାଇଁ ଆମ ଦାବି ସପକ୍ଷରେ ଉଚ୍ଚାରଣ ରହିବ ,ମାତ୍ର ଆଚରଣରେ ତାହା ଅକାମି ହୋଇଯିବ – ଏଥିପାଇଁ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଚାଲିଲା । ଏହି ଚକ୍ରାନ୍ତ ଫଳରେ ପୁରୀ ଠାରେ ୨୬.୧୨.୨୦୧୭ ତାରିଖରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦଳୀୟ ସମାବେଶରେ ଏକ ଅଭୂତପୂର୍ବ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳ ବୈଠକ କରି ତହିଁରେ ତୃତୀୟ ପ୍ରସ୍ତାବ ଭାବେ ଗୃହୀତ ପ୍ରସ୍ତାବରେ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନକୁ ବସ୍ତୁତଃ ପଙ୍ଗୁ କରିଦେବାପାଇଁ ବୀଜବପନ ହେଲା । ସେହି ପ୍ରସ୍ତାବତୀ ଥିଲା ଏହିପରି :

“ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନ ୧୯୫୪ରେ ସଂଶୋଧନ ଅଣାଯାଇ ବିହିତ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସହିତ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ବହୁଳ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବା ବିଭାଗ ତଥା କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରାଯିବ । ଏଥିପାଇଁ ବିଭାଗଗୁଡ଼ିକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ମାନଦଣ୍ଡ ଏବଂ କ୍ଷେତ୍ର ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବେ । ଜିଲ୍ଲା, ରାଜସ୍ୱ ଡିଭିଜନ ଏବଂ ରାଜ୍ୟସ୍ତରରେ ଏଥିନିମନ୍ତେ ପ୍ରଶାସନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ତା ୦୧.୦୪.୨୦୧୮ ଠାରୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯିବ ।”

ଅନ୍ୟମାନେ ତାକୁ ସ୍ଵାଗତ ଜଣାଇଥିଲେ ବି ମୁଁ ଭୀଷଣ ବିରୋଧ କରିଥିଲି । ବସ୍ତୁତଃ ତାହା ଥିଲା ଏକ ବୌଦ୍ଧିକ ସଂଘର୍ଷ ସରକାରଙ୍କ ସହ । ସରକାର ମୋ ଯୁକ୍ତି ଖଣ୍ଡନ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ନଥିଲେ ଓ ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅନ୍ଦାଜ ବି କରିପାରୁନଥିଲେ ଯେ, ହୀନମନ୍ୟତା ଓ ଅର୍ଥ ଲୋଭର ବଶବର୍ତ୍ତୀ ହୋଇ ପବିତ୍ର ଓ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ମୋ ସହ ବିଶ୍ଵାସଘାତକତା ବି କରିପାରନ୍ତି । ତେଣୁ, ୧୪.୩.୨୦୧୮ରେ ପୁନଶ୍ଚ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳ ବୈଠକ ବସି ୨୬.୧୨.୨୦୧୭ର ପ୍ରମାଦ ସଂଶୋଧନ କଲେ । ସେଦିନର ଗୃହୀତ ପ୍ରସ୍ତାବ ନିମ୍ନ ପ୍ରେସ ବିଜ୍ଞପ୍ତିରେ ଗଣମାଧ୍ୟମକୁ ଏବଂ ମୋତେ ମଧ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇଥିଲା । ତାହା ଥିଲା :

ପ୍ରେସ ବିଜ୍ଞପ୍ତି
୧॰ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା କମିଟି ଦ୍ଵାରା ସମୀକ୍ଷା ସମୟରେ ଅନେକ ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀ/ଅଧିକାରୀ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ପ୍ରୟୋଗ କରୁନଥିବା କିମ୍ବା ଠିକ ଭାବରେ କରୁନଥିବା ସରକାରଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିଗୋଚର ହୋଇଅଛି ।
୨. ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନ , ୧୯୫୪ ଯଦିଓ ୧୯୫୪ ମସିହା ଠାରୁ ଲାଗୁ ହୋଇଅଛି ଏବଂ ଏହାର ଧାରା (୨) ଏବଂ ଉପଧାରା (୨) ଅନୁସାରେ ୧୯୮୫ ମସିହାରେରେ ବିଜ୍ଞାପନ ଦ୍ଵାରା ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟ ଓଡ଼ିଆରେ କରିବା ପାଇଁ ନିୟମ କରାଯାଇଅଛି, ଯେହେତୁ ଏଥିରେ ଦଣ୍ଡ ବିଧାନର କୌଣସି ବ୍ୟବସ୍ଥା ନାହିଁ , ଅନେକ ଅଧିକାରୀ ଏହାକୁ ସୁଚାରୁରୂପେ ପାଳନ କରୁନଥିବା ସରକାରଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିଗୋଚର ହୋଇଅଛି ।
୩. ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ , ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନ, ୧୯୫୪ର ଧାରା (୨) ଓ ଉପଧାରା (୨) ଅନୁଯାୟୀ ବିଜ୍ଞପ୍ତି କରାଯାଇଥିବା ନିୟମ ଯେଉଁ ଅଧିକାରୀ / କର୍ମଚାରୀ ପାଳନ କରିବେ ନାହିଁ , ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଦଣ୍ଡବିଧାନ କରିବା ପାଇଁ ସରକାର ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି ।
୪. ସେହିପରି ଯେଉଁ କର୍ମଚାରୀ / ଅଧିକାରୀମାନେ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ସଠିକ ପ୍ରୟୋଗ କରିବେ ସେମାନଙ୍କୁ ପୁରସ୍କୃତ କରିବା ପାଇଁ ସରକାର ସ୍ଥିର କରିଛନ୍ତି ।

ମୁଁ ଏହାକୁ ସ୍ଵାଗତ ଜଣାଇଥିଲି ଏହି ନଭମଞ୍ଚରେ ଏହି ଶୀର୍ଷକରେ :
ଭାଷା ଆଇନ ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବାଧ୍ୟ, କାରଣ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ସପକ୍ଷରେ

ନିବନ୍ଧଟି ପାଠ କଳା ପରେ ତହିଁ ତଳେ ଥିବା ଅଭିମତ (comment)ଗୁଡ଼ିକ ଭିତରେ ଆପଣ ପାଇବେ ବନ୍ଧୁ ଜାନକୀଶ ବଡ଼ପଣ୍ଡା ରଖିଥିବା ଅଭିମତଟି । ସେଇଟିକୁ ବି ପାଠ କରନ୍ତୁ । ତା ସହ ୧୬.୭.୨୦୧୮ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ଵରେ ଏ ବାବୁ ଦେଇଥିବା ବିବୃତ୍ତି ଓ ୧୦.୧୦.୨୦୧୯ରେ ପ୍ରମେୟ କାଗଜରେ ଲେଖିଥିବା “ଭାଷା ଆଇନକୁ ନେଇ ଚର୍ଚ୍ଚା” ଶୀର୍ଷକ ପ୍ରବନ୍ଧକୁ ମିଳାଇ ପଢିଲେ ଅକ୍ଳେଶ ଜାଣିହେବ, ନିଜର ନୀଚ ସ୍ଵାର୍ଥ ପାଇଁ ଏହି ଅରଜକତାବାଦୀମାନେ ନିଜ ଭାଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ କିପରି ନିର୍ଲ୍ଲଜ ଭାବେ ହାତ ମିଳାଇଛନ୍ତି ଆମ ଭାଷାର ବିରୋଧୀମାନଙ୍କ ସହ । (କ୍ରମଶଃ)

ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଭାଷା ଆଚରଣ ଉପରେ ନ୍ୟାୟିକ ତଦନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନକୁ କିପରି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିହେବ ତାହା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବା ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ୭.୭.୨୦୧୫ ତାରିଖରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସଂଗ୍ରାମ ସମିତି ସହ ଚୁକ୍ତି କରିବା ପରେ ୩୧।୭।୨୦୧୫ ତାରିଖରେ ସେଥିପାଇଁ ଏକ ମନ୍ତ୍ରୀସ୍ତରୀୟ କମିଟି ଗଠନ କଲେ । ରହସ୍ୟଜନକ ଭାବେ କମିଟିରୁ ଭାଷା ସଂଗ୍ରାମ ସମିତିକୁ ବାଦ ଦେଇ ତହିଁରେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭିତ୍ତି ଉପରେ ମନୋନୀତ ସଭ୍ୟ ରଖାଗଲା । ମୁଁ ଜଣେ ମନୋନୀତ ସଭ୍ୟ ଭାବେ ଅବସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲି ।

ଆଇନଟି କିପରି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବ ତା ପାଇଁ ଗଭୀର ଗବେଷଣା କରି ମୁଁ ୩.୯.୨୦୧୫ ତାରିଖରେ ସରକାରଙ୍କୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଓ ଚିଠା ବିଧାନ ଦେଲି । ତହିଁ ଅନୁସାରେ ସରକାର ୨୦୧୬ରେ ଭାଷା ଆଇନ ସଂଶୋଧନ କରି ତହିଁରେ ଧାରା ୫ ଖଞ୍ଜିଲେ ଓ ନିୟମ ପ୍ରଣଯନ ପାଇଁ ଅଧିକୃତ ହେଲେ ।

କିନ୍ତୁ ସେହି ସଂଶୋଧନରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ ଅନଧିକୃତ ଭାବେ ଯେଉଁ ୪ର୍ଥ ଧାରା ଯୋଡା ହେଲା ତହିଁର ବିଲୋପନ ବା ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ମୁଁ ଦେଇଥିବା ସ୍ମାରକପତ୍ର ସର୍ବଶ୍ରୀ ଦେବୀ ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର, ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ସାମଲ ଓ ପ୍ରତାପ କେଶରୀ ଦେବଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତିରେ ୧୯.୫.୨୦୧୭ରେ ସେ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାହାର ପତ୍ତା ତାଙ୍କ ଅଫିସରେ ମିଳୁନି ।

ସେଇ ଦିନଠାରୁ ମୂଳ ଭାଷା ଆଇନଟିକୁ ନଷ୍ଟ ଓ ନିଷ୍ଫଳ କରାଇବା କାମରେ ସେ ଲାଗିପଡ଼ିଛନ୍ତି । ପବିତ୍ର ମହାରଥାଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ଅପରାଧ ଉପରେ ତଦନ୍ତ କରୁଥିବା ପୋଲିସକୁ ନିରସ୍ତ କରାଯାଇଛି, ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବେଆଇନ ନିଯୁକ୍ତି ମାଧ୍ୟମରେ ଅନ୍ୟୁନ୍ୟ ଦେଢକୋଟି ଟଙ୍କାର ଆୟ ପନ୍ଥା ଖୋଲାଯାଇ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀଙ୍କୁ ବଶୀଭୂତ କରାଯାଇଛି; ଏବେ ଶୁଣିବାକୁ ମିଳୁଛି, ଏକ ସମାନ୍ତରାଳ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ କରି ମୋ ପ୍ରଦତ୍ତ ଚିଠା ବିଧାନକୁ ସମର୍ଥନ କରି ଚାଲିଥିବା ଆଂଦୋଳନ ଉପରେ ବିଭ୍ରାନ୍ତି ସୃଷ୍ଟିପାଇଁ ୧୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାର ଭିତିରି ପାଣ୍ଠି ମୁକରିର କରାହୋଇଛି । ସତ୍ୟାସତ୍ୟ କେବଳ ଏକ ନ୍ୟାୟିକ ତଦନ୍ତରେ ଧାରା ପଡ଼ିବ ।

ଏହାଠୁ ଅଧିକ ଉଦ୍ବେଗର କଥା, ଆମ ଜାତିର ଭାଷା ଅଧିକାରକୁ ଖର୍ବ କରିବା ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନିଜେ ଏକ ଅଭୂତପୂର୍ବ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ସ୍କାମ୍ ଘଟାଇଛନ୍ତି ।

ଗୋଟିଏ ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସେହି ରାଜ୍ୟର ମାତୃଭାଷା ଉପରେ ଏପରି ଜହ୍ଲ୍ଲାଦୀୟ ଆକ୍ରମଣ କରିବା , ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ପରି ଏକ ସାମାଜିକ ଆନ୍ଦୋଳନର ସ୍ମାରକପତ୍ର ଲୁଚାଇ ଦେବା ବା ନଷ୍ଟ କରିବା, ରାଜ୍ୟବାସୀଙ୍କ ଭାଷା ଅଧିକାରକୁ ଉଜାଡ଼ି ଦେବାପାଇଁ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ସ୍କାମ୍ ପରି ଅପରାଧରେ ଲିପ୍ତ ହେବା , ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକାରୀମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଥିବା ପେଟପାଟଣାବାଦୀମାନଙ୍କୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରିବାକୁ ପ୍ରଶାସନିକ ଶ୍ରୁଙ୍ଖଳାଭାଙ୍ଗିବା ଇତ୍ୟାଦି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୂଷଣୀୟ ଅପରାଧ ।

ତେଣୁ ଏ ଅପରାଧର ସ୍ୱରୂପ ଓ ଗଭୀରତା ନିରୂପଣ ପାଇଁ ଏକ ନ୍ୟାୟିକ ତଦନ୍ତର ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି ।

ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନିଜ ଆଚରଣର ଶୁଦ୍ଧତା ପ୍ରତିପାଦନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ତଦନ୍ତ କମିଶନ ବସାନ୍ତୁ । ଆମ ରାଜ୍ୟର ଜଣେ ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ସଂହଦେଓ ନିଜ ବିରୁଦ୍ଧରେ ତଦନ୍ତ କମିଶନ ବସାଇ ଯେଉଁ ନଜିର (precedence) ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି ତାହା ଅନୁସରିତ ହେଲେ ଓଡ଼ିଶାର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ବଢିବ ।

ଭାଷା ନିଯମାବଳୀର ଉପଯୋଗୀତା ସଂଶୟାଛନ୍ନ: ଅସିତ ମହାନ୍ତି

ନିଉଜ ସିଣ୍ଡିକେଟ

ଅମାନିଆଁ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ଆର୍ଥିକ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ପାଇଁ ନିଯମାବଳୀ ପ୍ରଣୟନ କରି ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନକୁ କଡ଼ାକଡ଼ି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ ସର୍ବପ୍ରଥମେ ପ୍ରସ୍ତାବ ଓ ଚିଠା ପ୍ରଦାନ କରିଥିବା ଭାଷା ଆଂଦୋଳନର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ ବାରମ୍ବାର କହିଆସିଛନ୍ତି ଯେ, ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ତାର ଭାଷା ଅଧିକାରରୁ ବଞ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ମୂଳ ଆଇନର ଭୁଲ ସଂଶୋଧନ କରିଛନ୍ତି ଓ ଭୁଲ ନିଯମାବଳୀ ପ୍ରଣୟନ କରି, ତାହାକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରମାଦପୂର୍ଣ ଭାବେ ସଂଶୋଧନ କରିଛନ୍ତି । ସରକାର ଏହି ସମସ୍ତ ଭୁଲକୁ ବିଲୋପ କରନ୍ତୁ ଓ ଅମାନିଆଁ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ପାଇଁ ଆଇନଗତ ପଦକ୍ଷେପ ନେବାର ଅଧିନର ପ୍ରତ୍ଯେକ ଓଡ଼ିଆଙ୍କୁ ଦିଆଯାଉ ବୋଲି ସ ଦାବିକରିଆସିଛନ୍ତି । ମାତୃଭାଷାପ୍ରେମୀ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଓଡ଼ିଆମାନେ ଏଥିପାଇଁ ନୀତିନିଷ୍ଠ ଭାବେ ପ୍ରତ୍ୟହ ନିଶବ୍ଦ କଳା ପତାକା ଅଭିଯାନ ଚଳାଇ ସାରା ଓଡ଼ିଶାରେ ଅଭୂତପୂର୍ବ ଜନଜାଗୃତି ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି । ମାତ୍ର ଓଡ଼ିଆକୁ ଓଡ଼ିଶାର ସରକାରୀ ଭାଷା କରାଇ ନଦେବା ଜିଦରେ ଅତଳ ଥିବା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଭାଙ୍ଗି ଦେବାପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଶ୍ରୀ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କର ଦୁଇ ସହକର୍ମୀଙ୍କ ଅର୍ଥଲୋଲୁପତାର ସୁଯୋଗ ନେଇ ସେମାନଙ୍କୁ ଥୋପ ପକାଇ ଧରିଛନ୍ତି ଓ ସେମାନେ ୧୬।୭।୨୦୧୮ ତାରିଖରେ କଳା ପତାକା ଅଭିଯାନରୁ ଓହରିଯାଇ ଏହି ଭୁଲ ସଂଶୋଧଙଗୁଡ଼ିକ ସପକ୍ଷରେ ପ୍ରଚାର କରିବାରେ ଲାଗିଛନ୍ତି ।

ପରିସ୍ଥିତି ଏପରି ଥିବା ବେଳେ ଓଡ଼ିଶାର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ସାହିତ୍ୟପ୍ରହରୀ , ଗବେଷକ ସାମ୍ବାଦିକ ଡ॰ଅସିତ ମହାନ୍ତି ଦୈନିକ ସମ୍ବାଦରେ ତାଙ୍କ ଜନପ୍ରିୟ ସ୍ତମ୍ଭ ‘ସାହିତ୍ୟିକ ପାଣିପାଗ’ରେ ଏହି ସ୍ପର୍ଶକାତର ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଏକ ନିବନ୍ଧ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି, ଯହିଁରେ ସେ ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା (ସଂଶୋଧନ) ନିଯମାବଳୀର ଉପଯୋଗୀତା ସଂଶୟାଛନ୍ନ । ନିବନ୍ଧଟିର ଐତିହାସିକ ମୂଲ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଆମେ ତାହାକୁ ଏଠାରେ ଏକ ସାର୍ବଜନୀନ ଦସ୍ତାବିଜ ଭାବେ ସ୍ଥାନିତ କରୁଛୁ ।

ଭାଷା ବିରୋଧୀ ନିୟମାବଳୀ ଲୋପ ହେଉ, ଓଡ଼ିଆରେ କାମ ନକରିବା ବ୍ୟକ୍ତି ବିରୁଦ୍ଧରେ ମାମଲା କରିବାର ଅଧିକାର ପ୍ରତି ଓଡ଼ିଆକୁ ପ୍ରାପ୍ତ ହେଉ

ନିଉଜ ସିଣ୍ଡିକେଟ
ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ନିୟମାବଳୀ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପ୍ରତି ବିପଜ୍ଜନକ ହୋଇଥିବା ହେତୁ ତାହାକୁ ତୁରନ୍ତ ଲୋପ କରିବା ପାଇଁ ଓ ଓଡ଼ିଆରେ କମ କରୁନଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ବିରୁଦ୍ଧରେ ଦଣ୍ଡ ବିଧାନ ମାମଲା କରିବାକୁ ପ୍ରତ୍ଯେକ ଓଡ଼ିଆଙ୍କୁ ଅଧିକାର ଦିଆଯାଇ ସାନି ବିଧାନ ପ୍ରଣାୟକ କରିବାକୁ ଆଜି ଭୁବନେଶ୍ବର ନେହେରୁ ଯୁବ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନରେ ଏକ ସାମ୍ବାଦିକ ସମ୍ମିଳନୀରେ ସରକାରଙ୍କୁ ଆହ୍ଵାନ ଦେଇଛନ୍ତି ।

ସେ କହିଛନ୍ତି,

ଓଡ଼ିଆ ସରକାରୀ ଭାଷା (ସଂଶୋଧନ) ନିୟମାବଳୀ, ୨୦୧୯ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଭାଷା ଅଧିକାରକୁ ବିପଦାପନ୍ନ କରୁଛି । ମୁଁ ତା’ର ତୁରନ୍ତ ବିଲୋପନ ଦାବି କରୁଛି ।
ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ସମସ୍ତ ଦାପ୍ତରିକ କାମ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ହେବା ସକାଶେ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ୧୮୭୦ରୁ ୧୯୩୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସଂଗ୍ରାମ କରି ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ସୃଷ୍ଟ କରିଛି । ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଦେଶ ସୃଷ୍ଟିର ଏକମାତ୍ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଲା ଓଡ଼ିଆରେ ଶାସନ ।
ସେହେତୁ, ସ୍ଵାଧୀନତା ଲାଭ ପରେ ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ବିଧାନସଭା ୧୯୫୪ରେ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରିଥିଲା । ଏହି ଆଇନର ଧାରା ୧ର ଉପଧାରା (୨) ଓ ଉପଧାରା (୩) ବଳରେ ଏହା ସମଗ୍ର ଓଡ଼ିଶାରେ ତତ୍କାଳ ବଳବତ୍ତର ହୋଇଥିଲା । ଏହାର ଧାରା ୨ର ଉପଧାରା (୧) ଅନୁସାରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ସମ୍ପୂର୍ଣତଃ ସମସ୍ତ ଓ ଯେକୌଣସି ଦାପ୍ତରିକ କାମ ଓଡ଼ିଆରେ ହେବା ଧାର୍ଯ୍ୟ କରା ହୋଇଥିଲା ।
ମାତ୍ର ୨୦୧୯ରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଯେଉଁ ନିୟମାବଳୀ ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ କରିଛନ୍ତି ତାହା ମୂଳ ଭାଷା ଆଇନ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିବା ଏହି ଭାଷା ଅଧିକାରକୁ ପଣ୍ଡ କରୁଛି । ଯଥା, ନିୟମ ୫-କ (୧) ରେ ଅଛି, “ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ବ୍ୟାପକ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବା କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ପୁରସ୍କୃତ କରାଯିବ । ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଲା , ଯେଉଁ କର୍ମଚାରୀମାନେ ସମ୍ପୂର୍ଣ ଭାବେ ଓଡ଼ିଆରେ କାମ ନ କରିବେ ସେମାନଙ୍କୁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ପୁରସ୍କାର ଦେବେ । ସେହିପରି ନିୟମ ୫-କ(୨) ଓଡ଼ିଆରେ କାମ ନକରିବା କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଯେପରି କୌଣସି ଆଇନଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ହୋଇନପାରେ ତାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିଛି । ଏଥିରେ କୁହା ହୋଇଛି “ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ବ୍ୟବହାରରେ ବାରମ୍ବାର ଖିଲାପ କଲେ ,ଖିଲାପକାରୀ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଓଡ଼ିଶା ବେସାମରିକ ସେବା ଅଧିନିୟମ, ୧୯୬୨ ଅନୁଯାୟୀ ଆବଶ୍ୟକ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ହେବ”। ଅଥଚ “ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ବ୍ୟବହାର” ସଜ୍ଞାୟିତ ହୋଇନାହିଁ କି “ବାରମ୍ବାର ଖିଲାପ” କାହାକୁ କୁହାଯିବ ତାହା ମଧ୍ୟ ସଜ୍ଞାୟିତ ହୋଇନାହିଁ । ଏପରି ଅବସ୍ଥାରେ , ଏହି ନିୟମାବଳୀରେ ଯେଉଁ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ କଥା କୁହା ହୋଇଛି ତାହା ମଧ୍ୟ ହେବ ନାହିଁ ।
“ଓଡ଼ିଶା ବେସାମରିକ ସେବା ଅଧିନିୟମ, ୧୯୬୨ ଅନୁଯାୟୀ ଆବଶ୍ୟକ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ହେବ” ବୋଲି ଯାହା କୁହା ହୋଇଛି, ତାହା ନୂଆ ବୋତଲରେ ପୁରୁଣା ମଦ । ୧୯୬୩ରେ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ଛୁରି ମାରି ଭାଷା ଆଇନରେ ସଂଶୋଧନ ଦ୍ଵାରା ଇଂରାଜୀ ଭାଷାକୁ ଓଡ଼ିଶା ଉପରେ ନଦି ଦେବା ପରେ ସରକାରୀ ଭାଷା ଭାବେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଯେଉଁ ସଙ୍କଟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲା ତହିଁର ପ୍ରତିକାର ପାଇଁ ରାଜେନ୍ଦ୍ରନାରାୟଣ ସିଂହ ଦେଓଙ୍କ ସରକାର ୬।୪।୧୯୬୮ ତାରିଖରେ ୭୧୧୩ ସଂଖ୍ୟକ ଅଧିସୂଚନା ଜାରିକରିଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ଲେଖା ହୋଇଥିଲା, ୧୪।୪।୧୯୬୮ ତାରିଖରୁ ଯେଉଁମାନେ ଓଡ଼ିଆରେ କାମ ନ କରିବେ ସେମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଓଡ଼ିଶା ବେସାମରିକ ସେବା ଅଧିନିୟମ ଅନୁସାରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ହେବ । ଏପରି ବହୁ ବାର ଏହି ଏକା ଆଦେଶ ହୋଇଛି । ଆଜିଯାଏଁ କାହାରି ବିରୁଦ୍ଧରେ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ହୋଇନାହିଁ । କାରଣ ଆଇନ ଅମାନ୍ୟକାରୀ କୌଣସି କର୍ମଚାରୀ ନିଜକୁ ନିଜେ ଦଣ୍ଡିତ କରେନାହିଁ ।
ତେଣୁ ଓଡ଼ିଆରେ କାମ ନକରିବା କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନର ଅଧିକାର ସାଧାରଣ ଲୋକର ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଭାଷା ଅଧିକାର ଏକ ସହଜାତ ଅଧିକାର ହୋଇଥିବା ହେତୁ , ଏହା ଏକ ଅଲିଖିତ ମୌଳିକ ଅଧିକାର । ଅନ୍ୟ ମୌଳିକ ଅଧିକାରର ସୁରକ୍ଷା ସକାଶେ ଯେକୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ବିଧିକ ପଦକ୍ଷେପ ନେବା ପାଇଁ ଯେମିତି ଅଧିକୃତ, ଠିକ ସେମିତି ଭାଷା ଅଧିକାରର ଖଣ୍ଡନ ହେଲେ ତା ବିରୁଦ୍ଧରେ ବିଧିକ ପଦକ୍ଷେପ ନେବା ପାଇଁ ଯେକୌଣସି ଓଡ଼ିଆ ଆଇନତଃ ଅଧିକୃତ ହେବା ଦରକାର ।