ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଝଡ଼ରେ ଉଡ଼ିଗଲା ଆଜି ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭା

ବିଧାନସଭାକୁ ମିଛ କହି ଧାରା ୪-କ ଯୋଡ଼ି ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନକୁ ନଷ୍ଟ କରିଥିବା ହେତୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସ୍ବାଧିକାର ଭଙ୍ଗ ଦୋଷାରୋପ ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ ଦାବି କରିଥିଲେ ।

ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ସାର୍ବଜନୀନ ମତାଧିକାର ବଳରେ ନିର୍ବାଚିତ ବିଧାନସଭାରେ ପ୍ରଥମ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଋଷିକଳ୍ପ ନବକୃଷ୍ଣ ଚୌଧୁରୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଓ ପ୍ରବର୍ତ୍ତିତ କରିଥିବା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନକୁ ଅକ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ ରଖି ତାର ଅବମାନନା ବିରୁଦ୍ଧରେ କଠିନ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ପାଇଁ ୧୬.୧୧ରୁ ୧୫.୧୨.୨୦୧୮ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବାକୁ ଥିବା ବିଧାନସଭା ଅଧିବେଶନରେ ଆଇନ ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ସଭାପତି ମଣ୍ଡଳୀ – ଗଜାନନ ମିଶ୍ର, ଡଃ ଅଶୋକ ମିଶ୍ର, କମଳଲୋଚନ ନାୟକ, ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ,ଧ୍ରୁବ ଚରଣ ମହାନ୍ତି, ଗିରିଜାକାନ୍ତ ମିଶ୍ର ଓ ଅର୍ଜୁନ ସାମନ୍ତରାୟ ଗତ ୯.୧୧.୨୦୧୮ରେ ମୁଖ୍ଯମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ସ୍ମାରକପତ୍ର ଦେଇଥିଲେ ।

ତହିଁର ସପ୍ତାହେ ପରେ ସିପିଆଇ (ଏମ୍) ସଭ୍ୟ ମାନ୍ୟବର ଲକ୍ଷ୍ମଣ ମୁଣ୍ଡା ଭାଷା ଆଇନର ଆବଶ୍ୟକ ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ଏକ ବିଧେୟକର ଚିଠା ସମ୍ବଳିତ ନୋଟିସ ଦେଲେ । ବିଧାନସଭା ଚାଲିଥିଲେ ଆସନ୍ତା ୩୦ ତାରିଖରେ ତାହା ଆଲୋଚିତ ହେବା ସୁନିଶ୍ଚିତ ଥିଲା । ଏହା ହୋଇଥିଲେ, ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ବିରୁଦ୍ଧରେ ନବୀନବାବୁଙ୍କ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ପଦାକୁ ଆସିଥାନ୍ତା ଓ ଆଇନଟି ହୁଏତ ସଂଶୋଧିତ ହୋଇପାରିଥାନ୍ତା ।

ଏହା ନ କରାଇଦେବାପାଇଁ, ବହୁ ସରକାରୀ ଦିବସ ବାକି ଥିବା ବେଳେ , ବିଧାନସଭାକୁ ହଠାତ୍ ବନ୍ଦ କରିଦିଆଯାଇଛି । ୨୦୧୭ରେ ବି ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ଏହିପରି ଏକ ଉଦ୍ୟମର ଝଟକାରେ ଅଧିବେଶନର ମଝିରେ ହିଁ ଅଧିବେଶନ ବନ୍ଦ କରି ଦିଆଯାଇଥିଲା ।

ବିଧାନସଭା ସ୍ବାଧୀକାର ସଚେତନ କି? ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ହେଉ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଓଡିଶା ବିଧାନସଭା ଯଦି ସ୍ବାଧୀକାର ସଚେତନ, ତେବେ କାଳବିଳମ୍ବ ନ କରି ଏହା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସ୍ବାଧୀକାର ଭଙ୍ଗ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ କରୁ । ଓଡିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନ ସଂଶୋଧନ ବ୍ୟାପାରରେ ଜାଣିଶୁଣି ମିଛ କହି ଏ ମହାଶୟ ବିଧାନସଭାକୁ ପ୍ରତାରିତ କରିଛନ୍ତି ଓ ନିଜ ଅଶୁଦ୍ଧ ଅଭିସନ୍ଧିର କ୍ରୀଡ଼ନକ ବନାଇଛନ୍ତି । ଉଦାହରଣ ସ୍ବରୂପ ୧.୫.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ଭାଷା ଆଇନରେ ଯେଉଁ ସଂଶୋଧନ ହେଲା ତାହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ କାରଣ କଥନରେ ମିଛ କଥା କହି ବିଧାନସଭାକୁ ପ୍ରତାରିତ କରାହୋଇଛି । ତହିଁର ଫଟୋଚିତ୍ର ମୁଁ ଏଠାରେ ରଖିଲି:

ଏହା ମିଛ ଉପରେ ଆଧାରିତ । ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ଏହା ମିଛ ଉପରେ ଆଧାରିତ । କାରଣ, ୧୪.୩.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ତାଙ୍କରି ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ରାଜ୍ୟ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ବୈଠକ ବସି ୨୬.୧୨.୨୦୧୭ ତାରିଖର କ୍ୟାବିନେଟ ପ୍ରସ୍ତାବର ବିକଳ୍ପ ପ୍ରସ୍ତାବ ଗୃହୀତ ହୋଇଥିଲା । ତାହା ନିମ୍ନରେ ଦେଲି :

ଅଥଚ ୧୪.୩.୨୦୧୮ ତାରିଖର ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣତଃ ଲୁଚେଇରଖି ୧.୫.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ଯେଉଁ ସଂଶୋଧନ ପ୍ରସ୍ତାବ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବିଧାନସଭା ସମ୍ମୁଖରେ ରଖିଲେ ୨୬.୧୨.୨୦୧୭ ତାରିଖର କ୍ୟାବିନେଟ ପ୍ରସ୍ତାବ ହିଁ ତାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ କାରଣ ବୋଲି କୁହାହେଲା । କୌତୁହଳର କଥା, ସେହିଦିନ ଆଗତ ଓ ଗୃହୀତ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବିଧେୟକରେ କୌଣସି କ୍ୟାବିନେଟ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ତହିଁର ଆଧାର ଭାବେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରା ହୋଇନଥିବା ବେଳେ, ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବିଧେୟକରେ ଏହି ବ୍ୟତିକ୍ରମ ହୋଇଥିଲା । ଅଥଚ କୌଣସି ଜଣେ ବି ଆଲୋଚନାକାରୀ ବିଧାୟକ ଏ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉଠାଇନଥିଲେ କି ସେହି ପ୍ରସ୍ତାବଟି କଣ ଥିଲା , ତାହା ଜାଣିବାକୁ ଚାହିଁ ନଥିଲେ ! ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ଏହାର ବୈଧତାକୁ ପ୍ରଶ୍ନ କଲି ଓ ବିଧାନସଭାରେ ଗୃହୀତ ବିଧେୟକଙ୍କୁ ମଞ୍ଜୁରୀ ନ ଦେବାକୁ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କୁ କହିଲି ଓ ତହିଁ ପରେ ତାହାକୁ ସାନି ସଂଶୋଧନ ଦ୍ଵାରା ବିଲୋପ କରିବାକୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ କହିଲି, ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଦୁର୍ବଳ କରିଦେବା ପାଇଁ ସରକାରୀ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ଜୋରଦାର ହେଲା ଓ ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ଶତପଥୀ ତଥା ପବିତ୍ର ମହାରଥା ନାମକ ମୋର ଦୁଇ ସହକର୍ମୀଙ୍କ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସୁପାରୀ ହତ୍ୟାକାରୀ ଭାବେ ପ୍ରୟୋଗ କରାଗଲା । ଓଡିଶା ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରତାରିତ କରିବା ପାଇଁ ଗତ ଅଧିବେଶନର ଶେଷ ଦିବସରେ ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନର ଦ୍ବିତୀୟ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇ ପ୍ରଥମ ସଂଶୋଧନର ଅବୈଧତାକୁ କାଏମ ବି ରଖାଗଲା । ଅତଏବ, ୧.୫.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ବିଧାନସଭା ବିରୁଦ୍ଧରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯେଉଁ ପ୍ରବଞ୍ଚନା ପ୍ରୟୋଗ କରିଥିଲେ ୧୯.୯.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ବି ସେହି ପ୍ରବଞ୍ଚନା ପୁନଃ ଜାହିର କଲେ । ଏହା ଏକ ନିରନ୍ତର ପ୍ରବଞ୍ଚନା ଯାହାର ଶିକାର ଓଡିଶା ବିଧାନସଭା ।

ଏହା ପଛରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅପରାଧିକ ଅଭିସନ୍ଧି କ’ଣ ତାହା ସ୍ପଷ୍ଟ ହେଵା ଉଚିତ । ଏକ ଭିନ୍ନ ନିବନ୍ଧରେ ତାହା ମୁଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବି ; କାରଣ ତାହା ଏହି ନିବନ୍ଧର ପରିସର ବହିର୍ଭୁତ ।

ଏହି ନିବନ୍ଧ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଖୋଜୁଛି । ତାହା ହେଲା, ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ନିର୍ବାଚିତ ବିଧାନସଭା ସୃଷ୍ଟିକରିଥିବା ଓଡିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନ, ୧୯୫୪ର ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ୧୪.୩.୨୦୧୮ ତାରିଖର କ୍ୟାବିନେଟ ବୈଠକରେ ଯେଉଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିଲା ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ବିଧାନସଭାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅନ୍ଧକାରରେ ରଖି, ସେହି କ୍ୟାବିନେଟ ଅଗ୍ରାହ୍ୟ କରିଥିବା ୨୬.୧୨.୨୦୧୭ ତାରିଖର କ୍ୟାବିନେଟ ପ୍ରସ୍ତାବ ଉପରେ ସଂଶୋଧନ ଘଟାଇବାକୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯେପରି ବିଧାନସଭାକୁ ଗଉଡ଼ ଗାଈ ଅଡ଼େଇଲା ପରି ଯଦ୍ଦୃଚ୍ଛା ଅଡ଼େଇ ନେଲେ ତାହା ବିଧାନସଭାର ଗାରିମା ହାନୀ କରିଛି କି ନାହିଁ? ଏହି ଦୃଶ୍ୟମାନ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ସ୍କାମ୍ ପ୍ରେକ୍ଷାପଟରେ ତହିଁର ଶିକାର ହୋଇଥିବା ବିଧାନସଭା ନିଜର ସ୍ଵାଧିକାର ଖୋଜବା ଆବଶ୍ୟକ କି ଅନାବଶ୍ୟକ?

ବିଧାନସଭା ଏହା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଉ ଓ ନିଜ ମହତ ନିଜେ ରକ୍ଷାକରୁ ।

ମୂଳ ଭାଷା ଆଇନ ଅକ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ ରଖି ସାନି ସଂଶୋଧନ କର : ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ପତ୍ର

ବିଶେଷ ପ୍ରତିନିଧିଙ୍କ ଠାରୁ

ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନ,୧୯୫୪କୁ ଅକ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ ରଖି ତହିଁର ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ ବିରୁଦ୍ଧରେ କଠିନ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ପାଇଁ ବିଧିବଦ୍ଧ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିବାକୁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ଦାବି ପୂର୍ଣ୍ଣତଃ ପୂରଣ କରିବା ସକାଶେ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନର ନବ ନିର୍ବାଚିତ ସଭାପତିମଣ୍ଡଳୀ ନଭେମ୍ବର ୯ ତାରିଖରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କୁ ଏକ ପତ୍ର ଦେଇଅଛି । ତାହା ନିମ୍ନରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ହେଲା –

କଳା ପତାକା ଧରିବା ଆମେ, ଧରିବା ଆମେ, ଧରିବା ଆମେ

ଭାଷା ତପସ୍ବୀ ଗଜାନନ ମିଶ୍ରଙ୍କ ଏହି କବିତା ସବୁ ଓଡ଼ିଆଙ୍କର ହୃଦୟରେ ସ୍ଥାନିତ ହେଉ ।


ମରିବା ପଛେ ଛାଡିବା ନାହିଁ,
ଗାଲୁ କଥାକୁ ବିଶ୍ୱାସ ନାହିଁ।
ଭାଷା ଆମର ଜୀବନ ଏଠି,
ଭାଷା ପାଇଁକି ଆମେ ଏକାଠି।
ମାଆର କଥା ମାଆର ଭାଷା,
ଛାଡିଲେ ହେବା ଲୋଓକ ହସା।
ମରିବା ପଛେ ଛାଡିବା ନାହିଁ,
ସରକାରଠି ଭରସା ନାହିଁ।

ଭରସା ନାଇଁ ଭରସା ନାଇଁ,
ଗୁଲାମ ବିବି ଖେଳିବା ନାଇଁ।
ଗାଳିଗୁଲଜ କରିବା ନାଇଁ,
ଭାଷାକୁ କିନ୍ତୁ ଛାଡିବା ନାଇଁ।
ଭାଷାରେ ଆମର ପରିଚୟ,
ଭାଷା ନ ହେଲେ ଆମେ ଅଥୟ।
ଆମରି ଭାଷା ଆମକୁ ଦିଅ,
ନ ହେଲେ ରାଜ୍ଯ ଛାଡିକି ଯାଅ।

ଭାଷାରେ ଆମର ଅଧିକାର,
ଭାଷା ନ ହେଲେ ସବୁ ଅନ୍ଧାର।
ମାଆର ମାଟି ମାଆର ଭାଷା
ପୂରିବ ଆଶା ଖଣ୍ଡ ଖିରିସା।
ଛାଡିବା ନାହିଁ ଛାଡିବା ନାହିଁ
କାହାରି ଫାଶେ ପଡିବା ନାହିଁ।
ପଡିବା ନାହିଁ ପଡିବା ନାହିଁ,
ଚାତୁରୀ କଥା ଶୁଣିବା ନାହିଁ।

କଳା ପତାକା ଧରିବା ଆମେ,
ଧରିବା ଆମେ, ଧରିବା ଆମେ।
ଏକ ସ୍ୱରରେ କହିବା ଆସ,
ଏକାଠି ଛାଡି ଖର ନିଶ୍ୱାସ।
ଛାଡ ଗାଦି, ସରକାର ତୁମେ,
ବେଇମାନ, ସରକାର ତୁମେ।
ଭାଷାରେ ଦେଖ ଆମର ପ୍ରାଣ,
ଆମର ମନ ଆମର ଦିନ।

ଭାଷା ନାଇଁ ତ ତୁମେ କିଏ ହୋ?
ରହ ରହ ଭୋଟ ପାଇବ ଢୋ।
ଭାଷା ନାଇ ତ କିଛି ଇ ନାଇଁ,
ଶବ ଉପରେ ନାଚୁଛ କାଇଁ!
ଅଛି ଜୀବନ ଅଛି ଜୀବନ,
ବଇଦ ହୋଇ ନେଉଛ ଧନ।
ଠକ ସର୍ଦାର ମଠ ମହନ୍ତ
ଗଲାଣି ସବୁ ଲାଜ ମହତ।

ଭାଷାରେ ଭାଷା ଆମରି ଭାଷା,
ଆମରି ମାଟି ଆମରି ଆଶା।
ଆମରି ଭାଷା ଆମରି ମାଟି
ଏଥିପାଇଁ ଏ ମଣିଷ ଜାତି।
ନିଜର ଭାଷା ନିଜର ଇଷ୍ଟ,
ଇଷ୍ଟ ନ ଥିଲେ ସବୁ ଇ କଷ୍ଟ।
ମରିବୁ ପଛେ ଛାଡିବୁ ନାଇଁ,
ଭାଷାକୁ ଛାଡି ଜିଇଁବୁ ନାଇଁ।

ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନ :ଏ ବର୍ଷର ଦ୍ଵିତୀୟ ସଂଶୋଧନ ନାମଞ୍ଜୁର କରିବାକୁ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ

ଓଡିଶା ବିଧାନସଭାକୁ ବିଭ୍ରାନ୍ତ କରି , ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଭାଷା ଅଧିକାରକୁ ଖର୍ବ କରିବା ପାଇଁ ଯେଉଁ 4-କ ଧାରା ଗତ ୧.୫.୨୦୧୮ ତାରିଖରେ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରୀ ଭାଷା ଆଇନରେ ଖଞ୍ଜା ଯାଇଥିଲା, ସେହି ଧାରାକୁ ବଳବତ୍ତର ରଖି ଓ ତହିଁରେ ଥିବା ଅନର୍ଥକ ଉପାଦାନକୁ ଅକ୍ଷୁର୍ଣ ରଖି ଦ୍ବିତୀୟ ସଂଶୋଧନ ନାମରେ ଯେଉଁ ଧୂଆଁବାଣ ମାରିଛନ୍ତି ରାଜ୍ୟ ସରକାର ତାହାକୁ ମଞ୍ଜୁରୀ ନ ଦେବାକୁ ମାନ୍ୟବର ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କୁ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନ ଅନୁରୋଧ କରିଛି ।

ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କୁ ପ୍ରଦତ୍ତ ପତ୍ରର ନକଲ ନିମ୍ନରେ ସ୍ଥାନିତ ହେଲା :

To
His Excellency the Governor of Orissa,
Raj Bhavan, Bhubaneswar

Sub: Request for returning the Odisha Official Language (Second Amendment) Bill , 2018

Ref. My Memorandum dated 24.5.2018

Sir,

The State Government has yet again misled the Assembly to pass the Odisha Official Language (Second Amendment) Bill, 2018 by suppressing vital facts, which I had informed you in my Memorandum under reference.

On behalf of Bhasha Andolan, Orissa, I had appealed you to please refuse assent to Odisha Official Language (Amendment) Bill, 2018 that severely threatened the effectiveness and relevance of the Odisha Official Language Act, 1954 by inserting a mischievously designed notorious Section namely Section 4-A into the Act, on the grounds mentioned therein.

I am sure; Your Excellency didn’t sleep over my demand for repealing the same Section for the illegalities it was based upon.

Sadly, instead of repealing the same, the Government has misled the Assembly again to refurbish the same section by a shrewd amendment that would continue to create further confusion in administration of the Act.

Furthermore, Your Excellency, continuance of the Section 4-A means legalization of the wrongful ‘Statement of Objects and Reasons’ that the illegal Section 4-A was based upon. The administration of anti-Oriya mentality has arbitrarily linked this Section to Cabinet decision dated 26.12.2017 instead of the finally relevant Cabinet decision of 14.03.2018 in order to render inconsequential the real legislative intention the State Cabinet had formulated on this later day by superseding decision of the former day.

I, therefore, request you to please call for the records of the suppressed Cabinet Resolution dated 14.03.2018 on Official Language Act and to please refuse your assent to the Odisha Official Language (Second Amendment) Bill, 2018 with advice that the totally illegal Section 4-A be replaced with a fresh amendment keeping intact the scope and applicability of the Act while flawlessly and unambiguously providing for punishment to whosoever functionary violates the Act.

Kind Regards,

Yours,
Subhas Chandra Pattanayak,
Member, Ministerial Committee on working of Odisha Official Language Act (defunct)
And
Founder Chairman, Bhasha Andolan , Orissa
25.09.2018